kolesterol ve trigliserid,apolipoprotein cıı

advertisement
KOLESTEROL VE TRİGLİSERİD
Cholesterol
and
triglyceride
test;
Lipoprotein/cholesterol analysis; Lipid profile;
Lipid panel; Hyperlipidemia – testing; Coronary
risk profile;
Kolesterol mum benzeri katı bir yağdır. Hem gıdalar ile alınır
hem de vücutta yapılır. Kanda kolesterol ve trigliserid
miktarı kardiyo vasküler hastalık riskinin değerlendirilmesi
için çok önemli testlerdir. Vücudun düzgün çalışabilmesi için
bir miktar kolesterol gereklidir. Fazla kolesterol damarlarda
birikerek esnekliğin bozulmasına ( damar sertliği ) ve
tıkanmalara yol açarak hipertansiyon, kalp ve damar
hastalıklarına, enfarktüs, inme ve felçlere yol açmaktadır.
LDL kolesterol nedir?
Kolesterolün bir kısmı kötü kolesterol denen ve karaciğerden
kolesterolü damara taşıyan kısımdır, buna Low Density
Lipoproteinler denir (LDL Kolesterol), damar sertleşmesi ve
tıkanmasından sorumludur.
HDL Kolesterol nedir?
Kolesterolün bir kısmı damarlardaki kolesterolü karaciğere
taşır. High Density Lipoproteinler yada iyi kolesterol de
denir. Yüksek olması kalp damar hastalıklarından korur.
Lipit profili testleri nelerdir?
Lipit profili yada koroner risk profili testleri şunlardır:
Total kolesterol,
LDL kolesterol ( kötü kolesterol),
HDL kolesterol ( iyi kolesterol),
VLDL ( Very Low Density Lipoproteinler) bakılmalıdır.
LDL miktarı trigliserid ve total kolesterolden hesaplanır,
eğer trigliserid miktarı çok yüksek ise direk LDL ölçümü
yapılır.
Kolesterol ve trigliserid laboratuar testleri ne
için bakılır?
Kolesterol ler ve trigliserid koroner risk hesaplaması,
hipertansiyon, kardiyo vasküler hastalıklar ve inme
risklerinin değerlendirilmesi için yapılır. Kolesterol ve
kardiyo vasküler hastalıklar riski çocuk yaşta başlar bu
nedenle ailede kardiyo vasküler hastalık olan ( hipertansiyon,
enfarktüs, felç vb. ) herkesin çocuk yaştan itibaren
kolesterol ve trigliserid profiline baktırmaları gereklidir.
Lipit profili laboratuar testleri:
• Tüm çocuklara bir kez,
• Ailede diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, inme ve
felç var ise düzenli aralıklar ile,
• Yüksek kolesterol problemi var ise tedaviye ilave olarak
düzenli aralıklar ile bakılmalıdır.
Erişkinler için:
• 20 yaşından önce herkesin lipit profil laboratuar testleri
yaptırması tavsiye edilmektedir. Eğer yapılmadı ise erkeklerin
35 yaş öncesi bayanların ise 45 yaş öncesi lipit profillerine
baktırmaları önerilmektedir. Bu değerlerin saklanması gerekir.
• Eğer diyabet, hipertansiyon kalp hastalığı, koroner kalp
hastalığı, inme geçirmiş ise yaşa bakılmadan tedavi ile
birlikte düzenli aralıklar ile (en az yılda bir) kolesterol
trigliserid testleri bakılmalıdır.
• Erişkin hastalar lipit profili laboratuar testleri normal
ise 5 yılda bir lipid profili bakılmalıdır.
Çocuklarda lipit profili laboratuar testleri:
Çocuklarda ilk kolesterol değerlerini ne zaman bakılması
gerektiği konusunda uzmanlar arasında tam bir konsensüs olmasa
da çocukluk çağı kolesterol değerleri çok bilgi vermektedir.
Bazı otoriteler ailede kardiyo vasküler hastalık,
hipertansiyon, diyabet olanların diğer otoriteler ise bütün
çocukların kolesterol profillerinin bakılmasını önermektedir.
Kolseterol ve triglserid için normal değerler:
LDL kolesterol: <130 mg/dL,
HDL kolesterol:>40 – 60 mg/dL,
Total kolesterol: < 200 mg/dL,
Trigliserid:10 – 150,
VLDL: 2 – 38
Anormal değerler ne anlama gelir?
Kolesterol ve trigliserid değerlerinde anormal değerler
kardiyo vasküler hastalıklar, hipertansiyon, inme, enfarktüs
ve felç riski demektir.
Herhangi bir akut, aktif enfeksiyon (örneğin romatoid artrit
alevlenmesi vb.) total kolesterol miktarını değiştirir. Bu
dönemde yapılan testler 2-3 ay sonra tekrarlanmalıdır.
Referanslar:
1. Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of
High Blood Cholesterol in Adults. Executive summary of the
third report of the National Cholesterol Education Program
(NCEP) expert panel on detection, evaluation, and treatment of
high blood cholesterol in adults (Adult Treatment Panel III).
JAMA. 2001;285:2486-2497. Updated 2004.
2. Libby P. Lipoprotein disorders and cardiovascular disease.
In: Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, Libby P, eds. Braunwald’s
Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine. 9th ed.
Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2011:chap 49.
3. Gennest J, Libby P. Lipoprotein disorders and
cardiovascular disease. In: Bonow RO, Mann DL, Zipes DP, Libby
P, eds. Braunwald’s Heart Disease: A Textbook of
Cardiovascular Medicine. 9th ed. Philadelphia, Pa: Saunders
Elsevier; 2011:chap 47.
4. U.S. Preventive Services Task Force. Screening for lipid
disorders in adults: U.S. Preventive Services Task Force
recommendation statement. Rockville (MD): Agency for
Healthcare Research and Quality (AHRQ); 2008 Jun. Accessed May
20, 2011.
5. U.S. Preventive Services Task Force. Screening for lipid
disorders in children. U.S. Preventive Services Task Force
recommendation statement. Rockville (MD): Agency for
Healthcare Research and Quality (AHRQ); 2007 Jul. Accessed May
20, 2011
APOLİPOPROTEİN CII
Apolipoprotein CII; Apo CII; Apo C2;
Apolipoprotein C bağırsaktan emilen yağ partiküllerinin
taşınmasında yer alır, Very Low Density Lipoprotein ( VLDL )
yapısında ve Trigliseridlerin yapısında yer alır. Aç karnına
alınan kanda bakılır.
Apolipoprotein CII ne için bakılır?
Hiperlipidemilerin ayırıcı tanısında kullanılan bir
laboratuvar testidir.
Apolipoprotein C yüksekliği ailesel lipoprotein lipaz
eksikliğine bağlı olabilir. Apo C nin yüksek olması Kalp damar
hastalıkları, kalp krizi, enfarktüs, anjina pektoris riskinin
yüksek olduğunu gösterir.
Apolipoprotein C düşüklüğü de aileseldir ( ailesel Apo C II
eksikliği) ve şilomikronemi sendromuna yol açar.
Referanslar:
1.
Mahley RW, Weisgraber KH, Bersot TP. Disorders of
lipid metabolism. In: Kronenberg HM, Melmed S, Polonsky KS,
Larsen PR, eds. Williams Textbook of Endocrinology. 11th ed.
Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2008:chap 36.
2.
Semenkovich CF. Disorders of lipid metabolism. In:
Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed.
Philadelphia, Pa: Saunders
Download