KimyaKongreleri.org

6.Ulusal Kimya Öğrenci Kongresi
FARKLI BİTKİ ÇAYLARININ ANTİOKSİDAN KAPASİTELERİNİN
KARŞILAŞTIRILMASI
Berna NİŞ, Dilek ÖZTÜRK, Burçak KAYA ÖZSEL
Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Kimya Bölümü
Bursa, Türkiye
nisberna@gmail.com - dilekozturk1993@gmail.com
ÖZET:
Günümüzde bitki çayları popüler olmaya
başlamış ve tüketimi hızla artmıştır. Bu gelişim, bitki
çaylarının insan sağlığı üzerine etkilerinin de en çok
çalışılan konulardan biri olmasını sağlamıştır. Bitki
çayları genellikle antioksidan özelliği olan maddeler
olarak bilinir. Antioksidanları ise, radikal oluşumunun
sınırlandırılması,
radikal
reaksiyonlarının
sona
erdirilmesi, oluşan radikallerin etkisiz hale getirilmesi
ve hasarlı moleküllerin ortadan kaldırılmasından
sorumlu moleküller olarak tanımlayabiliriz. Antioksidan özelliği olan maddelerin bir kısmını
vücut kendisi, serbest radikallere karşı bir savunma sistemi olarak üretir. Diğer kısmını ise
beslenme yolu ile gıdalardan aldığımız doğal antioksidan etkili bileşikler oluşturur. Bu
bileşikler metabolizmaya katılır ve bu sayede çeşitli hastalıklara karşı koruyucu etki
gösterirler. Bu özellikleriyle hücrelerin anormalleşme ve tümör oluşturma risklerini azalttıkları
gibi, hücre yıkımını da azalttıkları için yaşlılık etkisini minimuma indirirler. Bu antioksidan etki,
askorbik asit, tokoferoller, karotenoidler, flavonoidler, fenolik asitler ve tiyoller gibi antioksidan
özellikli bileşiklerden kaynaklanır. Doğada bulunan bazı bitkiler, toksik özellik gösterdiği
bilinen sentetik antioksidanlardan (BHT, BHA, PG vb.) daha etkili ve daha yararlı olan doğal
antioksidan kaynaklarıdır. Bu bitkiler (adaçayı, biberiye, ıhlamur, hibiscus, ısırgan, kekik,
kuşburnu, karanfil, rezene, papatya vb.) genellikle köklerinin, kök gövdelerinin, dal
sürgünlerinin, yapraklarının, çiçeklerinin, kabuklarının, meyvelerinin veya tohumlarının hos
kokulu (aromatik) kısımlarının kurutulması ve kaynar suda içime uygun hale getirilmesi ile
tüketilmektedirler [1].
Bu çalışmada, Türkiye’de (Bursa) satılan ve çayı hazırlanarak tüketilen farklı, saf doğal bitki
örneklerinin toplam fenolik madde ve toplam antioksidan kapasitesilerinin belirlenmesi ve
birbirleri ile karşılaştırılması amaçlanmiştır. Bitkilerin antioksidan kapasiteye neden toplam
fenolik madde içeriği Folin Cioceltau reaktifi, antioksidan kapasitesi iseDPPH serbest
radikalkullanılarak UV–vis spektroskopisi ile belirlenmiştir.
Anahtar kelimeler: Bitki çayları, antioksidan kapasite, DPPH.
Kaynaklar
[1] Arıdud, R. ''Bazı şifalı bitkilerin antioksidan aktivitelerinin belirlenmesi''. Sakarya Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, 2013.
66
KimyaKongreleri.org