Veri Tabanı Veri tabanı

END3061
SİSTEM ANALİZİ VE
MÜHENDİSLİĞİ
BİLİŞİM SİSTEMLERİ GİRİŞ
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
1
VERİ NEDİR?
¾
¾
Dağınık bilgi kümesidir.
Veri, anlamlı bir şekilde düzenlendiği zaman yararlı bilgi olur.
VERİTABANI NEDİR?
¾
¾
¾
Birbiri ile ilişkili veriler topluluğudur.
Ya da, daha detaylı bir tanımla; veriyi yönetmek ve sunmak için kullanılan
tablolar, formlar, veri erişim sayfaları, sorgular ve raporlardan oluşan
nesneler topluluğudur.
Veritabanı sadece veriler yığınını değil, bunlar arasındaki ilişkiyi de inceler.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
2
Veri hiyerarşi yapısının en üstündeki yapı veritabanıdır.
Veritabanı birbirleri ile ilişkili verilerin bütünleşik olarak
tutulduğu bir alandır. Veritabanı basit olarak birden fazla
tablodan (ilişkiden) oluşan bir sistem olarak tanımlamak da
mümkündür.
Veri Tabanı Örnekleri:
•Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının bilgilerinin tutulduğu
veritabanları,
•Bankalardaki mevduat hesapları,
•Üniversitelerde öğrenciler, dersler, öğretim elemanları ve
dersliklerle ilgili ve öğrenci not girişlerinin yapıldığı ve de
bunların değerlendirilip raporlanmasının yapıldığı
otomasyon sistemleri.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
3
TEMEL SORULAR
•Dosya Nedir? Temel dosya tipleri nelerdir?
•Veri Tabanı nedir?
•Veri tabanı sistemleri neden tercih edilmelidir?
•Veri modeli nedir? Başlıca veri modelleri nelerdir?
•Varlık ve ilişki nedir?
•Varlık-ilişki modelinin temel kavramları nelerdir?
•Varlıkları eşlendirme biçimleri nelerdir?
•Varoluş koşulu nedir?
•Anahtar ve süper anahtar nedir? Ne gibi görevleri vardir?
•Varlık-ilişki şemalarının görevi nedir? Nasıl düzenlenir?
•Varlık-ilişki şemaları veri tabanı tablolarına nasıl
dönüştürülür?
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
4
KAYIT VE ALAN
Veri saklama birimlerinde depolanan veri topluluklarına
“dosya” (file) adı verilir.
Sabit disk üzerinde tutulan bu bilgiler, yeni bilgi
eklendiğinde büyüyecek ve çıkarıldığında küçülecektir.
Örneğin bir öğrenci listendeki her bir öğrencinin bilgileri de
bir kayıt oluşturur.
Her bir kayıtta farklı bilgiler içerebilir. Örneğin öğrencinin
adı, numarası, baba adı, doğum yeri gibi; Sayılan bu
bilgilerin her birine alan-field adı verilir.
Adı
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
Numarası
Baba Adı
Doğum Yeri
...
5
SIRALI DOSYALAR
Sıralı erişimde, dosyanın tüm kayıtları tek tek taranarak istenen
kayıtlara ulaşılır. Doğrudan erişim yönteminde ise, kayıtlar tek tek
sırayla okutulmaz, istenen kayıtlara doğrudan erişerek işlenir.
DİZİNLİ DOSYALAR
Sıralı dosyaların dezavantajlarından dolayı doğrudan erişimli dosyalar
kullanılır. Bu dosyalarda arama işlemi dosyanın başından itibaren
yapılmaz, belirtilen kayıtlara doğrudan erişilerek işlem yapılır.
Doğrudan erişimli dosyaların en tanınmışı dizinli dosyalar (indeksli
dosyalar) dır.
Bir dosya için oluşturulan dizin, söz konusu dosyanın anahtarları ile bu
anahtarların disk üzerinde bulunduğu alanı içerir. Anahtar alan,
erişimde kullanılmak üzere seçilen alan olarak değerlendirilir. Örnek
olarak öğrenci dosyasında, öğrenci numarasını içeren alanın dizin
olarak tasarlandığını varsayalım. Bir öğrencinin bilgilerine ulaşmak söz
konusu olduğunda, bu numara önce dizin üzerinde aranarak bulunur
ve diğer bilgilere de doğrudan erişilir.
