OSMANLI YÜKSELME DEVRİ ÖZGÜR GÜVERCİN 7.Sınıf SOSYAL BİLGİLER Erişmek istedikleri bir hedefi olmayanlar, çalışmaktan zevk almazlar.☺ PADİŞAHLAR İstanbul’un Fethinden, Sokullu Mehmet Paşa’nın ölümüne kadar olan dönemdir. * II.Mehmet (Fatih) * II.Bayezid * I.Selim (Yavuz) * I.Süleyman (Kanuni) * II.Selim (Sarı Selim) * III.Murat 1451-1481 1481-1512 1512-1520 1520-1566 (46 yıl) 1566-1574 1574-1595 FATİH SULTAN MEHMET (II.Mehmet) İstanbul’un Fethi (29 Mayıs 1453): Sebepleri: Anadolu - Rumeli toprak bağlantısını kesmesi. Rumeli güvenliğinin sağlanmak istenmesi. Bizans entrikaları (Haçlı ittifakları, şehzade ve Anadolu beyliklerini kışkırtmaları) Stratejik bir bölge olması. Hz.Muhammed’in hadisindeki müjdeye ulaşmak istenmesi. Ya İstanbul beni alır ya da ben İstanbul’u! OSMANLI’NIN HAZIRLIKLARI Rumeli Hisarı (Boğazkesen) yaptırıldı. Bizans’a ait Silivri ve Vize kaleleri alındı. Büyük toplar döktürüldü. Tekerlekli kuleler yaptırıldı. 400 parçalık donanma yapıldı. Karamanoğulları itaat altına alındı. Balkan devletleri ile saldırmazlık antlaşması yapıldı. RUMELİ (BOĞAZKESEN) HİSARI İSTANBUL (BİZANS) BİZANS’IN HAZIRLIKLARI Surlar ve kaleler tamir edildi. Haliç’in ağzı eski gemiler ve zincirlerle kapatıldı. Grejuva (Rum Ateşi) silahının sayısı artırıldı. Avrupa devletlerinden yardım istendi. Bree nasıl yenilirsiniz … Savaşın Gelişimi: II.Mehmet, 72 parça gemiyi bir gecede karadan Haliç’e indirdi. 53 günlük kuşatma sonucunda 29 Mayıs 1453’te İstanbul fethedildi. Surlara Türk bayrağını ilk diken Ulubatlı Hasan oldu. Türk Tarihi Bakımından Sonuçlar II. Mehmet “Fatih” unvanını aldı. İstanbul, Osmanlı’nın Başkenti oldu. İstanbul boğazı ve Karadeniz ticaret yolu Osmanlı’nın eline geçti. Rumeli’nin güvenliği sağlandı. Anadolu ve Rumeli’nin bağlantısı sağlandı. Osmanlı Kuruluş Dönemi bitti, Yükseliş dönemi başladı. FATİH’in İSTANBUL’a GİRİŞİ Dünya Tarihi Bakımından: Doğu Roma (Bizans) yıkıldı. Doğu Ticaret yolları Osmanlı eline geçtiği için Avrupalılar yeni yollar aradı ve Coğrafi keşiflere sebep oldu. Rönesans hareketlerine zemin hazırladı. Surların yıkıla bileceği anlaşıldı. Avrupa’da feodalite zayıfladı. Krallıklar güçlendi. Ortodoksluk Osmanlı himayesine girdi. Orta çağ sona erdi, Yeni çağ başladı. Avrupalı devletler, İstanbul’da ilk sürekli elçiliklerini kurdu. Feodal mimari (şato) İstanbul’un Fethi sonrasında Fatih’in diğer fetihleri: Amasra - Sinop - Trabzon - Kırım - Fatih S. Mehmet İstanbul’u fethettikten sonra buraya Fatih Cami’sini yaptırmıştır. Ayrıca kapısına “Dinde zorlama yoktur” diye yazdırmıştır. Bu bilgiye göre HOŞGÖRÜ politikası uygulanmıştır. Ayrıca bu durum, vatandaşın devlete bağlılığını artırmış ve OSMANLI 623 yıl yaşamıştır. Selamünaleyküm cemaat. Benim adım ŞEYHÜLİSLAM (MÜFTÜ). Din işleri benden sorulur. Devlet meselelerinin dine uygun olup olmadığını FETVA belgesi ile yazılı olarak bildiririm. Fetva: Yapılan işlerin dine uygun olup olmadığını gösteren belgedir. (Devlet işleri için fetva istenmesi, Osmanlı Devleti’nin teokratik özelliğini gösterir) OSMANLIDA DENİZCİLİK Merhaba leventler, ben komutanınız KAPTAN PAŞA (KAPTAN-I DERYA). Donanmanın ve deniz kuvvetlerinin başıyım ben. ORHAN GAZİ: Karesioğulları alınınca donanma sahibi olundu. YILDIRIM BAYEZİD: Gelibolu, tersane haline getirilmiştir. FATİH SULTAN MEHMET: İstanbul’un Fethi’nden sonra Akdeniz ve Karadeniz denetim altına alındı. Korsanlar Osmanlı hizmetine girdi. YAVUZ SULTAN SELİM: Donanma büyüdü. Hızır Reis Osmanlı hizmetine girdi. KANUNİ S.SÜLEYMAN: Hızır Reis (Barbaros Hayrettin