Giriş-Sunum

GENEL MUHASEBE
İŞLETME KAVRAMI
Toplumun gereksinimlerini sağlayan mal ve
hizmetleri üreten ekonomik birimlere işletme
denir.
İşletme, ihtiyaç duyulan mal ve hizmetleri
üretmek ve pazarlamak, böylece var olan
talebi tatmin ederek fayda yaratmak,
dolayısıyla kar elde etmek ve/veya hayatını
sürdürebilmek için faaliyette bulunan ekonomik
kuruluştur.
Ana nitelikleri:
 Üretim faktörlerini bir araya getirmek
(bilinçli/sistemli)
 Üretim yapmak
Üretim Faktörleri
 Doğal Kaynaklar
 İnsan Gücü
 Sermaye (maddi ve maddi olmayan kaynaklar)
 Bilgi Birikimi ve Kaynakları
 Girişimci
Amaçları
Kar
2. Topluma hizmet
3. Hayatını sürdürmek
1.
İşletmelerin Sınıflandırılması:
 Faaliyet Alanlarına göre:
 Üretim işletmeleri
 Ticaret işletmeleri
 Hizmet işletmeleri
 Mülkiyetlerine göre:
 Özel işletmeler: Sermayesinin tamamı ya da büyük
bir kısmı özel kişilere ait olan işletmeler
 Kamu işletmeleri: Sermayesinin tamamı ya da büyük
bir kısmı devlete ait olan işletmeler.
 Karma işletmeler: Özel kişilerle devletin biraraya
gelerek kurdukları işletmeler.
 Yabancı Sermayeli İşletmeler: %100 yabancı
sermayeli şirketler veya yabancı-yerli şirket
birleşmeleri.
İşletmelerin Sınıflandırılması:
 Büyüklüklerine göre (TTK’na göre niceliksel/niteliksel
ölçütler):
 Büyük
 Orta
 Küçük
 Tüketicilerin türüne göre:
 Nihai mal üreten işletmeler
 Ara mal üreten işletmeler
 Üretilen mal ve hizmet türüne göre:
 Tarım, ormancılık, avcılık, balıkçılık
 Madencilik ve taş ocakları
 Sanayi
 Ticaret işletmeleri, bankalar
 Lojistik
 Hizmet
İşletmelerin Sınıflandırılması:
 Hukuki yapılarına göre:
Kollektif
Tek kişi
Şahış
Adi
Komandit
İşletme
Şirket
Ticari
Anonim
Kooperatif
Sermaye
Limited
Sermayesi Paylara
Bölünmüş
Komandit
İşletmenin Ana Faaliyetleri
 Yönetim
 Planlama
 Örgütleme
 Yönlendirme
 Kontrol
 Üretim
 Pazarlama
 Ürün tasarımı
 Fiyatlandırma
 Dağıtım
 Tutundurma
 Finansman
İşletmenin Destek Faaliyetleri
 İnsan Kaynakları Yönetimi
 Muhasebe
 Araştırma-Geliştirme (AR-GE)
 Halkla İlişkiler
MUHASEBE
Muhasebe bir örgütün kaynaklarının
oluşumunu, bu kaynakların kullanılma biçimini,
örgütün faaliyetleri sonucunda bu kaynaklarda
meydana gelen artış veya azalışları ve örgütün
finansal açıdan durumunu açıklayan bilgileri
üreten ve bunları ilgili kişi veya kuruluşlara
ileten bir “bilgi sistemi” dir.
Muhasebenin Görevleri
 Kaydetme
 Sınıflandırma
 Özetleme (Raporlama)
 Analiz ve Yorumlama
Muhasebe  İşletme dili, finansal kararlar
dili
Muhasebe’de Bilgi Akışı
İşletme
Faaliyetleri
(Mali
İşlemler)
- Alış
- Satış
- Ödeme
Girdi
- Belgelendirme
Süreçleme
- Kayıt
- Veri Toplama
- Sınıflandırma
Çıktı
- Raporlama
Karar
vericiler
- Analiz
- Yorum
Muhasebenin Bölümleri
 Genel Muhasebe: Görevi işletmenin varlık ve kaynaklarındaki
değişmelerin izlenmesi ve ortaya çıkan özkaynak azalışları ile
artışlarının belirlenerek çeşitli aşamalarda işletmenin kar veya
zararının bulunmasıdır. İşletmenin mali yapısını gösterir.
