DERS BİLGİLERİ FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ İSLAM FELSEFESİ II Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS İSLAM FELSEFESİ TARİHİ II 201801 8 2+0 2 3 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Zorunlu Dersin Koordinatörü Prof. Dr. İsmail TAŞ Dersi Verenler Prof. Dr. İsmail TAŞ Dersin Yardımcıları Dersin Amacı İslam felsefesi tarihi, İslam filozoflarını, fikirlerini öğrenmek farklı entelektüel okullar arasında mukayeseler yapmak. 1) İslam felsefesinin oluşum şartları ve tercüme hareketleri hakkında bilgilendirir 2) İslam felsefesinin ana okullarını tasnif edebilir. 3) Bu okulların temel özelliklerini birbirinden ayırt eder. Dersin Öğrenme Çıktıları 4) İbn Sînâ felsefesi. 5) İbn Sînâ Metafiziği 6) Gazzâlî Hayatı ve Dönemi. 7) Gazzâlî ve Filozoflara Yönelik Eleştirisi 8) İbn Rüşd Felsefesi Dersin İçeriği İslam felsefesi tarihini İbn Sînâ’dan başlayarak incelemek, Gazzâlî’nin filozofara olan eleştirisini anlamak, İbn Rüşd Felsefesi ve onun Gazzâlî’nin eleştirilerine cevabını tartışmak. DERS AKIŞI Hafta Konular 1 İbn Sînâ Felsefesine Giriş 2 İbn Sînâ Mefafiziği Ön Hazırlık 3 İbn Sînâ Felsefesinin İslam ve Batıya Dünyasına Etkisi 4 Gazzâlî, Hayatı ve Yaşadığı Dönem 5 Gazzâlî’nin Filozoflara Eleştirisi 6 İbn Rüşd ve Felsefesi 7 İbn Rüşd’ün Aristoculuğu 8 İbn Rüşd’ün Gazzâlî’nin Eleştirilerine Cevabı 9 İşrakilik Okulu 10 Sühreverdi el-Maktûl 11 İbn Arabi 12 Sadrettin Konevi 13 Ibn Haldun 14 İslam Felsefesinin Etkileri KAYNAKLAR Ders Notu İslam Felsefesine Giriş (I-II), Grafiker yay. İslam Felsefesi Tarihi, S. Hüseyin Nasr, Oliver Leaman, Ter. İstanbul 2011 İslam Felsefesi Tarihi, İsmail Hakkı İzmirli, İstanbul 2008 Diğer Kaynaklar İslam Felsefesi Tarihi, Macit Fahri, (çev. Kasım Turhan) İslam Felsefesi Tarihi, Henry Corbin, İstanbul, 2009 İlhan Kutluer, İbn Sînâ Felsefesinde Zorunlu Varlık, İz yay. 2002 MATERYAL PAYLAŞIMI Dökümanlar İBN SİNA GAZZÂLÎ İBN RÜŞD SÜHREVERDİ EL-MAKTUR SADRETTİN KONEVİ İBN HALDUN Ödevler Sınavlar DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI YÜZDESİ Ara Sınav 1 40 Kısa Sınav 0 0 Ödev 1 15 Toplam 55 Yıliçinin Başarıya Oranı 0 Finalin Başarıya Oranı 60 Toplam 100 Ders Kategorisi (B) Mühendislik Fakültesi haricindeki birimler içindir (Tuning) Temel Mesleki Dersler X DERSİN PROGRAM ÇIKTILARINA KATKISI No Program Öğrenme Çıktıları Katkı Düzeyi 1 2 3 4 5 1 Âdab ve usulüne göre Kur’ân-ı Kerim’i okuyabilir ve okuduğu metinleri usulüne uygun olarak yorumlayabilir. 2 Kendi alanıyla alâkalı temel ve klasik metinlerin yanında çağdaş metinleri anlayabilecek, onları yazılı ve sözlü olarak aktarabilecek bir seviyede Arapça seviyesine ulaşır. 3 Allah Resulü’nün, kavlî, fiili ve takriri sünnetini kavrar, onun Kur’ân’a dayalı güzel ahlâkını tanır; hadis ilminin tarihî süreç içindeki geçirdiği safhaları, hadis metodolojisinin oluşumunu, Kur’ân-Sünnet bütünlüğünü, Sünnetin dindeki yerini, hadisin temel problemlerini ve farklı algıları tanır. 4 Klasik ve modern kaynaklara dayalı olarak İslâm hukukunun mevzularına vâkıf olur; hukuk tarihi çerçevesinde İslâm hukukunun yerini kavrar; onun diğer hukuk sistemleri ile kıyaslamasını yapabilir, aralarındaki farklı ve benzer yönleri bilir. 5 İslâm dininin itakadî esaslarını akıl ve nakil çerçevesinde tanır, kelamın problemlerine ve bunların çözüm yollarına dair ilmî usullere göre bilgi ve fikir sahibi olur. 6 Tarih içinde dinî ve siyasî sebepler ve amaçlar sonucu oluşan klasik ve modern akımları, bunların temel özelliklerini ve yapılarını bilir. 7 Tasavvuf tarihi, zühd hareketleri, tasavvufi terimler, tasavvuf müesseseleri hakkında bilgi sahibi olur; meşhur mutasavvıfları, temel düşüncelerini ve temel özelliklerini tanır. 8 Eğitim tarihi içinde din eğitiminin yerini, klasik ve modern eğitim metotlarını tanır; bunların mukayesesini yapabilir, eğitim vasıta ve metotlarını kavrayarak kendine öz güven kazanır. 9 Felsefe, sosyoloji ve psikoloji gibi bilim dallarının verilerini ve metotlarını kullanarak düşünme sistemi içinde sağlam bir alt yapı edinir; Batılı ve Doğulu meşhur filozoflarla bunların felsefeleri, tarihî süreçleri, doğuşları ve tesirleri hakkında malumat sahibi olur. 10 Yaşayan dinleri ve tarihin bir döneminde var olup müntesipleri kalmayan dinlerin temel esaslarını ve özelliklerini tanır. X X X X X İslâm tarihinin ve medeniyetinin evrelerini tanır; büyük medeniyetleri, medeniyetler arası münasebetleri bilir; İslam medeniyetini ve İslâmî bilimleri 11 analiz ve sentez yöntemleri ile değerlendirebilir, tenkit usulleri çerçevesinde bunların zaaf ve eksikliklerini görüp müzakere edebilir. X Türk İslam Edebiyatı’nın türlerine ve bunların belli başlı örneklerine vâkıf olur, Müzikle ilgili teorik bilgilere sahip olur; temel usul ve makamları icra edebilir. İslâm mimarisinin temel özelliklerini tanıyıp onu diğer mimari yapılardan 12 ayıran farkları kavrar, ayrıca tezyin sanatları ve tarihçesi ile bunların önemli örneklerini bilir. AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU Etkinlik SAYISI Süresi (Saat) Toplam İş Yükü (Saat) Ders Süresi 14 2 28 Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 1 14 Ödevler 1 10 10 Arasınavlar 1 10 10 Yarıyıl Sonu Sınavı 1 10 10 Toplam İş Yükü 72 Toplam İş Yükü / 30 (s) 2.20 Dersin AKTS Kredisi 3