Paşa) Kaptan-ı Derya oldu. Osmanlı, Akdeniz’in süper gücü oldu. PREVEZE DENİZ SAVAŞI (1538) Osmanlı Donanması ile Haçlı Donanması arasında yapılmıştır. HAÇLILAR: Papa, Venedik, Ceneviz, Malta, İspanya, Portekiz. Barbaros Hayrettin Paşa (Hızır Reis) & Andrea Dorya Andera Dorya: İtalyan asıllı bir denizcidir. Napoli Krallığının Amiralidir. Barbaros Hayrettin: Osmanlı Kaptan-ı Derya’sıdır. NOT: Preveze Deniz Zaferi ile Akdeniz TÜRK GÖLÜ haline gelmiştir. Bir zamanlar Akdeniz’in en üstün gücü olan VENEDİK Osmanlı Devleti’ne savaş tazminatı vermeyi kabul etmiştir. Akdeniz hakimiyeti için hala bazı eksinler vardı. En önemlisi KIBRIS adasıdır. Bu ada Mısır-İstanbul deniz yolunda önemli bir noktaydı. O dönem Kıbrıs Venedik’lerin elindeydi. Ayrıca adada Venedik destekli Hıristiyan korsanlar bulunuyor, bunlar ticaret ve hac gemilerine saldırıyorlardı. Bunlardan dolayı Kıbrıs 1570-71 yıllarında ele geçirildi ve Kıbrıs Beylerbeyliği haline getirildi. (II.Selim) İNEBAHTI DENİZ SAVAŞI (1571) Osmanlı & Haçlı Donanması Ali Paşa & Don Juan **Osmanlı donanması yenilmiştir. **Uluç (Kılıç) Ali Paşa Kaptan-ı Derya olmuştur. Biz KIBRIS’ı almakla sizin kolunuzu kestik, siz İNEBAHTI’da bizi yenmekle sakalımızı tıraş ettiniz. Kesilen kolun yerine yenisi gelmez fakat kesilen sakal daha gür çıkar. SADRAZAM SOKULLU MEHMET PAŞA Akdeniz’de Fethi Geciken Bir Ada: GİRİT GİRİT, 1645’de I.İbrahim döneminde başlatılan fetihle Osmanlı idaresine geçmiş, Venedik’in elinden alınan GİRİT tam olarak 1669’da ele geçirilebilmiştir. Bu fethin uzama sebebi, Kandiye Kalesi’nin düşmemesidir. 1669’da Fazıl Ahmet Paşa fethi tamamlamıştır. EŞLEŞTİRME ETKİNLİĞİ KADI KADIASKER Bütün toprakların sahibi. DEFTERDAR Donanmanın komutanı. MÜFTÜ (ŞEYHÜLİSLAM) Davalara bakar. Adaletin başıdır. KAPTAN-I DERYA Vergi ve hazineden sorumludur. PADİŞAH Dini yorumlar ve bu konuda izin makamıdır. Aşağıdakilerden hangisi Fatih Sultan Mehmet’in Karadeniz’de Türk egemenliğini sağlamaya yönelik yaptığı çalışmalardan biri değildir? A. Cenevizlilerden Amasra’nın alınması B. Otlukbeli Savaşı’nın yapılması C. Trabzon Rum İmparatorluğu’nun alınması D. Kırım Hanlığı’nın ele geçirilmesi Aşağıdakilerden hangisi Fatih Sultan Mehmet’in Karadeniz’de Türk egemenliğini sağlamaya yönelik yaptığı çalışmalardan biri değildir? A. Cenevizlilerden Amasra’nın alınması B. Otlukbeli Savaşı’nın yapılması C. Trabzon Rum İmparatorluğu’nun alınması D. Kırım Hanlığı’nın ele geçirilmesi Osmanlı’nın Kıbrıs’ı alması aşağıdaki hangi gelişmeye sebep olmuştur? A. İnebahtı Deniz Savaşı’na B. Barbaros’un Osmanlı hizmetine girmesi C. Portekizlilerin Hint deniz yolunu kontrol altına almasına D. Rodos Adası’nın kuşatılmasına Osmanlı’nın Kıbrıs’ı alması aşağıdaki hangi gelişmeye sebep olmuştur? A. İnebahtı Deniz Savaşı’na B. Barbaros’un Osmanlı hizmetine girmesi C. Portekizlilerin Hint deniz yolunu kontrol altına almasına D. Rodos Adası’nın kuşatılmasına Kanuni döneminde; - Trablusgarp, Cezayir, Rodos Gibi yerlerin alınmasıyla aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir? A. Türk-İslam birliğinin sağlanmaya çalışılması B. Ticaret yollarını ele geçirme isteği C. Hıristiyan toplum parçalanmak istenmiştir D. Akdeniz hakimiyeti pekiştirilmek istenmiştir Kanuni döneminde; - Trablusgarp, Cezayir, Rodos Gibi yerlerin alınmasıyla aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir? A. Türk-İslam birliğinin sağlanmaya çalışılması B. Ticaret yollarını ele geçirme isteği C. Hıristiyan toplum parçalanmak istenmiştir D. Akdeniz hakimiyeti pekiştirilmek istenmiştir