İmalat Sanayindeki Aylık Gelişmeler TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Ekim 2015 ANKARA Hazırlayanlar Sektör Adı M. Oğuzhan Önen İmalat Sanayi Genel Değerlendirmesi………………………………….............. 1 M. Oğuzhan Önen Gıda Ürünleri İmalatı……………………………………………………………………….. 8 M. Oğuzhan Önen İçeceklerin İmalatı……………………………………………………………………………. 13 M. Oğuzhan Önen Tütün Ürünleri İmalatı……………………………………………………................... 18 M. Oğuzhan Önen Tekstil Ürünlerinin İmalatı……………………………………………………………….. 23 Yusuf Meder Giyim Eşyalarının İmalatı…………………………………....………………………….. 28 Yusuf Meder Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı………………………………………….................. 33 Yusuf Meder Ağaç, Ağaç Ürünlerinin ve Mantar Ürünlerinin İmalatı…………........... 38 Yusuf Meder Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı……..…………………………………………….. 43 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması……………………………………… 48 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı…..………………… 53 Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı………………………...………… 58 Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı………………………………………………………………................................ 63 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı……………………………………............... 68 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı……………………………. 73 Ana Metal Sanayi Ürünlerin İmalatı…………………………………………………. 78 Leyla Dolun Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı (Makine-Teçhizat Hariç)……………. 83 Leyla Dolun Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı……………………….. 88 Leyla Dolun Elektrikli Teçhizat İmalatı…………………………………………………………………. 93 Leyla Dolun BYS Makine ve Ekipman İmalatı……………………………………………………….. 98 Leyla Dolun Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı Römork İmalatı……………………….. 103 Birgül Oğuzoğlu Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı.……………………………………………………… 108 Birgül Oğuzoğlu Mobilya İmalatı……………………………………………………………………………….. 113 Birgül Oğuzoğlu Diğer İmalatlar………………………………………………………………………………... 118 Birgül Oğuzoğlu Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı……………………..………... 123 Yusuf Meder Yusuf Meder Nuray Çınar Nuray Çınar Nuray Çınar Nuray Çınar Nuray Çınar Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Sayfa No i ÖNSÖZ İmalat sanayi sektöründe meydana gelen gelişmelerin aylık düzeyde izlendiği bu çalışmada, imalat sanayinin performansı, üretim endeksi, kapasite kullanım oranı ve dış ticaret (ihracat ve ithalat) verileri açısından değerlendirilmiştir. Aylık periyotta sürdürülmesi planlanan bu çalışma ile, en yeni verilerle imalat sanayii ve alt sektörlerindeki gelişmeler ve değişimler izlenecektir. Çalışmanın üç göstergeden oluşmasının nedeni, imalat sanayii ile ilgili bu göstergelerin aylık periyotta yayınlanmasıdır. Üretim endeksi göstergesi ile imalat sanayi alt sektörlerinin üretim performansındaki değişimler izlenecektir. Kapasite kullanım oranı göstergesi ile (geniş anlamda) imalat sanayi alt sektörlerinin etkinliği ve alt sektörler bazında farklılaşma olup olmadığı belirlenebilecektir. Dış ticaret göstergeleri ile de hem iç ve dış piyasalardaki canlanma/daralma hem de ülke dış ticaretinin çok önemli bir kısmını temsil eden (ihracatta yaklaşık %90’lar ve üzeri, ithalatta yaklaşık yüzde 80’ler) imalat sanayi dış ticaretinden hareketle ülke dış ticaretindeki gelişmeler izlenebilecektir. Çalışma her alt sektör için aynı biçim ve içerikte tasarlanmış, ayrıca eğilimlerin izlenebilmesi için tüm göstergelerin geçmiş dönem değerleri de dikkate alınmıştır. Bu sayede, hem alt sektör hem de imalat sanayi bazında sektörel değerlendirme ve karşılaştırmaların yapılabilmesi hedeflenmiştir. Çalışmada kullanılan istatistiklerden üretim endeksi ve dış ticaret verileri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), kapasite kullanım oranına ilişkin veriler ise T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan istatistiklerden oluşmaktadır. EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MÜDÜRLÜĞÜ Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü ii İMALAT SANAYİ Sektör Kodu (NACE Revize 2): C 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Katma Değer (Milyon TL) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası 340,413 97.54 1 3,276,246 91.25 1 854,001 80.69 1 162,328 81.79 1 897,954 81.41 1 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 70,027 Sanayi İçindeki Payı (%) 87.31 Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 1 1 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı sanayi üretim endeksi imalat sanayiinde 122.9 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks bir önceki aya göre yüzde 3.3 oranında artmıştır. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 124.7 122.9 126.8 7.2 2.9 İmalat Sanayi 122.9 120.9 128.3 8.7 3.3 Sektör Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış İmalat Sanayi Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 2014 İmalat Sanayi 5 6 7 8 2015 Toplam Sanayi Bir önceki yılın aynı ayına göre imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde; yirmi dört alt sektörün üçünde üretim azalışı, diğer sektörlerde üretim artışı kaydedilmiştir. 19 kodlu kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatındaki yüzde 52.3’lük artış oldukça dikkat çekici olarak değerlendirilmelidir. Üretim artışında 19 kodlu sektörü 32 sektör kodlu diğer imalatlar yüzde 35.7 ile, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 21 kodlu temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı da yüzde 32.7 ile takip etmektedir. Tablo 2: Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranları (2010=100) Sektör Kodu Sektör Adı Değişim (%) C İmalat Sanayi 8.7 10 Gıda Ürünlerinin İmalatı 3.8 11 İçeceklerin İmalatı 6.3 12 Tütün Ürünleri İmalatı 9.8 13 Tekstil Ürünlerinin İmalatı 2.2 14 Giyim Eşyalarının İmalatı 9.1 15 17 Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Eşya İmalatı Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı 18 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması -4.4 19 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 52.3 20 Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 11.4 21 Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı 32.7 22 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 6.8 23 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 5.6 24 Ana Metal Sanayii 1.5 25 Makine ve Teçhizat Hariç, Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı 5.8 26 Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı 21.8 27 Elektrikli Teçhizat İmalatı 13.5 28 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Teçhizat İmalatı 29 Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı 25.2 30 Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı -7.5 31 Mobilya İmalatı 3.6 32 Diğer İmalatlar 35.7 33 Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 14.8 16 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü -13.1 6.8 14.1 3.1 3 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 1.5 puan, bir önceki aya göre de 1.1 puan artarak yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşmiştir. Tablo 3: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) 1.5 1.1 75.9 İmalat Sanayi Grafikten de görülebileceği gibi kapasite kullanım oranı, 2014 yılı boyunca bir doğru oluşturabilecek kadar düşük değişimler göstermektedir. 2015 yılının ilk üç ayındaki düşüşten sonra Nisan ayından itibaren yükseliş Ağustos ayında düşüş ve daha sonra tekrar yükseliş gözlenmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2014 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 İmalat Sanayi Alt sektörler temelinde kapasite kullanım oranlarına bakılığında, üretim endeksindeki gelişmelere göre farklı bir görünüm arz etmektedir. Bir önceki yılın aynı ayına göre imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde; yirmi dört alt sektörün sekizinde kapasite kullanım oranında azalış görülürken, bir sektörde değişim olmazken, diğer sektörlerde KKO’da artış kaydedilmiştir. 19 kodlu kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektörü yüzde 88.9’luk KKO ile imalat sanayi içinde ilk sırayı almaktadır. Onu yüzde 82.5 ile 17 kodlu kâğıt ve kâğıt ürünlerinin imalatı ve yüzde 81.4 ile 26 kodlu bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı alt sektörleri izlemektedirler. 2015 Ağustos ayı itibariyle en düşük kapasite kullanım oranı ise yüzde 60.7 düzeyi ile 32 kodlu diğer imalatlar alt sektöründe olduğu görülmektedir. Onu yüzde 63.4 ile de 15 kodlu deri ve ilgili ürünlerin Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 imalatı, yüzde 66.0 ile 18 kodlu kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması alt sektörleri izlemektedirler. Aşağıdaki tabloda alt sektörler bazında KKO’nun gelişimi verilmektedir. Tablo 4: Sektörlere Göre Kapasite Kullanım Oranı Sektör Kodu C 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 Sektör Adı İmalat Sanayi Gıda Ürünlerinin İmalatı İçeceklerin İmalatı Tütün Ürünleri İmalatı Tekstil Ürünlerinin İmalatı Giyim Eşyalarının İmalatı Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Eşya İmalatı. Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı Ana Metal Sanayii Makine ve Teçhizat Hariç, Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Elektrikli Teçhizat İmalatı Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Mobilya İmalatı Diğer İmalatlar Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü KKO (%) 75.9 70.9 66.8 79.0 76.3 78.1 63.4 80.8 82.5 66.0 88.9 75.4 75.5 73.9 77.5 75.5 72.3 81.4 77.8 78.8 80.3 71.3 74.5 60.7 71.5 5 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; imalat sanayi sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 2.1 oranında azalarak 10.5 milyar dolar, ithalat ise yüzde 13.7 oranında azalarak 13.1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ağustos ayında yüzde 70.6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 80.1 olmuştur. Tablo 5: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) 2014 İhracat (X) Değer Değişim 98,951,022 - İthalat (M) X-M Değer Değişim Değer Değişim 123,604,782 - -24,653,760 - 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 2014 10,742,726 - 15,222,072 - 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 2014 101,330,237 - Yıl İMALAT Ocak-Ağustos Ağustos SANAYİ Ocak-Ağustos Ağustos -8.5 -22,461,710 X/M (%) 80.1 -8.9 80.1 -4,479,347 - 70.6 -2,617,920 -41.6 80.1 148,482,493 - -47,152,256 - 68.2 -10.7 -39,966,509 -15.2 69.9 2015 92,677,303 -8.5 132,643,812 2014 11,041,665 - 18,221,579 - -7,179,914 - 60.6 2015 10,776,473 -2.4 15,139,375 -16.9 -4,432,902 -39.2 71.2 Grafik 3: İmalat Sanayi Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı İmalat Sanayi Dış Ticareti 16,000 Milyon USD 140,000 14,000 120,000 12,000 100,000 Milyon USD 2014 2015 10,000 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi İmalat Sanayi Dış Ticareti 2014 2015 80,000 8,000 60,000 6,000 40,000 4,000 20,000 2,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 6 Grafik 4: Dış Ticaretin Gelişimi Bin USD 20,000,000 18,000,000 16,000,000 14,000,000 12,000,000 10,000,000 8,000,000 6,000,000 4,000,000 2,000,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 7 GIDA ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 10 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 41,285 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 12.13 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 3 424,437 12.95 2 124,931 14.63 1 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 18,763 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 11.56 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 1 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 131,192 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 14.61 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 1 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 8,497 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 12.13 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 1 8 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi gıda ürünleri sektöründe 120.2 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış gıda ürünleri üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.8, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks ise bir önceki aya göre de yüzde 2.1 oranında artmıştır. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 120.2 122.9 120.9 120.1 126.8 128.3 127.0 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Gıda Sektörü Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 3.8 Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 2.1 Ağustos ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 artarken, takvim etkisinden arındırılmış gıda ürünleri üretim endeksi, imalat sanayinin 0.8 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 135 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 5 6 7 8 2015 Gıda Sektörü 9 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında gıda ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 70.9 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.3 puan, bir önceki aya göre de 2.2 puan artmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Gıda Sektörü 70.9 1.3 2.2 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan, aylık bazda da 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında gıda ürünleri sektöründe KKO imalat sanayi kapasite kullanım oranının 5.0 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 78 76 74 72 70 68 66 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Gıda Sektörü 10 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; gıda sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 8.2 azalarak 833.6 milyon dolar, ithalat ise yüzde 19.7 azalarak 355.3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası yüzde 2.8 artarak 478.3 milyon dolar olmuştur. 2014 Ağustos ayında yüzde 205.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 234.6 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ağustos İMALAT Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ağustos 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 7,755,342 7,420,389 907,794 833,589 98,951,022 90,686,501 10,742,726 10,513,405 Değer X-M Değişim 3,933,184 -4.3 3,602,136 442,710 -8.2 355,315 - 123,604,782 -8.4 113,148,211 - 15,222,072 -2.1 13,131,325 -8.4 -19.7 -8.5 -13.7 Değer Değişim X/M (%) -0.1 2.8 -8.9 -41.6 197.2 206.0 205.1 234.6 80.1 80.1 70.6 80.1 3,822,157 3,818,254 465,084 478,274 -24,653,760 -22,461,710 -4,479,347 -2,617,920 Grafik 3: Gıda Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Gıda Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 1,000 9,000 900 8,000 800 7,000 700 6,000 600 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Gıda Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 5,000 500 4,000 400 3,000 300 200 2,000 100 1,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 11 Grafik 4: Gıda İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1,400,000 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 12 İÇECEKLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 11 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 509 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.15 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 14,620 0.45 22 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 7,053 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.83 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,500 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.92 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 7,196 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 520 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.74 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 23 13 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi içecek sektöründe 147.7 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.3 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks de bir önceki aya göre yüzde 4.6 oranında artmıştır. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 147.7 122.9 120.9 147.6 126.8 128.3 115.7 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi İçecek Sektörü Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 4.6 Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 6.3 Ağustos ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 artarken, takvim etkisinden arındırılmış içecek sektörü endeksinin 26.7 puan altında gerçekleşmiştir. 2015 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi yüzde 3.3 artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış içecek ürünleri imalatı üretim endeksi yüzde 4.6 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 5 6 7 8 2015 İçecek Sektörü 14 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında içeceklerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 66.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre değişmezken, bir önceki aya göre 2.1 puan artmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 İçecek Sektörü 66.8 0.0 2.1 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan, aylık bazda da 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında içecek sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 9.1 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 81 76 71 66 61 56 51 46 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 İçecek Sektörü 15 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; içecek sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 0.3 azalarak 23.6 milyon dolar, ithalat ise yüzde 19.8 artarak 30.1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ağustos ayında 1.4 milyon dolar dış ticaret açığı verilirken 2015 Temmuz ayında dış ticaret açığı yüzde 349.1 artarak 6.5 milyon dolar olmuştur. 2014 Ağustos ayında yüzde 94.3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 78.5 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ağustos İMALAT Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ağustos 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 185,102 189,680 23,656 23,597 98,951,022 90,686,501 10,742,726 10,513,405 Değer X-M Değişim 228,539 2.5 245,785 25,099 -0.3 30,077 - 123,604,782 -8.4 113,148,211 - 15,222,072 -2.1 13,131,325 7.5 19.8 -8.5 -13.7 Değer Değişim X/M (%) 29.2 349.1 -8.9 -41.6 81.0 77.2 94.3 78.5 80.1 80.1 70.6 80.1 -43,437 -56,105 -1,443 -6,481 -24,653,760 -22,461,710 -4,479,347 -2,617,920 Grafik 3: İçecek İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı İçecek Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 35 Milyon USD 300 30 250 25 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi İçecek Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 200 20 150 15 100 10 50 5 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 16 Grafik 4: İçecek İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 50,000 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 4 5 6 7 8 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 İthalat 17 TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 12 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 30 0.01 24 Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) 4,660 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.14 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 4,547 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.53 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,291 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 4,797 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.53 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 338 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.48 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 24 18 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış üretim endeksi, tütün ürünleri imalatı sektöründe 140.1 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış tütün ürünleri üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9.8, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de bir önceki aya göre yüzde 10.2 oranında artmıştır. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 140.1 140.0 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 134.4 9.8 10.2 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 artarken, takvim etkisinden arındırılmış tütün ürünleri üretim sektöründeki endeks, takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksinin 19.1 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 19 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında tütün ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 79.0 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 4.8 puan, bir önceki aya göre de 6.4 puan artmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 79.0 4.8 6.4 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan, aylık bazda da 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında tütün ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 3.1 puan üstündedir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 55 50 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 20 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; tütün ürünleri imalatı sektöründe, 2015 Ağustos ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 25.5 azalarak 38.5 milyon dolar, ithalat ise yüzde 23.9 oranında azalarak 40.0 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ağustos ayında 0.9 milyon dolar dış ticaret açığı verilirken 2015 Ağustos ayında dış ticaret açığı yüzde 68.2 artarak 1.5 milyon dolar olmuştur. 2014 yılının Ağustos ayında yüzde 98.3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 96.2 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ağustos İMALAT Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ağustos 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 339,693 343,673 51,639 38,452 98,951,022 90,686,501 10,742,726 10,513,405 Değer X-M Değişim 358,603 1.2 346,269 52,552 -25.5 39,988 - 123,604,782 -8.4 113,148,211 - 15,222,072 -2.1 13,131,325 -3.4 -23.9 -8.5 -13.7 Değer Değişim X/M (%) -86.3 68.2 -8.9 -41.6 94.7 99.3 98.3 96.2 80.1 80.1 70.6 80.1 -18.909 -2,596 -913 -1,535 -24,653,760 -22,461,710 -4,479,347 -2,617,920 Grafik 3: Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 60 Milyon USD 365 50 360 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 355 40 350 30 345 20 340 10 335 330 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 21 Grafik 4: Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 70,000 60,000 50,000 40,000 30,000 20,000 10,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 4 5 6 7 8 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 İthalat 22 TEKSTİL ÜRÜNLERİNİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 13 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22,682 6.66 6 396,240 12.09 3 72,495 8.49 3 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 15,754 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 9.71 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 75,445 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.40 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 4 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 6,766 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 9.66 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 23 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış üretim endeksi, tekstil ürünleri imalatı sektöründe 108.4 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış tekstil ürünleri üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.2 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de bir önceki aya göre yüzde 3.6 oranında artmıştır. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 108.4 105.1 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Tekstil Ürünleri Sektörü 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 110.7 2.2 3.6 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 artarken, takvim etkisinden arındırılmış tekstil ürünleri üretim endeksi, takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksinin 15.8 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Tekstil Ürünleri Sektörü 24 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında tekstil ürünleri üretimi sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 76.3 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 2.9 puan, bir önceki aya göre de 0.9 puan azalmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Tekstil Ürünleri Sektörü 76.3 -2.9 -0.9 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan, aylık bazda da 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında tekstil ürünleri üretimi sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 0.4 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 84 82 80 78 76 74 72 70 68 66 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Tekstil Ürünleri Sektörü 25 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; tekstil ürünleri imalatı sektöründe, 2015 Ağustos ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 3.2 azalarak 907.8 milyon dolar, ithalat ise yüzde 28.7 oranında azalarak 360.7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ağustos ayında 432.7 milyon dolar dış ticaret fazlası verilirken 2015 Ağustos ayında dış ticaret fazlası yüzde 26.5 artarak 547.2 milyon dolar olmuştur. 