HESABA DAYALI DOSYALAR
Bu dosyalarda dizinli dosyalarda olduğu gibi bir dizin tutulması
gerekmez, dosyanın herhangi bir kaydına doğrudan erişebilmek için bir
hesaplama algoritması kullanılır.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
6
VERİ TABANI SİSTEMLERİ
Uygulama
Uygulama
Programları
Programları
Veri Tabanı
VeriTabanı
Tabanı
Veri
YönetimSistemi
Sistemi
Yönetim
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
7
VERİ TABANI BİLEŞENLERİ
VTYS
===============
Tasarım araçları
Veri
Tabanı
Veri tabanı:
Kullanıcı verileri
Metadata
Dizinler
Uygulama Metadatasi
İçerir
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
Tablo Yaratma
Form Yaratma
Sorgu yaratma
Rapor yaratma
Prosedürel
dil derleyicisi
(4GL)
=============
İşletim sırasında
Uygulama
Programları
Form işleyici
Sorgu işleyici
Report Writer
Language Run time
Kullanıcı
Ara yüzü
Uygulamaları
8
VERİTABANININ FAYDALARI
¾
¾
¾
¾
Veri tekrarları ortadan kaldırılır ya da en aza indirilir.
Bellek alanı israfı önlenir.
Standart bir sorgu dili kullanmak mümkündür.
Veri bütünlüğünün bozulması önlenir.
VERİTABANININ RİSKLERİ
¾
¾
Kurulum ve bakımı klasik dosya sisteminden pahalıdır.
Sistem içinde bazı bileşenler iyi tasarlanmazsa sistem bir bütün olarak
başarısızlığa uğrayabilir.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
9
¾ VERİTABANI UYGULAMALARI İKİ
TEMEL TÜRE AYRILABİLİR.
z
z
Düz-dosya veritabanları oluşturanlar
İlişkisel (relational) veritabanları oluşturanlar.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
10
DÜZ-DOSYA VERİTABANI NEDİR?
¾
¾
¾
Bu tür programlarda tüm veritabanı tek bir tabloya sığdırılmalıdır.
Bu, birkaç kayıtta ortak olan herhangi bir bilginin her kayıtta tekrarlanacağı
anlamına gelir.
Word ve excel bu tür programlara örnektir.
Sıra No Öğrencinin Adı-Soyadı Doğum Yeri
Danışman Hocası
1
Elif Yiğit
Ankara
Prof. Dr. Erdal Emel
2
Esat Duman
Bursa
Doç.Dr. Cenk Özmutlu
3
Uğur Demir
İzmir
Doç. Dr. Nursel Öztürk
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
11
İLİŞKİSEL VERİTABANI NEDİR?
¾
¾
¾
Bu tür veri tabanında bir çok farklı tablo kullanılır ve tablolar arasinda ilişkiler
oluşturulur.
Bir ilişki, bir tabloya, başka bir başka bir tablodaki kaydı bağlanmamızı
sağlar.
Bu şekilde veriler daha az yer kaplar ve güncelleme kolaylaşır.
RDMS (RELATIONAL DATABASE MANAGEMENT SYSTEM)
¾
¾
İlişkisel veritabanı özelliği olan veritabanı yönetim sistemleridir.
Microsoft access, microsoft sql server, oracle, ibm db2 en çok
kullanılanlarıdır.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
12
VERİTABANI YÖNETİCİSİ
¾
¾
Veritabanı üzerinde her türlü yetkiye sahip olan kişidir.
Veritabanının tasarımı, üzerinde yapılacak değişikler, kullanıcılara gerekli
izinlerin verilmesi gibi işleri yapmakla yükümlüdür.
VERİTABANI BİLEŞENLERİ
¾
¾
¾
¾
¾
TABLOLAR
FORMLAR
VERİ ERİŞİM SAYFALARI
SORGULAR
RAPORLAR
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
13
TABLO NEDİR?
¾
¾
¾
¾
¾
Bir veritabanında verilerin saklandığı nesnelerdir.
Bir veri tabanında bir veya daha fazla tablo olabilir.
Örneğin “Endüstri Müh” isimli veritabanında “Dersler”, “Öğrenciler” ve
“Öğretim Elemanları” isimli 3 adet tablo olabilir.
Her sütün, bir bilgi kategorisi olan bir alanı temsil eder.
Her satır ise bir öğe için bilgi saklayan kayıttan oluşur.
