T.C. MUĞLA SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ FETHİYE SAĞLIK YÜKSEKOKULU Üreme Sağlığı Dersi Öğretim Programı (A-B Grubu) DERSİN ADI Üreme Sağlığı DERSİN KODU HEM 3508 DERSİN TÜRÜ Seçmeli DERSİN DÖNEMİ 3. Sınıf Bahar Yarıyılı DERSİN KREDİSİ ULUSAL KREDİ: 3 (3 + 0) AKTS: 4 DERSİ VEREN ÖĞRETİM ELEMANLARI Yrd. Doç. Dr. Serap Selver Kipay YAZIŞMA ADRESİ skipay@mu.edu.tr. DERSİN AMACI, ÖĞRENİM HEDEFİ, ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ, ÖĞRETİM MATERYALİ VE ÖLÇME DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ 1. DERSİN AMACI Sağlıklı bir nesil sağlıklı beden imajı ve cinsel kimliğin kazanımı, cinsel gelişimde biopsikosoyal sağlığı sürdürmek ile olasıdır. Anne ve çocuk sağlığı düzeylerini yükseltmek, aşırı doğurganlığın olumsuz etkilerini azaltmak ve nüfus artışını ekonomik gelişmemizi engellemeyecek düzeyde tutabilmek amacıyla üreme sağlığı hizmetlerine ağırlık ve öncelik verilmesi önem taşımaktadır. Bu doğrultuda; geleceğin koruyucu sağlık profesyonelleri olacak öğrencilerin; okul sağlığı, aile sağlığı ve gençlerin üreme sağlığı ve eğitimi hakkında bilgilenmesi ve beceri geliştirmesi amaçlanır. 2. DERSİN ÖĞRENİM HEDEFLERİ Üreme Sağlığı Kavramını bilme, Üreme Hakları ve Cinsel Hakları bilme ve bu bilgiyi bakım becerilerine aktarabilme, Üreme Sağlığına Yönelik Uluslararası ve Ulusal Düzenlemeleri bilme ve ailelere yönelik çalışmalar kapsamında bu bilgileri uygulamalara aktarabilme becerilerini geliştirebilme, Üreme Sağlığı Hizmetlerinde Hemşirenin Rolünü kavrayarak önemini bilme, Evlilik Öncesi Danışmanlık becerilerini geliştirerek ailelere gerekli hemşirelik yaplaşımlarını yapabilme, Üreme Sağlığı ve Cinsel Sağlık ve Cinsellik konularında yeterli bilgi donanımını kazanma ve bakım becerileri geliştirme, Üreme Sağlığı ve Erkeklerin Üreme Sağlığına Katılımının önemini kavrayabilme İkincil Cinsiyet Özellikleri, Kadın ve Erkek Üreme Organları ve Üreme, Ergen Sağlığı ve Cinselliğini kavrayarak gerekli bakım becerilerinde kullanabilme, Gebeliğin Oluşması ve Doğum bilgisini kazanma, Gebelik Öncesi, Gebelik ve Doğumda Bakım becerilerini geliştirebilme ve gebelikte risk faktörlerini tanımlayabilme, gebeliği etkileyen sağlık durumlarını kavrayarak gerekli hemşirelik girişimlerini planlama ve uygulama becerisini geliştirme, İstenmeyen gebelikler ve kadın sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini öğrenme ve gerekli eğitimleri yapabilme becerilerini geliştirebilme, Toplum Sağlığı Açısından Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar ve Neden Olan Etkenleri öğrenme, gerekli hemşirelik girişimlerini planlama ve uygulama becerisini geliştirme, 1 Cinsel sağlığın korunması için gerekli olan önlemleri bilme ve gerekli hemşirelik girişimlerini planlama ve uygulama becerisini