2011 ıv. çeyrek strateji raporu makroekonomik gelişmeler 12/06/2014

MAKROEKONOMİK GELİŞMELER
12/06/2014
2011 IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU
Nisan Ayı Cari işlemler Açığı 4,79 milyar $ ile beklentilerin biraz altında…
ÖDEMELER DENGESİ
Nisan
Nisan Ocak - Nisan Ocak - Nisan Ocak- Nisan 2013- Ocak- Nisan 2013- Yıllıklandırılmış
2013
2014
2013
2014
2014 (Değ.)
2014 (%Değ.)
(son 12 ay)
1.CARİ İŞLEMLER HESABI (A+B)
-8.110 -4.788
-24.655
-16.372
8.283
-33,6%
-56.790
Parasal Olmayan Altın Ticareti Hariç Cari Açık
-5.974 -4.481
-21.208
-17.712
3.496
-16,5%
-49.798
Net Mal Ticareti
-6.189 -5.067
-22.094
-18.742
3.352
-15,2%
-64.895
Net Parasal Olmayan Altın Ticareti
-2.136
-307
-3.447
1.340
4.787
-138,9%
-6.992
Mal Dengesi
-8.325 -5.374
-25.541
-17.402
8.139
-31,9%
-71.887
Net Turizm Gelirleri
1.330
1.411
4.110
4.178
68
1,7%
23.248
Hizmetler Dengesi
915
1.361
3.369
3.990
621
18,4%
23.743
Mal ve Hizmet Dengesi
-7.410 -4.013
-22.172
-13.412
8.760
-39,5%
-48.144
Gelir Dengesi
-739
-816
-2.774
-3.132
-358
12,9%
-9.708
A. MAL, HİZMET VE GELİR DENGESİ
-8.149 -4.829
-24.946
-16.544
8.402
-33,7%
-57.852
B. CARİ TRANSFERLER
39
41
291
172
-119
-40,9%
1.062
2. NET HATA VE NOKSAN
-603
-873
-4.269
5.788
10.057
-235,6%
12.517
TOPLAM FİNANSMAN İHTİYACI (1+ 2)
-8.713 -5.661
-28.924
-10.584
18.340
-63,4%
-44.273
Kaynak: TCMB, BMD Araştırma
NİSAN 2014
Nisan ayında 4,79 milyar $ olarak gerçekleşen cari işlemler açığı geçen yılın aynı ayına göre %41, Ocak-Nisan
dönemine göre ise %33,6 azaldı. Gerek Nisan ayı gerekse Ocak-Nisan döneminde parasal olmayan altın ticareti
dengesinde yaşanan iyileşmeden dolayı ise parasal olmayan altın ticareti hariç cari açıktaki yüzdesel düşüş, cari
açıktaki gerilemeden daha az oldu. Yıllıklandırılmış cari işlemler açığında ise bir önceki aya göre gerileme var. Yılın
üçüncü ayı sonu itibarıyla 60,11 milyar $ olan yıllıklandırılmış cari işlemler hesabının son ay itibarıyla 56,79 milyar $’a
gerilediği görülüyor.
YILLIKLANDIRILMIŞ CARİ AÇIK
Mart 2014
Ocak 2014
Eylül 2013
Kasım 2013
Temmuz 2013
Mart 2013
Mayıs 2013
Ocak 2013
Eylül 2012
Kasım 2012
Temmuz 2012
Mart 2012
Mayıs 2012
Ocak 2012
Eylül 2011
Kasım 2011
Temmuz 2011
Mart 2011
Mayıs 2011
Ocak 2011
Eylül 2010
Kasım 2010
Temmuz 2010
Mart 2010
Mayıs 2010
Ocak 2010
Eylül 2009
Kasım 2009
Temmuz 2009
Mart 2009
Mayıs 2009
Ocak 2009
milyon $
0
-5.000
-10.000
-15.000
-20.000
-25.000
-30.000
-35.000
-40.000
-45.000
-50.000
-55.000
-60.000
-65.000
-70.000
-75.000
-80.000
YILLIKLANDIRILMIŞ CARİ AÇIK (Parasal Olmayan Altın Tic. Hariç)
Kaynak: TCMB, BMD Araştırma
CARİ İŞLEMLER HESABI

Bir önceki yılın Ocak-Nisan dönemine göre 2014 yılında ihracattaki %8’lik ve ithalattaki %1,1’lik artış sonucunda
genel mal ticareti dengesi açığı %15,2’lik azalışla 18,54 milyar $’a geriledi. Geçen yılın aynı döneminde 3,45 milyar
$ açık veren net parasal olmayan altın dış ticaret dengesinde bu yıl 1,34 milyar $ fazla var. Parasal olmayan altın dış
ticaret dengesindeki iyileşmenin etkisiyle, dış ticaret dengesi açığının %31,9 azalış ile 17,4 milyar $’a gerilediği
görülüyor. Net hizmet gelirlerimiz geçen yılın Ocak-Nisan dönemine göre %18,4’lük artışla 3,99 milyar $ oldu. Bu
dönemlerde turizm gelirlerinde ve turizm giderlerinde sırasıyla %4,3 ve %11,4’lük ve net turizm gelirlerinde ise
%1,7’lik (68 milyon $) artış var. Net hizmet gelirlerindeki iyileşmede turizm gelirlerinden çok taşımacılık ve diğer net
hizmet gelirlerindeki iyileşmelerin etkili olduğu görülüyor. Gelir dengesi tarafında ise geçen yılın Ocak-Nisan
dönemine göre %12,9’luk artışla 3,13milyar’lık açık var.