Öğrenci No
Adı
Soyadı
Cinsiyeti
Bölümü
M0140026
Güven
Öner
Bay
Endüstri
M0140027
Cihan
Çap
Bay
Endüstri
M0140034
Semiha
Erdoğan
Bayan
Makina
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
14
VERİ TÜRLERİ
¾ TABLONUN ALAN İSİMLERİ
BELİRLENDİKTEN SONRA, HER BİR
ALANIN İÇERDİĞİ VERİ TÜRÜNÜNÜ DE
BELİRTİLMESİ GEREKİR.
¾ VERİ TÜRÜ METİN, NOT,
SAYI,TARİH/SAAT, PARA BİRİMİ,
OTOMATİK SAYI, EVET/HAYIR, OLE
NESNESİ VEYA KÖPRÜ OLABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
15
METİN
¾ EN FAZLA 255 KARAKTERLİK
ALFASAYISAL KARAKTERLERDİR.
¾ ÖRNEĞİN PERSONEL ADI, SOYADI...
¾ BÖYLE ALANLAR ÜZERİNDE
DOĞRUDAN DOĞRUYA
MATEMATİKSEL İŞLEMLER
YAPILAMAZ.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
16
NOT
¾ BAZEN TABLO İÇİNDE UZUN
AÇIKLAMALAR YAPMAK GEREKEBİLİR.
BU TÜR ALANLARA 65.500 KARAKTER
UZUNLUĞUNDA VERİ KAYDEDİLEBİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
17
SAYI
¾ SAYISAL DEĞERLER İÇİN KULLANILIR.
¾ BYTE, TAMSAYI, UZUN TAMSAYI, ÇİFT
VE TEK DUYARLIKLI TANIMLARI
YAPILABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
18
TARİH/SAAT
¾ BELLEKTE 8 BYTE’LiK YER KAPLAR VE
TARİH/SAAT BİLGİSİ İÇERİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
19
PARA BİRİMİ
¾ ÖZELLİKLE BÜYÜK PARASAL
DEĞERLERİN KULLANILDIĞI
ALANLARDIR.
¾ SAYININ TAMSAYI KISMI EN FAZLA 15,
ONDALIKLI KISMI EN FAZLA 4
KARAKTER OLABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
20
OTOMATİK SAYI
¾
¾
BÖYLE VERİ TÜRÜNE SAHİP ALANLAR,
TABLOYA YENİ BİR KAYIT EKLENDİĞİNDE,
ACCESS TARAFINDAN OTOMATİK OLARAK
ÜRETİLEN SIRALI YA DA RASTLANTISAL
DEĞERE SAHİP OLURLAR.
BU ALANDA BELİRTİLEN SAYISAL DEĞER
TEKTİR VE AYRI KAYITLARDA BİRBİRİNİN
AYNI OLAMAZ.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
21
BOLEAN (EVET/HAYIR )
¾ 1 BYTE’LiK UZUNLUĞA SAHİP BU
ALANLAR EVET VEYA HAYIR
BİÇİMİNDEKİ VERİLERİN SAKLANMASI
İÇİN KULLANILIR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
22
OLE NESNESİ
¾ EĞER TABLO ALANLARINDA RESİM,
SES VEYA GRAFİK GİBİ OLE
NESNELERİNİN SAKLANMASI
SÖZKONUSU İSE BU TANIMLAMA
YAPILIR.
¾ BU ALANIN BÜYÜKLÜĞÜ EN FAZLA 1
GB OLABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
23
KÖPRÜ (HİPERLİNK)
¾ BU VERİ TÜRÜ İLE HERHANGİ BİR WEB
SİTESİNİN ADRESİ SAKLANIR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
24
ALAN BOYUTU
¾ VERİ TÜRLERİNİ İÇEREN ALANLARDA
BAZI ÖZEL TANIMLAMALAR
YAPILABİLİR.
¾ BYTE, INTEGER, LONG INTEGER
BUNLARDAN BİR KAÇIDIR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
25
BYTE
¾ 0-255 ARASI POZİTİF TAMSAYILARI
SAKLAR.
¾ BELLEKTE 1 BYTE YER KAPLAR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
26
INTEGER (TAMSAYI)
TİPİDİR.
¾ -32.768 İLE 32.767 ARASINDA BİR
DEĞER ALABİLİR.
¾ 2 BYTE’LiK İŞARETLİ TAMSAYI
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
27
LONG (UZUN TAMSAYI)
¾ 4 BYTE’LiK İŞARETLİ TAMSAYI TİPİDİR.
