ÖZET: “Doğal Antibiyotikler: Sarımsak, Kefir, Brokoli, Zencefil, Kekik, Kırmızı Biber, Elma Sirkesi ve Baldır. Sarımsak; yemeklere lezzet verici olarak kullanılmasının yanında birçok hastalığı tedavi etmek amacıyla da kullanılmaktadır. Kefir düzenli tüketildiğinde vücut direncini arttırma da çok önemlidir. Asya kökenli bir bitki olan zencefilin sağlığa yararı çok eski zamanlardan beri bilinmektedir, yüksek vitamin ve besin kaynağıdır. Kekik; kramp çözücü, dezenfekte edici ve balgam söktürücü olarak kullanılmaktadır. Akciğer ve bronşlar başlıca kullanım alanlarındandır. Bal yıllardır medikal tedavide kullanılır, içerdiği vitamin mineral ve aminoasitlerle doğal ilaç olarak kullanılmaktadır. Sadece bakterilere karşı değil virüs, mantar, parazitlere karşı da antimikrobiyal özellik göstererek bağışıklık sistemini güçlendirir. Yaraların hızlı iyileşmesini sağlar. Ağız yoluyla alınan bal immün sistemi güçlendirir. Kanser ve metastaza karşı koruyucu özellik gösterir.” ANAHTAR KELİMELER: Doğal Antibiyotik; Bal; Sarımsak; Brokoli; Elma Sirkesi. ABSTRACT: “Natural Antibiotics: Garlic, Kefir, Broccoli, Ginger, Thyme, Red Pepper, Apple Circle, and Calf. Garlic; It is also used to treat many diseases as well as being used as a flavor to foods. It is also very important to increase body resistance when kefir is consumed regularly. The health of ginger, an Asian plant, has been known for a long time, high vitamin and nutrient source. Thyme; cramp solvent, disinfectant and expectorant. Lungs and bronchi are the main areas of use. Honey is used for medical treatment for years, it is used as a natural medicine with the vitamin minerals and amino acids it contains. It strengthens the immune system by showing antimicrobial properties not only against bacteria but also against viruses, fungi and parasites. It allows the rapid healing of wounds. Oral honey strengthens the immune system. It shows protective properties against cancer and metastasis. “ KEYWORDS: Natural Antibiotic; Honey; Garlic; Broccoli; Apple Circle. Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 55 Ekim 2017/ 5 E nfeksiyon hastalıkları halk sağlığı için büyük önem taşımaktadır. Bunlar antibiyotikler ile tedavi edilse de gereksiz kullanım, yanlış doz alımı veya yanlış antibiyotik seçimi gibi durumlar da süreç sağlıklı ilerlememektedir. Yanlış antibiyotik kullanımı hastanın ilacın yan etkileri nedeniyle zarar görmesine, mali kayıplara neden olmaktadır. Bilinçsiz kullanımla birlikte tüm dünyada antibiyotiklere karşı direnç gelişimi artmaya başlamıştır. Besinlerin içeriğindeki doğal maddeler anti bakteriyel etki göstererek hastalıkların gelişiminin önlenmesinde etkili olur. Bağışıklık sistemimizi güçlendirmek vücudumuzu dirençli kılmak için temel besin değeri yüksek olan besinler tüketilmelidir. rileri engellerken sindirim sisteminde yararlı bakterilere etki etmemektedir. Sarımsak yıllardır kardiyovasküler hastalıkların tedavisi için de kullanılmaktadır, serum kolesterol ve LDL kolesterol düzeylerini ve kan basıncını düşürdüğü gözlenmiştir. Yapılan çalışmalarda prostat, meme, kolon ve deri kanserlerinde önleyici, sinir sitemini düzenleyici etkileri belirlenmiştir. Sarımsağın en önemli biyokimyasal özelliklerinden biri antioksidan potansiyelidir, vücudun toksinlerden arınmasını sağlayan B1, B2, B3, C vitaminleri ile kalsiyum, folat, demir, manganez, fosfor, potasyum, selenyum, çinko gibi önemli mineraller içerir. 