Book 1-9 bölüm.indb

© TETRA IMAGES/CORBIS
içindekiler
Ön Söz
Kısım 1
xv
Piyasalar
2
Bölüm 1
Bölüm 2
Ekonomi ve Çevrenizdeki
Dünya
Piyasalar ve Piyasanın İşleyişi
1. Mülkiyet
2. Ekonomik Özgürlük
2.a. Ekonomik Özgürlük ve Yaşam
Standartları
4
5
10
11
1. Dağıtım Mekanizmaları
28
31
1.a. Etkinlik
32
1.b. Piyasa Dağıtımına Alternatifler
33
2. Piyasaların İşleyiş Yöntemi
33
3. Talep
35
11
3.a. Talep Yasası
35
12
3.b. Talep Tablosu (Şedülü)
36
13
3.c. Talep Eğrisi
36
3.a. Okula Gitmenin Fırsat Maliyeti
13
3.b. Kaynaklar ve Gelir
13
3.d. Bireysel Talep Eğrilerinden
Bir Piyasa Eğrisine
37
3.e. Talepteki Değişmeler ve Talep Edilen
Miktardaki Değişmeler
38
2.b. Ekonomik Özgürlük ve Yaşam Kalitesi
3. Kıtlık ve Fırsat Maliyeti (Alternatif Maliyet)
Global İş Anlayışı: Fırsat Maliyetleri
4. Ticaretin Getirileri
4.a. Ticaretin Yararları
4.b. Uzmanlaşma ve Karşılaştırmalı
Üstünlük
4.c. Ticaretin Getirileri
14
16
4. Arz
42
16
4.a. Arz Yasası
42
17
4.b. Arz Tablosu (Şedülü) ve Arz Eğrisi
42
Özet
19
Alıştırmalar
19
4.c. Bireysel Arz Eğrilerinden
Piyasa Arzına
43
Çalışma Kılavuzu
20
4.d. Arzdaki Değişmeler ve Arz Edilen
Miktardaki Değişmeler
45
Bölüm 1 Ek
Grafiklerle Çalışmak
1. Grafikleri Okumak ve Oluşturmak
23
23
5. Denge: Talep ve Arzın Biraraya
Getirilmesi
47
5.a. Dengenin Belirlenmesi
48
5.b. Denge Fiyattaki Değişmeler:
Talep Kaymaları
49
5.c. Denge Fiyattaki Değişmeler:
Arz Kaymaları
50
1.a. Tablodan Grafiğe Geçiş
24
1.b. Grafik Üzerindeki Noktaların
Yorumlanması
25
1.c. Eğrilerin Kaymaları
25
Alıştırmalar
52
Özet
26
Çalışma Kılavuzu
53
Alıştırmalar
26
Global İş Anlayışı: “Bedava” Hava?
27
Özet
51
vii
viii
İçindekiler
2. Piyasa Müdahaleleri
Bölüm 3
Serbest Piyasa Devlet
Müdahalesine Karşı
1. Kısıtlanmamış (Unfettered) Piyasa
57
58
65
2.a. Taban Fiyat: Asgari (Minimum) Ücret
67
2.b. Tavan Fiyat: Kiralık Konut Piyasası
68
2.c. Kotalar
70
2.d. Yasaklar: Trans Yağlar Üzerindeki Yasak
71
Özet
72
59
Alıştırmalar
73
1.b. Kısıtlanmamış Emek Piyasası
61
Çalışma Kılavuzu
73
Global İş Anlayışı: Sınır Ötesine (Offshore)
Taşınan İşler
62
1.a. Piyasanın İşleyişi: Fiyat ve
Miktar Uyarlaması
Kısım 2
Tüketiciler, Firmalar ve Sosyal Konular
76
Bölüm 4
Özet
102
Firma ve Tüketici
Alıştırmalar
102
Çalışma Kılavuzu
103
1. Gelir
1.a. Toplam, Ortalama ve Marjinal Gelir
2. Bir Firma Kendine Yönelik Talebi
Nasıl Öğrenir?
78
79
79
80
Bölüm 6
Rekabet
1. Rekabet ve Giriş
106
107
2.a. Örnek: Oto Güvenlik Talebi
81
2.b. Örnek: Portakal Talebi
81
1.a. Mallar ve Farklılaştırma
108
81
Ekonomik Anlayış: Amerikan Kızları
Fenomeni
109
2.c. Örnek: Mağaza Vitrinlerinde Yer Almak
3. Tüketiciyi Tanımak
3.a. Talebin Fiyat Esnekliği
82
82
3.b. Fiyat Esnekliği ve Hasılat
84
3.c. Fiyat Esnekliğinin Belirleyicileri
85
Global İş Anlayışı: Fiyatı Uyarlayan
Otomatik Satış Makineleri
1.b. Monopol (Tekel)
