HAZIRLAYAN : Ali DAĞDEVİREN Sevgili öğrenciler; Bu ünitedeki amacımız; ısı enerjisini maddenin tanecikli doğası ile ilişkilendirerek ısı iletim yollarını keşfedebilmek,ısı iletimi ve yalıtımını irdeleyerek ısı yalıtım teknolojisini kavrayabilmektir. www.fendosyasi.com Ünitenin kavram haritası Konveksiyon Işıma (Radyasyon) İletim yoluyla iletilir yoluyla iletilir yoluyla iletilir ISI iletir çarpışmasıyla aktarılır iletmez Yalıtkan Atom/Molekül İletken oluşur olabilir www.fendosyasi.com MADDE olabilir MADDE VE ISI KONULAR: 1)MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI 2)ISININ YAYILMASI 3)ISI YALITIMI www.fendosyasi.com 1)MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI Bütün maddeler tanecikli yapıya sahiptir. Taneciklerin hareketi ile maddenin ısınması arasında bir ilişki var mıdır? www.fendosyasi.com Konunun Anahtar Kelimeleri Madde Molekül Molekül yığını Isı Tanecik www.fendosyasi.com Etkinlik -1 >>> Bir beherin veya deney tüpünün üçte ikisine kadar su doldurup yavaş yavaş ısıtalım. >>> Sudaki hareketleri gözlemleyelim: >>> Görünen hareket, ısınan molekül yığınlarının hareketidir. (Moleküller tek tek gözle görülemeyecek kadar küçüktür.) Isı ve hareket ilişkisi sıvı ve gazlarda kolayca görülebilir. Sonuç: MADDELER ISINDIKÇA MOLEKÜLLER HIZLANIR. www.fendosyasi.com Cevaplayalım… Beherdeki su ısınırken neler gözlemlediniz? Hareket edenler tek bir molekül mü yoksa molekül yığınları mı? Bu deneyde ısı veren ve ısı alan maddeler nelerdir? Su, ısıyı ısı kaynağından nasıl almış olabilir? www.fendosyasi.com ETKİNLİK-2 Bir elektrik sobası veya ocağını,çıplak direnç telleri üste gelecek şekilde yerleştirip güç kaynağına takalım. Ocağın 20-30 cm üstünden geçen bir el feneriyle oluşturulmuş ışık huzmesini beyaz bir arka zemine(duvar olabilir.)düşürelim. Direnç akkor haline gelirken ısınan havanın içinde hareket olup olmadığını arkaplanda gözlemleyelim. www.fendosyasi.com Bilgi: Etkinliğimizdeki ısı alışverişi kısmen,doğrudan temas ile olmuştur. Teldeki veya alevdeki hızlı moleküller hava moleküllerine çarpıp onları hızlandırmıştır. www.fendosyasi.com ÖZET: Bütün maddeler(katı,sıvı,gaz) tanecikli yapıdadır. Isıtılan maddenin tanecikleri sıcaklığın etkisiyle hareketlenirler. Sıcak moleküller hızlı,soğuk moleküller yavaş hareket eder. www.fendosyasi.com www.fendosyasi.com www.fendosyasi.com