YGS - LYS SAYILAR KONU ÖZETLİ ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI ANKARA ÖN SÖZ Sevgili Öğrenciler, ÖSYM nin son yıllarda yaptığı sınavlardaki matematik sorularının eski sınav sorularından çok farklı olduğu herkes tarafından bilinmektedir. Biz de yeni sınav sistemine ve yeni müfredata uygun, güncel, farklı bir eserin hazırlanması gerektiğini düşündük. Bu sebeple kitabımızda benzer soruları tekrar edip soruları ezberletmek yerine farklı soru tiplerine yer vererek matematik ufkunuzun genişlemesini hedefledik. Hedefinize ulaşabilmeniz için de kitabımızı altı bölüme ayırdık. Çözümlü sorular ile sadece kolay soruların çözümünü değil yeni sınav sistemine uygun farklı tarzdaki birçok sorunun da çözümünü öğreneceksiniz. Şimdi sıra sizde ile öğrendiklerinizi pekiştirecek; Alıştırmalar bölümüyle görmediğiniz soru modeli kalmayacaktır. Kolay, Orta, Zor ile kendinize olan güveninizin kademeli olarak arttığını göreceksiniz. Sınav Merkezi Nasıl Sorar kısmıyla sınav stresinizi en aza indirip; Genel tekrar testleri ile artık bu iş tamamdır diyeceksiniz. Kitabı bitirdiğinizde YGS ve LYS'de sayılarla ilgili tüm soruları çözebilecek duruma geleceğinizi ümit ediyoruz. Unutmayın ki başarıya ancak sabır göstererek ve gayret ederek ulaşabilirsiniz. KOMİSYON "Hayat Matematikle Güzel" İÇİNDEKİLER Temel Kavramlar ....................................................................................................1 Tek - Çift Tam Sayılar ve Negatif - Pozitif Tam Sayılar .................................. 12 Ardışık Sayılar...................................................................................................... 19 Basamak Kavramı................................................................................................ 27 Asal Sayılar ve Faktöriyel Kavramı.................................................................... 36 Bölme..................................................................................................................... 48 Bölünebilme.......................................................................................................... 52 Asal Çarpanlarına Ayırma.................................................................................. 66 OBEB - OKEK...................................................................................................... 73 Öklid Algoritması................................................................................................ 86 Rasyonel ve Ondalıklı Sayılar............................................................................. 88 Genel Tekrar 10 Test.......................................................................................... 101 ●● Sayıları ifade etmeye sembollere rakam denir. SAYI yarayan ÖRNEK – 6 x ve y sayma sayılarıdır. ●● Rakamların belirli kurallara göre bir araya getirilmesiyle oluşturulan ifadeye sayı denir. ●● Onluk sayma sisteminde kullanılan rakamlar: (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9) –5 , 0, 1 , 5 TEMEL KAVRAMLAR RAKAM x2 – 11 = y2 olduğuna göre x:y çarpımının sonucu kaçtır? 