2 — GENEL GEREKÇE Koruyucu sağlık hizmetlerinin temel

—2—
GENEL GEREKÇE
Koruyucu sağlık hizmetlerinin temel görevlerinden olan gıda güvenliği hizmetleri, ülkemizde 1593 sayılı
Umumî Hıfzıssıhha Kanunu ve buna bağlı tüzük ve yönetmeliklerde düzenlenmiştir. Ancak söz konusu Ka­
nunun yürürlüğe konduğu tarihten bugüne kadar geçen süre içinde, bu alandaki kontrol ve denetimle ilgili
uygulamalarda birçok gelişmeler meydana gelmiştir.
1981 ve 1982 yıllarında yapılan kontrollarda : Gıda imal edilen yerlerin yüzde 12-13'ü, gıda satılan yer­
lerin yüzde 11'inin sağlık ve teknik kurallara uymadığı; gıdaların organoleptik kontrollarında ise : Yüzde
19'unun ve yapılan laboratuvar kontrollarında Yüzde 22'sıinin bozuk olduğu tespit edilmiştir.
Ancak; mahkemelere intikal eden davaların uzun sürede sonuçlanması ve verilen cezaların günün değer­
lerine göre çok düşük olması nedeniyle caydırıcılık ve eğiticilik etkisi yaratamaması, kontrolla yükümlü teş­
kilat sorumlularının mevzuata uygun olmayan durumlara anında müdahale edebilecek ve ceza verebilecek
yetkilerinin bulunmaması; ayrıca tüketicinin kontrolla yükümlü kuruluşa yardımcı olabilmesini sağlayacak
bir haberleşme sisteminin kurulamamış olması gibi noksanlıklar nedeniyle gıda kontrol hizmetlerinde iste­
nen düzeyde etkinlik sağlanamamaktadır.
Bu bakımdan gıda güvenliğinin sağlanmasında yeni sistemlerin uygulamaya konularak gerekli etkinliği
gerçekleştirmek; para cezalarını günün koşullarına göre düzenleyerek, cezaların caydırıcılık ve eğiticilik etki­
sini artırmak amacıyla 1593 sayılı Umumî Hıfzısıhha Kanununda bazı geliştirici ve yenileyici değişikliklerin
yapılması öngörülmüştür.
Yukarıda açıklanan nedenlerle gıda güvenliği hizmetlerinde etkinliğin gerçekleştirilmesinde ve tüketici sağ­
lığının korunmasında büyük kolaylıklar sağlamak üzere Bu Kanun Tasarısı hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. — 1593 sayılı Umumî Hıfzıssıhha Kanununun 181 inci maddesi ile gıda maddeleri, eşya ve le­
vazımın teftiş ve murakabesi belediye teşekkül/ etmiş olan mahallerde belediyelerce yapılacağı hükme bağ­
lanmıştır. Belediyelerin ifası gerekli denetim hizmetlerini gerek personel ve gerekse laiboratuvar yetersiz­
likleri nedeniyle Kanunun amacına uygun şekilde gerçekleştirememesinin Bakanlıkça tespiti halinde lüzum
gördüğü yer ve gerek gördüğü işlerde doğrudan doğruya teftiş ve murakabe için Bakanlıkça memur gö­
revlendirilebileceği gibi Bakanlıkça belirlenecek laboratuvarlar eliyle gıda denetiminin yerine getirilmesi de
mümkün kılınmaktadır.
Madde 2. — Günümüzde annelerin çoğunlukla sosyo - ekonomik nedenlerle çalışmak zorunda olmaları,
yeni doğanların ana sütü ile beslenmeleri şansının azalmasına ve pak çok nedenlerle bebeklerin bu doğal be­
sinden yoksun kalmalarına yol açtığı ve annelerin daha pratik ıbir yöntem olarak çeşitli hazır çocuk besinleri­
ne yöneldikleri görüşünden hareketle «Ana sütünün önemi, çocuk beslenmesindeki üstünlüğü, bu yönden
annenin ve ailenin ya da çocuğa bakacak diğer kişi ve kuruluşların eğitimi» nin yalnızca bu konuda uz­
man olan kişilerin yönetiminde yürütülmesinin sağlanması öngörülmektedir.
Madde 3.
nunda ayrıca
takdirde 282
esas alınarak
— Umumî Hıfzıssıhha Kanununda yazılı olan yasaklara aykırı hareket edenler hakkında Ka­
bir ceza gösterilmediği ve fiilleri Türk Ceza Kanununda daha ağır Ibir cezayı gerektirmediği
nci maddede öngörülen cezaların günün koşullarına uygun olarak ve suç işlemekte caydırıcılık
madde yeniden düzenlenmiştir.
Madde 4. — 185, 186, 187, 188 inci maddelerde yer alan yasaklara aykırı hareketleri nedeniyle hakla­
rında yapılacak cezaî kovuşturma sonucunda verilecek ağır hapis, hapis veya para cezalarına ilişkin hüküm
özetlerinin büyük harflerle yazılmak suretiyle işyerlerinin göze çarpan bir yerine yapıştırılması, ayrıca mas­
rafı daha sonra mahkûm tarafından ödenmek üzere Ankara, İstanbul, İzmir'de yayınlanan ve tirajı yüz
binin üzerinde bulunan bir veya iki gazetede ve varsa suç yerinde yayınlanan yerel bir gazetede ilan edilMillî Güvenlik Konseyi
(S. Sayısı : 671)