ÖZET TÜRKİYE’DE EKONOMİK KRİZLERİN EKSEN KAYMASI BAĞLAMINDA DIŞ TİCARETE ETKİLERİ: 2000 SONRASI TÜRKİYE ÖRNEĞİ Osman DEĞER Yüksek Lisans Tezi, İktisat Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Halil UÇAL 2015, 147 sayfa Son yıllarda dünya ekonomisinin küreselleşmesiyle birlikte ülkeler arası sınırlar kalkmış bu durumun sonucunda ithalat ve ihracat rakamları artış göstermiştir. Zaman içinde ülkelerde çıkan ekonomik krizler, savaşalar ve diğer etkenler göz önünde bulundurulduğunda ülkeler arası dış ticaret bu dönemlerde farklılık göstermekle birlikte bu durum dünya ithalat ve ihracat rakamlarına yansımıştır. 1923 yılında kurulan yeni Türkiye Cumhuriyeti savaşın etkilerini üzerinden atmak için dış ticarete önem vermiş ve bu durumun sonucunda zaman zaman yeni dış ticaret politikaları belirlemeye çalışmıştır. Küreselleşen bir dünyada dünya ekonomileriyle yapılan dış ticaret anlaşmalarıyla birlikte Türkiye’nin de bu anlaşmalara taraf olması ve bu koşullara uyması gerekmektedir. Özellikle 1980 yılından itibaren serbest ekonomi politikalarına geçen Türkiye bu dönemden sonra daha fazla küresel bazda söz sahibi olmaya başlamış ve dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olmuştur. Dönemler itibariyle Türkiye’nin ithalat ve ihracat verileri dünyadaki bölgeler bazında değişiklik göstermiştir. Bu bağlamda yapmış olduğumuz bu çalışmanın amacı küreselleşen dünyada 2000 yılından sonra Türkiye’nin dünya ekonomisinde ne kadar söz sahibi olduğu ve bu dönemden itibaren Türkiye’nin dış ticaretinde eksen kayması sorunu olup olmadığı gözlemlenmeye çalışılmıştır. Bu sorun gözlemlenirken ampirik bulgular kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Dış ticaret politikaları, Dış ticaret teorileri, Eksen kayması sorunu, Türkiye vii