proje fuarı 2017 - Mühendislik Fakültesi Proje Fuarı

PROJE FUARI 2017
DÖKÜM ATÖLYESİNDE ÜRETİM ÇİZELGELEME
Fadime GÖKKÜTÜK
Gülay DOĞAN
Danışman : Yard. Doç. Dr. Haluk YAPICIOĞLU
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
ÖZET
Eczacıbaşı Yapı Ürünleri Grubu Artema Fabrikasında yürütmekte olduğumuz bu
çalışmada, Malzeme İhtiyaç Planından döküm atölyesinde üretilmesi istenen iş
aileleri haftalık olarak alınıp makine-vardiya ataması yapılarak bir döküm planı
elde etmek hedeflenmiştir. Mevcut sistemde MRP ’den veriler haftalık olarak
çekilip, planlama personeli tarafından el ile haftalık döküm planı
hazırlanmaktadır. Geliştirilecek olan yeni sistemde ise; veriler yine MRP ’den
haftalık olarak alınıp bilgisayar ortamında paket program aracılığıyla
çözdürülecektir. Problemimizin en iyi çözüme ulaşabilmesi için sağlaması gereken
bazı kısıtlar bulunmaktadır. Bu kısıtlar oluşturulan matematiksel model ile GAMS
programında çözülmüştür. MS Excel’de oluşturulan formlar ile kullanım kolaylığı
sağlanmıştır. Böylece günümüz koşullarının gerekliliğini sağlayabilmek için insan
kaynağının iş yükü ortadan kaldırılıp daha etkin ve hızlı bir döküm planı
oluşturulması amaçlanmıştır.
PROJE FUARI 2017
VERİ MADENCİLİĞİ İLE SAHTE İŞLEM TESPİTİ VE BİR
ÖDEME SİSTEMİNDE
UYGULAMA
Bahar GÖRKEN
Pınar BÖYÜKDAĞ
Danışman : Prof. Dr. Refail KASIMBEYLİ
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte işlemler büyük çoğunlukla elektronik ortamda
yapılmaktadır. Bunun sonucunda tutulan veriler her geçen gün artmaktadır. Bu
veriler kendi başlarına anlamsız iken belirli işlemler veya algoritmalar ile anlamlı
sonuçlar verebilmektedir. Veri madenciliği yöntemiyle firmaların karar verme
sürecinde yardımcı olabilecek bilgiler elde edilebilmekte, sistemlerin öğrenmesi
sağlanabilmektedir.
Bu çalışmada veri madenciliği yöntemlerinden, ikili sınıflandırma problemleri için
kullanılan çok yüzlü konik fonksiyonlar (polyhedral conic functions) ve
iyileştirilmiş çok yüzlü konik fonksiyonlar (modified polyhedral conic functions)
algoritmaları ele alınmıştır. R. N. Kasımbeyli ve G. Öztürk tarafından geliştirilen
algoritmalar ile sistem eğitilmekte, daha sonra istenen verilerle tahmin yapılması
sağlanmaktadır.
Finansal teknolojiler alanında faaliyet gösteren GPay firmasında bir uygulama
yapılmıştır. GPay, kullanıcılar için elektronik cüzdan sağlamaktadır. Böylece
kullanıcılar herhangi bir banka hesabı kullanmak zorunda kalmadan bu elektronik
cüzdan ile ödeme yapabilmektedirler. Bu kullanıcıların hesabını güvende tutmak
için de belirli güvenlik önlemleri uygulanmaktadır. Sistemi daha otomatik hale
getirmek için yeni bir güvenlik sistemi tasarlanmıştır. Kullanıcı verileri
kullanılarak, çok yüzlü konik fonksiyonlar algoritması ile dolandırıcı olan ve
dolandırıcı olmayan şeklinde ayrılan iki veri sınıfı ile sistem eğitilmiştir. Öğrenen
sistemden fonksiyonlar elde edilmiştir. Yeni bir işlem yapıldığında, bu
fonksiyonlar kullanılarak işlemin sahte olup olmadığı belirlenebilecektir.