Eren Gül Karaca
eren.karaca@bmd.com.tr
+90 216 547 1350
1
MAKROEKONOMİK GELİŞMELER
NET HATA NOKSAN
ÖDEMELER DENGESİ

2011 IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU
Ödemeler dengesinde her işlemin alacak ve borç kaydı yapılırken verilerin değişik kaynaklardan elde edilmesi,
değerleme, ölçme ve kayıt zamanının farklı olması sebebiyle oluşan farklılıkların takip edildiği Net Hata ve Noksan
kaleminde geçen yılın Ocak-Nisan döneminde 4,27 milyar $ sermaye çıkışı varken, bu yıl 5,79 milyar $’lık sermaye
girişi kaydedildi. Buradaki sermaye girişi özellikle yılın ilk çeyreğinde gerçekleşmiş, ancak Nisan ayında 873 milyon
$’lık sermaye çıkışı var.
CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ FİNANSMANI (milyon $)
3. SERMAYE HESABI
4. FİNANS HESAPLARI (E+F+G+H+I)
Yurtdışında Doğrudan Yatırım
Yurtiçinde Doğrudan Yatırım
E. Doğrudan Yatırımlar
Portföy Hesabı-Varlıklar
Portföy Hesabı-Yükümlülükler
Hisse Senetleri
Borç Senetleri (Hükümet, Banka, Özel Sektör)
F. Portföy Yatırımları
Diğer Yatırımlar-Varlıklar
Merkez Bankası
Genel Hükümet
Bankalar
Diğer Sektörler
Diğer Yatırımlar-Yükümlülükler
Merkez Bankası
Genel Hükümet (IMF Kredileri hariç)
Bankalar
Diğer Sektörler
G. Diğer Yatırımlar
H. IMF Kredileri Kullanım (+)/ Geri ödeme (-)
I. Resmi Rezerv Değişimi Artış(-)/Azalış(+)
TOPLAM FİNANSMAN (3+4)
NİSAN 2014
12/06/2014
Nisan
Nisan Ocak - Nisan Ocak - Nisan Ocak- Nisan 2013- Ocak- Nisan 2013- Yıllıklandırılmış
2013
2014
2013
2014
2014 (Değ.)
2014 (%Değ.)
(son 12 ay)
-6
0
-23
-16
7
-30,4%
-85
8.719
5.661
28.947
10.600
-18.347
-63,4%
44.358
-237
-243
-925
-1.286
-361
39,0%
-3.475
714
911
3.511
5.118
1.607
45,8%
14.530
477
668
2.586
3.832
1.246
48,2%
11.055
280
-459
1.107
-729
-1.836
-165,9%
765
9.060
4.633
16.355
2.429
-13.926
-85,1%
7.164
133
579
526
987
461
87,6%
1.302
8.927
4.054
15.829
1.442
-14.387
-90,9%
5.862
9.340
4.174
17.462
1.700
-15.762
-90,3%
7.929
-832
467
1.031
1.349
318
30,8%
2.682
0
0
0
0
0
1
-116
0
-651
-185
466
-71,6%
-291
-496
164
1.663
1.213
-450
-27,1%
-721
-220
303
19
321
302
1589,5%
3.693
7.007
3.074
22.596
1.561
-21.035
-93,1%
16.569
-96
-154
-334
-508
-174
52,1%
-2.174
-165
-223
-82
-505
-423
515,9%
-441
3.913
2.070
15.766
1.406
-14.360
-91,1%
17.847
3.355
1.381
7.246
1.168
-6.078
-83,9%
1.337
6.175
3.541
23.627
2.910
-20.717
-87,7%
19.251
0
0
-431
0
431
-100,0%
-421
-7.273 -2.722
-14.297
2.158
16.455
-115,1%
6.544
8.713
5.661
28.924
10.584
-18.340
-63,4%
44.273
Kaynak: TCMB, BMD Araştırma
FİNANS HESAPLARI



Yurtdışında ve yurtiçinde doğrudan yatırımlardaki artışlar sonucunda Ocak-Nisan döneminde doğrudan yatırımlardan
net finansman girişi geçen yıla göre %48,2 artışla 2,57 milyar $ oldu. Böylece Doğrudan Yatırımlar cari açığın %23,4’
ünü finanse etti. 2012 ve 2013 yıllarında bu oran sırasıyla %18 ve %15 olarak gerçekleşmişti.