¾ -2.147.483.648 İLE 2.147.483.647
ARASINDA BİR DEĞER ALABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
28
DİKKAT !!!!
¾ BYTE, INTEGER VE LONG TİPİNDEKİ
DEĞİŞKENLERE ONDALIK SAYI
ATANIRSA, SAYI EN YAKIN TAMSAYIYA
YUVARLANIR.
z
z
z
z
Dim i as integer
i=4.3 ‘ i=4 olarak atanir
i=4.5 ‘ i=5 olarak atanir
i=4.6 ‘ i=5 olarak atanir.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
29
SINGLE (TEK)
¾ 4 BYTE’LiK ONDALIK SAYI TİPİDİR.
¾ (+/-)3.402823E38
İLE (+/-)1.401298E-45
ARASINDA DEĞER ALABİLİR.
¾ ONDALIK OLARAK EN FAZLA 7 HANE
SAKLAYABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
30
DOUBLE (ÇİFT)
¾ 8 BYTE’LiK ONDALIK SAYI TİPİDİR.
¾ (+/-)1.79769313486232E308 İLE (+/-
)4.94065645841247E-324 ARASiNDA
DEĞER ALABİLİR.
¾ ONDALIK OLARAK EN FAZLA 7 HANE
SAKLAYABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
31
CURRENCY
¾ 8 BYTE’LiK ONDALIK SAYI TİPİDİR.
¾ ANCAK SAYININ ONDALIK KISMI 4
BASAMAKTAN FAZLA OLAMAZ.
¾ BU TİP, DAHA ÇOK PARA HESAPLARI
VE VİRGÜLDEN SONRAKİ
HASSASİYETİ ÖNEMSİZ OLAN
İŞLEMLER İÇİN KULLANILIR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
32
CURRENCY
¾ 922337203685477.5808 İLE
922337203685477.5808 ARASiNDA
DEĞER ALABİLİR.
z
z
z
Dim i as currency
i=4.30571 ‘i=4.3057
i=4.30575 ‘i=4.3058
¾ OLARAK ATANIR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
33
DECIMAL (ONDALIK)
¾ 14 BYTE’LiK VERİ TİPİDİR.
¾ BU TİPİN EN ÖNEMLİ
ÖZELLİĞİ,SAYIDAKİ BÜTÜN
BASAMAKLARIN TUTULMASIDIR.
¾ BU VERİ TÜRÜ 28 ONDALİK KARAKTER
SAKLAYABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
34
INPUT MASK (MASKE)
¾ VERİLERİN BELİRLİ KURALLARA
UYMASINI SAĞLAYAN
KISITLAMALARDIR.
¾ ÖRNEĞİN BİR ALANA SADECE
SAYISAL DEĞERLERİN GİRİLMESİ
ZORLANABİLİR.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
35
INPUT MASK (MASKE)
¾
¾
¾
¾
¾
¾
MASKENİN OLUŞTURULMASINDA BAZI
ÖZEL İŞERETLERDEN YARARLANILIR.
?:A-Z ARASI ALFABETİK KARAKTER.
L: A-Z ARASI ALFABETİK KARAKTER.*
#:0-9 ARASI RAKAM VEYA BOŞLUK. + VE –
KULLANILABİLİR.
0:0-9 ARASI RAKAM.+ VE – GİRİLMEZ.*
9: 0-9 ARASI RAKAM VEYA BOŞLUK.
*giriş zorunlu
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
36
Varlık-İlişki Veri Modellemesi
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
37
VARLIK
¾ Bir Varlık hakkında bilgi tutmak istediğimiz
gerçek dünyadaki (veya varsayılan
dünyalardaki) bir nesnedir
z
z
Kişiler (ör: öğrenciler, müşteriler, çalışanlar,
yazarlar)
Şeyler (ör: siparişler, toplantılar, parçalar,
şirketler)
ÖĞRENCİLER
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
DERSLER
KİTAPLAR
38
İLİŞKİ VE İLİŞKİ KÜMELERİ
Varlıklar arasındaki bağlantıya ilişki adı verilir. (Ör:
“Öğrenciler” ve “Dersler” varlıkları. Aynı tür ilişkilerin
oluşturduğu kümeye ilişki kümesi denir.
E1, E2,…,En varlık kümeleri ise, bu kümeler arasındaki R
ilişkisi şu şekilde tanımlanır.