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
ODUNPAZARI BELEDİYESİ FEN İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ’NDE SÜREÇ İYİLEŞTİRME
ÇALIŞMASI
Bartu SÖYLER
Hasret AKBIYIK
Kadir Kutay ÖZGÜN
Danışman : Doç. Dr. Gürkan ÖZTÜRK
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
Günümüzde teknolojiyle paralel ilerleyen belediyecilik anlayışında karşılaşılan
zorluklar oldukça fazladır. Eskişehir Odunpazarı Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü’nden gelen
talep üzerine yapılan incelemelerde veri depolama, istenilen geçmiş verilere ulaşma, şikâyet
geri dönüşleri ve iş planlama gibi konularda bilgisayar destekli bir proje gerçekleştirme
ihtiyacı olduğu tespit edilmiştir. Gün geçtikçe artan iş yoğunluğu ve şikâyetler ile halkın
taleplerine karşılık vermek, şikâyetlerine zamanında geri dönüş yapmak, yapılan işleri
raporlandırmak git gide zorlaşmaktadır. Bu tez çalışmasında bu yoğun iş temposunda
bilgisayar programlaması desteği ve endüstri mühendisliği bakış açısı ile çalışanların
dosyalar arasında kaybolmalarını, planlama ile saatler harcamalarını, gelen talepleri
unutmalarını veya atlamalarını engelleyecek bir iyileştirme süreci üzerinde çalışılmıştır.
PROJE FUARI 2017
BİR FABRİKADA ISIL İŞLEM FIRININA
GİRECEK PARÇALARIN ÇİZELGELENMESİ
Berfin BİLGİÇ
Reyhan AKGÜN Miyase Özlem KÖYBAŞI
Danışman : Prof. Dr. Refail KASIMBEYLİ
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu
Üniversitesi İki Eylül Kampusu,
26555, Eskişehir
Günümüzde birçok firmanın karşılaştığı en büyük problemlerden biri
zamanın etkin kullanılamamasıdır. Bu çalışmada, bir fabrikada yüksek işlem
süreleri nedeniyle süreçte darboğaz yaratan ısıl işlem fırınının optimizasyonu ele
alınmıştır. Fabrikadaki saha gözlemleri ve araştırmalar sonucunda bu problem
çizelgeleme problemi olarak değerlendirilmiş, çalışmaya bu doğrultuda devam
edilmiştir. Isıl işlemden sonraki istasyon olan işleme tezgahlarının beklemesini
enküçükleyen, süreç akışını sağlayan ve sevkiyat tarihlerine göre ağırlıklandırma
yöntemi kullanılarak yeni bir matematiksel model geliştirilmiştir. Problemin
çözümünde GAMS paket programı kullanılmıştır.
İşletmelerin
toplumsal
sorumluluklarından
en
önemlisi
çevresel
olumsuzlukları en aza indirgemektir. Gerçekleştirilen bu proje ile en uygun fırın
çalıştırma sıklığı belirlenebilmektedir. Fırının her çalışmasında harcanan elektrik
ve gaz sarfiyatları yapılan çalışma ile azaltılmış, çevreye daha duyarlı bir işletme
ortaya çıkmıştır. Mevcut sistemin matematiksel modellenme ile ele alınıp ulaşılan
sonuca göre yeni bir sistem düzenlenmesi ve böylece üretim sürecinin
optimizasyonunun sağlanması, projeyi girişimcilik açısından değerli kılmaktadır.
İşletmelerin
zamanı
etkin
kullanabilmesinde
çizelgelemenin
kanıtlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çizelgeleme, Optimizasyon, Modelleme, GAMS
önemi
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
PROJE YÖNETİMİNDE KAYNAK KISITLI PROJELERİN ÇİZELGELEME YÖNTEMİYLE
OPTİMİZASYONU
Ecem AKGÜL
Elif ÖZTÜRK
Güldeniz ARSLAN
Danışman : Yard. Doç. Dr. Nergiz KASIMBEYLİ
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
Gelişen ve küreselleşen dünyada rekabetin hızla artmasıyla kullanılacak olan
kaynaklara daha fazla talep doğmaktadır. Bu taleplerden ötürü kaynaklar kısıtlı hale
gelmiştir ve kaynakların verimli kullanımı önem kazanmıştır. Bu çalışmada; Eczacıbaşı Yapı
Gereçleri şirketinin proje yönetimi biriminde gerçekleştirilen bir armatür projesi ele
alınmıştır. İncelenen projede süre kaynağı önemli ölçüde kısıt oluşturmaktadır, bu kısıt
altında proje çizelgelenerek tamamlanma süresinin enküçüklenmesi amaçlanmıştır. Bu
problemin çözümüne yönelik ilk olarak proje faaliyet süreleri PERT yöntemiyle
belirlenmiştir ve sonrasında bu süreler MS Project’e yazdırılarak projenin kritik yolu
oluşturulmuştur. Toplam proje süresi 252 işgünü iken, PERT yöntemi sonrasında 260
işgünü olarak belirlenmiştir ve toplam gecikme azaltılmıştır. Son olarak literatür taraması
yapılarak kaynak kısıtlı projeleri çizelgelemek için süre kısıtını göz önüne alan bir
matematiksel model seçilmiştir ve GAMS’te çözdürülmüştür; bu sayede hangi faaliyetin ne
zaman başlayıp biteceği optimal olarak belirlenmiştir.