 Maliyet Muhasebesi: Üretilen mal veya hizmetlerin maliyetini ve
satış fiyatını belirler. İşletme giderlerini kontrol altında tutma
imkanı sağlar. Üretim planlaması safhasında her seçeneğin işletme
karlılığı üzerindeki etkisini değerlendirir.
 Yönetim Muhasebesi: Genel muhasebe ve maliyet
muhasebesinden elde edilen verilerden yararlanarak işletme
yöneticilerinin karar almada gereksinim duydukları sayısal bilgileri
içeren yeni veriler üretir. Performans ölçümü, kar planlama,
bütçeleme, maliyet ve fiyat arasındaki ilişki vb.
İşletmenin Varlıkları ve
Kaynakları
 Varlıklar: İşletme faaliyetlerinin
sürdürülebilmesi için gereken ekonomik
değerler (para, mal, İK, malzeme, araç-gereç,
vs.).
 Kaynaklar: Varlıkların elde edilmesinde
kullanılan kaynaklar. Özkaynaklar/Borçlar
İşletmenin varlıkları ve bu varlıkların
sağlandığı kaynaklar arasında mutlaka
eşitlik olmalıdır.
Mali Tablolar
 İşletmenin süreklilik gösteren ömrü belli
zaman aralıklarına bölünür.
 Genel olarak bir Muhasebe Dönemi 1 yıldır. 1
Ocak tarihinde başlarve 31 Aralık tarihinde
sona erer.
 İşletmenin faaliyetlerine ait mali bilgiler
dönem sonlarında (31 Aralık) iki temel mali
tabloda özetlenir ve rapor edilir:
1. Bilanço
2. Gelir Tablosu
BİLANÇO
 İşletmenin belli bir tarihte sahip olduğu
varlıkları ve bunların sağlandığı kaynakları
belli bir düzen içinde gösteren mali tablodur.
 İşletmenin varlıkları ve kaynakları arasında
mutlaka eşitlik vardır. Buna Bilanço Temel
Eşitliği denmektedir.
VARLIKLAR = KAYNAKLAR
Bilanço Temel Eşitliği
VARLIKLAR = KAYNAKLAR
VARLIKLAR = SERMAYE + BORÇLAR
 Sermaye: İşletme sahiplerinin varlıklar
üzerindeki hakları
 Borçlar: İşletmeye borç verenlerin varlıklar
üzerindeki hakları
Varlıklar
(Aktif)
BİLANÇO HESAPLARI
I. Dönen Varlıklar
(Nakit+1 yıl içinde paraya çevrilebilen
varlıklar)
III. Kısa Vadeli Yabancı
Kaynaklar
(Vadesi 1 yıl ya da daha az olan borçlar)
Kasa
Alınan Çekler
Bankalar
Verilen Çekler (-)
Hisse Senetleri
Alıcılar
Alacak Senetleri
Ticari Mallar
Banka Kredileri
Satıcılar
Borç Senetleri
II. Duran Varlıklar
Banka Kredileri
Satıcılar
Borç Senetleri
(1 yıldan daha uzun sürede paraya
çevrilmesi düşünülen varlıklar)
Alıcılar
Alacak Senetleri
Arsa, Arazi
Bina
Makine
Demirbaş
Taşıt
Kaynaklar
(Pasif)
IV. Uzun Vadeli Yabancı
Kaynaklar
(Vadesi 1 yıl dan daha çok olan borçlar)
V. Özkaynaklar
(vadesi sonsuz olarak düşünülen kaynaklar)
Sermaye
Kar (+)
Zarar (-)
Gelir Tablosu
 İşletmenin belli bir dönemde elde ettiği gelirleri
ve bu gelirleri elde etmek için yapılan giderleri
belli bir düzen içinde gösteren tablodur.
 İşletme sahibinin haklarında artış yaratan
olaylara GELİR denir. (Satış geliri, faiz geliri,
kira geliri vb)
 Haklarda azalış yaratan olaylar ise GİDER
kapsamındadır. (Satışların maliyeti, finansman
giderleri vb.)