110
1.c. Rekabet ve Talep Eğrisinin Şekli
110
2. Giriş Engelleri Yaratılması
2.a. Marka İsimleri
113
113
86
2.b. Batık Maliyetler
114
4. Nereye Geldik?
87
2.c. Eşsiz Kaynaklar
114
Özet
87
2.d. Firma Büyüklüğü ve Ölçek Ekonomileri
115
Alıştırmalar
88
Çalışma Kılavuzu
88
Bölüm 5
3. Firma Sayısı: Oligopol
116
3.a. Oligopol ve Rekabet
117
3.b. İkilem: Oyun Teorisi
118
Ekonomik Anlayış: Mahkumlar Çıkmazı (İkilemi) 119
Maliyetler ve Kâr Maksimizasyonu 92
3.c. Tekrarlanan Oyunlar
3.d. Kartel
121
1. Maliyetler
3.e. Kolaylaştırıcı Uygulamalar
122
93
120
1.a. Toplam, Ortalama ve Marjinal Maliyetler
93
Özet
123
1.b. Maliyet Eğrileri Neden U Şeklindedir?
94
Alıştırmalar
123
2. Kâr Maksimizasyonu
96
Çalışma Kılavuzu
125
2.a. Ekonomik Kâr
97
3. Kâr Maksimizasyonu Kuralı: MR 5 MC
3.a. MR = MC Kuralının Grafiksel Türetilişi
3.b. Neler Öğrendik ?
98
98
101
ix
İçindekiler
2. Sağlık Ekonomisi
Bölüm 7
İş Alemi, Toplum ve Devlet
128
156
2.a. Sağlık Hizmetinin Kalitesi
156
2.b. Sağlık Hizmeti Hakkı
157
1. Rekabetin Yararları: Gözden Geçirme
129
2. Devletin Piyasaya Dahil Edilmesi
131
2.c. İktisadi Yasalar Sağlık Hizmetine
Uygulanır mı?
158
2.a. Piyasa Sonucu Üzerine Anlaşmazlık
131
2.d. Sağlık Sigortası
160
2.b. Tekelleşme ve Antitröst
132
2.e. Sağlık Maliyetlerinin Yükselmesine
Ne Sebep Olur?
161
2.f. Sağlık Hizmeti Reformu: Serbest
Piyasaya mı Yoksa Devlet Sistemine
Yöneliş mi?
164
Ekonomik Anlayış: eBay ve Online Piyasaları
Global İş Anlayışı: Damping
132
134
2.c. Ekonomik Regülasyon
134
2.d. Kriz: İflas Edemeyecek Kadar Büyük
135
3. Piyasa Başarısızlıkları
137
3.a. Dışsallıklar
138
3.b. Ortak Mülkiyet
140
3.c. Piyasaya Uymayan Bazı Mallar:
Kamu Malları
140
3.d. Bilmediğimiz Bir Şey Bize Zarar
Verebilir: Asimetrik Bilgi
141
3.e. Piyasa Problemleri ve Devlet
142
Özet
147
Alıştırmalar
148
Çalışma Kılavuzu
149
Bölüm 8
Devlet Müdahalesi Serbest
Piyasaya Karşı
1. Piyasaların Yararlılığı Üzerine Görüşler
1.a. Serbest Piyasalarla İlgili Sorun Nedir?
Kısım 3
152
3. Petrol Sızıntısı
3.a. Doğal Kaynaklar Piyasası
4. Yasadışı İlaçlar
168
4.a. Tedarikçiler
168
4.b. Uyuşturucu ile Mücadele
169
4.c. Serbest Piyasa: Yasak İlaçların
Yasallaşması
171
5. Ayrımcılık
172
5.b. İstatistiki Ayrımcılık
173
Ekonomik Anlayış: Ayrımcılık ve Zayıf
Kelime-İşlem Becerileri
173
Özet
174
Alıştırmalar
175
Çalışma Kılavuzu
176
153
154
Ulusal ve Uluslararası Ekonomilere
Genel Bir Bakış
180
1.b. Hanehalkı Harcaması
2. Firmalar
178
3. Uluslararası Sektör
Bölüm 9
1.a. Hanehalkları Sayısı ve
Hanehalkı Geliri
172
5.a. Serbest Bir Piyasada Ayrımcılık
Var Olabilir mi?