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
BİR OTOMOBİL FİRMASINDAKİ AS/RS’ nin SİMÜLASYON TABANLI OPTİMİZASYONLA
VERİMLİLİĞİNİN ARTTIRILMASI
Alptuğ BOZDAĞ
H. Merve ARINMIŞ
Melike BAYIR
Danışman : Doç. Dr. Gürkan Öztürk
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
Bu çalışmada, Bursa’daki bir otomobil fabrikasında bulunan küçük parçalar için
kullanılan AS/RS (Otomatik Stoklama ve Erişim Sistemi) incelenmiştir. AS/RS yeterli
verimlilikte çalışmaması sebebiyle fabrikanın üretim hızına yetişememektedir. Fabrikada
yapılan gözlemler ve sistemden alınan hata çıktıları göz önünde bulundurulduğunda verim
düşüklüğünün nedenleri olarak AS/RS araçlarının bakım ve onarımının yeterli, doğru
yapılmaması ve sistemde tanımlanan ürün sınıflandırmasının, çalışan algoritmanın sisteme
uygun olmaması ön plana çıkmıştır. Bu tezde sistemde kullanılan sınıf yapısının ve sistem
algoritmasının fabrikanın ihtiyaçlarına uygunluğunun incelenmesi ve uygunsuzlukların
giderilerek sistem veriminin arttırılması amaçlanmıştır. Sistemin algoritması, ürün
sınıflandırması incelenirken ve yeni sınıflandırma önerilirken simülasyon tabanlı
optimizasyon yapılmıştır. Sistem SimPy kullanılarak simüle edilmiştir. Sınıfların raflardaki
yerleri minumum sürede ulaşılacak şekilde tekrar düzenlenmiştir. Yeni düzenlemenin
gerçekleştirilen erişim ve stok sayısını arttıracağı ve sistemin daha verimli çalışmasını
sağlayacağı ön görülmektedir.
Anahatar Sözcükler: Simülasyon, Sınıflandırma, AS/RS, Tedarik zinciri
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
BİR MOTOR FABRİKASI İÇİN TALEP TAHMİNİ VE STOK YÖNETİMİ
Fadime Nur ESEN, Ayten Melda DOĞRUOL, Aslıhan PEKER
Danışman: Prof. Dr. Nihal ERGİNEL
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
İşletmeler, rekabetçi piyasa şartlarında, maliyetlerini azaltmak ve karlarını mümkün
olan en iyi seviyeye çıkaracak etkin stok yönetim politikaları geliştirmek ve bunları
uygulamaya geçirmek zorundadır. Stoklar, işletmenin toplam varlıkları arasında önemli bir
konuma sahiptir. Bu sebeple her işletme kendi stok kalemlerine en uygun talep tahmin
yöntemini seçmek istemektedir. Ele aldığımız motor fabrikasında uygulanan tahminleme
yöntemi toplu sipariş verme esasına dayandığı için elde bulundurma maliyetlerinin fazlalığına
neden olmaktadır. Etkin planlanamayan talepler siparişlerin fabrika stoklarında yığılmasıyla
sonuçlanmaktadır. Bu sebeple fabrikanın en verimli şekilde sipariş vererek talep ihtiyacını
karşılaması çalışmamızın esas inceleme alanıdır. Seçilen “Gözden Geçirilmiş Üstel Düzeltme
Yöntemi” tahminleme amaçlı çalışmada kullanılmıştır.