2014 yılının Ağustos ayında yüzde 185.6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 251.7 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ağustos İMALAT Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ağustos 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 8,203,702 7,213,349 938,215 907,824 98,951,022 90,686,501 10,742,726 10,513,405 Değer X-M Değişim 3,876,803 -12.1 3,302,108 505,538 -3.2 360,653 - 123,604,782 -8.4 113,148,211 - 15,222,072 -2.1 13,131,325 -14.8 -28.7 -8.5 -13.7 Değer Değişim X/M (%) -9.6 26.5 -8.9 -41.6 211.6 218.4 185.6 251.7 80.1 80.1 70.6 80.1 4,326,899 3,911,241 432,676 547,171 -24,653,760 -22,461,710 -4,479,347 -2,617,920 Grafik 3: Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 Milyon USD 1,000 9,000 900 8,000 800 7,000 700 6,000 600 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 5,000 500 4,000 400 3,000 300 200 2,000 100 1,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 26 Grafik 4: Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 27 GİYİM EŞYALARININ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 14 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 53,226 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 15.64 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 491,777 15.01 1 52,913 6.20 6 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 11,673 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.19 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 6 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 54,890 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.11 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 6 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 7,038 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 10.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 28 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi giyim eşyaları imalatı sektöründe 116.5 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9.1, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi ise bir önceki aya göre de yüzde 2.2 oranında artış kaydetmiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Sektör Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 124.7 122.9 116.5 122.9 120.9 113.6 126.8 128.3 112.9 7.2 8.7 9.1 2.9 3.3 2.2 Arındırılmamış Toplam Sanayi İmalat Sanayi Giyim Eşyaları İmalatı Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artış gösterirken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi aylık bazda yüzde 3.3 artış göstermiştir. Ağustos ayında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış giyim eşyaları üretim endeksi imalat sanayinin 15.4 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim Ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 130 120 110 100 90 80 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Giyim Eşyalarının İmalatı 29 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında giyim eşyaları imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 78.1 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.2 puan artış, bir önceki aya göre de 0.2 puan düşüş göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı İmalat Sanayi Giyim Eşyaları İmalatı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) 75.9 78.1 1.5 0.2 1.1 - 0.2 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan, aylık bazda da 1.1 puan artış olmuştur. Böylece, Eylül ayında giyim eşyaları imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 2.2 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Giyim Eşyalarının İmalatı 30 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; giyim eşyaları imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 1.4 artarak 1.4 milyar dolar, ithalat ise yüzde 8.1 azalarak 302.0 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası da yüzde 4.3 artarak 1,077 milyon dolardan 1,124 milyon dolara çıkmıştır. Böylece 2014 Ağustos ayında yüzde 427.8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Ağustos ayında yüzde 472.0 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M Yıl Değer Değişim Değer Değişim Değer Değişim (%) 2014 11,296,209 - 1,998,990 - 9,297,219 - 565.1 2015 9,975,220 -11.7 1,870,371 -6.4 8,104,848 -12.8 533.3 2014 1,405,671 - 328,545 - 1,077,127 - 427.8 2015 1,425,717 1.4 302,045 -8.1 1,123,672 4.3 472.0 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 SEKTÖR Ocak-Ağustos Ağustos İMALAT Ocak-Ağustos Ağustos Grafik 3: Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 1 600 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 12,000 1 400 10,000 1 200 1 000 8,000 800 6,000 600 4,000 400 2,000 200 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 31 Grafik 4: Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1,800,000 1,600,000 1,400,000 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 32 DERİ İŞLEME, SARACİYE VE AYAKKABI ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 15 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 7,740 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.27 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13 60,151 1.84 13 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 8,035 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.94 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,539 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.95 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 8,324 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.93 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 834 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.19 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 20 33 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi deri ve ilgili ürünler imalatı sektöründe 79.3 olarak gerçekleşmiştir. Deri ve ilgili ürünler imalatı sektöründe takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13.1 oranında düşerken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeksi bir önceki aya göre yüzde 5.2 oranında düşmüştür. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Sektör Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 124.7 122.9 126.8 7.2 2.9 122.9 120.9 128.3 8.7 3.3 79.3 76.2 79.4 -13.1 -5.2 Toplam Sanayi İmalat Sanayi Deri ve İlgili Ürün. İmalatı 2015 Ağustos ayında, imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artış gösterirken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi aylık bazda yüzde 3.3 artış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış deri işleme, saraciye ve ayakkabı ürünleri sanayi üretim endeksi imalat sanayinin 48.9 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 130 120 110 100 90 80 70 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Deri ile İlgili Ürünlerin İmalatı 34 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında deri ve ilgili ürünler imalat sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 63.4 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.4 puan düşmüş, bir önceki aya göre ise 1.4 puan artmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Deri ve İlgili Ürünler İmalatı 63.4 -2.4 1.4 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan, aylık bazda da 1.1 puan artış olmuştur. 2015 Eylül ayında deri ve ilgili ürünler sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 12.5 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 75 70 65 60 55 50 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı 35 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; deri ve ilgili ürünler imalat sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 6.4 oranında azalarak 91.1 milyon dolar, ithalat ise yüzde 7.4 azalarak 147.2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ağustos 2014’de 61.7 milyon dolar olan dış ticaret açığı yüzde 9.1 azalarak Ağustos 2015’de 56.1 milyon dolara düşmüştür. 2014 Ağustos ayında yüzde 61.2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Ağustos ayında yüzde 61.9’a çıkmıştır. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değer Değişim İthalat (M) Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 855,395 - 1,217,747 - -362,351 - 70.2 2015 755,211 -11.7 992,651 -18.5 -237,440 -34.5 76.1 2014 97,281 - 159,029 - -61,748 - 61.2 2015 91,079 -6.4 147,217 -7.4 -56,137 -9.1 61.9 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Deri ve İlgili Ürünler İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Deri Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 180.0 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Deri Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 1400.0 160.0 1200.0 140.0 120.0 1000.0 100.0 800.0 80.0 600.0 60.0 400.0 40.0 200.0 20.0 0.0 0.0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 36 Grafik 4: Deri ve İlgili Ürünler İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 200,000 180,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 37 AĞAÇ, AĞAÇ ÜRÜNLERİ VE MANTAR ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 16 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23,534 6.91 5 50,819 1.55 17 11,046 1.29 16 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 2,354 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.45 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 16 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 12,106 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.35 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 16 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 813 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.16 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 21 38 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektöründe 137.9 olarak gerçekleşmiştir. Sektörün takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6.8 oranında artmış, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks ise bir önceki aya göre yüzde 1.2 oranında düşmüştür. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Toplam Sanayi İmalat Sanayi Ağaç ve Ağaç Ürünleri İmalatı Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 127.2 6.8 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 137.9 134.6 Arındırılmamış Sektör Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış -1.2 2015 Ağustos ayı itibariyle imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi yıllık bazda yüzde 8.7, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de bir önceki aya göre yüzde 3.3 oranında artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri 39 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 80.8 olarak gerçekleşmiştir. Sektörün kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.0 puan artmış, bir önceki aya göre de 0.1 puan düşmüştür. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Ağaç Ürünleri İmalatı 80.8 2.0 - 0.1 2015 yılı Eylül itibariyle, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 1.5 puan artış, bir önceki aya göre ise 1.1 puan artış göstererek yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşmiştir. Böylece, 2015 Eylül ayında ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektörü kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 4.9 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 85 83 81 79 77 75 73 71 69 67 65 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri 40 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektöründe 2015 yılı Ağustos ayında ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 8.1 azalarak 59.0 milyon dolar olurken, ithalat da yüzde 8.2 azalarak 119.4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı ay itibariyle sektörde dış ticaret açığı yüzde 8.3 azalarak 65.9 milyon dolardan 60.4 milyon dolara düşmüştür. Ağaç ve ağaç ürünleri imalatı sektöründe 2014 Ağustos ayında yüzde 49.3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 49.4’e yükselmistir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değer Değişim 2014 603,879 2015 - 504,890 -16.4 İthalat (M) Değer 936,108 Değişim - 962,973 2.9 X-M Değer X/M Değişim (%) -332,229 - 64.5 -458,083 37.9 52.4 2014 64,188 - 130,075 - -65,887 - 49.3 2015 58,983 -8.1 119,427 -8.2 -60,445 -8.3 49.4 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Ağaç ve Ağaç Ürünleri İmalatı Sektörü Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Ağaç Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 140.0 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Ağaç Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 1200.0 120.0 1000.0 100.0 800.0 80.0 600.0 60.0 400.0 40.0 200.0 20.0 0.0 0.0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 41 Grafik 4: Ağaç ve Ağaç Ürünleri İmalatı Sektörü Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 42 KAĞIT VE KAĞIT ÜRÜNLERİNİN İMALATI Sektör Kodu (NACE): 17 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 2,410 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.71 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 53,266 1.63 15 18,212 2.13 13 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 3,470 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.14 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 18,675 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.08 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,391 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.99 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 14 43 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektöründe 141.9 olarak gerçekleşmiştir. Sektör takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14.1 oranında artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki aya göre yüzde 5.1 oranında artış kaydetmiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Toplam Sanayi İmalat Sanayi 124.7 122.9 122.9 120.9 Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 141.9 139.0 Arındırılmamış Sektör Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 140.1 14.1 5.1 2015 yılı Ağustos ayında imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de bir önceki aya göre yüzde 3.3 oranında artmıştır. Ağustos 2015’de kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektörü mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi imalat sanayinin 11.8 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 150 145 140 135 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 44 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 82.5 olarak gerçekleşmiştir. Sektör kapasite kullanım oranında, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.5 puan artış, bir önceki aya göre ise 1.1 puan düşüş olmuştur. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) 75.9 82.5 1.5 2.5 1.1 -1.1 İmalat Sanayi Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 2015 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşmiştir. İmalat sanayinde geçen yılın aynı ayına göre 1.5 puan, aylık bazda da 1.1 puan artış olmuştur. Böylece Eylül 2015‘de sektör kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 6.6 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 85 83 81 79 77 75 73 71 69 67 65 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 45 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektöründe 2015 yılı Ağustos ayında ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 4.8 azalarak 153.5 milyon dolar, ithalat ise yüzde 23.2 azalarak 266.8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı yüzde 39.2 azalarak 113.2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ağustos ayında yüzde 46.4 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 57.6’ya yükselmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değer Değişim İthalat (M) Değer Değişim X-M Değer X/M Değişim (%) 2014 1,342,389 2015 1,164,445 - 2,708,078 - -1,365,689 - 49.6 -13.3 2,374,810 -12.3 -1,210,365 -11.4 49.0 2014 161,360 2015 153,538 - 347,464 - -186,103 - 46.4 -4.8 266,774 -23.2 -113,236 -39.2 57.6 2014 98,951,022 2015 90,686,501 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 400.0 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 3000.0 2750.0 2500.0 2250.0 2000.0 1750.0 1500.0 1250.0 1000.0 750.0 500.0 250.0 0.0 350.0 300.0 250.0 200.0 150.0 100.0 50.0 0.0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 46 Grafik 4: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sektörü Dış Ticaretin Gelişimi Bin USD 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 47 KAYITLI MEDYANIN BASILMASI VE ÇOĞALTILMASI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 18 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12,246 3.60 10 51,420 1.57 16 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 7,893 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.92 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,837 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.13 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 7,967 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.89 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 901 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.29 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 18 48 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe 122.3 olmuştur. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4.4 oranında düşerken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki aya göre ise yüzde 1.6 oranında düşüş göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 124.7 122.9 126.8 7.2 2.9 İmalat Sanayi 122.9 120.9 128.3 8.7 3.3 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 122.3 120.6 133.9 -4.4 -1.6 Sektör Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artarken, kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe mevsim ve takvimden arındırılmış üretim endeksi imalat sanayinin 5.6 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 160 150 140 130 120 110 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 49 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 66.0 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 4.0 puan düşüş, bir önceki aya göre ise 0.7 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) İmalat Sanayi Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 75.9 66.0 Değişim (Puan) (Yıllık) 1.5 -4.0 Değişim (Puan) (Aylık) 1.1 0.7 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan, bir önceki aya göre de 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayi kapasite kullanım oranının 9.9 puan altında gerçekleşmiştir. Sektörde kapasite kullanım oranı imalat sanayi geneline göre düşük seyretmektedir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 78 76 74 72 70 68 66 64 62 60 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 50 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 29.7 oranında azalarak 1.5 milyon dolar, ithalat ise yüzde 19.7 oranında azalarak 4.3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 3.3 milyon dolar olan dış ticaret açığı 2.9 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 38.9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 34.1’e düşmüştür. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değer Değişim İthalat (M) Değer Değişim X-M Değer X/M Değişim (%) 2014 13,327 - 34,788 - -21,461 - 38.3 2015 13,181 -1.1 29,947 -13.9 -16,766 -21.9 44.0 2014 2,098 - 5,387 - -3,289 - 38.9 2015 1,475 -29.7 4,326 -19.7 -2,852 -13.3 34.1 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Sektörü Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Dış Ticareti 2014 2015 6 5 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Dış Milyon Ticareti USD 2014 2015 40 35 30 4 25 3 20 2 15 10 1 5 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 51 Grafik 4: Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Sektörü Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 7,000 6,000 5,000 4,000 3,000 2,000 1,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 52 KOK KÖMÜRÜ VE RAFİNE EDİLMİŞ PETROL ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 19 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 271 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.08 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) 23 7,655 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.23 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 42,199 4.94 10 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,939 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.19 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 44,710 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.98 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 10 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 561 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 22 53 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe 166.2 olmuştur. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 52.3 oranında artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 6.4 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 166.2 166.2 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 156.3 52.3 6.4 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artmıştır. Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 2014 yılında imalat sanayinin altında seyrederken, 2015 yılı başından itibaren yükselişe geçtiği ve 2015 Ağustos ayında 28.0 puan üstünde gerçekleştiği görülmektedir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 160 150 140 130 120 110 100 90 80 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri 54 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 88.9 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 14.3 puan artarken, bir önceki aya göre ise 0.2 puan düşmüştür. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 88.9 14.3 -0.2 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan artış göstermiştir. Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe 2015 Nisan ayında yükselişe geçen kapasite kullanım oranı, Eylül ayında imalat sanayi kapasite kullanım oranının 13.0 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri 55 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kok kömürü ve rafine edilmiş perol ürünleri imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 34.0 oranında azalarak 341 milyon dolar, ithalat ise yüzde 52.6 oranında azalarak 872 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 1,323 milyon dolar olan dış ticaret açığı 530 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 28.