Kalbin Tabakaları Perikard

KALBİN
TEMEL OLARAK
FONKSİYONU
Hem. Özlem ÖZTÜRK
2. Kardiyoloji Kliniği ve Koroner Yoğun Bakım
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com
Kalbin Anatomisi






Tabakaları
Boşlukları
Kapakçıkları
Kalbe gelen ve çıkan büyük damarlar
Arteri venleri
İleti sistemi
Kalbin Temel Olarak Fonksiyonu

1.Oksijenlenmiş kanı,arteriyal sistemi ve
hücrelere pompalamak

2.Kirli kanı venöz sistem aracılığı ile toplayarak
yeniden temizlenmek ve oksijenlenmek üzere
akciğerlere göndermektir
Kalbin Fonksiyonel Anatomisi

Kalp göğüs boşluğunda ,ön mediastinumda ,sağ ve sol
akciğerler ,sternum ,özofagus ve diyafragma arasında
perikard denen bir torbanın içinde bulunur.Kalp her
insanın yaklaşık yumruğu büyüklüğünde bir organ olup
şekil bakımından ,künt tepeli asimetrik bir koniye
benzer.Koninin tabanını atriumlar ,tepesini ise
ventriküller oluşturur.Bu koninin 2/3 si orta hattın
solunda ,1/3 i ise orta hattın sağında bulunur.Ağırlığı
erişkinlerde 250_390 gr arasında değişir
Kalbin Fonksiyonel Anatomisi

Atriumların temel fonksiyonu prensip olarak
ventriküllere geçiş yolu olmakla birlikte zayıf da
olsa kanın ventriküllere pompalanmasına
yardımcı olur.Ventriküller ,kanın akciğerlere ve
periferik dolaşıma gönderilmesinde esas gücü
sağlar
Kalbin Tabakaları
Kalp üç tabakadan oluşur;
Perikard
Myokard
Endokard dır
Kalbin Tabakaları

Perikard; Kalbin dış yüzünü çeviren iki tabakalı
zardır.Paryatel perikard ,dışta yer alır ve çevre
dokulardan gelebilecek enfeksiyonlara karşı engel
oluşturur.Visseral perikard ,içte yer alan ve kalbe yapışık
olan ince tabakadır.Bu iki perikard yaprağı arasına
perikarial boşluk denir ,bu alanda 10_12 cm3 kadar
perikardiyal sıvı bulunur.Bu sıvının en önemli
fonksiyonu kalp atımları sırasında perikard yapraklarının
birbirine sürtünmelerini önlemektir.Kalbin rahat
hareket etmesini sağlar
Kalbin Tabakaları

Myokard; Kalbin ince kaslardan oluşan orta
tabakasıdır.Bu kaslar kalbin kontraksiyonuna
neden olurlar.Kalp kası çizgilidir fakat istem dışı
çalışır.Myocard atrıumlarda çok ince
,ventriküllerde ise çok kalındır
Kalbin Boşlukları
Kalbin dört büyük boşluğu vardır.Üstte
bulunanlar atriumlar ,altta bulunanlar ise
ventriküllerdir
Kalbin Boşlukları


Sağ atrium; kalbin sağ arka tarafını oluşturur.Vena cava
superior ve vena cava inferior üst ve alt
ekstremitelerden getirdikleri kirli kanı sağ atriuma
boşaltırlar.Sağ atrium triküspit kapak ile sağ ventriküle
açılır
Sağ ventrikül;kalbin ön kısmında bulunur.Vena cava
superior ve vena cava inferiorla sağ atriuma gelen ve
triküspit kapaktan geçerek sağ ventriküle gelen venöz
kan ,sağ ventrikülün kasılmasıyla pulmoner artere atılır
Kalbin Boşlukları


