HAFTALIK RAPOR 02 Haziran 2014 Dış ticaret açığı Nisan ayında 7.2 milyar dolar ile beklentimiz doğrultusunda gerçekleşti. Nisan ayında dış ticaret açığı 6.5 milyar dolar olan piyasa beklentisinin üzerinde gelirken, 7.2 milyar dolar olan beklentimiz seviyesinde gerçekleşti. Dış ticaret gelişimine olumlu katkı yapması açısından Mart ayında artış gösteren altın ihracatı Nisan ayında bu tutumunu koruyamazken ihracatın normal seyrine dönmesine sebep oldu. Halihazırda uygulanmakta olan politikalar ise ithalat talebini kısıcı yönde etkisine bu ay da devam etti. Bu haftaki raporumuzda dış ticaret açığını etkileyen unsurları yakından ele alacağız. Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $) Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $) 165 135 105 75 45 15 -15 Kaynak: TÜİK TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Nisan ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı dönemine göre %30.3 azalarak 7.2 milyar dolar ile beklentimize paralel gerçekleşti (Piyasa beklentisi: 6.6 milyar dolar). Yılın ilk çeyreğini yükselişle tamamlamayı başaran ihracat, Nisan ayında geçen yılın aynı ayına göre %7.9 artarak 13.4 milyar dolar seviyesinde açıklanarak beklentimizin altında kaldı. İthalat ise geçen yılın aynı ayına göre %9.5 gerileyerek 20.7 milyar dolar seviyesinde açıklanarak beklentimizden daha düşük geldi. Bu doğrultuda, Nisan ayında dış ticaret açığı yıllıklandırılmış verilerle bir önceki aya göre %3.3 azalarak 92.2 milyar dolara geriledi. Enerji ve altın hariç dış ticaret açığının ise yıllıklandırılmış verilerle Nisan ayında ayında bir önceki aya göre %3.4 oranında düşüşle 35.5 milyar dolar seviyesine gerilemesi yılın başından bu yana görülen iyileşme eğiliminin hızlandığını gösteriyor. Dış ticaret dengesinde önemli role sahip olan altın ihracatı, Mart ayındaki 1.5 milyar dolardan Nisan ayında 51.6 milyon Altın İhracatı (milyon $) dolar seviyesine sert bir gerileme 3000 gösterdi. Yılın ilk çeyreğinde altın 2500 ihracatında görülen toparlanma ile 2012 2000 yılının ardından tekrar net altın 1500 ihracatçısı konumuna gelen Türkiye’nin bu konumunu Nisan ayındaki azalış 1000 sonucunda koruyamadığını görüyoruz. 500 Altın ithalatı ise altın fiyatlarındaki düşük 0 seyir ve mevsimsel olarak talepteki yükseliş nedeniyle bir önceki aya göre %50.1 oranında artarak 360.6 milyon Kaynak: TÜİK dolara yükseldi. Buna rağmen Nisan ayı altın ithalatının geçen yılın aynı döneminde rekor düzeyde açıklanan veriye göre %85 seviyesinde gerilemiş olması, altın ithalatında Nis.14 Şub.14 Ara.13 Eki.13 Ağu.13 Haz.13 Nis.13 Şub.13 Ara.12 Eki.12 Ağu.12 Haz.12 Nis.12 Şub.12 Altın İthalatı (milyon $) geçtiğimiz yıla göre yaşanan iyileşmenin korunduğunu gösteriyor. Böylelikle Şubat ayı itibarıyla artı değer almaya başlayan altın ticareti, Nisan ayında tekrar açık vererek 309 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiş oldu. Altın ihracatının dış ticaret açığına olumlu etkisinin 2012 yılından sonra 14 2014 yılında yeniden ortaya çıkışını Altın Hariç İhracat İhracat yandaki grafikteki iki serinin arasındaki 13 açılımdan da görebiliyoruz. Mart 12 ayında ihracat gelişimine önemli bir 11 katkıda bulunan altın ihracatı Nisan ayında bu tutumunu devam ettirmedi. 