Ayrıca fabrikanın uygulamış olduğu ABC Analizine alternatif olarak, literatürde
araştırması yapılan ve birden çok kriteri göz önünde bulundurarak stok yönetimi yapan AHP
(Analitik Hiyerarşi Prosesi) uygulanması kararlaştırılmıştır. 22 kalem için; fiyat, miktar, temin
süresi, kritiklik gibi kriterler belirlenerek yeni bir stok düzeni ve maliyet planlaması
yapılacaktır.
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
BİR MOTOR FABRİKASI İÇİN TALEP TAHMİNİ VE STOK YÖNETİMİ
Fadime Nur ESEN, Ayten Melda DOĞRUOL, Aslıhan PEKER
Danışman: Prof. Dr. Nihal ERGİNEL
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
İşletmeler, rekabetçi piyasa şartlarında, maliyetlerini azaltmak ve karlarını mümkün
olan en iyi seviyeye çıkaracak etkin stok yönetim politikaları geliştirmek ve bunları
uygulamaya geçirmek zorundadır. Stoklar, işletmenin toplam varlıkları arasında önemli bir
konuma sahiptir. Bu sebeple her işletme kendi stok kalemlerine en uygun talep tahmin
yöntemini seçmek istemektedir. Ele aldığımız motor fabrikasında uygulanan tahminleme
yöntemi toplu sipariş verme esasına dayandığı için elde bulundurma maliyetlerinin fazlalığına
neden olmaktadır. Etkin planlanamayan talepler siparişlerin fabrika stoklarında yığılmasıyla
sonuçlanmaktadır. Bu sebeple fabrikanın en verimli şekilde sipariş vererek talep ihtiyacını
karşılaması çalışmamızın esas inceleme alanıdır. Seçilen “Gözden Geçirilmiş Üstel Düzeltme
Yöntemi” tahminleme amaçlı çalışmada kullanılmıştır.
Ayrıca fabrikanın uygulamış olduğu ABC Analizine alternatif olarak, literatürde
araştırması yapılan ve birden çok kriteri göz önünde bulundurarak stok yönetimi yapan AHP
(Analitik Hiyerarşi Prosesi) uygulanması kararlaştırılmıştır. 22 kalem için; fiyat, miktar, temin
süresi, kritiklik gibi kriterler belirlenerek yeni bir stok düzeni ve maliyet planlaması
yapılacaktır.
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
AĞIR METAL İŞ SEKTÖRÜNDE TS 18001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ
UYGULAMALARI VE ERGONOMİK İYİLEŞTİRMELER
Sevgi YILMAZ
Gökçehan FEYTEK
Danışman : Öğr. Gör. Dr. Mümtaz Salih ERDEM
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
İşletmelerde iş sağlığı ve güvenliği gün geçtikçe önem kazanan bir kavramdır. TS
18001 İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemine göre işletmeler çalışanlarına sağlıklı ve
güvenilir bir çalışma ortamı sunmak zorundadırlar. Sağlıklı ve güvenilir çalışma ortamı
sunabilmek için işletmelerde risk, risk analizi kavramları önem kazanmış, iş kazası sayısı
veya şiddetini azaltmak, potansiyel tehlikeleri ve riskli alanlarını belirleyip bu risklerin
etkilerini en aza indirmek için çeşitli risk analiz yöntemleri kullanılarak çalışmalar
yapılmaktadır. Bu çalışmada da iş kazalarının en sık görüldüğü iş sektörlerinden biri olan
ağır metal sanayide TS18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standartlarına uygun
olarak risk analizi çalışmaları yapıp, riskli olarak belirlenen bölgelerde ergonomik
iyileştirmeler yapmak amaçlanmıştır. Çalışma ortamlarındaki risklerin tespit edilmesinde
NIOSH ve HRN yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bu yöntemlerin daha doğru ve etkin bir
şekilde kullanılması için Excel VBA ve Visual Studio içerisindeki C# yazılımları
kullanılmıştır. Çalışmalar sırasında tek yöntemle risk analizi yapmanın çalışma
ortamlarındaki risklerin tüm yönleriyle ele alınmadığını ortaya koyduğundan yeni bir
yöntem geliştirme çalışması yapılmıştır. Geliştirilen yeni risk analizi yönteminde hem
ergonomik gereklilikler hem de çalışma ortamı ve çalışanın koşulları göz önüne alınmıştır.
Çalışmamız için belirlediğimiz yöntemlerle riskli bulunan iş ortamlarına riskleri azaltıcı ve
olası iş kazalarını önleyebilecek ergonomik iyileştirme önerileri sunulmuştur.