Sol atrium;kalbin sol yan tarafında bulunur.Sol
atriuma akciğerlerden oksijenlenmiş kanı getiren
dört tane pulmoner ven açılır.Sol atrium ise mitral
kapak ile sol ventriküle açılır
Sol ventrikül;kalbin sol yan ve arka tarafında yer
alır.Duvarı en kalın olan kalp boşluğudur.Vena
pulmonalislerle akciğerlerden gelen temizlenmiş
kanı sol atriumdan mitral kapak aracılığıyla sol
ventriküle açılır.Sol ventrikülün kasılmasıyla da
aortaya atılır
Kalbe Gelen ve Kalpten Çıkan Büyük
Damarlar
Kalbe giren damarlara ven ,kalpten çıkan
damarlara ise arter adı verilir.Venler kirli,arterler
temiz kan taşırlar.Vena pulmonalisler ve arteria
pulmonalisler bu kuralın dışında kalan
damarlardır.Vena cava superior, üst ekstremite
baş ve boyun ,vena cava inferior ise alt
ekstremitenin venöz kanını sağ atriuma getirir
Kalbe Gelen ve Kalpten Çıkan Büyük
Damarlar
Sağ ventrikülden arteria pulmonalis çıkar.Adı arter
olmasına rağmen kirli kanı taşır ve bu kirli kanı
temizlenmek üzere akciğerlere götürür. Arter
denmesinin nedeni kalpten çıkan damar olması ve duvar
yapısından kaynaklanmaktadır.Sol atriuma akciğerlerde
temizlenen kanı getiren dört tane pulmoner ven
vardır.Kalbe girdikleri için ven adını alan bu damarlar
temiz kan taşırlar.Sol ventrikülden temiz kanı vücuda
dağıtacak olan en büyük arteri aorta çıkar.
Kalbin Arterleri ve Venleri
Kalbin kendi dolaşımına koroner sirkülasyon
denir.Kalbin arterleri koroner arterler olup
myokard tabakasını beslerler.Koroner arterler
aort kapağının hemen önünden sağlı sollu iki
tane olmak üzere çıkar.Bunlar;
Sağ ve Sol koroner arterler,kalbin epikardiyal
yüzeyi üzerinde seyrederler
Kalbin Arterleri ve Venleri
Sol koroner arter; LMCA(Left Main Coroner
Arter)olarak çıkıp ,LAD (Left Anterior
Desending) ve sircumflex olarak iki kısma
ayrılır.LAD apexe kadar uzanır ve sol
ventrikülün gerçek ön duvarını ,septumun 2/3
ön kısmını besler.Circumflex arter ,sol atrium ve
ventrikül arasında oluğun üzerinde seyreder ve
sol ventrikülün yan ve arka yüzeyini kanlandırır
Kalbin Arterleri ve Venleri
Sağ coroner arter ,sağ atrium ile sağ ventrikül
arasında ilerler.Eğer koroner arter ya da
dallarından biri herhangi bir nedenle tıkanacak
olursa o damarın beslediği alan kansız
kalır.Kansız kalan sahadaki doku ölür,nekroz
oluşur.Bu olaya enfarktüs denir
Kalbin Arterleri ve Venleri
Kalbin venleri,arterlerine paralel seyreder,
koroner sinüs denen büyük myocard venine
dökülürler.Koroner venüller ve venler birleşerek
koroner sinüsü oluştururlar.Koroner sinüsde
kanını sağ atriuma boşaltır
Kalbin Arterleri ve Venleri