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 39.2 ‘ye yükselmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos İhracat (X) Değer Değişim İthalat (M) Değer 2014 3,699,488 - 2015 2,886,364 -22.0 2014 517,056 - 1,839,844 2015 341,468 -34.0 2014 98,951,022 Değişim 13,103,527 - X-M Değer X/M Değişim (%) -9,404,039 - 28.2 -4,885,911 -48.0 37.1 - -1,322,788 - 28.1 871,966 -52.6 -530,498 -59.9 39.2 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 7,772,275 -40.7 Grafik 3: Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri Dış Ticareti 2014 2015 2,000 Milyon USD 14,000 1,800 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri Dış Ticareti 2014 2015 12,000 1,600 10,000 1,400 1,200 8,000 1,000 800 6,000 600 4,000 400 2,000 200 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 56 Grafik 4: Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 2,500,000 2,000,000 1,500,000 1,000,000 500,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 57 KİMYASALLARIN VE KİMYASAL ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 20 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 3,549 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.04 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 16 65,982 2.01 12 41,249 4.83 11 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 7,499 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.62 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 11 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 44,235 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.93 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 11 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 2,468 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 3.52 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 11 58 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe 122.5 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11.4 oranında, bir önceki aya göre yüzde 3.3 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Sektör Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Takvim Etkisinden Arındırılmış 124.7 122.9 122.9 120.9 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 122.5 120.5 125.2 11.4 Endeks Toplam Sanayi İmalat Sanayi Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 3.3 Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artarken, kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 2.7 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Kimyasallar ve Kimyasal Ürünler 59 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 75.4 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 3.1 puan artarken, bir önceki aya göre ise 0.8 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 75.4 3.1 -0.8 Ağustos ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan artış göstermiştir. Ağustos ayında kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayi kapasite kullanım oranının 0.5 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Kimyasallar ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 60 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 8.6 oranında azalarak 541 milyon dolar, ithalat ise yüzde 20.8 oranında azalarak 2,065 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 2,016 milyon dolar olan dış ticaret açığı yüzde 24.4 azalarak 1,524 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 22.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 26.2’ye yükselmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M Yıl İMALAT SEKTÖR Değer Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Değişim (%) 2014 4,804,759 - 20,455,769 - -15,651,010 - 23.5 2015 4,385,118 -8.7 17,584,382 -14.0 -13,199,263 -15.7 24.9 2014 591,613 - 2,608,021 - -2,016,408 - 22.7 2015 540,567 -8.6 2,064,663 -20.8 -1,524,096 -24.4 26.2 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Kimyasallar ve Kimyasal Ürünlerin Dış Ticareti 2014 2015 3,000 Milyon USD 25,000 2,500 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Kimyasallar ve Kimyasal Ürünlerin Dış Ticareti 2014 2015 20,000 2,000 15,000 1,500 10,000 1,000 5,000 500 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 61 Grafik 4: Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 3,000,000 2,500,000 2,000,000 1,500,000 1,000,000 500,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 62 TEMEL ECZACILIK ÜRÜNLERİNİN VE ECZALIĞA AİT MALZEMELERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 21 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 307 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.09 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 29,458 0.90 19 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 8,465 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.99 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 2,719 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.67 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 14 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 9,140 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.02 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,636 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.34 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 13 63 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe 132.8 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32.7 oranında artarken, bir önceki aya göre ise yüzde 2.6 oranında azalış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 132.8 135.0 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 158.8 32.7 -2.6 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artarken, temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 24.0 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 180 170 160 150 140 130 120 110 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Temel Eczacılık Ürünleri ve Eczacılık Malzemeleri 64 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 75.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.7 puan artış, bir önceki aya göre 0.1 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) 1.5 2.7 KKO (%) İmalat Sanayi Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı 75.9 75.5 Değişim (Puan) (Aylık) 1.1 0.1 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan artış göstermiştir. Ağustos ayında temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayi kapasite kullanım oranının 0.4 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Temel Eczacılık Ürünleri ve Eczacılık Malzemelerinin İmalatı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 65 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 1.3 oranında artarak 58 milyon dolar, ithalat ise yüzde 2.9 oranında azalarak 363 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 317 milyon dolar olan dış ticaret açığı yüzde 3.7 azalarak 305 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 15.3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 16.0’a yükselmiştir. Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektörü ihracatın ithalatı karşılama oranı en düşük olan sektörlerimizdendir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M Yıl İMALAT SEKTÖR Değer Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Değişim (%) 2014 558,708 - 2,990,527 - -2,431,818 - 18.7 2015 566,361 1.4 2,951,261 -1.3 -2,384,900 -1.9 19.2 2014 57,316 - 374,321 - -317,005 - 15.3 2015 58,042 1.3 363,288 -2.9 -305,246 -3.7 16.0 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 400 350 300 250 200 150 100 50 0 2014-2015 Ağustos Ayı Eczacılık ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 3,250 3,000 2,750 2,500 2,250 2,000 1,750 1,500 1,250 1,000 750 500 250 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Eczacılık ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin Dış Ticareti 2014 2015 İHRACAT İTHALAT 66 Grafik 4: Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 500,000 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 67 KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 22 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18,741 5.51 7 181,233 5.53 7 45,293 5.30 9 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 9,603 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.92 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 10 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 47,150 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.25 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 9 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 3,794 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.42 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 68 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe 121.3 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 119.1, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi ise 122.4 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi yıllık bazda yüzde 6.8 artış, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi aylık bazda yüzde 0.9 artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 121.3 119.1 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 122.4 6.8 0.9 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında 120.9 olarak gerçekleşen takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 artmış , 128.3 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 3.3 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Kauçuk ve Plastik Ürünler 69 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 73.9 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.6 puan azalmış , bir önceki aya göre ise 1.7 puan artmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) KKO (%) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 73.9 -0.6 1.7 2015 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.5 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşmiştir. Eylül ayında kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 2.0 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 70 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 10.4 oranında azalarak 535 milyon dolar, ithalat ise yüzde 16.2 oranında azalarak 370 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası 156 milyon dolardan yüzde 6.1 artarak 166 milyon dolara yükselmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranları 2014 Ağustos ayında yüzde 135.3, 2015 Ağustos ayında yüzde 144.8’dir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M Yıl İMALAT SEKTÖR Değer Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Değişim (%) 2014 5,142,457 - 3,378,204 - 1,764,254 - 152.2 2015 4,354,455 -15.3 3,144,014 -6.9 1,210,440 -31.4 138.5 2014 596,999 - 441,087 - 155,912 - 135.3 2015 535,208 -10.4 369,720 -16.2 165,488 6.1 144.8 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Kauçuk ve Plastik Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Kauçuk ve Plastik Ürünlerin Dış Ticareti 2014 700 2015 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Kauçuk ve Plastik Ürünlerin Dış Ticareti 2014 5,500 5,000 4,500 4,000 3,500 3,000 2,500 2,000 1,500 1,000 500 0 600 500 400 300 200 100 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT 2015 İTHALAT 71 Grafik 4: Kauçuk ve Plastik Sanayi Ürünleri Dış Ticaretinin Aylar İtibariyle Gelişimi Bin USD 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 72 DİĞER METALİK OLMAYAN MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 23 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13,797 4.05 8 232,581 7.10 5 53,202 6.23 5 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 13,229 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.15 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 3 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 55,173 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.14 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 5 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,890 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.98 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 6 73 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayı, 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi, diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe 116.9 olarak gerçekleşmiştir. Ağustos ayında 114.9 olarak gerçekleşen takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.6 oranında artış, 112.7 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki aya göre yüzde 2.9 artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 116.9 114.9 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 112.7 5.6 2.9 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında 120.9 olarak gerçekleşen takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7, 128.3 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 3.3 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünler 74 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 77.