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
SPOR ALANINDA BİR VERİ MADENCİLİĞİ ÇALIŞMASI VE
BASKETBOLDA OYUNCU VERİMLİLİĞİ ÜZERİNE BİR KARAR DESTEK SİSTEMİ
UYGULAMASI
İbrahim Andaç COŞAR
Ayberk ARSEVEN
Emir ÇANKAYA
Danışman: Yard. Doç. Dr. Zehra KAMIŞLI ÖZTÜRK
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampüsü, 26555, Eskişehir
Gün geçtikçe ilerleyen ve gelişen bilgisayar sistemleri ve akıllı telefonlarla birlikte; finans,
spor, sigortacılık, pazarlama ve bankacılık alanlarında yığın veri miktarının inanılmaz şekilde
arttığı ve buna paralel olarak veri tabanlarının daha fazla kapasiteye ulaştığı görülmektedir. Ortaya
çıkan bu yığın veriler içerisinden doğru, etkin ve anlamlı bilgiye ulaşabilmek için veri madenciliği
çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmada, Nesine.com Eskişehir Basket SK’nin lig maçlarının
video analizi yapılarak, sonucu etkileyen nedenlerin araştırılıp, gelecek maçlar için sonuç tahmini
çalışması yapılmıştır. Video analizi için basketbol sahası bölgelere ayrılarak, oyuncuların bu
bölgelere göre etkinlikleri gözlemlenmiştir. Faul, serbest atış, atışlardan kazanılan sayılar, hücum
tipi ve savunma tipi gibi istatistiksel veriler birbirleri ile ilişkilendirilip, Python programında
sonuç tahmini için model oluşturulmuştur. Kurulan modelin yöntemi destek vektör makineleri
olarak belirlenmiştir. Ek olarak; aynı programda, veri görselleştirme çalışmaları yapılmıştır.
Analizi yapılmak üzere yayıncı kuruluştan alınan videolardan elde edilen verilere göre, her bir
oyuncunun sahadaki isabetli atış yaptığı yerlerin dağılımını gösteren grafikler çizilerek ısı haritası
çıkartılmıştır. Bunun yanında, ilgili takımın ve oyuncularının hücuma ve savunmaya katkısının
“PIR, EFF, PER” verimlilik kavramlarıyla hesaplandığı bir karar destek sistemi MS Excel’de
kurulmuş olup, karşılaştırmalı test ve analizler yapılmıştır.
PROJE FUARI 2017
BİR SANAYİ KURULUŞUNDA PALET YÜKLEME PROBLEMİ
İÇİN KARAR DESTEK SİSTEMİ OLUŞTURULMASI
Nagihan AKKAŞ
Elif GENÇ
Danışman: Prof.Dr. Refail KASIMBEYLİ
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
İşletmelerin lojistik maliyetlerinin düşürülmesi rekabet üstünlüğü
sağlaması açısından büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda ürün kutularının
paletlere yüklenmesi problemi literatürde sıklıkla üzerinde durulan konulardan
biridir. Eczacıbaşı Artema Bozüyük üretim tesisinde müşteri siparişleri listesine
göre çalışanlar teslimat gününden birkaç gün önce hangi kutunun hangi palette
olması gerektiğini tecrübeye dayalı olarak belirlemekte ve bu işlem yarım günlük
bir iş gücü kapasitesi gerektirmektedir. Fiziksel yükleme yapılırken daha optimal
bir yükleme yapılabileceği görülse bile önceden belirlenmiş olan yükleme planına
uyulmak zorundadır. Bu çalışmada, kutuların paletlere yüklenmesi için karar
vermede insan faktörü ortadan kaldırılarak optimal ya da optimale yakın çözüm
elde etmek, iş gücü kapasitesinde verimlilik sağlamak hedeflenmiştir. Palette
kullanılmayan hacmi minimize etmeye çalışan matematiksel model GAMS paket
programında çözdürülmüş ve büyük boyutlu problemler için uygun sürede çözüm
sağlamadığı görülmüştür. Bu nedenle sezgisel bir yöntem kullanılarak oluşturulan
karar destek sistemi ile kullanılan palet sayısı minimize edilmeye çalışılmaktadır.