Kalbin vurum hacmi;Her sistolde ventrikül
tarafından damarlara atılan kan
miktarıdır.Yaklaşık olarak 70 ml dir.
Kardiak Out-put(kalp debisi);Bir dadikada her
ventrikülden pulmoner ve sistemik sirkülasyona
atılan kandır
Kardiak Out-put=vurum hacmi*dakikada
vurum sayısı olarak hesaplanır.Yaklaşık olarak
5040 ml dir
Kalbin İleti Sistemi
Kalbin elektriksel iletiminde yer alan hücreler elektrik uyaranlarını hızla iletme
özelliğindedir.Bunun nedeni atrium ve ventriküllerin senkronize(eş zamanlı)
olarak sağlamaktır.Kalpte uyarı doğuran merkez (pace-maker), sağ atriumda
vena cava superiorun girdiği yerde bulunan sinoatrial nod (sinüs düğümü)
dur.SA noddan normalde dakikada 60-100 uyarı çıkar.Bu uyarı önce atriumlara
yayılarak atriumların kasılmasına neden olur ve kan ventriküllere geçer.Uyarı
dalgası SA noddan sonra sğ atriumun tabanında triküsbit kapağın arkasında
bulunan atrioventriküler noda 0,7 saniyelik bir gecikmeyle gelir.Bu gecikmenin
nedeni kanın atriumlardan ventriküllere geçişinin tamamen sağlanmasıdır.AV
noddan sonra uyarı his demeti yoluyla ventriküllere geçer.His demeti hüzmesi
SA noddabir sorun olduğunda pace-maker görevini görevini yapar ve kalbin
hızını ayarlar.Sağ ve sol dallara aqyrılan his demeti ventriküller purkinje lifleri
adını alır ve endokarddan myokarda geçerek kalbin tabanına doğru dallanarak
yayılır.Bu yayılım sırasında önce ventrikül depolarizasyonu sonra da
repolarizasyonu var olur
ELEKTROKARDİYOGRAM
Kalbin her siklusundaki elektriksel aktiviteyi
büyüterek hareket eden bir kağıt üzerine
kaydeden cihaza elektrokardiyograf, elde edilen
traseye elektrokardiyogram, kayıt ve yorum
işlemine de elektrokardiyografi denir
ELEKTROKARDİYOGRAM
TARİHÇE
EKG’nin temeli ilk kez Galvani tarafından deneysel
olarak kas kasılmasının elektriksel deşarjı ile meydana
geldiğinin gösterilmesiyle atılmıştır. Kalbin elektriksel
akımları ise ilk defa 1876’ da kaydedilmiştir. EKG ile
çeşitli aritmiler 1909’da yazdırılmış ve akut myokard
infarktus örneği Eppinger ve Rothberger tarafından
aynı yıl tesbit edilmiştir. Direkt yazdırma sistemi 1950’li
yıllarda gerçekleştirilmiş ve EKG rutin klinik
kullanımına girmiştir.
ELEKTROKARDİYOGRAM



EKG’NİN TEMEL İLKELERİ
EKG cihazı uzun yıllar tek bir derivasyonu tek bir şerit
halinde kaydederken günümüzde programlı cihazlarda
kağıt hızı rtim ve komplekslerin boyları gibi özellikler
otomatik olarak ayarlanıp 3 veya 12 derivasyonu aynı
anda kaydedebilmektedir.
EKG kağıtları cihaza göre dar veya uzun şerit yada
sayfa kağıt şeklindedir.Kağıt ne tür olursa olsun
üzerindeki küçük ve büyük karelerin boyutları
aynıdır.EKG kağıdı üzerinde bulunan küçük karelerin
her biri 0.04 sn, büyük karelerin her biri 0.20 sn’dir
ELEKTROKARDİYOGRAM

ELEKTROTLAR VE YERLEŞTİRİLMESİ

Göğüs ve ekstremite olmak üzere iki çeşit elektrot
mevcuttur.Ekstremite elektrotları kol ve bacaklara,
göğüs elektrotları da 6 tane olacak şekilde göğüs
duvarına yerleştirilir.Rutin elektrokardiyogramda
elektrotlarla kaydedilen derivasyonlar iki gruba ayrılır:
ELEKTROKARDİYOGRAM

1.FRONTAL/ÖN DÜZLEM Derivasyonları:
6 ekstremite derivasyonu vardır.

a)Bipolar Ekstremite derivasyonları:Kısaca I-II-III olarak
yazılır.