3 , 1211, 10–7, r, e vb. ifa- deleri birer sayıdır. ÇÖZÜM x2 – 11 = y2 x2 – y2 = 11 SAYMA SAYILARI ÖRNEK – 1 11 asal sayı olduğu için, ●● Sayma sayılar kümesi N+ ile gösterilir. x ve y birer rakam olmak üzere 3x = 4y olduğuna göre x kaç farklı değer alabilir? ÇÖZÜM 3x = 4y N = $1, 2, 3, 4, .... + ●● Sayma sayılar kümesinin en büyük elemanı yoktur. En büyük (a + b) = 9 + 8 = 17 En küçük (a + b) = 0 + 1 = 1 O hâlde değerler toplamı; 17 + 1 = 18 bulunur. ●● Temel kavramlar sorularında cevabı hemen bulamayabilirsiniz. Bir kaç denemede doğru cevaba ulaşabilirsiniz. ÖRNEK – 4 x ve y sayma sayılar olmak üzere x – y = 27 olduğuna göre x’in en küçük değeri kaçtır? ÇÖZÜM x in en küçük değeri alması için y de en küçük değeri almalıdır. y = 1 için x – 1 = 27 2a + 5b – 3c ifadesinin alabileceği en büyük değer kaçtır? ●● Doğal sayılar kümesi N ile gösterilir. ●● En küçük doğal sayı 0 (sıfır) dır. 1. Toplamları sabit olan iki sayının aralarındaki fark azaldıkça bu iki sayının çarpımının değeri artar. 2. Toplamları sabit olan iki sayının aralarındaki fark arttıkça bu iki sayının çarpımının değeri azalır. 3. Çarpımları sabit olan iki sayının aralarındaki fark arttıkça bu iki sayının toplamının değeri artar. ÖRNEK – 5 x, y, z birbirinden farklı sayma sayılar olmak üzere N = {0, 1, 2, 3, ..., n, ...} kümesinin elemanlarından her birine doğal sayı denir. x = 28 ÖRNEK – 3 a, b, c sıfırdan ve birbirinden farklı rakamlar olmak üzere x = 6 ve y = 5 bulunur. O hâlde B i D E R S YAY I N C I L I K ÇÖZÜM B i D E R S YAY I N C I L I K toplamının alabileceği en büyük ve en küçük değerler toplamını bulunuz. 2x = 12 DOĞAL SAYILAR O hâlde x üç farklı değer alabilir. a+b x + y = 11 x:y = 6:5 = 30 x = 8 için y = 6 x–y=1 Taraf tarafa toplarsak x = 4 için y = 3 a ve b birbirinden farklı birer rakam olmak üzere ●● Sayma sayılar kümesinin en küçük elemanı 1 dir. x = 0 için y = 0 ÖRNEK – 2 (x – y):(x + y) = 11 3x + 2y + 4z = 91 4. Çarpımları sabit olan iki sayının aralarındaki fark azaldıkça bu iki sayının toplamının değeri artar. ÇÖZÜM olduğuna göre z’nin en büyük değerini bulunuz. (Bu tip sorularda katsayısı büyük olan bilinmeyenlerden çözüme başlanır) ÇÖZÜM ÖRNEK – 7 z nin en büyük değeri alması için x ve y nin en küçük değerleri alması gerekir. x ve y doğal sayıdır. En büyük değer için a = 8 b = 9 c = 1 seçilirse 2:8 + 5:9 – 3:1 = 58 elde edilir. x=1 ve y = 2 için 3:1 + 2:2 + 4:z = 91 4z = 84 z = 21 bulunur. x + y = 13 olduğuna göre x:y çarpımının alabileceği en küçük ve en büyük değerleri bulunuz. 1 1. a, b ve c birbirinden farklı rakamlar olmak üzere, a ve b doğal sayı 9. x ve y doğal sayı 30 x= y a:b = 9 toplamı en az kaçtır? olduğuna göre a + b toplamı kaç farklı değer alabilir? eşitliğini sağlayan kaç farklı x değeri vardır? A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 10 A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 3 2. 