atletizm - sağlık..........

ATLETİZM – SAĞLIK
?
Emin ERGEN
Spora katılım
123.000 Diğer
420.000 Futbol =543.000
???
Elit spor ?
Spor
Fiziksel olarak aktif nüfus
65.000.000
Genel Nüfus
Sports for all - 1980
SPOR
• YARIŞMA
• REKOR
• ŞAMPİYONLUK
SPORDA BAŞARININ
ANAHTARI =
YETENEK + ANTRENMAN
• Sporda başarı
Erken başlamak
Yüksek kalitede antrenman yapmak
• Yetenek seçimi modelleri
•DAHA UZUN
ANTRENMAN SÜRESİ
•DAHA YÜKSEK
ANTRENMAN
KALİTESİ
(=ŞİDDETİ)
Kas-İskelet Sistemi Gelişimi
• Beden eğitimi öğretmeni, antrenör, anne-baba
• Yaş,boy uzunluğu,vücut ağırlığı,vücut kompozisyonu
ERKEKLER
Puberte (yaş)
12.5
Hızlı boy uzaması
14
Yetişkin boy
18-21
Vücut ağırlığı Değişken!!
Temas ve mücadele sporları!!
Kuvvet - kas kitlesi
(Doğumda %25 - yetişkinde %40)
Diğer beceriler
KIZLAR
10.5
12
17-18
Dolaşımsal Fonksiyonlar
(Yetişkine kıyasla)
•
•
•
•
•
•
Kalb atım hızı
Atım hacmı
Debi
a-v O2 farkı
Kas kan akımı
Egzersizde kan basıncı
Yüksek
Düşük
Düşük
Yüksek
Yüksek
Düşük
Solunumsal Fonksiyonlar
(Yetişkine kıyasla)
•
•
•
•
•
•
Ventilasyon / kg başına / max. Egz
Ventilasyon / kg / submax. Egz.
Solunumsal eşik
Tidal volüm /Vital kapasite
Arteriyel parsiyel CO2 basıncı
Ölü boşluk / Tidal volüm
Benzer
Yüksek
Erken
Düşük
Düşük
Benzer
ANTRENMANA UYUM
•
•
•
•
•
•
•
•
Kardiyak hipertrofi
Total Hb , kan ve plazma hacmı
Atım hacmi
Kalb atım hızı
Solunumsal etkinlik
10 yaşından sonra mekanik verimlilik
14 yaşından sonra anaerobik kapasite
Nöro-humoral adaptasyonlar
ÇOCUKLARDA
SPOR YARALANMALARI
YARALANMALAR
•
•
•
•
•
OSTEOKONDROZLAR
EPİFİZ SORUNLARI
APOFİZİTLER
DİSKOİD MENİSKÜS
TARSAL KOALİSYON
Kas-İskelet Sistemi Gelişimi
• Beden eğitimi öğretmeni, antrenör, anne-baba
• Yaş,boy uzunluğu,vücut ağırlığı,vücut kompozisyonu
ERKEKLER
Puberte (yaş)
12.5
Hızlı boy uzaması
14
Yetişkin boy
18-21
Vücut ağırlığı Değişken!!
Temas ve mücadele sporları!!
Kuvvet - kas kitlesi
(Doğumda %25 - yetişkinde %40)
Diğer beceriler
KIZLAR
10.5
12
17-18
OSTEOKONDROZLAR
Osteokondritis dissekans
Diz, patella, femur başı, talus, el bileği
Şişme, ağrı, takılma, boşalma
APOFİZİTLER
• Osgood-Schlatter
Tibial tüberkül apofiziti(=kronik enflamasyon?)
Kızlarda 8-13 , erkeklerde 10-15 yaş arası
Ağrı, şişlik
Sıçrama içeren spor dallarında sık
12-18 ay kontrol, aktivite modifikasyonu
Osgood-Schlatter
APOFİZİTLER
• Sever Hastalığı
Kalkaneal apofizit
Topuk ağrısı, bazen şişme
8-15 yaş arası sık
Topuk desteği, germe egz., aktivite modifikasyonu
• İliak kanat apofiziti
• İskial apofizit
Kemik ezilmesi
Bone bruise
Teşekkür ederim…
Emin Ergen