GELİRLER > GİDERLER  KAR
GİDERLER > GELİRLER  ZARAR
Bilanço-Gelir Tablosu İlişkisi
 Dönemsonlarında İşletmenin Gelir Tablosunda
oluşan NetKar ya da Net Zarar tutarı
Bilançoya aktarılır.
 Net Kar Sermayeyi arttırır, Net Zarar ise
azaltır.
Gelir
Tablosu
Gelir
Tablosu
Kar (+)
Zarar (-)
Bilanço
Sermaye 
Bilanço
Sermaye 
Mali İşlemlerin Bilanço Üzerindeki
Etkisi
 İşletme, sahibinin
nakit olarak koymuş
olduğu 150.000 TL
sermaye ile
kurulmuştur.
Varlıklar
Kasa
150
Toplam
150
Kaynaklar
=
Sermaye
150
Toplam
150
• İşletme, sahibinin nakit olarak
koymuş olduğu 150.000 TL
sermaye ile kurulmuştur.
 Bankaya 80.000 TL'lik
hesap açtırılmıştır.
Varlıklar
Kasa
70
Banka
80
Toplam
150
Kaynaklar
=
Sermaye
150
Toplam
150
• İşletme, sahibinin nakit olarak
koymuş olduğu 150.000 TL
sermaye ile kurulmuştur.
• Bankaya 80.000 TL'lik hesap
açtırılmıştır.
 30.000 TL tutarında
ofis masası ve çalışma
koltuğu (demirbaş)
alınmıştır.
Varlıklar
Kasa
40
Banka
80
D.Baş
30
Toplam
150
Kaynaklar
Sermaye
150
Toplam
150
=
• İşletme, sahibinin nakit olarak
koymuş olduğu 150.000 TL
sermaye ile kurulmuştur.
• Bankaya 80.000 TL'lik hesap
açtırılmıştır.
• 30.000 TL tutarında demirbaş
alınmıştır.
 Satılmak üzere yarısı
peşin, yarısı vadeli
60.000 TL'lik mal satın
alınmıştır.
Varlıklar
Kaynaklar
Kasa
10
Sermaye
150
Banka
80
Satıcılar
30
D.Baş
30
Mal
60
Toplam
180
Toplam
180
=
• İşletme, sahibinin nakit olarak
koymuş olduğu 150.000 TL
sermaye ile kurulmuştur.
• Bankaya 80.000 TL'lik hesap
açtırılmıştır.
• 30.000 TL tutarında demirbaş
alınmıştır.
• Yarısı peşin yarısı vadeli 60.000
TL'lik mal satın alınmıştır.
 30.000 TL'ye alınan mal
40.000 TL'ye satılmış,
20.000 TL'si peşin,
kalanı için senet
alınmıştır.
Varlıklar
Kaynaklar
Kasa
30
Sermaye
150
Banka
80
Satıcılar
30
D.Baş
30
Kâr
10
Mal
30
Alacak
Senetleri
20
Toplam
190
=
Toplam
190
• İşletme, sahibinin nakit olarak
koymuş olduğu 150.000 TL
sermaye ile kurulmuştur.
Varlıklar
Kasa
30
Sermaye
150
Banka
60
Satıcılar
10
Kâr
10
•
Bankaya 80.0000 TL'lik hesap
açtırılmıştır.
•
30.000 TL tutarında demirbaş
alınmıştır.
D.Baş
30
Mal
30
•
Yarısı peşin yarısı vadeli 60.000
TL'lik mal satın alınmıştır.
Alacak
Senetleri
20
•
30.000 TL'te alınan mal 40.000
TL'ye satılmış, 20.000 TL'si peşin,
kalanı için senet alınmıştır.
Toplam
 Satıcı firmaya bankadan
20.000TL gönderilmiştir.
Kaynaklar
170
=
Toplam
170
• İşletme, sahibinin nakit olarak
koymuş olduğu 150.000 TL
sermaye ile kurulmuştur.
•
Bankaya 80.0000 TL'lik hesap
açtırılmıştır.
•
30.000 Varlıklar
TL tutarında demirbaş
alınmıştır.
(Aktif)
•
Yarısı peşin
Kasa yarısı vadeli 60.000
TL'lik mal satın alınmıştır.