5. a+b+c x, y ve z birbirinden farklı rakamlar olmak üzere, 6. 2x + 4y + z 10. a, b ve c doğal sayı a ve b pozitif tam sayı a:b = 7 3a + b = 15 b:c = 5 toplamı en çok kaçtır? olduğuna göre a kaç farklı değer alabilir? olduğuna göre a + b + c toplamı kaçtır? A) 63 B) 62 C) 59 D) 55 E) 43 A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 15 A) 35 B) 20 x, y ve z rakamlar olmak üzere 600:x + 40:y + 3:z = 3815 olduğuna göre, x:y:z çarpımı kaçtır? A) 150 B) 144 D) 60 4. x ve y pozitif tam sayı (x + 2):(y – 4) = 11 olduğuna göre, x + y toplamı kaçtır? C) 120 E) 7 11. x ve y doğal sayı, z tam sayı olmak üzere x:y = 10 x+z=6 olduğuna göre, z nin alacağı değerler toplamı kaçtır? A) 14 B) 13 C) 10 D) 8 E) 7 E) 84 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 x ve y doğal sayı 8. x:y = 21 olduğuna göre, x + y toplamı en çok kaçtır? A) 10 B) 15 D) 22 4 7. B i D E R S YAY I N C I L I K 3. B i D E R S YAY I N C I L I K D) 13 C) 17 1. D 2. C C) 17 E) 110 3. A 4. D a, b ve c doğal sayı 12. x ve y doğal sayı 3a – c = b 2x + 3y = 60 olduğuna göre, a + b + c toplamı aşağıdakilerden hangisi olabilir? eşitliğini sağlayan kaç farklı (x, y) ikilisi vardır? A) 14 B) 22 C) 30 D) 33 E) 44 A) 14 B) 13 C) 12 D) 11 E) 10 5. B 6. B 7. A 8. E 9. A 10. D 11. E 12. D 1. x4.y6.z3 > 0 5. x5.y8.z12 < 0 10 7 9. x, y ve z sıfırdan farklı tam sayılardır. x .y .z > 0 x.y3 > 0 Buna göre, aşağıdakilerden kaç tanesi sıfır olabilir? 4 x2.y.z < 0 olduğuna göre, x, y, z nin işaretleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir? I. (x – y)4 + (y – z)6 II. (x + y + z)2 – (y + z)2 olduğuna göre, x, y, z nin işaretleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir? III. (y – 3x)2 + (4z – y)3 A) +, –, – B) –, –, – A) +, +, + B) –, –, – IV. z3 – y4 + x8 – 1 C) +, –, + D) –, +, – C) –, +, + D) –, +, – E) +, +, – A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 E) +, +, – 6. x tam sayıdır. A) 7x + 1 tek olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi çift sayıdır? A) 5x + 21 B) 13x + 11 C) 3x – 1 D) x2 + 4 B) C) B i D E R S YAY I N C I L I K E) x3 – 5 3. x3 – 17.(x + 3)! ifadesi tek tam sayı olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi daima çift tam sayıdır? Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle çift sayıdır? x, y ve z tam sayıları için D) E) 7. a-b-c-d 2 a+b+c-d 2 a-b c-d + 4 2 a+b c+d a.b + c.d 2 a ve b tam sayılardır. 3a – b = 48 eşitliği veriliyor. x < 0 < y < z olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi daima pozitif tam sayıdır? B) 2x – 5 D) x2 + 2x – 10 I. a tekse b çifttir. A) (x – y):(y + z) B) zx – y II. b tekse a tektir. C) (x – y)2 – 6 D) z2 – (x2 + y2) III. a çiftse b çifttir. 11. a, b ve c tam sayıdır. ba 2 - cb 2 = 3c + 9 24 olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? Buna göre, E) – xyz A) x! C) 5x + 7 E) x10 – x9 + x8 B i D E R S YAY I N C I L I K 2. 