10 Altın ihracatının dış ticarete olumlu 9 katkısı Nisan ayında görülmese de 8 arındırılmış veriler bize Nisan ayında ihracatın sınırlı bir düşüş gösterdiğini, altın hariç ihracatın da sınırlı bir artış Kaynak: TÜİK, Vakıfbank kaydettiğini gösteriyor. Ancak ihracattaki bu durumun sürdürülebilirliği için önümüzdeki dönemlerde de devam edip etmeyeceği yakından takip edilmeli. -4 Mevsimsellikten Arındırılmış Dış Ticaret Dengesi (3 Aylık Har. Ort., milyar dolar) 0 Nis.14 Kas.13 Haz.13 Oca.13 Ağu.12 Mar.12 Eki.11 May.11 Ara.10 Tem.10 Şub.10 Eyl.09 Nis.09 Mevsimsellikten Arındırılmış İhracat Gelişimi (milyar $) Mevsimsellikten Arındırılmış Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) -5 -2 -6 -7 -4 -8 -6 -9 -8 Arındırılmış -11 -10 Arındırılmamış Nis.14 Oca.14 Eki.13 Tem.13 Nis.13 Oca.13 Eki.12 Tem.12 Nis.12 Oca.12 Eki.11 -12 -12 Kaynak: TÜİK Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Dengesi Altın Hariç Dış Ticaret Dengesi Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 -10 Kaynak: Tüik, Vakıfbank Dış ticaretin seyrinde önemli sinyalleri barındırması açısından mevsimsellikten arındırılmış verilere baktığımızda, dış ticaret açığında arındırılmış verilerde görülen toparlanmanın arındırılmamış verilere göre daha sınırlı olduğunu söyleyebiliriz. Nisan ayında 3 aylık hareketli ortalamalar itibarıyla bakıldığında dış ticaret açığının 5.8 milyar dolar iken, mevsimsellikten arındırılmış verilerle söz konusu rakamın 6.5 milyar dolara seviyesinde olduğu görülüyor. Benzer şekilde dış ticaret dengesini en fazla etkileyen faktörlerden olan enerji ve altını dışladığımızdaki verilere mevsimsellikten arındırılmış olarak baktığımızda ise, altın hariç dış ticaret açığının Nisan ayında Şubat ve Mart ayına göre nispeten arttığını, enerji ve altın hariç dış ticaret açığının ise sınırlı bir azalış gösterdiğini söyleyebiliriz. VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul 2 AB'ye Yapılan İhracatın Toplam İçindeki Payı (%) 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 AB'ye Yapılan İhracatın Toplam İçindeki Payı (%) Oca.13 Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.13 Ağu.13 Eyl.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 Oca.14 Şub.14 Mar.14 Nis.14 2013 Yılı Ortalaması Kaynak: TÜİK Ara Malı Sermaye Malı Nis.14 Şub.14 Ara.13 Eki.13 Ağu.13 Haz.13 Nis.13 Ara.12 Şub.13 Eki.12 Ağu.12 Haz.12 Şub.12 Nis.12 Ekonomik Sınıflandırmaya Göre İthalat (y-y, %) 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 Tüketim Malı Kaynak: TÜİK Ülke grupları bazında yapılan ihracatta, toplam içindeki payı itibarıyla Avrupa Birliği (AB) ülkeleri yine ilk sırayı aldı. Nisan ayında toplam ihracat içindeki payı %44.2’ye yükselen AB’ye yapılan ihracatta Euro Bölgesi’ne ait toparlanma sinyallerinin devam etmesi dış ticaret gelişimimize de olumlu yansıyor. Toplam içindeki payı %41.2 olan 2013 yılı ortalamasının oldukça üzerinde artış gösteren AB’ye yapılan ihracat 5.9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Geçtiğimiz ay en çok ihracat yapılan ülke, gözle görülür altın ihracatındaki artış sebebiyle İsviçre olurken, Nisan ayında 1.3 milyar dolarlık ihracat ile ilk sırada yine Almanya yer aldı. Geniş ekonomik sınıflandırmaya