Ulusal ve Global Ekonomiler
1. Hanehalkları
165
165
181
181
181
182
184
3.a. Ülke Çeşitleri
184
3.b. Uluslararası Sektör Harcaması
186
4. ABD Hükümetine Genel Bakış
187
4.a. Hükümet Politikası
187
4.b. Hükümet (Devlet) Harcamaları
188
5. Sektörler Arası Bağlantı
191
5.a. Özel Sektör
191
5.b. Kamu Sektörü
191
2.a. Ticari Organizasyon Biçimleri
182
Özet
193
2.b. İşletme İstatistikleri
183
Alıştırmalar
194
2.c. Dünya Üzerindeki Firmalar
183
Çalışma Kılavuzu
194
2.d. Firma Harcaması
184
ix
x
İçindekiler
Özet
Bölüm 10
Makroekonomik Ölçümler
1. Çıktı ve Gelir Ölçümleri
198
Alıştırmalar
242
Çalışma Kılavuzu
243
199
1.a. Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYİH)
199
Bölüm 12
Ekonomik Anlayış: Ev Kadını Hizmetlerinin
Değeri
199
1.b. Çıktı ve Gelirin Diğer Ölçümleri
204
Makroekonomik Denge:
Toplam Talep ve Toplam Arz
2. Nominal ve Reel Ölçümler
241
206
1. Toplam Talep ,Toplam Arz ve
İş Çevrimleri
246
247
2.a. Nominal ve Reel GDP
206
2.b. Fiyat Endeksleri
208
1.a. Toplam Talep ve İş Çevrimleri
247
209
1.b. Toplam Arz ve İş Çevrimleri
248
3. Gelir ve Harcama Akımları
4. Döviz Piyasası
1.c. Kamu Harcamaları
210
2. Toplam Talebi Etkileyen Faktörler
249
249
4.a. Döviz Kurları
210
4.b. Döviz Kuru Değişimleri ve
Uluslararası Ticaret
2.a. Tüketim
249
211
2.b. Yatırım
250
212
2.c. Kamu Harcamaları
250
5.a. Ödemeler Dengesi Hesapları
212
2.d. Net İhracat
250
5.b. Cari Hesap ve Finansal Hesap
213
5. Ödemeler Dengesi
Özet
215
Alıştırmalar
216
Çalışma Kılavuzu
217
2.e. Toplam Harcamalar
3. Toplam Talep Eğrisi
Bölüm 11
İşsizlik, Enflasyon ve
İş Çevrimleri
1. İş Çevrimleri
222
1.a. Tanımlar
222
1.b. Tarihsel Kayıtlar
223
1.c. Göstergeler
224
2. İşsizlik
2.a. Tanım ve Ölçüm
3.a. Toplam Talep Edilen Miktardaki
Değişmeler: Fiyat Düzeyi Etkileri
252
3.b. Toplam Talepteki Değişmeler:
Fiyat-Dışı Belirleyiciler
255
4. Toplam Arz
221
251
252
259
4.a. Toplam Arz Edilen Miktardaki
Değişmeler: Fiyat Düzeyi Etkileri
259
4.b. Toplam Arz Açısından Kısa-Dönem
Uzun-Döneme Karşı Supply
260
4.c. Toplam Arzdaki Değişmeler:
Fiyat-Dışı Belirleyiciler
261
226
Global İş Anlayışı: OPEC ve
Toplam Arz
264
226
5.