10. x pozitif tam sayı olmak üzere a, b, c ve d çift sayılardır. A) a çift ise b tek B) b tek ise c tek C) a + b + c çift D) a ve b tek ise c tek yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II D) II ve III E) b tek ise a:c çift E) Yalnız II 12. a doğal sayıdır. 4. I. 230 – 530 8. II. 39:45:51 III. 1 + 2 + 3 + ... + 50 2 2 2 2 2 IV. 1 + 2 + 3 + 4 + 5 A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 1. C 2. D 3. E a tam sayıdır. 2a7 + 5a2 – 7 sayısı çift olduğuna göre aşağıdakilerden hangisi daima tek tam sayıdır? yukarıdaki ifadelerden kaç tanesi çift sayıdır? 16 a10 – 3a9 çift olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi daima çifttir? 4. A 6 4 B)3a – 4 C) 5a + a2 3 A) a – a + 10 7 A) a + 1 B) 2a – 4a 3 D) 6a – a3 + 1 2 C) – a + 10a – 4 D) (a – 4) – 5 2 E) (a + 1) – (a – 3) 5. D 6. E 7. D E) 2 8. C 9. E a+1 2 10. C 11. D 12. C 1. 1. (5x + 6) ile (3x + 12) K = 13 + 23 + 33 + .... + (n–1)3 1. toplamında her terimin 1 artırılmasıyla elde edilen toplam her terimin 1 azaltılmasıyla elde edilen toplamdan 340 fazladır. ardışık çift tam sayı olduğuna göre x in alabileceği değerler toplamı kaçtır? A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 13’ten n ye kadar olan doğal sayıların toplamı, 7’den (n – 3) e kadar olan doğal sayıların toplamına eşittir. Buna göre, n kaçtır? A) 30 B) 22 C) 21 D) 20 E) 19 Buna göre, n kaçtır? A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10 2. Bir kitabın sayfalarının numaralandırılmasında 18 tane 5 rakamı kullanılmıştır. II. 5 in katı olan ardışık iki tek doğal sayının toplamı her zaman çifttir. III. Ardışık üç sayının toplamı her zaman çifttir. B) 179 E) 74 B i D E R S YAY I N C I L I K D) 84 C) 79 3. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, II E) II, III 3. Ardışık 9 tane çift doğal sayıdan en büyüğü (4k – 8), en küçüğü k dır. Buna göre, bu 9 sayının toplamı kaçtır? Ardışık 4 doğal sayının toplamı 102 olduğuna göre, en büyük sayı kaçtır? A) 120 B) 144 D) 168 A) 9 B) 10 C) 11 D) 13 E) 21 3. x2 – y2 = 40 olduğuna göre, x.y çarpımı kaçtır? C) 152 2. D 3. B 4. E a (a – b) < 22 - b olduğuna göre, a nın alabileceği değerler toplamı kaçtır? E) 210 x, y ve z sırasıyla ardışık çift sayma sayılarıdır. e2 + 6 6 6 o x . e 2 + y + 1 o . e 2 + z + 2 o = 10 olduğuna göre, x + y + z toplamı kaçtır? A) 114 A) 44 B) 80 C) 22 D) 11 E) 99 1. C a ve b sırasıyla ardışık çift doğal sayılardır. A) 4 B) 6 C) 12 D) 18 E) 28 4. x ve y ardışık tek doğal sayıdır. a – b = 39 olduğuna göre, n kaçtır? A) 24 B) 27 C) 25 D) 28 E) 29 4. n pozitif tam sayıdır. 4 ile (2n + 2) arasındaki tek tam sayıların toplamı a, 7 ile (2n – 1) arasındaki çift tam sayıların toplamı b dir. ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur? Buna göre, bu kitap en çok kaç sayfa olabilir? A) 175 2. B i D E R S YAY I N C I L I K 2. I. Ardışık iki doğal sayının toplamı her zaman çifttir. B) 120 D) 140 1. B 2. B C) 124 E) 196 3. B 4. A 4. h2 , 3g – 3 , 4h + g + 2 sayıları sırasıyla ardışık tek tam sayıdır. Buna göre g – h farkı kaçtır? A) 6 B) 7 C) 4 D) 5 E) 3 1. C 2. D 3. C 4. D 25 1. Üç basamaklı xyz ve iki basamaklı xy sayılarının toplamı 457 olduğuna göre x + y + z toplamı kaçtır? 