göre ithalat gelişimine baktığımızda, ithalatın yaklaşık %70’ini oluşturan ara malı ithalatının Şubat ayı itibarıyla yıllık bazda gerilemesine devam ederek, Nisan ayında %13’lük sert bir azalış göstermesi yurtiçi ekonomik aktiviteye ilişkin ivme kaybına işaret ediyor. Sermaye malı ithalatı geçen seneye göre %5.2 artış kaydetse de bir önceki aya göre değişim oranında sınırlı bir ivme kaybı yaşadığını söyleyebiliriz. Tüketim malı ithalatı ise yıllık bazda %4.3 azalırken gerileme hızı bir önceki aya göre bir miktar yavaşlamış görülüyor. Sonuç olarak, Nisan ayında dış ticaret açığı 7.2 milyar dolar ile beklentimiz doğrultusunda gerçekleşti. Mart ayında altın ihracatındaki dikkat çekici artış sebebiyle altın ticaretinde net ihracatçı konumundayken Nisan ayında bu konumun korunamaması ihracatın normal seyrine dönmesine sebep oldu. Halihazırda uygulanmakta olan ekonomi politikaların iç tüketimi baskılaması sayesinde ithalatta görülen yavaşlama Nisan ayında da devam etti. Dış ticaret üzerindeki yansımasını gecikmeli olarak gördüğümüz kur ve faizdeki gelişmelerin seyri, TCMB’nin son PPK toplantısında aldığı faiz indirim kararının ölçülü bir şekilde devam edebilecek olması açısından önümüzdeki dönemler için önemli görünüyor. Diğer yandan BDDK tarafından yurtiçi tasarrufları arttırmaya yönelik tüketici kredilerine ilişkin alınan kararların ithalat kanalı ile dış ticarete olumlu yansıması önümüzdeki dönemlerde TCMB’nin faiz indirim kararının da etkisiyle bir miktar sınırlanabilir. Bu doğrultuda Ocak ayından bu yana dış ticaret açığında gördüğümüz toparlanmanın ılımlı bir şekilde devam edeceğini düşünüyoruz. Tüm bu gelişmeler çerçevesinde dış ticaret açığının 2014 yılını 86 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını bekliyoruz. 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul Haftalık Veri Takvimi (02 – 06 Haziran 2014) Tarih 02.06.2014 Ülke ABD Açıklanacak Veri 56.2 ISM İmalat Endeksi (Mayıs) 54.9 55.5 Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Mayıs) 52.5 52.5 Almanya PMI İmalat Endeksi (Mayıs) 52.9 52.9 -%0.2 %0.1 İtalya PMI İmalat Endeksi (Mayıs) 54.0 53.6 Fransa PMI İmalat Endeksi (Mayıs) 49.3 49.3 İngiltere M4 Para Arzı (Nisan, a-a) -%2.3 -- PMI İmalat Endeksi (Mayıs) 57.3 57.0 Japonya PMI İmalat Endeksi (Mayıs) 49.9 49.9 Türkiye TÜFE (Mayıs, y-y) %9.38 %10.29 %12.98 -- ÜFE (Nisan, y-y) ABD ISM New York (Mayıs) 50.6 -- Fabrika Siparişleri (Nisan, a-a) %1.1 %0.5 %11.8 %11.8 Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Nisan) İtalya İşsizlik Oranı (Nisan) Bütçe Dengesi (Mayıs) 04.06.2014 Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru (Mayıs) ABD ADP Özel İstihdam Verisi (Mayıs) Dış Ticaret Dengesi (Nisan) PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs) FED Bej Kitap Euro Bölgesi PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs) ÜFE (Nisan, a-a) 05.06.2014 06.06.2014 Beklenti 56.2 TÜFE (Mayıs, a-a, öncül) 03.06.2014 Önceki PMI İmalat Endeksi (Mayıs) %12.7 %12.8 -10.1 Milyar € -- 107.94 -- 220 Bin Kişi 210 Bin Kişi -40.4 Milyar $ -40.6 Milyar $ 58.4 58.2 -- -- 53.5 53.5 -%0.2 -%0.1 GSYH (1. çeyrek, ç-ç, öncül) %0.2 %0.2 Almanya PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs) 56.4 56.4 