ANT*M*KROB*YAL FARMAKOLOJ*

ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ
KTÜ ACİL TIP A.B.D.
ARŞ. GÖR. DR. MUSTAFA ŞİŞMAN
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
1
SUNUM PLANI
•
•
•
•
•
Etki Mekanizmaları
AS’ de Kullanım Endikasyonları
Kontrendikasyonları
Yan Etkileri
Böbrek yetmezliği ve KC yetmezliğinde doz
ayarlanması
• Gebelikte Kullanımı
• Önemli ilaç etkileşimleri
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
2
1928
Penicillin
1932
Sulphonamides
1939
Gramicidin
1930
1940
1942
1943
1945
1947
1949
1948
1952
Streptomycin & Bacitracin
Cephalosporins
Chloramphenicol & Chlorotetracycline
Neomycin
Trimethoprim
Oxytetracycline
Erythromycin
1956
1957
Vancomycin
Kanamycin
1961
1963
1964
1966
1967
1968
Nalidixic acid
Gentamicin
1971
1972
Tobramycin
Cephamycins & Minocycline
Fluoroquinolones
Oxazolidinones
1950
1960
Clindamycin
1970
1980s
1990s
2000
Streptogramin
Daptomycin
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
3
ETKİ MEKANİZMALARI
• Antibakteriyel ilaçların bakteriyostatik ya da
bakterisidal etki özelliği vardır.
– Bakteri hücre duvar sentezini inhibe ederek ve otolitik enzimlerini
aktive ederek
– Sitoplazma membran permeabilitesini bozarak
– Bakteri ribozomlarında protein sentezini inhibe ederek
– DNA ve RNA sentezini [nükleik asit sentezini] bozarak
– Antimetabolit etki
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
4
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
5
4
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
6
ETKİ MEKANİZMALARI
• Hücre Duvarına Etkili Ajanlar:
β-Laktamlar
 Diğerleri
Penisilinler
Sefalosporinler
Glikopeptidler
Vankomisin
Teikoplanin
Telavansin
 Daptomisin
 Kolistin
 Polimiksin B
KRİPTİK TONSİLİT
RP/: I. DEPOSİLİN 1.2 MÜ DIB(bir)
S:1X1 (IM)
II. AFERİN FORTE TB. DIB(bir)
S:3X1
III. KLOROBEN GARGARA DIB(bir)
S:4X1
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
7
ETKİ MEKANİZMALARI
• Protein Sentezin İnhibe Edenler:
30S
Aminoglikozidler
Tetrasiklin
50S
Makrolidler
Klindamisin
TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ
RP: / I. KLACİD 500 MG TB DIB(bir)
S:2X1
II. NAC 600 MG EFF. TB. DIB(bir)
S:2X1
III. PAROL TB. DIB(bir)
S:3X1
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
8
ETKİ MEKANİZMALARI
• Nükleik Asit Sentezini İnhibe Edenler:
Florokinolonlar
Rifampin
Nitrofurantoin
HASTANE KÖKENLİ PNÖMONİ
RP:/ I:TAVANİC 500 MG DIB(bir)
s:2x1
I: AVELOX 400 MG DIB(bir)
S:1X1
II. NAC 600 MG EFF. TB. DIB(bir)
S:2X1
III. PAROL TB. DIB(bir)
S:3X1
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
9
ETKİ MEKANİZMALARI
• Enzim İnhibitörleri:
Sülfonamidler
Trimetoprim
Fosfomisin
İYE
RP:/ I: PİYELOSEPTİL 50 MG 30 CAP. DIB(bir)
S:2X2 (5 GÜN)
I:BACTRİM FORTE 800/160 MG DIB(bir)
S:1X1 (3 GÜN)
I:MONUROL SAŞE DIB(bir)
S:1X1
II: ÜRİSPAS 200 MG DIB(bir)
S:3X1
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
10
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
11
AS’DE KULLANIM ENDİKASYONLARI
• Başarılı bir etkinlik için, spesifik enfeksiyona
hangi bakteriyel patojenin yol açtığını ve bu
patojeni içine alan antimikrobiyal spektruma
sahip antibiyotiği bilmek gerekir
• İlaca direnç geliştiği durumlarda seçilen ilaca
karşı bir alerji hikayesi varsa ve yüksek yan etki
riski mevcutsa ilaç değiştirilebilir
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
12
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
13
ANTİBİYOTİK DOZU VE DOZ AYARLANMASI
• Başarılı bir tedavi için antibiyotiği uygun dozda
vermek gerekir
• Menenjit, Endokardit, Osteomiyelit gibi ilaç
penetrasyon sorunu varlığında en yüksek
dozun kullanımı önerilmektedir
• Renal yetmezlik durumunda böbrekten elimine
olan birçok antibiyotik için doz ayarlanması
gerekmektedir
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
14
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
15
ANTİBAKTERİYEL İLAÇLARIN YAN ETKİLERİ VE
KONTRENDİKASYONLARI
• Alerjik reaksiyonlar ve direkt farmakolojik
kökenli toksisite antibiyotiklerin genel iki yan
etki kategorisidir
• Alerjik reaksiyonların dozla ilişkili yoktur ve
önlenemez
• Basit deri lezyonlarından , epidermal nekroliz
veya anaflaktik reaksiyonlara kadar hayatı
tehdit eden boyutlarda ciddi durumlara yol
açabilirler.
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
16
• Direkt doz ilişkili toksisite ilacın farmakolojik
özelliklerinin bir sonucudur
• Bu reaksiyonlar vücutta birikmiş ilaç yeterince
yüksekse meydana gelebilir
• Doz ilişkili yan etkiler tipik olarak ilaç kesilince
geri döner
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
17
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
18
KONTRAENDİKASYONLAR VE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
• İlaç Alerjisi:
• Genellikle kullanılması düşünlen bir ilaca ilişkin
alerji öyküsü kontraendikasyon nedenidir
• Bu durum daha çok penisilin veya sefalosporin
alerjisi ile ilgilidir
• Hastalarda %1-10 arasında penisilin alerjisi
rapor edilmektedir
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
19
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
20
• İlaç Etkleşimleri:
• İki mekanizma öne çıkmakta;
1. Oral antibiyotiklerin emilmesinin inhibe
edilmesi.
Bu etkileşime en iyi örnek tetrasiklin ve
florokinolonların iki değerlikli katyonlarla (Ca,
Mg, Fe ) verilmesi
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
21
• İlaç Etkleşimleri:
• İki mekanizma öne çıkmakta;
2. Bazı antibiyotiklerin KC de sitokrom P450
enzimini inhibe ederek diğer ilaçların
metabolizmasını yavaşlatması
Siprofloksasin, klaritromisin ve TMP-SMX bu
enzim inhibisyonunu yapabilir
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
22
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
23
ANTİVİRAL İLAÇLAR
BAKTERİYEL MENENJİT
VİRAL PNÖMONİ
ORDER
I: SEFTRİAKSON 2X2 GR – İV
II:VANKOMİSİN 4X500 MG - İV
RP:/ I.TAMİFLU 75 MG TB DIB(bir)
S:2X1
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
24
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
25
KTÜ FARABİ ACİL TIP A.B.D
ANTİMİKROBİYAL FARMAKOLOJİ SUNUMU
26