•
Varlıklar
30.000 TL'te alınan mal 40.000
D.Baş
TL'ye satılmış, 20.000 TL'si peşin,
Malsenet alınmıştır.
kalanı için
Alacak
 SatıcıSenetleri
firmaya bankadan
20.000TL
gönderilmiştir.
Varlıklar
Toplamı
Kasa
30
Sermaye
150
Banka
60
Satıcılar
10
D.Baş
30
BİLANÇO
Mal
Banka
Kaynaklar
Alacak
30 Sermaye
Senetleri
60 Satıcılar
Toplam
30 Kâr
= Kâr
Kaynaklar
30
(Pasif)
20
150
170
10
Toplam
10
30
20
Kaynaklar
170 Toplamı
170
10
170
Çalışma Soruları
 İşletmelerin ihtiyaç duydukları para, fon veya sermayenin
uygun koşullarda sağlanması ve etkin şekilde kullanılmasını
sağlayacak faaliyetlere ne ad verilir?
 Finansman
 İşletmenin sahip olduğu para, araç-gereç, bina gibi ekonomik
değerlere ne ad verilir?
 Varlıklar
 Toplumun talep ettiği mal ve hizmeti üreten ve pazarlayan
ekonomik birimdir?
 İşletme
 Sermaye ve borçlara birlikte ne ad verilir?
 Kaynaklar
 İşletme sahiplerinin varlıklar üzerindeki haklarına ne ad
verilir?
 Sermaye
 İşletme faaliyetleri nedeniyle varlıklarda borçlanma dışında
meydana gelen artışa ne ad verilir?
 Kar
 İşletmenin varlıkları ve kaynakları üzerinde değişme yaratan mali
işlemlere ait bilgileri kaydeden, sınıflandıran, özetleyen, bu bilgileri
analiz eden, yorumlayan ve raporlayarak ilgili kişi ve kurumlara
sunan bilgi sistemine ne denir?
 Muhasebe
 Belgelendirilen mali işlemlerin muhasebe defterlerine geçirilmesi
işlemlerine ne ad verilir?
 Kaydetme
 Muhasebenin görevi üretilen mal ve hizmetin maliyetini ve satış
fiyatını belirlemek olan bölümüne ne ad verilir?
 Maliyet muhasebesi
 İşletmede planların gerçekleştirilebilmesi için gereken yapı ve
düzenin oluşturulması faaliyetine ne ad verilir?
 Örgütleme
 İşletmenin piyasadaki rekabet durumunu geliştirmeye ve karlılığını
arttırmaya yönelik olarak yapılan faaliyetlerdir.
 AR-GE
 Bilanço temel eşitliği nedir?
 Varlıklar = Borçlar + Sermaye
 İşletmenin belirli bir dönemde elde ettiği gelirleri ve bunları elde
etmek için katlandığı giderleri gösteren tablodur.
 Gelir Tablosu
 İşletmenin nakit ya da bir yıl içinde paraya çevirilmesi düşünülen
varlıklarına ne ad verilir?
 Dönen varlıklar
 İşletmenin vadesi bir yıldan daha uzun olan borçlarına ne denir?
 Uzun vadeli yabancı kaynaklar
 İşletmenin kaynakları Bilanço tablosunun hangi tarafını oluşturur.
 Pasif (Sağ)
 İşletme nakit olarak bir arsa satın almıştır. Bu işlemin Bilanço
üzerindeki etkisi ne şekilde olacaktır?
 Varlıklar tarafında Kasa’da azalış, yine varlıklar tarafında Arsa’da
artış, dolayısıyla Bilanço toplamının değişmemesi
 İşletme bankadan kredi almıştır?
 Varlıklar tarafında Kasa’da artış, Kaynaklar tarafında Banka
Kredileri’nde artış, dolayısıyla Bilanço toplamında artış
 İşletme bankadan aldığı kredi borcunu ödemiştir?
 Varlıklar tarafında Kasa’da azalış, kaynaklar tarafında Banka
Kredi’lerinde azalış, dolayısıyla Bilanço toplamında azalış
 Vadeli olarak mal satın alınmıştır.
 Varlıklar tarafında Ticari Mallar’da artış, Kaynaklar tarafında
Satıcılar’da artış, dolayısıyla Bilanço toplamında artış