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.9 puan azalırken, bir önceki aya göre 1.6 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) KKO (%) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 77.5 -0.9 1.6 2015 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.5 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşirken, aylık bazda 1.1 puan artmıştır. Ağustos ayında diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayinin 1.6 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 75 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Dış Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 6.4 azalarak 312 milyon dolar, ithalat ise yüzde 29.6 azalarak 152 milyon dolar olmuştur. Aynı dönemde dış ticaret fazlası yüzde 36.4 artarak 160 milyon dolar olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 Ağustos ayında yüzde 154.1, 2015 Ağustos ayında yüzde 204.9’dur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M Yıl İMALAT SEKTÖR Değer Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Değişim (%) 2014 2,948,931 - 1,469,802 - 1,479,129 - 200.6 2015 2,618,812 -11.2 1,328,341 -9.6 1,290,472 -12.8 197.1 2014 333,882 - 216,605 - 117,277 - 154.1 2015 312,378 -6.4 152,452 -29.6 159,926 36.4 204.9 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin Dış Ticareti 2014 2015 400 Milyon USD 3,250 3,000 2,750 2,500 2,250 2,000 1,750 1,500 1,250 1,000 750 500 250 0 350 300 250 200 150 100 50 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin Dış Ticareti 2014 2015 İHRACAT İTHALAT 76 Grafik 4: Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 77 ANA METAL SANAYİ ÜRÜNLERİNİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 24 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 2,741 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.81 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 17 121,880 3.72 11 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 97,247 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 11.39 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 12,767 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.87 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 5 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 101,481 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 11.30 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,238 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 7 78 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayı, 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi, ana metal ürünleri imalatı sektöründe 123.5 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 123.4 olup, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.5 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 126.0 olarak gerçekleşmiş olup bir önceki aya göre yüzde 4.3 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 123.5 122.9 120.9 123.4 126.8 128.3 126.0 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Ana Metal Sanayi Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 1.5 Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 4.3 Ağustos ayında 120.9 olarak gerçekleşen takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 artmış , 128.3 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 3.3 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Ana metal Sanayi Ürünleri 79 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında ana metal sanayii sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 75.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.1 puan azalış, bir önceki aya göre de 1.2 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) KKO (%) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Ana Metal Sanayii 75.5 -1.1 1.2 2015 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.5 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşirken, aylık bazda 1.1 puan artmıştır. Ağustos ayında ana metal sanayi sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayinin 0.4 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 78 76 74 72 70 68 66 64 62 60 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Ana Metal Sanayi Ürünleri İmalatı 80 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ana metal sanayi sektöründe 2015 yılı Ağustos ayında ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 4.7 oranında artarak 1,134 milyon dolar, ithalat ise yüzde 14.4 oranında artarak 2,040 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Sektörde 2014 Ağustos ayında 700 milyon dolar olan dış ticaret açığı, 2015 Ağustos ayında yüzde 29.4 oranında artarak 905 milyon dolar olmuştur. Ana metal sanayi sektöründe ihracatı ithalatı karşılama oranı 2014 Ağustos ayında yüzde 60.8, 2015 Ağustos ayında yüzde 55.6’dır. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M Yıl İMALAT SEKTÖR Değer Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Değişim (%) 2014 12,154,502 - 16,140,260 - -3,985,759 - 75.3 2015 13,133,488 8.1 15,290,788 -5.3 -2,157,301 -45.9 85.9 2014 1,083,049 - 1,782,688 - -699,640 - 60.8 2015 1,134,099 4.7 2,039,509 14.4 -905,410 29.4 55.6 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Ana Metal Sanayii Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ağustos Ayı Ana Metal Sanayi Ürünleri Dış Ticareti 2014 2,500 2015 2,000 1,500 1,000 500 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Milyon USD 18,000 16,500 15,000 13,500 12,000 10,500 9,000 7,500 6,000 4,500 3,000 1,500 0 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Ana Metal Sanayi Ürünleri Dış Ticareti 2014 İHRACAT 2015 İTHALAT 81 Grafik 4: Ana Metal Sanayi Dış Ticaretinin Aylar İtibariyle Gelişimi Bin USD 4000000 3500000 3000000 2500000 2000000 1500000 1000000 500000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 82 FABRİKASYON METAL ÜRÜNLERİ İMALATI (Makina-Teçhizat Hariç) Sektör Kodu (NACE Revize 2): 25 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 55,615 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 16.34 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 1 276,847 8.45 4 49,022 5.74 7 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 11,254 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.93 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 7 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 50,904 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.67 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 8 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 5,338 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.62 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5 83 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayı, 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi, fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektöründe 132.3 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 128.6, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi ise 135.4 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış endeks bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.8 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de bir önceki aya göre 3.2 oranında artmıştır. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 124.7 122.9 132.3 122.9 120.9 128.6 126.8 128.3 135.4 7.2 8.7 5.8 2.9 3.3 3.2 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Fabrikasyon Metal Ür. Sek. Ağustos ayında 120.9 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artmış; aylık bazda ise 128.3 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi yüzde 3.3 oranında artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 160 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 5 6 7 8 2015 Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı 84 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 Eylül ayında, fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektörü kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0.3 puan artarak yüzde 72.3 seviyesinde gerçekleşirken, aylık bazda ise 0.2 puan azalış göstermiştir. Eylül ayında fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayinin 3.6 puan altında gerçekleşmiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı Sektörü 72.3 0.3 - 0.2 2015 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.5 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşirken, aylık bazda da 1.1 puan artmıştır. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi 90 85 80 75 70 65 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Fabrikasyon Metal Ürünler Sektörü 85 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 5.8 azalarak 555.8 milyon dolar olurken, ithalat ise yüzde 10.2 oranında azalarak 337.7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası yüzde 1.7 artarak 218.1 milyon dolar olmuştur. 2014 Ağustos ayında yüzde 157.0 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 164.6 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M (%) Yıl Değer SEKTÖR Ocak-Ağustos Ağustos İMALAT Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Değişim 2014 5,431,432 - 3,240,155 - 2,191,277 - 167.6 2015 4,648,803 -14.4 3,170,911 -2.1 1,477,892 -32.6 146.6 2014 590,341 - 375,977 - 214,364 - 157.0 2015 555,844 -5.8 337,735 -10.2 218,109 1.7 164.6 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Fabrikasyon Metal Ürünler Sektörü İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 700 600 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Fabrikasyon Metal Ürünler Milyon USD Sektörü İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 6.000 5.000 500 4.000 400 3.000 300 2.000 200 1.000 100 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 86 Grafik 4: Fabrikasyon Metal Ürünleri Dış Ticaretinin Aylar İtibariyle Gelişimi Bin USD 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 12 İthalat 87 BİLGİSAYARLARIN, ELEKTRONİK VE OPTİK ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 26 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 729 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.21 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 29,276 0.89 20 10,630 1.24 17 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 2,610 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.61 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 15 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 10,563 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.18 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 17 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,139 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.63 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 16 88 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe 112.8 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21.8 ve bir önceki aya göre ise yüzde 30.9 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 124.7 122.9 122.9 120.9 126.8 128.3 7.2 8.7 2.9 3.3 112.8 112.8 139.2 21.8 30.9 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Bilgisayarlar, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Ağustos ayında 120.9 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında, aylık düzeyde ise yüzde 3.3 oranında artış göstermiştir. Takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise sektörün 8.1 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Ürünlerin Imalatı 89 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 81.4 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 4.7 puan, bir önceki aya göre ise 0.5 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı 81.4 -4.7 -0.5 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan ve aylık bazda da 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 5.5 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 1 2 3 İmalat sanayi 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 2015 Bilgisayarların, Elektronik- Optik Ürünlerin İmalatı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 90 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 8.7 oranında artarak 212.7 milyon dolar, ithalat ise yüzde 15.2 oranında azalarak 1.1 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 1.1 milyar dolar olan dış ticaret açığı yüzde 19.6 azalarak 852.6 milyon dolar olmuştur. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 15.6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 20.0 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M Yıl İMALAT SEKTÖR Değer Ocak-Ağustos Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Deği şim X/M (%) 2014 1,772,071 - 9,899,658 - -8,127,586 - 17.9 2015 1,493,232 -15.7 9,660,973 -2.4 -8,167,741 0.5 15.5 -1,060,887 - 15.6 -852,551 -19.6 20.0 2014 195,578 - 1,256,465 - 2015 212,688 8.7 1,065,239 -15.2 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Ürünlerin İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 1.400 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Ürünlerin Imalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 12.000 1.200 10.000 1.000 8.000 800 6.000 600 4.000 400 2.000 200 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 91 Grafik 4: Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1.800.000 1.600.000 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 4 5 6 7 8 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 İthalat 92 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 27 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 7,514 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.21 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 14 135,970 4.15 10 47,073 5.51 8 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 9,894 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.10 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 9 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 51,385 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.72 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 7 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,012 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.73 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 93 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi elektrikli teçhizat imalatı sektöründe 131.7 olmuştur. Üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13.5, bir önceki aya göre ise yüzde 9.6 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 124.7 122.9 122.9 120.9 126.8 128.3 7.2 8.7 2.9 3.3 131.7 127.5 130.4 13.5 9.6 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Elektrikli Teçhizat İmalatı Ağustos ayında 120.9 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında ve aylık düzeyde yüzde 3.3 artış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise sektörün 2.1 puan altında 128.3 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 140 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 Elektrikli Teçhizat Imalatı 94 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında elektrikli teçhizat imalat sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 77.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 3.1 puan ve bir önceki aya göre ise 2.6 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı İmalat Sanayi Elektrikli Teçhizat İmalatı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) 75.9 77.8 1.5 3.1 1.1 2.6 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan ve aylık bazda ise 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında elektrikli teçhizat imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 1.9 puan üstündedir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Elektrikli Teçhizat İmalatı 95 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; elektrikli teçhizat imalatı sektöründe 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 2.4 oranında azalarak 740.5 milyon dolar, ithalat ise yüzde 14.1 oranında azalarak 653.0 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ağustos 2014 döneminde 1.8 milyon dolar olan dış ticaret açığı 2015 Ağustos ayında yüzde 4,985.7’lık azalışla, 87.5 milyon dolar dış ticaret fazlası olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 99.8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 113.4 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M X/M (%) Yıl İMALAT SEKTÖR Değer Değişim Değer Değişim Değer Değişim Ocak-Ağustos 2014 2015 6,822,034 - 5,931,677 - 890,357 - 115.0 5,995,850 -12.1 5,744,457 -3.2 251,393 -71.8 104.4 2014 758,717 - 760,508 - -1,791 - 99.8 2015 740,460 -2.4 652,958 -14.1 87,502 -4985.7 113.4 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Ağustos Ocak-Ağustos Ağustos Grafik 3: Elektrikli Teçhizat İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Elektrikli Teçhizat Imalatı Dış Ticareti 2014 Milyon USD 2015 780 760 740 720 700 680 660 640 620 600 580 İHRACAT 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Elektrikli Teçhizat İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 7.000 6.800 6.600 6.400 6.200 6.000 5.800 5.600 5.400 5.200 İHRACAT İTHALAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 96 Grafik 4: Elektrikli Teçhizat İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 4 5 6 7 8 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 İthalat 97 BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ MAKİNA VE EKİPMAN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 28 1.Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12,466 3.66 9 188,551 5.76 6 38,554 4.51 12 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 10,213 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.29 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 8 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 41,170 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.58 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,178 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.97 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 98 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi 133.6 olarak gerçekleşmiştir. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.1 oranında,bir önceki aya göre de yüzde 5.8 oranında artış kaydetmiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Takvim Etkisinden Arındırılmış Arındırılmamış Sektör Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Takvim Etkisinden Arındırılmış Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 124.7 122.9 126.8 7.2 2.9 İmalat Sanayi 122.9 120.9 128.3 8.7 3.3 BYS Makine ve Ekipman İmalatı 133.6 129.6 147.5 3.1 5.8 Ağustos ayında 120.9 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında ve aylık düzeyde yüzde 3.3 oranında artış göstermiştir. İmalat sanayi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, sektörün 19.2 puan altında 128.3 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 170 160 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 BYS Makine/ Ekipman imalatı 99 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 78.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.3 puan artış ve bir önceki aya göre 0.3 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) İmalat Sanayi BYS Makine ve Ekipman İmalatı Değişim (Puan) (Yıllık) 75.9 78.8 Değişim (Puan) (Aylık) 1.5 1.3 1.1 -0.3 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan ve aylık bazda da 1.1 puan artmıştır. Eylül ayında başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 2.9 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 BYS Makine/ Ekipman imalatı 100 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 4.4 azalarak 565.0 milyon dolar, ithalat ise yüzde 10.4 azalarak 1.4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı 949.4 milyon dolardan yüzde 14.2 azalarak 814.7 milyon dolara düşmüştür. 2014 Ağustos ayında yüzde 38.4 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ağustos ayında yüzde 41.0 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1.000 USD. Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M Yıl Değer SEKTÖR Ocak-Ağustos Ağustos İMALAT Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 5,539,418 - 13,673,830 - -8,134,412 - 40.5 2015 4,867,001 -12.1 12,505,952 -8.5 -7,638,951 -6.1 38.9 2014 590,834 - 1,540,209 - -949,375 - 38.4 2015 564,984 -4.4 1,379,651 -10.4 -814,667 -14.2 41.0 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine Ve Teçhizat Imalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Teçhizat Imalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 Milyon USD 1.800 16.000 1.600 14.000 1.400 12.000 1.200 2014 2015 10.000 1.000 8.000 800 6.000 600 4.000 400 2.000 200 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 101 Grafik 4: Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 102 MOTORLU KARA TAŞITI, RÖMORK VE YARI-RÖMORK İMALATI Sektör Kodu (NACE): 29 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 3,958 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.16 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 15 168,877 5.15 8 70,896 8.30 4 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 13,067 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 4 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 77,273 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.61 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 3 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 5,361 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.66 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 103 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork sektöründe 110.0 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25.2, bir önceki aya göre ise yüzde 3.6 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 124.7 122.9 122.9 120.9 126.8 128.3 7.2 8.7 2.9 3.3 110.0 106.5 144.7 25.2 3.6 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı-Römork Ağustos ayında 120.9 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında ve aylık düzeyde yüzde 3.3 oranında artış göstermiştir. İmalat sanayi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi sektörün 16.4 puan altında 128.3 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Motorlu Kara Taşıtı,Römork/ Yarı Römork 104 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 80.3 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 12.4 puan ve bir önceki aya göre ise 5.4 puan artmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Motorlu Kara Taşıtı. Römork ve Yarı-Römork İmalatı 80.3 12.4 5.4 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan ve aylık bazda da 1.1 puan artış göstermiştir. Eylül ayında, motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork imalatı sektöründeki kapasite kullanım oranı imalat sanayi sektöründe kapasite kullanım oranının 4.4 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Motorlu Kara Taşıtı,Römork/ Yarı Römork 105 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork imalatı sektöründe 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 9.6 artarak 1.2 milyar dolar, ithalat yüzde 16.4 artarak 1.6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı sektörü 2014 yılı Ağustos ayında 272.5 milyon dolar civarında dış ticaret açığı vermiş iken 2015 yılı Ağustos ayında 389.8 milyon dolar dış ticaret açığı vermiştir. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 79.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında azalarak yüzde 75.1 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1.000 USD. Değişim: %) İhracat (X) İthalat (M) X-M Yıl Değer SEKTÖR Ocak-Ağustos Ağustos İMALAT Ocak-Ağustos Ağustos Değişim Değer Değişim Değer Değişim X/M (%) 2014 13,211,165 - 11,558,519 - 1,652,646 - 114.3 2015 12,070,418 -8.6 13,461,775 16.5 -1,391,357 -184.2 89.7 2014 1,072,586 - 1,345,095 - -272,509 - 79.7 2015 1,175,264 9.6 1,565,099 16.4 -389,835 43.1 75.1 2014 98,951,022 - 123,604,782 - -24,653,760 - 80.1 2015 90,686,501 -8.4 113,148,211 -8.5 -22,461,710 -8.9 80.1 2014 10,742,726 - 15,222,072 - -4,479,347 - 70.6 2015 10,513,405 -2.1 13,131,325 -13.7 -2,617,920 -41.6 80.1 Grafik 3: Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı-Römork İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) Ve Yarı Treyler (Yarı Römork) Imalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 1.800 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) Ve Yarı Treyler (Yarı Römork) Imalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 14.000 1.600 13.500 1.400 13.000 1.200 12.500 1.000 800 12.000 600 11.500 400 11.000 200 10.500 0 İHRACAT İHRACAT İTHALAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 106 Grafik 4: Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı-Römork İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 4 5 6 7 8 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 İthalat 107 DİĞER ULAŞIM ARAÇLARININ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 30 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 771 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.23 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 26,964 0.82 21 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 7,561 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.89 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,956 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.20 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 17 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 7,164 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,195 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.71 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 15 108 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe 102.3 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.5 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 12.7 oranında azalış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 102.3 100.1 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 126.9 -7.5 -12.7 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artarken, diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 16.2 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 109 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 71.3 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.6 puan, bir önceki aya göre ise 1.1 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) 1.5 -2.6 KKO (%) İmalat Sanayi Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 75.9 71.3 Değişim (Puan) (Aylık) 1.1 -1.1 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan artmıştır. Eylül ayında diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 4.6 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 4.1 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 78 76 74 72 70 68 66 64 62 60 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 110 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 0.6 oranında azalarak 210 milyon dolar, ithalat ise yüzde 13.6 oranında artarak 325 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 75 milyon dolar olan dış ticaret açığı yüzde 53.3 artarak 115 milyon dolar olmuştur. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 73.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 64.5 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ağustos İMALAT Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ağustos Değer 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 1,656,496 1,551,502 210,797 209,525 98,951,022 90,686,501 10,742,726 10,513,405 İthalat (M) Değişim Değer 3,175,381 -6.3 3,847,117 286,060 -0.6 324,872 - 123,604,782 -8.4 113,148,211 - 15,222,072 -2.1 13,131,325 X-M Değişim 21.2 13.6 -8.5 -13.7 Değer X/M Değişim (%) -1,518,885 -2,295,614 -75,263 -115,348 -24,653,760 -22,461,710 -4,479,347 -2,617,920 51.1 53.3 -8.9 -41.6 52.2 40.3 73.7 64.5 80.1 80.1 70.6 80.1 Grafik 3: Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 Milyon USD 350 2014 2015 4,500 300 4,000 250 3,500 3,000 200 2,500 150 2,000 1,500 100 1,000 50 500 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 111 Grafik 4: Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 112 MOBİLYA İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 31 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 37,021 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 10.88 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 4 161,457 4.93 9 17,669 2.07 14 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 4,147 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.55 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 18,400 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 14 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 2,344 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 3.35 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 12 113 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi mobilya imalatı sektöründe 142.3 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.6 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 1.6 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 142.3 122.9 120.9 139.8 126.8 128.3 138.2 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Mobilya İmalatı Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 1.6 Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 3.6 Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artarken, mobilya imalatı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 5.1 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 145 140 135 130 125 120 115 110 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Mobilya İmalatı 114 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında mobilya imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 74.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.6 puan, bir önceki aya göre ise 0.6 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Mobilya İmalatı 74.5 1.6 0.6 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan artış göstermiştir. Eylül ayında mobilya imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 1.4 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 0.1 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 78 76 74 72 70 68 66 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Mobilya İmalatı 115 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; mobilya imalatı sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 11.8 oranında artarak 173 milyon dolar, ithalat ise yüzde 31.7 oranında azalarak 52 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 79 milyon dolar olan dış ticaret fazlası yüzde 54.3 artarak 121 milyon dolar olmuştur. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 202.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 332.2 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ağustos İMALAT Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ağustos 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 1,427,087 1,333,749 154,920 173,257 98,951,022 90,686,501 10,742,726 10,513,405 -6.5 11,8 -8.4 -2.1 Değer X-M Değişim 591,035 553,611 76,413 52,158 123,604,782 113,148,211 15,222,072 13,131,325 -6.3 -31.7 -8.5 -13.7 Değer X/M (%) Değişim 836,052 780,138 78,506 121,099 -24,653,760 -22,461,710 -4,479,347 -2,617,920 -6.7 54.3 -8.9 -41.6 241.5 240.9 202.7 332.2 80.1 80.1 70.6 80.1 Grafik 3: Mobilya İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Mobilya İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Mobilya İmalatı Dış Ticareti 2015 Milyon USD 200 180 1,600 160 1,400 140 1,200 120 2014 2015 1,000 100 800 80 600 60 400 40 200 20 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 116 Grafik 4: Mobilya İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 117 DİĞER İMALATLAR Sektör Kodu (NACE Revize 2): 32 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 8,644 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.54 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12 54,221 1.65 14 11,571 1.35 15 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,773 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.09 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 12,360 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.38 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 15 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 927 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.32 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 17 118 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi diğer imalatlar sektöründe 112.0 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 35.7 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 3.7 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 112.0 122.9 120.9 111.8 126.8 128.3 117.5 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Diğer İmalatlar Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 3.7 Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 35.7 Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artarken, diğer imalatlar sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 27.0 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5 6 7 8 2015 Diğer İmalatlar 119 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında diğer imalatlar sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 60.7 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 5.0 puan artarken, bir önceki aya göre ise değişim göstermeyerek aynı kalmıştır. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.5 1.1 Diğer İmalatlar 60.7 5.0 0.0 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan artış göstermiştir. Eylül ayında diğer imalatlar sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 15.2 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 3.5 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 75 70 65 60 55 50 45 40 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Diğer İmalatlar 120 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; diğer imalatlar sektöründe, 2015 yılı Ağustos ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 26.2 oranında artarak 425 milyon dolar, ithalat ise yüzde 17.4 oranında azalarak 266 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 15 milyon dolar olan dış ticaret fazlası yüzde 978.7 artarak 159 milyon dolar olmuştur. 2014 yılı Ağustos ayında yüzde 104.6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ağustos ayında yüzde 159.8 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ağustos İMALAT Yıl Ocak-Ağustos Ağustos Ağustos 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 3,187,434 3,201,310 337,138 425,370 98,951,022 90,686,501 10,742,726 10,513,405 0.4 26.2 -8.4 -2.1 Değer X-M Değişim 2,703,598 2,405,304 322,381 266,193 123,604,782 113,148,211 15,222,072 13,131,325 -11.0 -17.4 -8.5 -13.7 Değer Değişim 483,836 796,006 14,757 159,177 -24,653,760 -22,461,710 -4,479,347 -2,617,920 64.5 978.7 -8.9 -41.6 X/M (%) 117.9 133.1 104.6 159.8 80.1 80.1 70.6 80.1 Grafik 3: Diğer İmalatlar Dış Ticareti 2014-2015 Ocak-Ağustos Dönemi Diğer İmalatlar Dış Ticareti 2014-2015 Ağustos Ayı Diğer İmalatlar Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 Milyon USD 2014 450 400 3,500 350 3,000 300 2,500 250 2015 2,000 200 1,500 150 1,000 100 500 50 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 121 Grafik 4: Diğer İmalatlar Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 700,000 650,000 600,000 550,000 500,000 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 2015 İthalat 122 MAKİNE VE EKİPMANLARIN KURULUMU VE ONARIMI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 33 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 10,627 3.12 11 47,904 1.46 18 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 6,244 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.73 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,477 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.91 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 6,255 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.70 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 849 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.21 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 19 123 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ağustos ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe 159.0 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14.8 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 1.4 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ağustos 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 124.7 122.9 122.9 120.9 159.0 158.8 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 126.8 128.3 Yıllık Değişim (%) 7.2 8.7 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 2.9 3.3 161.8 14.8 1.4 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ağustos ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.7 oranında artarken, makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 6.1 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 180 170 160 150 140 130 120 110 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 2015 Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 124 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Eylül ayında makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 71.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.4 puan, bir önceki aya göre ise 0.7 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Eylül 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) 1.5 2.4 KKO (%) İmalat Sanayi Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 75.9 71.5 Değişim (Puan) (Aylık) 1.1 0.7 Eylül ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.5 puan artış göstermiştir. Eylül ayında makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 4.4 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 0.9 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 78 76 74 72 70 68 66 64 62 60 58 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2015 Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 125 4. Dış Ticaret Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektörünü oluşturan çalışmalar kurulum ve onarım içermesi nedeniyle dış ticaret sözkonusu değildir. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 126