5. A) 8 B) 13 C) 9 D) 10 E) 11 2. 9. 6. x0z y0y xy yz 305 A (125)3:(640)2 A) 11 B) 10 C) 12 D) 19 E) 13 10. Birbirinden farklı üç basamaklı üç çift doğal sayının toplamı kaç farklı değer alabilir? A) 1341 B) 1342 C) 1248 olduğuna göre A kaçtır? x – y = 1794 çarpımının sonucu kaç basamaklı bir doğal sayıdır? A) 9 B) 4 C) 6 D) 5 E) 7 Üç basamaklı bir pozitif tam sayının soluna 4 yazılıp dört basamaklı x sayısı, aynı sayının sağına 1 yazılıp dört basamaklı y sayısı elde ediliyor. Onlar basamağı x olan iki basamaklı tüm doğal sayıların toplamı 645 olduğuna göre x kaçtır? D) 1451 E) 1452 A) 53 B) 48 C) 45 D) 25 E) 35 olduğuna göre üç basamaklı bu sayının rakamları toplamı kaçtır? XYZ 24 × . . . + 276 . . . . 7. Yukarıdaki verilenlere göre çarpma işleminin sonucu kaçtır? A) 1484 B) 3248 C) 3312 D) 1976 A ve B üç basamaklı doğal sayı omak üzere A – B = 70 B i D E R S YAY I N C I L I K 3. B i D E R S YAY I N C I L I K A) 16 B) 11 C) 7 D) 5 E) 12 11. x, y ve z rakam olmak üzere y = 4x – 1 x + y + z = 17 olacak şekilde kaç farklı A sayısı vardır? şartlarını sağlayan üç basamaklı xyz sayısının rakamları çarpımı kaçtır? A) 529 A) 72 B) 830 D) 476 C) 475 E) 689 B) 84 D) 112 C) 145 E) 124 E) 4248 4. Üç basamaklı bir XYZ sayısı için XYZ = X3 +Y3 + Z3 oluyorsa bu sayıya Armstrong sayı denir. Örneğin; 370 = 33 + 73 + 03 olduğu için 370 bir Armstrong sayıdır. 40A sayısının bir Armstrong sayısı olması için A kaç olmalıdır? 8. x, y ve z rakam olmak üzere 12. A = (2:103 + 10 + 1) xGyGz olacak şekilde üç basamaklı kaç tane xyz çift sayısı yazılabilir? olduğuna göre A2 nin rakamları toplamı kaçtır? A) 36 B) 54 C) 46 D) 78 E) 82 A) 18 B) 19 C) 17 D) 16 E) 15 A) 8 B) 4 C) 3 D) 5 E) 7 1. A 2. B 3. C 4. E 5. C 6. E 7. B 8. E 9. C 10. B 11. D 12. D 35 2. Durum: 54x24 sayısının rakamları farklı olmadığı için bu durumu incelemeyeceğiz. x + 8 + 6 + 6 = 9k + 3 7 – (a + 5) = 11k + 7 x + 20 = 9k + 3 2 – a = 11k + 7 ↓ ↓ 1 6 3. durum: 54x28 sayısının rakamları toplamı 9’un katı olmalıdır. 3. Durum: 4. Durum: O hâlde (1, 6) ve (6, 1) olacak şekilde 2 tane ikili vardır. 5 + 4 + x + 2 + 8 = 9’ un katı 19 + x = 9’un katı x = 8 olur. ÖRNEK – 19 Verilen sayının rakamları birbirinden farklı olması gerektiği için x = 8 olamaz. a2b5 sayısının 44 ile bölümünden kalan 7 olduğuna göre a nın alabileceği değerler toplamı kaçtır? O hâlde x yalnızca 7 olabilir. ÇÖZÜM x+y=7+0=7 4 7 Kalan = 3 5 Kalan = 1 45 21 9 Kalan = 3 Böl Verilen sayının 44 ile bölümünden kalanın 7 olması için; Verilen sayının 4 ile bölümünden kalanın 3 Verilen sayının 11 ile bölümünden kalanın 7 olması gerekmektedir. 4 ile bölümünden kalan 3 ise Verilen sayının 45 ile bölümünden kalanın 21 olması için; olması gerekmektedir. 