2. Kefir 1. Sarımsak Sarımsak, yemeklere lezzet verici olarak kullanılmasının yanında birçok hastalığı tedavi etmek amacıyla da kullanılmaktadır. Sarımsağın antimikrobiyel özelliğini sağlayan, sarımsağa tipik kokusunu ve tadını veren allisin bileşiğidir Sarımsak geniş spekturumlu bir antibiyotik olarak nitelendirilebilinir. Mikroorganizmaların zararlı etkilerini engelleyici özelliği nedeniyle sarımsak için uzun yıllardan beri birçok araştırma yapılmıştır, zararlı bakteGöller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 55 Ekim 2017/ 6 Kefir düzenli tüketildiğinde vücut direncini arttırma da çok önemlidir. Kefirin birçok etkisi vardır. Antibakteriyel, immünolojik, tümör önleyici ve kolestrol düşürücü etkilerinden dolayı çok yararlıdır. Dünyanın bir çok yerinde tüberküloz, kanser ve gastrointestinal rahatsızlıklarda destek tedavi amaçlı olarak geniş çapta kullanılmaktadır. Kefir mide ve pankreas gibi organlarda salgı salımını arttırır. Sinirsel rahatsızlıklara, iştahsızlığa, uyku problemlerine iyi gelir. Düzenli olarak günlük yarım litre tüketimi metabolizmayı düzenleyici etkisi yanında; karaciğer, safra, böbrek fonksiyonları ve kan dolaşımı üzerinde olumlu etkiler gösterdiği belirlenmiştir. Kefir antibakteriyel etkisi ile sindirim sistemine etki 5.Kekik gösterir, yararlı bakterilerin gelişimine yardım ederek, patojen bakterilerin gelişimi için uygun olan ortamı engeller.(URL-1) 3. Brokoli Brokoli, son yıllarda en popüler sebzeler arasında yer almaktadır. Popüler olmasındaki en önemli neden insan sağlığı bakımından vazgeçilemeyecek yararları olması, yüksek besin değerlerine sahip olmasıdır. Brokoli zengin vitamin ve mineral içerir, antioksidan içeriği sayesinde yüksek besleyici değerinin yanı sıra içerdiği glukosinolatlarla birlikte kansere karşı koruyucu etki yaratmaktadır. Brokoli üzerine yapılan deneysel çalışmalar antibiyotik etkisi bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Kalp ve damar sistemi hastalıklarında, kalbi koruyucu etki gösterir, kalp krizini engeller. Kan yağlarını düzenleyerek kolestrol düşürücü etkisi bulunur. Tansiyon düşürücüdür. Antioksidan içeriği sayesinde metabolizmayı koruyucu etki gösterir. Şeker hastalığının komplikasyonlarını önleyici etkisi bulunmaktadır. (URL-2) Kekik Güney Avrupa ve Akdeniz bölgelerinde yetişen, öncelikle baharat olarak kullanılan bir bitkidir. Yağlı ve ağır yemeklerde kullanılır, tat değişikliği sağlar hazmı kolaylaştırır. Kekiğin halk arasında birçok kullanım yönü vardır. Kramp çözücü, dezenfekte edici ve balgam söktürücü olarak kullanıl4. Zencefil maktadır. Akciğer ve bronşlar başlıca kullanım alanlarındandır. Bitkide eterli uçucu yağlar kana karışıp bronşiyal kasları etkiler, kramp çözer. O bölgede bakteri oluşumunu önler. Öksürük ve üst solunum yolları iltihabında çay içimi ve gargara biçiminde kullanılır. İştah açar, sindirim sistemini düzenler, ağrı ve ekşimeler kekik ile geçirilebilir. Sinir sistemi zafiyeti, romatizma ve bağırsak hastalıklarına karşı kekik çayı iyi gelmektedir. Menstrual döngülerini Asya kökenli bir bitki olan zendüzenler. Romatizmal hastalıklar ve sicefilin sağlığa yararı çok eski zamanlarnir sistemi rahatsızlıklarında etkilidir. dan beri bilinmektedir. Yüksek vitamin (URL-4) ve besin kaynağıdır. İntestinal kolit için önerilir, kolon kanserini önleyici etkisi bulunmaktadır.Yapılan araştırmalarda 6- Kırmızı Biber kolorektal kanser hücrelerinin büyü- (Kapsaisinin (Kırmızı Biber) İnsan Sağmesini