İtalya PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs) 51.1 51.4 Fransa PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs) 49.2 49.2 İngiltere PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs) 58.7 58.2 Japonya PMI Hizmetler Endeksi (Mayıs) ABD Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları Euro Bölgesi Perakende Satışlar (Nisan, a-a) 46.4 -- 300 Bin 310 Bin %0.3 %0.0 ECB Toplantısı ve Faiz Kararı (Haziran) %0.25 %0.1 Almanya Fabrika Siparişleri (Nisan) -%2.8 %1.4 Fransa İşsizlik Oranı (Nisan) %9.8 %9.9 İngiltere BOE Toplantısı ve Faiz Kararı (Haziran) ABD Tarımdışı İstihdam (Mayıs) İşsizlik Oranı (Mayıs) Almanya Fransa %0.5 %0.5 288 Bin 215 Bin %6.3 %6.4 Sanayi Üretimi (Nisan, a-a) -%0.5 %0.4 Dış Ticaret Dengesi (Nisan) 16.4 Milyar € 15.1 Milyar € Cari İşlemler Dengesi (Nisan) 19.5 Milyar € 15.6 Milyar € Bütçe Dengesi (Nisan) -28.0 Milyar € -- Dış Ticaret Dengesi (Nisan) -4.937 Milyon € -5.000 Milyon € İngiltere Dış Ticaret Dengesi (Nisan) -1.284 £ -1.500 £ Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Nisan, öncül) 107.1 106.1 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Reel GSYH (y-y, %) Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 20 15 10 15 4.4 5 10 0 -5 5 -10 0 -15 -5 1999Ç2 1999Ç4 2000Ç2 2000Ç4 2001Ç2 2001Ç4 2002Ç2 2002Ç4 2003Ç2 2003Ç4 2004Ç2 2004Ç4 2005Ç2 2005Ç4 2006Ç2 2006Ç4 2007Ç2 2007Ç4 2008Ç2 2008Ç4 2009Ç2 2009Ç4 2010Ç2 2010Ç4 2011Ç2 2011Ç4 2012Ç2 2012Ç4 2013Ç2 2013Ç4 -20 Tarım Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Sanayi Üretim Endeksi Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 50 40 20 7 30 15 5 20 10 10 5 0 0 -3 -10 -5 -5 3 1 Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Mar.14 Ara.13 Eyl.13 Haz.13 Ara.12 Mar.13 Eyl.12 Haz.12 Mar.12 Eyl.11 Ara.11 Haz.11 Ara.10 Mar.11 Eyl.10 -1 Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100) 190 170 150 175.9 130 110 Kaynak: OSD, VakıfBank 70 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Nis.01 Eki.01 Nis.02 Eki.02 Nis.03 Eki.03 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 90 Kaynak:TÜİK 5 Beyaz Eşya Üretimi Kapasite Kullanım Oranı Kapasite Kullanım Oranı (%) Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 2300000 2100000 1900000 1700000 1500000 1300000 1100000 900000 700000 85 80 75 70 65 60 55 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak: TCMB PMI Endeksi 60 PMI Imalat Endeksi 55 50 45 51.10 40 35 30 Kaynak:Reuters 6 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE TÜFE (y-y, %) ÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) 25 14 12 10 8 6 4 2 0 20 9.38 15 12.98 10 05 9.74 00 Kaynak: TCMB Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 -05 Kaynak: TCMB Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi 2300 2100 1900 1700 1500 1300 1100 900 700 500 Kaynak: Bloomberg Enerji Tüfe Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 30.04.2007 28.09.2007 29.02.2008 31.07.2008 31.12.2008 29.05.2009 30.10.2009 31.03.2010 31.08.2010 31.01.2011 30.06.2011 30.11.2011 30.04.2012 30.09.2012 28.02.2013 31.07.2013 30.12.2013 31.05.2014 260 240 220 200 180 160 140 120 100 Gıda 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Kaynak: TCMB Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) TÜFE Bazlı (2003=100) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 135 8 7.21 125 7 120 115 110 105 107.94 Kaynak: TCMB Nis.14 Eki.13 Nis.13 Eki.12 Nis.12 Eki.11 Nis.11 Eki.10 Nis.10 Eki.09 100 Nis.08 5.5 6.66 Nis.09 6.5 6 130 Eki.08 7.5 Kaynak: TCMB 7 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücüne Katılım Oranı Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılma Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) 17 16 15 14 13 12 11 10 09 08 07 İstihdam Oranı (%) Kaynak: TÜİK Şub.14 Ağu.13 Şub.13 Ağu.12 Şub.12 Ağu.11 Şub.11 Ağu.10 Şub.10 Ağu.09 Şub.09 Ağu.08 Şub.08 53 51 49 47 45 43 41 39 37 35 Kaynak: TÜİK Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) 4,700 4,200 3,700 3,200 2,700 2,200 1,700 1,200 700 Kaynak: TOBB 8 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi İhracat (milyon dolar) Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 25000 0 20000 -2000 15000 -4000 -6000 10000 -8000 5000 -10000 0 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 -12000 Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6000 -4000 -14000 -24000 -34000 -44000 -54000 -64000 -74000 -84000 3000 1000 -1000 -3000 -5000 -7000 -9000 -11000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 -10000 -20000 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketici Güven Endeksi 105 95 85 75 65 55 Kaynak: TCMB Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 9 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) 10000 Eki.13 Nis.14 -3 Nis.13 -60000 Eki.12 7 Eki.11 -50000 Nis.12 17 Nis.11 -40000 Eki.10 27 Eki.09 -30000 Nis.10 37 Eki.08 -20000 Nis.09 47 Kaynak: TCMB Kaynak:TCMB Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 10 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2001 200 2007 250 28.1 2006 300 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2005 350 220 200 180 160 140 120 100 80 60 2004 400 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) 2003 450 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) 2002 Eki.07 -10000 Nis.08 57 Nis.07 0 LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Reel Faiz Borç Verme Faiz Oranı (%) Nominal Faiz 25 25 20 20 15 15 10 10 5 5 0 Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13 Nis.14 Kas.13 May.14 Kas.12 -5 May.13 Kas.11 May.12 Kas.10 May.11 Kas.09 May.10 Kas.08 May.09 Kas.07 May.08 Kas.06 May.07 May.06 0 Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2 2 -2.26 0.25 83.01 Euro Bölgesi 0.9 0.7 2.88 0.25 -7.10 Almanya 2.3 1.10 7.52 0.25 103 Fransa 0.80 0.80 -1.61 0.25 -22.00 İtalya -1.10 0.40 -1.99 0.25 106.30 Macaristan 3.50 -0.10 1.05** 2.40 -18.40 Portekiz 1.20 -0.10 -2.02** 0.25 -30.90 İspanya 0.50 0.20 0.70 0.25 -6.70 Yunanistan -5.50 -1.60 0.68 0.25 -52.50 İngiltere 3.10 1.80 -3.34 0.50 0.00 Japonya 3.00 3.40 0.70 0.10 37.00 Çin 7.40 1.80 2.35** 6.00 104.80 Rusya 0.90 7.30 1.56 8.25 -- Hindistan 4.60 7.08 -1.99 8.00 -- Brezilya 1.91 6.28 -3.63 11.00 107.60 G.Afrika 1.60 6.10 -5.24** 5.50 -6.00 4.40 9.38 9.50 76.00 -7.9 Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2013 verileridir. **: 2012 verisi. Türkiye 11 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm 2012 2013 En Son