geliştirme, Cinsel İstismar ve Şiddet de Hemşirenin Rolü kavrama Gebelikten Korunma Yöntemlerinin etki mekanizmalarını, yan etkilerini bilme ve gerekli eğitimleri yapabilme becerilerini geliştirme, İnfertilite ve İnfertil Çiftlerede Hemşirelik Yaklaşımlarının önemini kavrama, Üreme Organ Malignitelerinin Önlenmesinde Erken Tanı ve Tedavisini öğrenme, gerekli hemşirelik girişimlerini planlama ve uygulama becerisini geliştirme, Menapoz ve Hemşirenin Sorumluluklarının önemini kavrama. 3. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Tam Öğrenme Modeli Problem Çözme Gösteri ( Demonstrasyon ) Soru – Cevap Örnek Olay İncelenmesi Grup Çalışması CD gösterimi 4. ÖĞRETİM MATERYALİ Ders öğretim elemanın notları ve önerilen diğer kaynaklar, Mesleki Dergiler, Konu ile İlgili Maketler, Model, Afiş, Fotoğraflar, Karikatürler, Grafikler, Tablolar, Şekiller, Haritalar, Yazı tahtası, Slâyt, Projeksiyon. 2 1 TARİH 14.02.2013 SAAT HAFTA 5. DERS PLANI VE İÇERİĞİ 3 2 21.02.2013 3 3 28.02.2013 3 4 07.03.2013 3 5 14.03.2013 3 6 21.03.2013 3 7 28.03.2013 3 8 29.03.2012 3 9 04.04.2013 3 10 11.04.2013 3 11 18.04.2013 3 12 25.04.2013 3 13 02.05.2013 3 14 09.05.2013 3 15 16.05.2012 3 ÖĞRETİM ELEMANI KONU Üreme Sağlığı Kavramı Üreme Hakları ve Cinsel Hakları Üreme Sağlığına Yönelik Uluslararası ve Ulusal Düzenlemeler Üreme Sağlığı Hizmetlerinde Hemşirenin Rolü Evlilik Öncesi Danışmanlık Üreme Sağlığı ve Cinsel Sağlık Üreme Sağlığı ve Erkeklerin Üreme Sağlığına Katılımı Cinsellik İkincil Cinsiyet Özellikleri Ergen Sağlığı ve Cinselliği Kadın ve Erkek Üreme Organları ve Üreme Gebeliğin Oluşması ve Doğum Gebelik Öncesi, Gebelik ve Doğumda Bakım İstenmeyen Gebelikler ve Önlenmesi Adölesanlarda Aile Planlaması ve Gebelik Toplum Sağlığı Açısından Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar ve Neden Olan Etkenler Cinsel Sağlığın Korunması İçin Diğer Önlemler ve Hemşirenin Sorumluluğu Güvenli Seks Cinsel Sorunlar Baş Vuranın Değerlendirilmesi Aile Planlaması Danışmanlığı Kaynak Yaklaşımı Ara Sınav Aile Planlaması Hizmetlerinde Kalite Yönetimi Cinsellikle İlgili Bilgilerimiz Cinsel Yakınlıkların Yaşanması Çocuklarımıza Cinselliği Nasıl Anlatalım? Cinsiyet ve Cinsellik Cinsel İstismar ve Şiddet de Hemşirenin Rolü Gebelikten Korunma Yöntemleri Kontraseptif Teknolojide Yeni Gelişmeler Aile Planlaması Hizmetlerinin Kalitesinin Arttırılması Fertilitenin Geleceği ve Etik İnfertilite ve İnfertil Çiftlerede Hemşirelik Yaklaşımları Düşük Sonrası Bakım Acil Kontrasepsiyon Sahada Üreme Sağlığı Hizmetlerinin Uzmanlarca Anlatılması Güvenli Olmayan Düşüklerin Önlenmesi ve Hemşirenin Sorumlulukları Üreme Organ Malignitelerinin Önlenmesinde Erken Tanı ve Tedavisi Menapoz ve Hemşirenin Sorumlulukları Yrd. Doç. Dr. Serap Selver Kipay 3 6. DERSİN ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ VE ÖNERİLEN BAŞARI KATKI ORANI Dersin ölçme ve değerlendirilmesi Muğla Üniversitesi Sınav Yönetmeliğine ve dersin değerlendirme ölçütlerine uygun olarak 1 ara sınav ve yılsonu sınavı olarak yapılır. Bu doğrultuda dersin başarı katkı oranları aşağıdaki gibi olacaktır. Ara Sınav %40 Yarı Yıl Sonu Sınavı %60 7. DERSİN VERİLMESİNDE YARARLANILACAK KAYNAKLAR VE OKUMA LİSTESİ I. Temel Kitaplar : 1. Ders notları 2. Hatcher ve Ark, Kontraseptif Yöntemler, Çev. Edi:Dervişoğlu A A, Senlet Pınar, Demircioğlu Matbaacılık, Ankara, 1994. 3. Taşkın L, Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, Sistem Ofset Matbaacılık, Ankara, 1997. 4. Coşkun A, Karanisoğlu H, Doğum Kadın Hastalıkları Hemşireliği, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları Eskişehir. 5. Başer M, Adölesan Cinselliği ve Gebelik, C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2000, 4(1) 6. Akın A, “Aile Planlamasından Üreme Sağlığına Geçiş”, Aktüel Tıp Dergisi (Kadın Sağlığı Özel Sayısı), 2001, 6 (1): 4-8. 7. Akın A ve ark. Türkiye’de Anne Ölümleri ve Nedenleri, Aktüel Tıp Dergisi (Kadın Sağlığı Özel Sayısı), 2001, 6 (1): 24-29. 8. Akın A. Dünya Nüfusu ve Kalkınma Konferansı Özet Raporu, T.C. Sağlık Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, 1994. 9. Güngör Z, Cinsel Davranışlar ve Kondom, Hacettepe Toplum Hekimliği Bülteni, Ocak 2000, Yıl 21, Sayı 1. 10. Sevil Ü, Ertem G, Kavlak O ve ark. Hemsırelık Yüksek Okulu Bırıncı ve Üçüncü Sınıf Ögrencılerının Cınsellıge Bakıs Açıları ve Cınsel Egıtım Konusundakı Görüslerının Karsılastırılması. Ege Üniversitesi Hemsirelik Yüksek Okulu Dergisi 20 (1) : 11-22, 2004. 11. __________. Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Mezuniyet Öncesi Eğitim Kapasitesini Güçlendirme Projesi. Avrupa Birliğinin Türkiye Üreme Sağlığı Programı, Ankara 2006. 12. Kadıoğlu H, Yıldız A, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi - 2007/3N. 13. Set T, Dağdeviren N, Aktürk Z. Ergenlerde Cinsellik Genel Tıp Derg 2006;16(3):137-141. 14. Tokuç B, Eskiocak M, Saltık A. Acil Kontrasepsiyon. Sted 2002, cilt:11, sayı:3, 94-97. 15. Giray H, Kılıç B. Bekâr Kadınlar ve Üreme Sağlığı. Sted, 2004, cilt:13, sayı:8, 286-89 16. Bulut A, Ortaylı N. Bir Araştırmanın Düşündürdükleri: Cinsel Sağlık Ama Nasıl? Sted, 2004, cilt:13, sayı:2, 60639 17. Aydın S. Erkek Üreme Sağlığı. Van Tıp Dergisi, 2000; Cilt: 7, Sayı:3, Temmuz. II. Linkler 1. http://sbu.saglik.gov.tr/tusp/turkce/yayinlar/index2.asp 2. http://www.tsrm.org.tr/ 3. http://www.tsrm.org.tr/dosyalarimiz 4. http://www.tuspmoe.gen.tr/TR/Default.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BE D947CDE 5. http://tog.org.tr/ureme-sagligi_153 6. http://gdb.comu.edu.tr/uremesagligi_%202.pdf 7. http://www.willowsfound.org/health.asp 4