yavaşlattığı tespit edilmiştir. lığı Üzerine Etkileri) Hazmı kolaylaştırır, gıda emilimini arttırır mide ağrılarını engeller. Mide bulantısını azaltır. Grip ve nezleye karşı kullanılır. Kilo kaybına, el-ayak soğukluğuna iyi geldiği bulunmuştur. Pıhtı oluşumunu engelleyici etkisi bulunmaktadır. Migren ağrılarını azaltır, antilipidemik etkisi sayesinde kan yağlarını dengeler, LDL kolestrol seviyesini düşürür. Antioksidan etkisi sayesinde kansere karşı etkilidir. ,(URL-3) Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 55 Ekim 2017/ 7 Kırmızı biber yeşil biberin başka bir türüdür ve besin değerleri yüksektir. Anti-kanserojenik etki göstererek özellikle prostat, pankreas, rahim kanserinin önlenmesinde önemli yer tutar. Antioksidan içeriği yüksek olduğu için kalp rahatsızlığı riskini en aza indirir. Kilo verme de etkiidir. Beyin gelişimi için önemlidir. Metabolizmayı etkiler enerji dönüşümünde yardımcı rol oynar. Hücrelerin yenilenmesinde etkilidir bu sayede kanser oluşum riskini azaltır. C vitamini ve potasyum içerir bağışıklık sistemini güçlendirir, kalp krizi riskini azaltır. Ağrı kesici özelliği vardır. la kalori alımını engeller bu şekilde dolaylı yoldan kilo alımını engellemiş 7- Elma sirkesi olur. Vücutta zararlı bakterileri ortadan Sirke eskiden beri gıdalarda kaldırır aynı zamanda bağırsaklarda ki aromasıyla lezzet artırıcı olarak kul- yararlı bakterilerin gelişimine yardımcı lanıldığı gibi birçok hastalığa iyi gel- olur. İyi bir antiseptiktir. İçerdiği C vitamekte ve bazı hastalıklara yakalanma mini ve diğer besin değerleri sayesinriskini önemli ölçüde azaltmaktadır. de vücut direncini arttırır (A. Öztürk ve Yapılan bilimsel araştırmalarla birlikte ark. / Tabad, 2 (1): 155-158, 2009) sirke bileşimleri birçok hastalığın tedavisinde doğal olarak kullanılmaktadır. 8- Bal Kan şekerini düzenleyerek diyabetin önlenmesinde etkilidir. Kardiyovas- Bal yıllardır medikal tedavide küler hastalıklardan koruyucu etkisi kullanılır, içerdiği vitamin mineral ve bulunur, kan basıncını düzenler. Mide aminoasitlerle doğal ilaç olarak kullaboşaltımını yavaşlatarak doygunluk nılmaktadır. Sadece bakterilere karşı hissinin uzun oluşmasını sağlar, faz- değil virüs, mantar, parazitlere karşı da Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı Sayı 55 Ekim 2017/ 8 antimikrobiyal özellik göstererek bağışıklık sistemini güçlendirir. Yaraların hızlı iyileşmesini sağlar. Ağız yoluyla alınan bal immün sistemi güçlendirir. Kanser ve metastaza karşı koruyucu özellik gösterir. Böbrek hastalıklarında kullanılmaktadır, vücutta ki halsizliği önleyici etkisi bulunmaktadır. Öksürük ve nezle gibi hastalıklarda doğal ilaç olarak kullanılır. Kabızlığın tedavisinde etkilidir. Düzenli bal tüketimi LDL kolesetrolün düşürülmesinde etkili olduğu yapılan araştırmalarda görülmüştür (URL-5) Kaynaklar URL 1-http://www.igdir.edu.tr/Addons/Resmi/announc/248/haziran-2014-23-30.pdf (Erişim Tarihi 21.08.2017) URL-2 http://www.pharmetic.org/ pdf/brokoli-ve-kanser.pdf (Erişim Tarihi:21.08.2017) URL-3 http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1273/14665.pdf (Erişim Tarihi: 22.08.2017) URL-4 http://eskisite.mikrobiyoloji.org/ pdfler/702050801.pdf (Erişim tarihi : 21/08/2017) Öztürk A., Özdemir Y., Göksel, Z .2009. Elma Sirkesi ve Teröptik Etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 1.Ulusal Elma Sempozyumu Özel Sayısı URL-5 http://ercivet.erciyes.edu.tr/arsiv/2012/d3/1-%20(197-209.%20syf.).pdf