Böylelikle taşıma maliyetlerinde azalma sağlanacaktır
PROJE FUARI 2017
ALTI SİGMA METODOLOJİSİ VE BİR İLAÇ ÜRETİM
TESİSİNDE ALTI SİGMA UYGULAMASI
Ömer Faruk KESKİN
Dorukhan AKMAN
Gökhan ATAN
Danışman: Yard. Doç. Dr. Ilgın POYRAZ ACAR
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampüsü 26555, Eskişehir
Bu çalışma Sakarya’da ilaç sektörü üzerine faaliyet gösteren NEUTEC İlaç Sanayi
firmasında gerçekleştirilmiştir ve Anadolu Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bitirme
tezi olarak hazırlanmaktadır.
Yapılan çalışma kapsamında Altı Sigma metodolojisi hakkında genel bilgiler
verilmiş ve konu içeriğine uygun literatür araştırmalarında ilgili noktalar paylaşılmıştır.
İlk aşamada ilgili veriler doğru olarak kayıt altına alınarak problemin tanımlaması
yapılmıştır. İkinci aşamada, tedarik edilen tüp ve kapakların birleştirilmesi sürecinde
ortaya çıkan kırılma ve çatlama nedenleri analiz edilmiş, boyut ve tolerans değerleri
incelenmiştir. Son aşamada mevcut sorunları çözmek ve firma yöneticilerinin istedikleri
hedeflere ulaşma amacıyla tüp çatlamasındaki hata oranını azaltmak için Altı Sigma
metodolojisi kullanılarak iyileştirme yapılacaktır.
Altı Sigma dünyada ve ülkemizde hem hizmet sektörü hem de imalat sektöründe
uygulanmaktadır. Çünkü verimi ve kârı artıran bir yöntemdir. Bizim çalışmamızdaki
amaç ise altı sigma kullanarak tüp çatlamasından meydana gelen müşteri
memnuniyetsizliğini ve hurdaya çıkan malzeme oranını düşürmektir.
Araştırmamızın temeli ise firma için tüplerin ve kapakların ideal tolerans farklarını
bulmaya ve bunlardan kaynaklanan sorunları azaltmaya dayanmaktadır. Asıl önemli olan
durum ise bizden istenen her güven seviyesinde sigma değerlerini kullanarak tüpler ve
kapaklar için üretici firmaya lazım olan tolerans değerlerini hesaplamaktır.
Firmada yaptığımız çalışmalar ise üretilen partilerden ana kütleden örnekler
alınarak bunların ortalama ve standart sapmaları hesaplanmaya çalıştık. Bulunan bu
sonuçlardan şirketin var olan sigma seviyesi hesaplanmaya çalışılmaktadır fakat bizim
için zor olan bir durum ise şudur ki üretim partileri çok değişkenlik göstermekte ve ideal
bir parti büyüklüğü bulunmamaktadır. Bu aşamadaki çalışmalarımız net bir sonuca
varabilmek için hâlen devam etmektedir.
PROJE FUARI 2017
BİR FABRİKADA ISIL İŞLEM FIRININA
GİRECEK PARÇALARIN ÇİZELGELENMESİ
Berfin BİLGİÇ
Reyhan AKGÜN Miyase Özlem KÖYBAŞI
Danışman : Prof. Dr. Refail KASIMBEYLİ
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu
Üniversitesi İki Eylül Kampusu,
26555, Eskişehir
Günümüzde birçok firmanın karşılaştığı en büyük problemlerden biri
zamanın etkin kullanılamamasıdır. Bu çalışmada, bir fabrikada yüksek işlem
süreleri nedeniyle süreçte darboğaz yaratan ısıl işlem fırınının optimizasyonu ele
alınmıştır. Fabrikadaki saha gözlemleri ve araştırmalar sonucunda bu problem
çizelgeleme problemi olarak değerlendirilmiş, çalışmaya bu doğrultuda devam
edilmiştir. Isıl işlemden sonraki istasyon olan işleme tezgahlarının beklemesini
enküçükleyen, süreç akışını sağlayan ve sevkiyat tarihlerine göre ağırlıklandırma
yöntemi kullanılarak yeni bir matematiksel model geliştirilmiştir. Problemin
çözümünde GAMS paket programı kullanılmıştır.
