bilişsel iyileştirim - 53. Ulusal Psikiyatri Kongresi

RUH HEKİMLİĞİ TERİMLERİ
SÖZLÜĞÜNE OLAN GEREKSİNİM
Mustafa YILDIZ
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD.
53. Ulusal Psikiyatri Kongresi
03-07 Ekim 2017, Bursa
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
1
Açıklama: 2016-2017
İlaç Şirketleri ile ilişkiler
Araştırmacı
Abdi İbrahim Otsuko
Danışman
Janssen Cilag, Abdi İbrahim Otsuko
Konuşmacı
Janssen Cilag, Abdi İbrahim Otsuko
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
2
Psikiyatride genel tıptaki bilim dili eğilim
Latince, Fransızca, Almanca ve İngilizce
Çoğu çeviri yapıtlar
çevirmenin yabancı dil bilgisine
Türkçeyi kavrayış biçimine,
siyasal anlayışına,
bilgi birikimine ve
ruhsal durumuna göre biç.
Türkiye’de çağdaş ruh hekimliği > 100 yıl
Kapsamlı bir terimler sözlüğü ?
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
3
Ruhbilim Terimleri Sözlüğü, Mithat Enç, 1974
edilgin içedönüklük (passive introversion)
Ruhsal etkinlikleri dış dünya gerçeklerine yöneltememekten doğan başarısızlık
takınaklı davranış (obsessional behavior)
Bilince takılan ve bütün kurtulma uğraşılarına karşı direnen bir düşüncenin yarattığı davranış
tiryakilik (addiction)
Eskiden iptila dendiği belirtilerek ‘içki, esrar ve eroin gibi nesnelere karşı aşırı bir bağımlılık’
bağımlılık (dependency)
Kişinin gereksinme ve isteklerini karşılamakta yetersiz oluşu, karar verme ve işlerini başarmada başkalarından yardım istemesi durumu
alışkanlık (habit)
Düzenli ve sürekli olarak kendini gösteren, öğrenilerek edinilmiş yalın davranışlar
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
4
Psikiyatri Lügatı, Adnan Ziyalar, 1981
Sözlükteki maddelerin tümü İngilizce olup karşılarında Türkçe açıklamalar yer almaktadır.
affective psychoses-affektif psikozlar
Primer belirtisi şiddetli mizaç bozukluğu, sekonder belirtileri affekt kusuruna bağlı düşünce ve
davranış kusurları olan hastalıklar, envolusyonel melankoli ve P.M.D. (psikoz manyak depresif)
in bütün şekilleri.
dissociation
Çeşitli ruhi prosesler arasındaki irtibatın kesilmesi.
depression, ambivalent
Düşünce bozukluğu ve ambivalensın ön planda olduğu
bir depresyondur.
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
5
Ruhbilim Sözlüğü, Orhan Hançerlioğlu, 1988
Terimler Türkçe olarak verilmiş ve geniş açıklamalar yapılmıştır
pekiştirme
maddesi için ayraç içinde sözcüğün Osmanlıcası, Fransızcası, Almancası ve İngilizcesini verdi
kten sonra ‘herhangi bir şeyi güçlendirme’ diye açıklama yapılır. Berkitme deyimiyle de dile geti
rildiğinden söz edilerek geniş bir açıklama yapılır.
sinir dizgesi
duyu ve devinim uyarılarını beyinden örgenlere ve
örgenlerden beyine ileten sinirlerin tümü olarak tanımlanır.
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
6
Açıklamalı Psikiyatri Sözlüğü, Oğuz Arkonaç, 1999
Alt başlığında ise İngilizce-Türkçe (Latince) notu yer alır.
interpretive mode. Analytic mode.
Yorumlayıcı/analitik şekil. Öz(self) psikolojisinde hasta ve tedavi edici diyaloğunu devam
ettirmek için kullanılan iletişim biçemi. Hastanın davranışındaki öznel nedenleri anlamak ve o
nedenleri hastaya, hem öznel deneyimlerinin geçerliliğini onaylamak ve hem de onları
düzeltmeye veya tedavi edenin önerdiği açıklamalara karşı çıkmaya teşvik edecek bir şekilde
anlatmak bu diyaloğun iki temel öğesidir’.
amnesia anterograde,
collective unconcious,
loosening of associations,
neologism,
scapegoating,
12/10/2017
brief psychotic disorder,
histrionic personality,
mental status examination,
reaction formation,
twinship transference,
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
7
Psikoloji sözlüğü, Selçuk Budak, 2001
ideal imaj (idealized image)
Karen Horney’in nevroz teorisinde bireyin, nevrotik gururun buyruklarına göre ne olması gerekiyorsa öyle olduğuna inandığı, gerçekte kendi hayalinde yarattığı kendine ilişkin bilinçsiz imaj
ruh hali rahatsızlığı (mood disorder)
Ruh halinde normal algıları, düşünceleri, davranışları
etkileyen yoğun, uzun süreli değişmelerle veya
rahatsızlıklarla tanımlanan ruhsal rahatsızlıklar.
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
8
Psikiyatri Terimleri Sözlüğü, Süheyla Ünal, 2003
Sendrom Dergisi Tıp Terimleri Sözlüğünü
analitik nevroz (analytic neurosis)
Ruhsal çözümlemenin uzaması sonucu olarak analizanın anali
ste aşırı derecede bağlanmasından doğan hastalık’
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
9
Psikiyati Sözlüğü, Ertuğrul Köroğlu, 2015
akılcı düşünce,
beden algısı bozukluğu,
eytişimsel davranışçı terapi,
irkilme tepkisi,
kuşkucu kişilik bozukluğu,
örselenme sonrası gerginlik bozukluğu,
takıntı zorlantı bozukluğu,
varsandıran kullanım bozukluğu,
akroestezi,
anhedoni,
dentritler, disfaji,
histerik anestezi,
logoterapi,
narkolepsi,
paryetal lob,
12/10/2017
aralıklı patlayıcı bozukluk,
çözülme bozuklukları,
gecikmeli uyku evresi,
karşıgiyim bozukluğu,
olabilirliği olan sanrı,
sayrımsama,
toplumsal kaygı bozukluğu,
yokçu sanrı
akut akatizi,
birincil motor korteks,
erotografomani,
interiktal davranış sendromu,
mutizm,
olfaktor referans sendromu,
retrograd amnezi,
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
10
Psikiyati Sözlüğü, Ertuğrul Köroğlu, 2015
Anksiyete // kaygı
XX depresyon // çöküntü, psikoz // çıldırı ya da delilik
Sedatif, hipnotik, anksiyolitik // dinginleştirici, uyutucu, kaygı giderici ilaçlar
XX antipsikotik // çıldırı gideren ya da çıldırısavar,
XX antidepresan // çöküntü gideren ya da gamsavar
Paranoid kişilik // kuşkucu kişilik
XX histriyonik kişilik // gösterişçi ya da oyuncu kişilik
Şizotipal kişilik // şizotürü kişilik XX delişmen kişilik
Şizoit kişilik // şizogibi kişilik XX yalıtık kişilik
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
11
YENİ BİR TERİMLER SÖZLÜĞÜ
YAZIMI ZORUNLU
Gerekliliğine inanma ?
Terimlere Türkçe karşılık bulma zorlukları?
Kimler ?
Her alanda kafa yorulmalı ?
Uzlaşı ?
Kullanımın desteklenmesi ?
12/10/2017
Mustafa YILDIZ, KOÜ Tıp Fak, Kocaeli
12