Varlıklarda ve yükümlülüklerdeki azalışlar sonucunda 2014 yılı Ocak-Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine
göre Portföy Yatırımları 15,76 milyar $ azaldı. Bu dönemde yurtdışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında 987
milyon $ tutarında net alım ve devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) piyasasında 3,4 milyar $ tutarında net satım
gerçekleştirdi. Bir önceki yılın aynı döneminde yurtdışı yerleşiklerin 526 milyon $ tutarında net hisse senedi ve 8,6
milyar $ tutarında DİBS alımı gerçekleştirdikleri düşünüldüğünde, yabancı sermaye girişinde geçen yıla göre önemli
azalış olduğu görülüyor. Diğer yandan Nisan ayında Hükümet Eurobond ihraçları, bankalar ve diğer sektörler de
yurtdışı tahvil ihraçları gerçekleştirmiş ve kaynak sağlamış. Böylece yılın ilk çeyreğinde cari açığın finansmanına bir
katkıda bulunamayan olan portföy yatırımları, Ocak-Nisan 2014 döneminde cari açığın %10,4’ünü finanse edebilir
hale gelmiş. 2012 ve 2013 yıllarında portföy yatırımlarının cari açığı finanse etme oranı sırasıyla %84 ve %36,5
seviyesindeydi. TCMB haftalık menkul kıymet verilerine göre Mayıs ayında ise yabancı yatırımcıların hisse senedi
piyasasında 640 milyon $ ve DİBS piyasasında 355 milyon $ net alımdalar.
Yükümlülüklerde azalış sonucunda 2014 yılı Ocak-Nisan döneminde Diğer Yatırımlar (IMF ile kredi işlemleri hariç)
20,7 milyar $ azaldı. Bankacılık sektörünün yurtdışından temin ettiği kısa vadeli net kredi geri ödemelerindeki artışlar
ile yurtdışında yerleşiklerin yurtiçinde yerleşiklere açtığı kısa vadeli ticari kredilerin geri ödemelerindeki artışlara ek
olarak, yurtdışında yerleşiklerin Türkiye’deki bankalardaki mevduatlarındaki azalışlar sonucunda, Diğer Yatırımların
Yükümlülükleri geçen yılın ilk dört ayında 22,6 milyar $ artıda iken bu yıl sadece 1,56 milyar $ artıda.
2
MAKROEKONOMİK GELİŞMELER
2011 IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU
Ocak ayında yaşadığımız en yüksek Resmi Rezerv azalışının (5,8 milyar $ azalış) ardından, yılın ilk çeyreğinde resmi
rezervlerdeki azalış 4,88 milyar $’a gerilemişti. Nisan ayı ise yılın ilk dört ayında en fazla resmi rezerv artışının
yaşandığı ay oldu. Nisan ayındaki 2,72 milyar $’lık rezerv artışıyla birlikte yılın ilk dört ayı sonunda resmi rezervlerdeki
azalışın 2,16 milyar $’a gerilediği görülüyor. Ancak, bir önceki yılın Ocak-Nisan döneminde 14,3 milyar $ resmi
rezervlerde artış varmış.
NİSAN 2014
ÖDEMELER DENGESİ

12/06/2014
Sonuç olarak… 2014 yılına cari açıkta iyileşmeyle başlandığı görülüyor. Her ne kadar cari açık dış ticaret dengesindeki
iyileşmenin öncülüğünde geçen yıla göre gerilemekteyse de, cari açığın finansmanında durum pek iç açıcı değil. Yılın
ilk dört ayında 16,4 milyar cari açık var. Bu açığın 8,4 milyar $’ı finans hesaplarıyla, 5,8 milyar $’lık kısmı net hata
noksan kalemi ile ve geri kalan 2,2 milyar $’lık kısmı ise TCMB’nin döviz rezervlerinden karşılanmış. Geçen yılın aynı
döneminde ise durum bundan epey farklıymış. Cari işlemler açığı bu yılkinden 8,3 milyar $ fazla olmuş olmasına
rağmen, finans hesaplarından 43,2 milyar $ döviz girişi olduğundan, cari işlemler açığı bu para ile rahatça finanse
edilmiş, net hata noksan kaleminden 4,3 milyar $’lık çıkış da karşılanmış ve kalan 14,3 milyar $ ise rezervlere
eklenmiş. Geçen yıla kıyasla cari açığımızın finansman kalitesindeki kötüleşme dikkat çekiyor ancak, yılın ilk ayı ile
kıyasladığımızda Nisan ayı itibariyle finansman kalitesinde iyileşme olduğu da ortada. OVP de 2014 yılı için Cari
İşlemler Açığı 55,5 milyar $ ve bunun GSYH’ya oranı -%6,4 öngörülüyor ancak, uygulamaya geçirilen makro ihtiyati
tedbirler ve geçen yıla göre zayıf seyreden TL’nin etkisiyle yılı OVP’de öngörülen 55,5 milyar $’ın altında bir cari açıkla
yılı kapatmamız mümkün görünüyor. Diğer yandan, yılın son çeyreğinde Fed’in faiz artırımı ile ilgili beklentilerin
oluşturacağı atmosferin ülkemizin yabancı yatırım çekmesini zorlaştırarak, cari açığımızın finansmanı riskinin de
artmasına sebep olabilir.