R = {(e1 , e 2 ,...., e n ) e1 ∈ E1 , e 2 ∈ E 2 ,...., e n ∈ E n
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
}
39
İLİŞKİ VE İLİŞKİ KÜMELERİ
E1={Murat, Özgür}
E2={Simulasyon, Veri Tabanı}
E1 x E2 = {(Murat,Simulasyon), (Murat, Veri Tabanı),
(Özgür,Simulasyon), (Özgür, Veri Tabanı)
R1={(Murat, Simulasyon)}
R2={(Murat, Veri Tabanı)}
R3={(Murat, Veri Tabanı),(Özgür, Simulasyon)}
R 1 ⊆ E1xE 2
R 2 ⊆ E1xE 2
R 3 ⊆ E1xE 2
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
40
İLİŞKİ VE İLİŞKİ KÜMELERİ
Öğrenci No
Öğrenci Adı
Adı
Ders No
Ders Adı
Adı
M0140011
Özgü
zgür
MAT1071
Matematik I
M0140013
Sevim
FZK1071
Temel Fizik I
M0140034
Mutlu
KMY1077
Genel Kimya
M0140041
Umut
END1015
Teknik Resim I
M0140045
Hakan
END1061
Endü
Endüstri Mü
Mühendisliğ
hendisliğine Giriş
Giriş
END1013
Bilgisayar Programlama I
AİT101
Atatü
Atatürk İlk.ve Ink.Tarihi
Ink.Tarihi I
R1={(Özgür, Matematik I), (Özgür, Temel Fizik I)}
R2={(Sevim, Genel Kimya)}
R3={(Mutlu, Teknik Resim I)}
R4={(Umut, Endüstri Mühendisliğine Giriş)}
R5={(Hakan, Bilgisayar Programlama I), (Hakan, Atatürk İlk.ve Ink.Tarihi I)}
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
41
Nitelikler
¾ Bir varlığı belirlemeye yarayan, o varlıkla
etkileşim kurmak ya da o varlığı kullanmak
için gerekli önemli nitelikleri (yani
varlıkların metadata’ları)
Doğ. tar
İlk Adı
İkinci Adı
Soyadı
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
Yaşı
Adı
ÇALIŞAN
K.No.
Projeler
42
İlişkiler
¾ İlişkiler varlıklar arasındaki bağıntılardır.
İlişkiler bir ya da daha fazla varlık arasında
olabilir ve belirli ilişki türlerine mensup
olabilir
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
43
İlişkiler
¾ Birden-bire
¾ Birden-çoğa
¾ Çoktan-bire
¾ Çoktan-çoğa
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
44
Birden-bire İlişki
A varlık kümesi içindeki bir varlık, B varlık
kümesi içindeki sadece bir varlık ile ilişkili
ise ve B varlık kümesi içindeki bir varlık A
varlık kümesi içinde sadece bir varlık ile
ilişkili ise birden-bire ilişki söz konusudur.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
45
Birden-bire İlişki
A={a1,a2,…an}
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
B={b1,b2,...,bm}
a1
b1
a2
b2
.
.
.
.
an
bm
46
Birden-bire İlişki
17.11.2010
Müşteri No
Müşteri Adı
Adı
Hesap No
Bakiye
101
Burak
1350
100
215
Begü
Begüm
1400
125
328
Selin
1525
1150
134
Sezin
1111
120
145
Dilay
1200
230
1500
300
1700
440
Sistem Analizi ve Mühendisliği
47
Birden-çoğa İlişki
A varlık kümesi içindeki bir varlık, B varlık
kümesi içindeki birden fazla varlık ile ilişkili
ise, bu eşleşmeye birden çoğa ilişki adı
verilir. Bu durumun tersi söz konusu
değildir. Yani B kümesimdeki bir varlık, A
kümesindeki sadece bir varlık ile
eşleşebilir.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
48
Birden-çoğa İlişki
A={a1,a2,…an}
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
B={b1,b2,...,bm}
a1
b1
a2
b2
.
.
.
.
an
bm
49
Birden-çoğa İlişki
A={Anneler}
A={Ayşe, Fatma}
B={Çocuklar}
B={Ali, Burak, Seçkin, Canan, Berk}
R={(Ayşe, Ali), (Ayşe, Seçkin), (Ayşe, Canan),(Fatma,Burak),(Fatma,Berk)}
Ali
Burak
Ayşe
Seçkin
Fatma
Canan
Berk
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
50
Çoktan-bire İlişki
A varlık kümesi içindeki birden fazla varlık,
B varlık kümesi içindeki bir varlık ile ilişkili
ise, bu eşleşmeye çoktan bire ilişki adı
verilir.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
51
Çoktan-bire İlişki
A={a1,a2,…an}
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
B={b1,b2,...,bm}
a1
b1
a2
b2
.