Toplam Talep ve Arz Dengesi
265
2.b. İşsizlik Oranının Yorumlanması
226
5.a. Kısa Dönem Dengesi
265
Economik Anlayış: Kayıt Dışı Ekonomi
227
5.b. Uzun Dönem Dengesi
266
2.c. İşsizlik Çeşitleri
228
Özet
267
2.d. İşsizliğin Maliyetleri
229
Alıştırmalar
267
2.e. İşsizlik Kayıtları
231
Çalışma Kılavuzu
269
3. Enflasyon
3.a. Mutlak ve Göreli Fiyat
Değişikleri
Küresel İş Anlayışı: Avrupa’da Yüksek
İşsizlik
3.b. Enflasyonun Etkileri
4. Enflasyon Neden Bir Sorundur?
233
233
234
235
235
4.a. Enflasyon Çeşitleri
238
4.b. Enflasyon Kayıtları
239
xi
İçindekiler
Bölüm 13
Bölüm 14
Maliye Politikası
1. Maliye Politikası ve Toplam Talep
272
273
Para ve Bankacılık
1. Para Nedir?
293
294
1.a. Toplam Talep Eğrisinin Kayması
273
1.a. Paranın İşlevleri
294
1.b. Çarpan Etkisi
273
1.b. ABD’de Para Arzı
296
1.c. Global Para
298
1.c. Kamu Harcamalarının Vergi
Artışlarıyla Finanse Edilmesi
275
2. Bankacılık
300
1.d. Kamu Harcamalarının Borçlanmayla
Finanse Edilmesi
276
1.e. Dışlama
277
Global İş Anlayışı: İslami Bankacılık
302
277
2.c. Uluslararası Bankacılık
303
2.a. Bütçeleme Süreci
277
2.b. Tarihsel Kayıt
279
2.d. Gelişmekte Olan Ülkelerde
Gayriresmî Finans Piyasaları
304
2. Birleşik Devletler’de Maliye Politikası
Ekonomik Anlayış: Mükellefin Federal
Hükümet Kredi Kartı Beyanı
2.a. Finansal Aracılar
300
2.b. ABD’de Bankacılık
300
3. Bankalar ve Bankacılık
280
3.a. Mevduatlar ve Krediler
2.c. Açıklar ve Ulusal Borç
282
2.d. Otomatik İstikrarlandırıcılar
284
Özet
3. Farklı Ülkelerde Maliye Politikası
3.b. Mevduat Genişleme Çarpanı
306
306
308
309
285
Alıştırmalar
310
3.a. Kamu Harcamaları
285
Çalışma Kılavuzu
311
3.b. Vergilendirme
286
Global İş Anlayışı: Katma Değer Vegisi
287
Özet
288
Alıştırmalar
289
Çalışma Kılavuzu
289
Kısım 4
Makroekonomik Politika
314
Bölüm 15
Özet
339
Para Politikası
Alıştırmalar
340
Çalışma Kılavuzu
341
1. Federal Rezerv Sistemi
316
317
1.a. Fed’in Yapısı
317
Bölüm 16
1.b. Fed’in Fonksiyonları
318
2. Para Politikasının Uygulanması
319
Ekonomik Anlayış: 20-Dolarlık Banknotun
Üzerinde Ne Var?
Makroekonomik Politika,
İş Çevrimleri ve Büyüme
320
1. Phillips Eğrisi
345
346
2.a. Politika Hedefleri
321
1.a. Bir Enflasyon-İşsizlik Değiş-Tokuşu?
2.b. Uygulama Süreçleri
323
2.c. Döviz Piyasası Müdahalesi
329
1.b. Kısa-Dönem Değiş-Tokuşu/Uzun-Dönem
Değiş-Tokuşu
347
3. Para Politikası ve Denge Geliri
331
3.a. Para Talebi
331
3.b. Para ve Denge Geliri
335
4. Avrupa Merkez Bankası (ECB)
337
4.a. Bir Avrupa Merkez Bankası İhtiyacı
337
4.b. ECB’nin Yapısı
338
4.c. ECB Politikası
338
2. Beklentilerin Rolü
346
350
2.a. Öngörülen (Beklenen)/Öngörülmedik
(Beklenmeyen) Enflasyon
350
2.b. Beklentilerin Oluşumu
353
Global İş Anlayışı: Ücretler Resesyonlarda
Neden Düşmez?
354
xii
İçindekiler
3. İş Çevrimlerinin Kaynakları
355
Bölüm 18
3.a. Politik İş Çevrimleri
355
3.b. Reel İş Çevrimleri
357
Küreselleşme
4. Para ve Maliye Politikaları
Arasındaki Bağlantı
358
5. Ekonomik Büyüme
1. Küreselleşmenin Tanımı
390
391
359
1.a. Küreselleşme Ne Yenidir
Ne de Yaygın
391
5.a. Büyümenin Belirleyicileri
359
1.b. Teknolojik Değişmenin Rolü
392
5.b. Verimlilik
362
1.c. Küreselleşmenin Ölçülmesi
392
Özet
363
Alıştırmalar
364
Çalışma Kılavuzu
365
Bölüm 17
Uluslararası Ticaret ve
Finans Konuları
2. Küreselleşme Tartışmaları
2.a. Küreselleşme Karşıtı Görüşler
Global Business Insight: Dünya Ticaret Örgütü
(The World Trade Organization)
396
2.b. Küreselleşme Lehine Görüşler
368
395
395
397
3. Küreselleşme Ekonomik
Büyüme ve Gelir
400
4. Finansal Krizler ve Küreselleşme
401
369
4.a. 1990’lardaki Krizler
402
1.a. Karşılaştırmalı Üstünlük
369
4.b. Döviz Kurları ve Finansal Krizler
402
1.b. Karşılaştırmalı Üstünlüğün Kaynakları
370
4.c. Krizleri Yaratan Nedir?
404
1. Dünya Ticaretine Genel Bakış
2. Uluslararası Ticaret Kısıtlamaları
374
Özet
2.a. Koruma Lehine Görüşler
374
Alıştırmalar
406
377
Çalışma Kılavuzu
407
411
2.b. Politika Araçları
406
Ekonomik Anlayış: Smoot - Hawley Tarifesi
378
3. Döviz Kuru Sistemleri ve Uygulamalar
382
Şimdi Siz Deneyin/Cevaplar
Global İş Anlayışı: IMF ve Dünya Bankası
384
Çalışma Kılavuzu Alıştırmaları/Cevaplar
415
Özet
385
Sözlük
427
Alıştırmalar
386
Dizin
433
Çalışma Kılavuzu
387