3
MAKROEKONOMİK GELİŞMELER
12/06/2014
NİSAN 2014
ÖDEMELER DENGESİ
2011 IV. ÇEYREK STRATEJİ RAPORU
Bizim Menkul Değerler A.Ş
Araştırma Departmanı
Email : arastirma@bizimmenkul.com.tr
Telefon : 0216-444-1-263
0216-547-13-00
Önemli Uyarı
Burada yer alan bilgiler Bizim Menkul Değerler A.Ş. tarafından okuyucuyu bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri
yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile
müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede
bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da belli bir getiri garantisi olarak
yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere
dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun olmayan sonuçlar doğurabilir.
Burada yer alan bilgiler BMD’nin güvenilir olduğunu düşündüğü yayımlanmış bilgilerden ve veri kaynaklarından derlenmiştir. Kullanılan bilgilerin
hatasızlığı ve/veya eksiksizliği konusunda BMD hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. BMD Araştırma raporları şirket içi ve dışı dağıtım kanalları aracılığıyla
tüm BMD müşterilerine eşzamanlı olarak dağıtılmaktadır. Ayrıca, Burada yer alan tahmin, yorum ve tavsiyeler dökümanın yayınlandığı tarih itibariyle
geçerlidir. BMD Araştırma Bölümü daha önce hazırladığı ya da daha sonra hazırlayacağı raporlarda bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerden farklı ya
da bu raporda sunulan görüş ve tavsiyelerle çelişen başka raporlar yayınlayabilir. Çelişen fikir ve tavsiyeler bu raporu hazırlayan kişilerden farklı zaman
dilimlerine işaret ediyor, farklı analiz yöntemlerini içeriyor ya da farklı varsayımlarda bulunuyor olabilir. Böyle durumlarda, BMD’nin bu raporlardaki
tavsiye ve görüşlerle çelişen diğer BMD Araştırma Bölümü raporlarını okuyucunun dikkatine sunma zorunluluğu yoktur.
Bu çalışma kesinlikle tekrar çıkarılmak, çoğaltılmak, kopyalanmak ve/veya okuyucudan başkasına dağıtılmak üzere hazırlanmamıştır ve BMD Araştırma
Bölümü’nün izni olmadan kopyalanamaz ve çoğaltılıp dağıtılamaz. Okuyucuların bu raporun içeriğini oluşturan yatırım tavsiyeleri, tahmin ve hedef
fiyat değerlemeleri de dahil olmak üzere tüm yorum ve çıkarımların, BMD Araştırma ‘nün izni olmadan başkalarıyla paylaşmamaları gerekmektedir.
BMD bu araştırma raporunu yayınlamaya, müşterilerine ve gerekli yatırım profesyonellerine dağıtmaya yetkilidir. BMD Araştırma Bölümü gerekli
olduğunu düşündüğünde düzenli olarak yatırım tavsiyelerini güncellemekte ve temel analize dayalı araştırma raporları hazırlamaktadır. Bununla
birlikte, bu çalışma herhangi bir hisse senedinin veya finansal yatırım enstrümanlarının alımı ya da satımı için BMD ve/veya BMD tarafından direk veya
dolaylı olarak kontrol edilen herhangi bir şirket tarafından gönderilmiş bir teklif ya da öneri oluşturmamaktadır. Herhangi bir alım-satım ya da herhangi
bir enstrümanın halka arzına talepte bulunma kararı bu çalışmaya değil, arz edilen yatırım aracı ile ilgili kamuya duyurulmuş ve yayınlanmış izahname
ve sirkülere dayanmalıdır. BMD ya da herhangi bir BMD çalışanı bu raporun içeriğindeki görüş ve tavsiyelere uyulması sebebiyle doğabilecek doğrudan
ya da dolaylı herhangi bir zarar ya da kayıpla ilgili olarak sorumlu tutulamaz.
4