Yayımlanan 2014 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi GSYH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 1 415 786 1 561 510 405 384 (2013 4Ç) -- GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. y-y%) 2.2 4.0 4.4 (2013 4Ç) 3.5 Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %)(takvim etk.arnd) 2.5 3.4 4.2 (Mart 2014) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) 74.2 74.6 74.4 (Mayıs 2014) -- İşsizlik Oranı (%) 9.2 10.0 10.2 (Şubat 2014) 9.3 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) 6.16 7.40 9.38 (Nisan 2014) 7.9 ÜFE (y-y. %) 2.45 6.97 12.98 (Nisan 2014) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 167,404 225,331 225,700 (23.05.2014) -- M2 731,770 910,052 929,526 (23.05.2014) -- M3 774,651 950,979 973,083 (23.05.2014) -- Emisyon 54,565 67,756 70,697 (23.05.2014) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 100,320 112,002 109,746 (23.05.2014) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 3.50 8.00 (30.05.2014) -- TRLIBOR O/N 5.78 8.05 10.71 (30.05.2014) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 48,497 65,004 3,194 (Mart 2014) 51,000 İthalat 236,545 252,140 20,662 (Nisan 2014) İhracat 152,462 152,803 13,448 (Nisan 2014) --- Dış Ticaret Açığı 84,083 99,337 7,213 (Nisan 2014) 86,000 Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku 386.5 403.0 409.0 (Mart 2014) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 145.7 182.8 189.2 (Mart 2014) -- Kamu Net Borç Stoku 240.6 198.3 198.3 (2013. 4Ç) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2012 Nisan 2013 Nisan Bütçe Gelirleri 29,131 30,488 34,069 (Nisan 2014) -- Bütçe Giderleri 27,719 29,893 36,789 (Nisan 2014) -- Bütçe Dengesi 1,412 595 -2,720 (Nisan 2014) -- Faiz Dışı Denge 6,057 3,671 1,118 (Nisan 2014) -- 12 Vakıfbank Ek V konomik Araştırmalar ek konomik.arastirm malar@vakifbank k.com.tr Cem Eroğğlu Müdür cem.eroglu@va akifbank.com.tr Nazan Kılıç Müdür Yard dımcısı nazan.kilic@vakkifbank.com.tr Buket Alkkan Uzman buket.alkan@va akifbank.com.tr 0212‐398 19 03 Fatma Özzlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kan nbur@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 91 Sinem Ullusoy Uzman Yard dımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 05 Elif Engin n Uzman Yard dımcısı elif.engin@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 92 0212‐398 18 98 0212‐398 19 02 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. ttarafından güvennilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilggiler kullanılarak h hazırlanmıştır. Vakıflar Bankası TT.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluuğu hakkında herrhangi bir garanti vermemekte vee bu rapor ve için ndeki bilgilerin Türkiye V kullanılm ması nedeniyle do oğrudan veya dolaylı olarak oluşaacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmem ektedir. Bu rapo or sadece bilgi vermek aamacıyla hazırlanmış olup, hiçbir kkonuda yatırım önnerisi olarak yoru umlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar r Bankası T.A.O. b bu raporda yer alan bilgilerde daha önced den bilgilendirme e yapmaksızın kıs men veya tamam men değişiklik yap pma hakkına sahi ptir. Vakkıfbank Ekonom mik Araştırmalarr