NEDEN RADAR DEĞİL SONAR

Su Altı Akustik Dalga Yayılımı & Sonar Sistemler
Dr. Serkan Aksoy
NEDEN RADAR DEĞİL SONAR?
Aktif sonarlar temelde radarlara benzer şekilde çalışırlar. Bu durumda radarların yerine neden sonarların
kullanıldığı sorusu akla gelebilir. Bunun üç temel nedeni vardır:
a) Deniz suyu iyi bir iletken olduğundan, elektromanyetik dalganın enerjisini süratle ısıya dönüştürerek
harcanmasına neden olmaktadır. Bu nedenle elektromanyetik dalga deniz suyunda yayılamamakta ve
elektromanyetik kayıplar
Elektromagnetik Kayıplar
1400 f kHz
dB/km
formülü ile hesaplanabilmektedir. Örneğin 30 kHz'de elektromanyetik dalgalar için ısı kaybı 770 dB iken,
2000 MHz'de 200000 dB'dir. Buna karşın aynı frekansda akustik dalgalar deniz suyunda daha uzak
mesafelere gönderilebilir.
b) Elektromanyetik enerji ile aynı mesafelere ulaşılmak istenildiğinde
v
f
bağıntısı gereği frekans düşürmek (dalga boyunu yükseltmek) gerekir ki bu durum sistemin çözünürlük
(resolution) yeteneğini azaltacaktır.
c) Elektromanyetik dalga suda havaya göre
daha yavaş yayılırken, ses enerjisinin suda
havadakinden yaklaşık
kat daha fazla yayılması bir diğer üstünlüktür. Deniz suyunun
esnekliği birbirinden farklı tabakalardan oluşması ses enerjisinin su altında yayılmasında daha sonra
bahsedilecek bir takım üstünlükler sağlar.