D1:Pozitif elektrot sol kola ,elektrokardiyografiye bağlı negatif
elektrot ise sağ kola bağlanır.Bu derivasyon iki kol arasındaki
potansiyel farkı yansıtır.
D2:Pozitif elektrot sol bacağa ,elektrokardiyografiye bağlı negatif
elektrot ise sağ kola bağlanır.Bu derivasyon sağ kol ile sol bacak
arasındaki potansiyel farkı gösterir.
D3:Pozitif elektrot sol bacağa ,elektrokardiyografiye bağlı negatif
elektrot ise sol kola bağlanır.Bu derivasyon sol kol ile sol bacak
arasındaki potansiyel farkı gösterir.
ELEKTROKARDİYOGRAM

b)Unıpolar Ekstremite derivasyonları:

Sağ kola ,sol kola,sol bacağa yerleştirilen elektrotlara bağlı teller
birleştirilirse Wilson’un santral terminali olarak adlandırılan ortak bir uç
elde edilir.Kapalı bir devreyi oluşturan üç yük arasındaki farkların sıfır
olacağını bildiren Kirchoff yasasına göre ,bir kalp siklusunun alınabilecek
tüm noktalarında ,sağ koldaki ,sol koldaki ve sol bacaktaki potansiyel
değerlerinin toplamının sıfır olması gerektiğinden ,santral terminalin kalp
siklusu boyunca sıfır potansiyel ölçmesi beklenir.Bu niteliği ile duyarsız bir
ortak elektrot gibi davranan santral terminal,elektrokardiyografın negatif
ucuna takılır ve aygıtın pozitif ucuna bağlı araştırıcı elektrot sırası ile sağ
kola,sol kola ve sağ bacağa yerleştirilir ve karşılıklı olarak VR,VL,VF
derivasyonları elde edilir.Derivasyonlar adlandırılırken önlerine konan ‘a’
harfi ‘augmanted’ yani güçlendirilmiş anlamı taşımaktadır.Ayrıca ‘V’ voltaj
, ‘R’ sağ kol , ‘L’ sol kol ve ‘F’ harfi de sol bacağı temsil eder.
ELEKTROKARDİYOGRAM

2)HORİZANTAL /YATAY DÜZLEM DERİVASYONLARI









A)Kalpteki elektriksel aktiviteyi yatay düzlemde;önden arkaya,arkadan öne,sağdan
sola,soldan sağa uzanan boyutlarla yansıtır.V1,V2,V3,V4,V5,V6 olmak üzere 6
derivasyon vardır.
B)Horizantal düzlemde kalbin arka bölümü incelenmek istendiğinde V7,V8,V9
derivasyonları çekilir.
C)Özellikle sağ ventrikül incelenmek istendiğinde ise V3,V4,V5,V6 derivasyonları
sağ taraftaki simetrik yerlerine yerleştirilir.
V1:Pozitif elektrot ,sternumun sağ 4. interkostal aralık ile kesiştiği yere yerleştirilir.
V2:Pozitif elektrot ,sternumun sol 4. interkostal aralık ile kesiştiği yere yerleştirilir.
V3:V2 ile V4 arasına yerleştirilir.
V4:Pozitif elektrot ,sol midklavikuler hattın 5. interkostal aralık ile kesiştiği yere
yerleştirilir.
V5:Pozitif elektrot ,ön koltuk çizgisinin 5. interkostal aralık ile kesiştiği yere
yerleştirilir.
V6:Pozitif elektrot ,arka koltuk çizgisinin 5. interkostal aralık ile kesiştiği yere
yerleştirilir
ELEKTROKARDİYOGRAM

EKG ÇEKİMİ






a)Hastanın rahat bir şekilde uzanması ve gevşemesi sağlanır.
b)Derideki elektriksel direnci azaltmak amacıyla elektrot
yerlerine jel sürülmeli
c)Ekstremite elektrotları kollarda el bileklerinin iç kısmına
,bacaklarda ise ayak bileklerinin iç kısmına
yerleştirilir.Ekstremite amputasyonu olan kişilerde elektrot
kesik olan bölümün üst tarafına yerleştirilir.
d)Standart çekilen bir EKG’de çekim hızı 25mm/s olarak
ayarlanır.
e)Standart çekilen bir EKG’de dalga boyu 1Mv dir.
f)Göğüs derivasyonları uygun yerleştilir.
Sağlık Slayt Arşivi: http://hastaneciyiz.blogspot.com