5 ile bölümünden kalan 1 ise x861 ve x866 olmalıdır. ↓ 4 7 – (a + 9) = 11k + 7 –a – 2 = 11k + 7 ↓ 2 ÖRNEK – 20 3x785 sayısının 60 ile bölümünden kalan 10 dur. Buna göre 2x876 sayısının 60 ile bölümünden kalan kaçtır? ÇÖZÜM 3x785 sayısının 60 ile bölümünden kalan 10 ise 3x785 = 60.k + 10 şeklinde yazılabilir. a215 , a235 , a255 , a275 , a295 2x876 sayısının 60 ile bölümünden kalan y olsun. olmalıdır. 2x876 = 60.n + y şeklinde yazılabilir. Verilen sayının 5 ile bölümünden kalanın 1 Verilen sayının 9 ile bölümünden kalanın 3 – a = 11k + 7 Toplam = 20 Kalan = 7 B i D E R S YAY I N C I L I K Böl Böl B i D E R S YAY I N C I L I K ÇÖZÜM 21 11 7 x86y sayısının 45 ile bölümünden kalan 21 olduğuna göre kaç farklı (x, y) ikilisi vardır? 7 – (a + 7) = 11k + 7 O hâlde a = 8 , 6 , 4 , 2 değerlerini alır. 44 ÖRNEK – 18 5. Durum: Böl BÖLME- BÖLÜNEBİLME KURALLARI 2.durum: 11 ile bölümünden kalan 7 ise 3x785 = 60.k + 10 - 2x876 = 60.n + y 1. Durum: 9909 = 60(k – n) + 10 – y 7 – (a + 1) = 11k + 7 6 – a = 11k + 7 eşitliğini sağlayan a değeri yoktur. 9909 sayısının 60 ile bölümünden kalan 9 dur. O halde 10 – y = 9 9 ile bölümünden kalan 3 ise 2. Durum: 1. Durum: 7 – (a + 3) = 11k + 7 x + 8 + 6 + 1 = 9k + 3 4 – a = 11k + 7 x +15 = 9k + 3 ↓ ↓ 8 6 y=1 Yani 2x876 sayısının 60 ile bölümünden kalan 1 dir. 55 1 1. a ve b doğal sayıdır. 5. 2a + 3b = 7 olduğuna göre a + b toplamı kaçtır? A) 3 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6 (2x + 3) ile (5y + 1) aralarında asaldır. 9. Aşağıdaki sayılardan kaç tanesi 3 ile tam bölünebilir? I. x = 2 iken y = 5 olabilir. I. 4736 II. x = 11 iken y = 1 olabilir. II. 9560271 III. y = 32 iken x = 44 olabilir. III. 1223334444 ifadelerinden hangileri doğrudur? IV. 86868686 V. 13187141318714 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, II A) 1 B) 4 C) 2 D) 3 E) 5 E) I, II, III 10. a, b ve c birbirinden farklı asal sayıdır. x, y ve z doğal sayıdır. x+y=5 y – z = -4 6. olduğuna göre x.y.z çarpımı en az kaçtır? B) –50 D) 20 3. C) –45 E) 0 B i D E R S YAY I N C I L I K A) –60 24! + 2.24! + 3.24! + ... + x.24! h, m ve g rakamdır. 7. x = a.b2.c3 y = a2.b2.c2 z = a3.b4.c olduğuna göre A) 18 B) 24 C) 27 D) 32 E) 36 ğıdakilerden hangisidir? ab ve ba iki basamaklı sayılardır. ab + ba 55 = ab - ba 18 A) a.b.c B) a2.b.c3 C) a2.b2.c2 D) a.b.c2 11. 5-x kesrini tanımsız yapan x de7+x 2-x ğeri için kesrinin değeri kaçx+1 tır? A) 10 B) 15 C) 12 D) 9 E) 5 A) 1 2 B) D) 4. OKEK (x, y, z) aşaOBEB (x, y, z) D) a3.b2.b2 olduğuna göre a + b toplamı kaçtır? A) 45 B) 40 C) 48 D) 55 E) 50 şartına uyan üç basamaklı kaç tane hmg sayısı yazılabilir? toplamının sondan 6 basamağı sıfır olduğuna göre x aşağıdakilerden hangisi olabilir? 2m = 3g B i D E R S YAY I N C I L I K 2. 3 2 1 2 C) - E) - 3 2 2 3 A ve B doğal sayıdır. A+3 - B-2 10 12. 2 olduğuna göre A + B toplamı en az kaçtır? A) 27 B) 29 C) 32 D) 40 E) 34 1. A 2. E 3. E 4. E 8. 4, 8 1, 2 + 2, 4 0, 06 işleminin sonucu kaçtır? Ardışık 10 tam sayının toplamı 205 olduğuna göre 7. sayı kaçtır? A) 22 A) 22 B) 24 C) 26 D) 28 E) 30 5. D 6. E 7. A 8. A B) 2,4 D) 1,6 9. C 10. C 11. C C) 35 E) 3,2 12. A 101