118 BS-018 Geobacillus caldoxylosilyticus TK4 Suşundan Klonlanan Rekombinant Fosfotriesteraz Homolog Proteininin Mutasyonu ve İzlenmesi Fulya Öz, Melike Yıldırım Akatın, Ahmet Çolak, Yakup Kolcuoğlu, Nagihan Sağlam Ertunga Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, 61080 Trabzon fuly84_ktu@hotmail.com Sarin, soman ve VX gibi kimyasal savaş ajanlarının geliştirilmesinde ve tarımda böcek öldürücülerin üretiminde yaygın olarak kullanılan organofosfatlardaki fosfoester bağlarının hidrolizini katalizleyen enzimler fosfotriesteraz (PTE)’lar olarak adlandırılır [1,2]. Fosfotriesteraz homolog protein (PHP)’ler, fosfotriesterazlarla, aktif bölgelerinin yapısı ve üç boyutlu yapıları açısından benzerlik göstermektedir [3]. PHP’nin varlığı bugüne kadar çok az sayıda mikroorganizmada bildirilmiştir. Ayrıca, farklı organizmalardan PHP kodlayan genlerin klonlanması ve ekspres edilip ayrıntılı biyokimyasal karakterizasyonunun yapıldığı çalışmaların sayısı da yok denecek kadar azdır [4]. Yapılan çalışmalarla, Geobacillus caldoxylosilyticus TK4’ten elde edilen rekombinant fosfotriesteraz homolog proteininin (TK4PHP) amino asit sırasının, Pseudomonas diminuta PTE’si (PDPTE), Mycobacterium tuberculosis PHP’si (MTPHP) ve Escherichia coli PHP’sinin (ePHP) amino asit sıraları ile karşılaştırılması sonucunda, birinci, yedinci ve sekizinci β/α birimlerini örten 3 aktif bölge lopunun (lop 1, lop 7, lop 8) TK4PHP’sinde PDPTE’den daha kısa olduğu görülmüştür [3,4]. Lop 8, substrat bağlanma birimleri olan Phe 306 ve Tyr 309’u içermektedir. Bu nedenle, ilk olarak TK4PHP’sinin lop 8’inde, PTE’ lerden 9 amino asit kısa olan bu farklılığı gidermek için bir mutasyon yapılmasına karar verildi. Bunun için, ve M3R M3F (5’-gtggctttagcagctatgtgaccaacattcaatcacatttactttctcgcggcgg-3’) (5’-gaatgttggtcacatagctgctaaagccacgcgttacatcgctagaaagcaag-3’) primer seti ile TK4PHP’sini içeren pET28-a(+) vektörü kullanılarak bir PCR yapıldı. PCR ürünü kit kullanılarak saflaştırıldı. DpnI enzimi ile uygun şartlar altında kesim yapıldıktan sonra, E. coli DH5α hücresine transformasyon gerçekleştirildi. Büyüyen kolonilerden plazmit izolasyonu yapılarak DNA sıra analizi için Macrogen Inc.’ye gönderildi. Gelen sonuçların incelenmesi ile istenilen 27 nükleotidin belirlenen bölgeye, doğru bir şekilde yerleştirildiği görüldü. Mutant gen, E. coli BL21(DE3)pLysS konakçı hücresine transformasyon yapıldı ve mutant protein ekspres edildi. Ekspres edilen protein, N ucunda 6 tane histidin birimi içerdiğinden dolayı, paramagnetik nikel parçacıkları içeren “MagneHis Protein Purification System (Promega)” kullanılarak saflaştırıldı. Protein ekspresyonu ve saflaştırma işlemi, SDS-poliakrilamid jel elektroforezi yapılarak doğrulandı. Çalışmanın bundan sonraki aşamalarında mutant proteinin biyokimyasal karakterizasyonu gerçekleştirilecektir. KAYNAKLAR [1] Raushel, F.M. Current Opinion in Microbiology 5, 288-295, 2002. [2] Hou, X., Maser, R.L. Magenheimer, B.S. and Calvet, J.P., Gene, 168, 157-163, 1996. [3] Afriat, L., Roodveldt, C., Manco, G. and Tawfik, D.S., Biochemistry, 45, 13677-13686, 2006. [4] Yildirim M., Colak, A., Col, M. and Canakci, S., Process Biochemistry, 44, 1366-1377, 2009.