.
.
.
an
bm
52
Çoktan-bire İlişki
A={Anneler}
A={Ayşe, Fatma}
B={Çocuklar}
B={Ali, Burak, Seçkin, Canan, Berk}
R={(Ayşe, Ali), (Ayşe, Seçkin), (Ayşe, Canan),(Fatma,Burak),(Fatma,Berk)}
Ali
Burak
Ayşe
Seçkin
Fatma
Canan
Berk
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
53
Çoktan-bire İlişki
A={Çocuklar}
B={Anneler}
A={Ali, Burak, Seçkin, Canan, Berk} B={Ayşe, Fatma}
R={(Ali, Ayşe), (Seçkin, Ayşe), (Canan, Ayşe),(Burak,Fatma),(Berk,Fatma)}
Ali
Burak
Ayşe
Seçkin
Canan
Fatma
Berk
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
54
Anahtarlar
Bir varlık kümesi veya bir ilişki kümesi
içinde yer alan varlıkları birbirinden ayırt
etmek için anahtar kullanırız. Örneğin
öğrenci varlık kümesindeki her bir
öğrenciyi diğerinden ayırt etmek için
Öğrenci_No anahtar olarak kullanılabilir.
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
55
Varlık-İlişki Şemaları
Varlık
E
Bağımlı varlık
Zayıf varlık
E
Nitelik
a
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
Anahtar nitelik
Türetilen nitelik
a
a
Çok değerli nitelik
İlişki
a
R
56
Varlık-İlişki Şemaları
Birden-bire:
E1
R
E2
R
E2
R
E2
Birden-çoğa:
E1
Çoktan-bire:
E1
Çoktan-çoğa:
E1
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
m
R
n
E2
57
Varlık-İlişki Şemaları
Varlık: Personel
Nitelikleri: Adı, Cadde, Sokak, Apartman, Doğum tarihi, Sevdiği yiyecekler
Yaşı
Cadde
Sokak
Adres
Personel
Apartman
Doğum
tarihi
Adı
Sevdiği
yiyecekler
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
58
Varlık-İlişki Şemaları
Müşteri={SSK No, Adı, Adresi}
Hesap={Hesap No, Bakiye}
Hesap
No
Adres
SSK No
Müşteri
musHes
Bakiye
Hesap
Adı
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
59
Varlık-İlişki Modelinin Tablolaştırılması
Adı
SSK No
Müşteri
Müşteri={SSK No, Adı, Adresi}
Hesap={Hesap No, Bakiye}
MusHes={SSK No, Hesap No, Tarih}
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
Hesap
No
Tarih
Adres
MusHes
Adı
Hesap No
SSK No
Bakiye
Hesap
SSK No
Adres
Bakiye
Hesap No
Tarih
60
Varlık-İlişki Modelinin Tablolaştırılması
Müşteri No
Tarih
Müşteri
Sahip
Adı
Oto Model
Renk
Otomobil
Sahip Tablosu
Müşteri No
Oto Model
Tarih
A1
XL70
01.02.2007
B2
XL70
01.02.2007
B2
XL80
01.02.2008
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
61
Varlık-İlişki Modelinin Tablolaştırılması
Müşteri No
Tarih
Müşteri
Sahip
Adı
Oto Model
Renk
Otomobil
Sahip Tablosu
Müşteri No
Oto Model
Tarih
A1
XL70
01.02.2007
B2
XL70
01.02.2007
B2
XL80
01.02.2008
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
62
Varlık-İlişki Modelinin Tablolaştırılması
Müşteri No
Tarih
Müşteri
Sahip
Adı
Oto Model
Renk
Otomobil
Sahip Tablosu
Müşteri No
Oto Model
Tarih
A1
XL70
01.02.2007
B2
XL80
02.02.2007
B2
XL90
01.02.2008
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
63
Varlık-İlişki Modelinin Tablolaştırılması
Müşteri No
Tarih
Müşteri
Sahip
Adı
Oto Model
Renk
Otomobil
Sahip Tablosu
Müşteri No
Oto Model
Tarih
A1
XL70
01.02.2007
B2
XL80
02.02.2007
C3
XL90
01.02.2008
17.11.2010
Sistem Analizi ve Mühendisliği
64