İşletmelerin
toplumsal
sorumluluklarından
en
önemlisi
çevresel
olumsuzlukları en aza indirgemektir. Gerçekleştirilen bu proje ile en uygun fırın
çalıştırma sıklığı belirlenebilmektedir. Fırının her çalışmasında harcanan elektrik
ve gaz sarfiyatları yapılan çalışma ile azaltılmış, çevreye daha duyarlı bir işletme
ortaya çıkmıştır. Mevcut sistemin matematiksel modellenme ile ele alınıp ulaşılan
sonuca göre yeni bir sistem düzenlenmesi ve böylece üretim sürecinin
optimizasyonunun sağlanması, projeyi girişimcilik açısından değerli kılmaktadır.
İşletmelerin
zamanı
etkin
kullanabilmesinde
çizelgelemenin
kanıtlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çizelgeleme, Optimizasyon, Modelleme, GAMS
önemi
PROJE FUARI 2017
___________________________________________________________
DAHA TUTARLI BİR EMNİYET STOKU TUTMA POLİTİKASI İÇİN TAHMİN
SAPMA EMNİYET ORANLARININ HESAPLANMASI
Sanem ÖNCÜL
Aslıhan KARAŞ
Gizem SÜRER
Danışman: Yard. Doç. Dr. Haluk YAPICIOĞLU
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
İşletmelerin stoklarını yönetme zorunluluğu sebebiyle, stok analizi üretim işletmelerinin
oldukça önem verdiği konulardandır. İşletmeler, müşteri taleplerini karşılayabilmek ve sonraki
dönemlerde sorun yaşamamak amacıyla gerekli gördükleri hammaddeleri, yarı mamulleri veya
nihai ürünlerini stoklamaktadır. Temel amacı işletmenin karlılığı ve başarısını artırmak olan stok
bulundurmanın; çok yüksek depolama maliyetleri, hasar ve bozulma masrafları, stoklara bağlanan
sermayeler ve depolanan ürünün modasının geçmesi gibi tehlikeleri de bulunmaktadır. Bu
sebeple, işletmeler stok miktarlarındaki belirsizlikleri dengeleyebilecek emniyet stokları
bulundurmalıdır. Çalışmamızı gerçekleştirdiğimiz Eczacıbaşı-Artema işletmesinde, aylık
sapmalar sipariş hacminin kaçmasına sebep olmakta ve işletme bu sapmaları kırabilmek adına
emniyet stokları ile kendini güvenli bölgeye almaya çalışmaktadır. Gerçekleştirdiğimiz çalışma
ile bileşen bazında tahmin sapma emniyet oranları hesaplanmıştır. Bulunan tahmin sapma emniyet
oranları, işletme tarafından ithal dinamik stok tablosunda kullanılarak SAP’ye aktarılmakta ve
emniyet stokları hesaplanmaktadır. Bu çalışma sayesinde emniyet stoklarının tutarlılığının artması
ile daha doğru bir stok planı oluşturulması sağlanmıştır.
ORTA ÖLÇEKLİ BİR YAN SANAYİ FİRMASINDA STOK YÖNETİMİ ÜZERİNE BİR
UYGULAMA
Seçil SARAÇ
Deniz ERDUR
M. Müge KİRPİ
Danışman: Doç. Dr. Onur KAYA
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampusu, 26555, Eskişehir
Bu çalışma kapsamında kablo fabrikasındaki hammadde stoklarının yönetim
optimizasyonu amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda mevcut çalışmalar incelenmiş, uygun
yöntemler değerlendirilmiştir. Stok yönetiminin ilk aşaması olarak, mevcut hammaddeler
önem derecelerine göre sınıflandırılmıştır. Önem derecesi yüksek olan hammaddeler
üzerinden geçmiş verilere dayalı talep tahmini yapılmıştır. Bu talep tahminine bağlı olarak
ekonomik sipariş miktarı, güvenlik stoku ve yeniden sipariş verme noktası tespit edilmiştir.
Son olarak, elde edilen veriler kullanılarak, MS Excel’de Visual Basic temelli bir Karar Destek
Sistemi geliştirilmiş olup; bu sistem kullanıcının ne zaman ve ne miktarda sipariş vermesi
gerektiğini hesaplamaktadır. Kalan stok yeniden sipariş verme noktasına geldiği anda,
kullanıcının sipariş vermesi için uyarı vermektedir. Ayrıca kalan stok seviyesi güvenlik
stoku ve bu stok seviyesinin altına düştüğü takdirde de sistem uyarı vermektedir.
