Vücut besin maddelerini gıdalardan alırı ve bunları enerjiye

advertisement
ÜRİNER SİSTEM ANATOMİSİ
Vücut besin maddelerini gıdalardan alırı ve bunları enerjiye dönüştürür. Vücut gıdalardan
gereken besin maddelerini aldıktan sonra kalan atık maddeler bağırsakta ve kanda birikir.
Üriner sistem, kanda bulunan ve üre denilen sıvı atıkları filtre edip vücuttan uzaklaştırırken,
potasyum, sodyum gibi gerekli kimyasalları ayırır, su ile dengeli olmasını sağlar. Bu sistem
sayesinde kan basıncı dengede kalır, kemik iliğinde kırmızı kan hücresi üretiminin kontrolünü
sağlayan eritropoetin üretimi sağlanır ve vücutta asit-baz dengesi de korunur.
Sistemi oluşturan organlar
Çok önemli görevleri olan bu sistem iki böbrek, iki üreter, bir mesane ve bir üretradan oluşur.
BÖBREKLER
Peritonun arkasında fasulye şekilli organlardır. Vücutta 2 adet böbrek bulunur. Asimetrik
yapıdadır. Sol taraftaki, sağdakine göre hafifçe daha uzun ve daha dardır. Sağ böbrek, sol
böbreğe göre daha aşağıdadır.
Bu bir çift morumsu kahverengi organın görevi kandaki üre formundaki atığı süzmek, kandaki
tuz ve benzer maddeleri dengede tutmak, eritropoetin üretimini gerçekleştirmektir. Kandaki
üre böbreklerdeki nefron adı verilen küçük filtre bölümlerinden süzülür. Üre, su ve diğer
atıklarla idrarı oluşturur ve renal tüplerle nefronlardan geçerek renal pelviste birikir.
ÜRETERLER
Bu dar tüpler böbreklerde üretilen idrarı mesaneye iletir. Yaklaşık 24-30 cm uzunluğundadır.
Üreter duvarındaki kaslar durmadan kasılır ve gevşer ve bu sayede idrarı aşağı iterek
böbreklerden uzaklaştırır. Eğer idrar geri yukarı çıkarsa ya da böbreklerden inemezse böbrek
enfeksiyonu oluşabilir. Yaklaşık her 10-15 saniyede bir küçük miktarlardaki idrar üreterden
mesaneye boşalır.
MESANE
Bu üçgen şekilli içi boş organ karnın alt kısmındadır. Pelvik kemiklere ve diğer organlara
ligamentlerle tutunarak yerinde kalır. Mesane duvarları gevşektir ve idrarı biriktirebilmek için
genişler. Kasılıp düzleşerek üretra yoluyla içindeki idrarı boşaltır. Tipik sağlıklı bir yetişkin
mesane kapasitesi 400-600 ml civarınadır.
Mesanenin üretra açıklığında iki adet sfinkter kası vardır. Bu kaslar devamlı kasılı durarak
biriken idrarın sızmasını engeller.
Mesanedeki sinirler işeme ve mesaneyi boşaltma zamanı geldiğinde kişiyi uyarır.
ÜRETRA
İdrar bu tüp sayesinde vücutta dışarı atılır. Erkeklerde 20 cm civarında iken, kadınlarda 3-4 cm
uzunluğundadır. Beyin mesane kaslarına kasılma sinyali gönderir, bunun sonucu idrar da
mesanenin dışına itilir. Beyin aynı zamanda sfinktere rahatlama sinyali gönderir ve idrarın
üretraya doğru çıkışına izin verir. Tüm bunlar doğru sıralama ile olursa, işeme de normal
şekilde gerçekleşir.
Download