DUYU ORGANLARI Çevremizdeki olayları anlamamız için öncelikle olayları algılamamız gerekir. Hareket, gürültü gibi olayları fark eden gelişmiş canlılarda sinir sistemi ile çevre arasındaki iletişimi sağlayan organlara duyu organları denir. Bunlar sayesinde çevremizdeki cisimlerin sesini, rengini, kokusunu, sertliğini, yumuşaklığını, sıcaklığını ve soğukluğunu anlarız ve bu uyarıları alarak sinirler vasıtasıyla beynin ilgili kısmına göndeririz. Beyin, gelen uyarıları değerlendirerek vücut için gerekli komutları verir. Buna göre hareket ederiz. Sağlık Sunumları: http://hastaneciyiz.blogspot.com KULAK Kulak, işitme ve denge organımızdır. Ses cisimlerin titreşimi ile oluşur. Suya atılan bir taşın oluşturduğu dalgalar gibi havada da dalgalar halinde yayılır. Kulak ise özel yapısı sayesinde havadaki ses dalgalarını algılayarak beyne iletir. Kulak dış, orta ve iç kulak olmak üzere üç bölümde incelenir a. Dış Kulak: Kulağın dış kısmı kulak kepçesi, kulak yolu ve kulak zarından oluşur. Kulak kepçesi, önceden de bildiğimiz gibi kıkırdaktan yapılmıştır. Kıkırdağın özelliği ise esnek olmasıydı. Kulak kepçesinin kıvrımlı olması ses dalgasının kulağın iç kısmına iletimi için gereklidir. Aynı zamanda çevreden gelen sesleri toplayarak kulak yoluna iletir. Kulak yolunun içindeki tüyler tozların kulak zarına ulaşmasını engeller. Kulak yolundaki hücrelerin ürettiği sarımsı renkli sıvı tozların tutulmasını ve kulak zarının esnek kalmasını sağlar. Kulak zarı, kulak yolundan gelen sesler sayesinde titreşir. Çok ince ve gergin yapıdaki kulak zarı dış kulak ile iç kulak arasında bulunur. b. Orta Kulak: Sırasıyla çekiç, örs, üzengi kemikleri ile östaki borusu ve oval pencereden oluşur. Kulak zarının titreşimi ile çekiç, örs ve üzengi kemikleri de titreşir ve bu titreşimi oval pencereye iletir. Östaki borusu orta kulaktan yutağa açılır. Bu sayede orta kulak ile vücut dışındaki basınç farkından dolayı kulak zarının yırtılması engellenmiş olur. Yüksek seste yada yüksek tepelerden düzlüğe arabayla inerken kulaklarda hissedilen ağrının sebebi basınç farkıdır. Bu yüzden basınç farkı olduğu durumlarda ağzımızı açık tutmalı veya yutkunmalıyız. Östaki borusu bu sayede dış kulak ile orta kulak arasındaki basıncı dengeler. c. İç Kulak: Oval pencere, yarım daire kanalları, dalız ve salyangozdan oluşur. İç kulağımızda hem işitme hem de vücudumuzun dengesini sağlayan yapılar bulunur. Orta kulaktan küçük kemiklerle taşınan ve şiddeti yaklaşık 20kat yükseltilen titreşimler iç kulakta oval pencereye aktarılır. Oval pencereden gelen titreşimleri salyangoza ileten dalızdır. Dalız içerisindeki sıvı ile salyangozdaki sıvıya geçen ses dalgaları işitme sinirleri sayesinde beyne iletilir. Salyangozda, korti organı denilen yapıda işitme duyu hücreleri vardır. Beyinde bu uyarılar yorumlanarak işitme olayı tamamlanır. Yarım Daire Kanalları Vücudumuzun dengesini sağlamaya yarayan kısmıdır. Salyangozun üst kısmında bulunur ve birbirine dik yarım daire şeklindeki üç kanaldan oluşur. Her iki kulağımızda da bulunur. İçerisinde sıvı bulunan yarım daire kanalları beyincik ile birlikte görev yaparak dengede durmamızı sağlar. İşitme olayına yardımı yoktur. İşitme sinirleri çok çalıştığında yorulur ve işitme geçici olarak yitirilir. İşitme yolu sırasıyla şöyledir Çevreden alınan uyartı kulak kepçesi kulak yolu kulak zarı çekiç, örs ve üzengi kemikleri oval pencere dalız korti organı sinir hücreleri beyin Kulak Sağlığı İçin: • • • • Kulak sert cisimlerle karıştırılmamalı Kulak yoluna sivri cisimler sokulmamalı Kulak dış darbelerden korunmalı Patlama sesi gibi kuvvetli seslerde ağız açılmalıdır. Sağlık Sunumları: http://hastaneciyiz.blogspot.com