Oluşturulan sisteme, yeni veri girişi yapılabilmekte; mevcut veriler güncellenebilmektedir.
Anahtar Kelimeler: stok yönetimi, karar destek sistemi, simülasyon, yeniden
sipariş verme noktası
PROJE FUARI 2017
Personel Servis Aracı Rotalaması İçin Bir Karar Destek Sistemi
Tolga ÇANDIR
Sinan AKBAŞ
Hüsnü Ahmet ÇETİN
Danışman : Doç. Dr . Onur KAYA
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi
İki Eylül Kampüsü, 26555, Eskişehir
ÖZET
Günümüz lojistik yönetiminde en önemli kararlardan biri dağıtım noktalarındaki talepleri
karşılayacak şekilde araçların en küçük maliyetler ile rotalanmasıdır. Araç Rotalama problemi
müşterilerin bilinen taleplerini sadece bir kez olmak üzere minimum maliyetli rotalarla
karşılamaktır. Projemizde lojistik, Araç Rotalama problemi, türleri ve çözüm yöntemleri ile ilgili
bilgi verilmiştir. Bu çalışmada Can Conta Hırdavat Sanayi personel servis aracının servis rotasını
en uygun çözüm yoluyla çözerek aracın gidebileceği minimum mesafe bulunmaya çalışılmıştır.
Araç rotalama problemi türlerinden biri olan kapasite kısıtlı araç rotalama problemi ve heterojen
filolu araç rotalama problemlerini içeren projemiz için bir matematiksel model kurulmuş ve
GAMS programlama dili ile çözülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Araç Rotalama, Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi, GAMS
PROJE FUARI 2017
KÜMELEME VE YAPAY SİNİR AĞLARI
YÖNTEMLERİ İLE TALEP TAHMİNİ:
STOK TUTMA BİRİMLERİ İÇİN BİR UYGULAMA
Yeşim ÇETİN – Yeşim IŞIK
Danışman : Yard. Doç. Dr. Zehra Kamışlı Öztürk
Endüstri Mühendisliği
Mühendislik Fakültesi, Anadolu
Üniversitesi İki Eylül Kampusu, 26555,
Eskişehir
Hayatımızın birçok alanında, doğrudan ya da dolaylı olarak temasta
bulunduğumuz seramik sağlık gereçleri, günlük hayatımızın önemli bir
bölümünü oluşturmaktadır.
Ürün çeşitliliğinin oldukça fazla olduğu seramik sağlık gereçleri sektörü,
sektör bazında kendi içerisinde mevsimsellik etkisi gösterirken, ürünlerinde ise
hem mevsimsellik hem de trend etkisi göstermektedir. Bu durum, seramik
sektöründe tahminleme yapılmasını oldukça zorlaştırmaktadır. Nitekim,
projenin yürütüldüğü firma tarafından genel olarak kabul gören talep
tahminleme oranı doğruluk payı %70 civarlarındadır. 700’den fazla farklı ürün
modeline sahip olan projenin yürütüldüğü firmada, özellikle talebin düştüğü
dönemlerde stoğa üretim yapılmaktadır. Bu durum ise stok tutma maliyetlerinde
artışa neden olmaktadır. Bu doğrultuda gelecek siparişler ile yapılacak olan talep
tahminlemesinin birbirine en yakın olması hedeflenmektedir.
Bu düşünceyle, problemin çözümüne yönelik veri madenciliği
yöntemlerinden Kümeleme Analizi’nin K Means Algoritması kullanılarak 700’den
fazla farklı ürün modelinin; 3 yıllık sipariş bilgileri, ürün grupları, satışa
sunuldukları pazar bilgileri, siparişlerin değişim katsayıları ve yeni ürün olup
olmama gibi özellikleri baz alınarak ürünlerin kendi içlerinde gruplara ayrılması
hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda kümeleme analizinin gerçekleştirilmesi
için açık kaynak kodlu istatistiksel bir yazılım olan R Studio programı
kullanılmıştır. Oluşturulan kümeler üzerinde talep tahminlemesi, mevsimsellik
ve trend etkilerini başarıyla yakalayan bir yöntem olan Yapay Sinir Ağları ile
MATLAB Neural Network Toolbox 6.0 paket programı kullanılarak
gerçekleştirilmiştir. Bunun sonucunda minimum %80 doğruluk payına sahip
talep tahminlemesi gerçekleştirilecektir.