B : 21 23.:L2.1949 yerinde değildir, maddenin aynen kabulünü ri­ ca ederim. HASENE İLGAZ (Çorum) — Verdikleri izahata teşekkür ederiz. Komisyon çalışmış maddeye faydalı bir veçhe vermiştir. Yalnız bir ana muayene olduğu zaman, ona bâzı vazifeler tahmil ediyoruz. Doktorun tavsiyesi üzerine si­ gorta "bakımından işçiyi himaye ediyoruz da aca­ ba doktorun işçi için tavsiyesini iş veren neden göz önünde tutmuyor veya iş veren bu tavsiye­ lere dikkat edecek midir? HULUSİ ORAL (Devamla) — Şimdi sayın Hasene İlgaz'ın... HÜSEYİN ULUSOY (Niğde) — Bir sual de ben soracağım. BAŞKAN — Bunu bitirsinler de. HULUSİ ORAL (Devamla) — Esasen aşa­ ğıda gelecek hükümler mucibince sigortalı ka­ dın doğumdan altı ay evvel muayeneleri için hâmile olduklarını haber vermekle mükelleftir­ ler; verdikten sonra gebelikten mütevellit has­ talıklar daima tedavi edilecektir. Doğumdan üç hafta evvel zaten çalışamıyacaktır. Çalışırsa ödenek alamaz, ödenek alabilmek için doğum­ dan üç hafta evvel ve altı hafta sonra çalışma­ mak lâzımdır. Bu suretle biz onu mecburi istirahate sevkediyoruz. Sonra: Demin sayın bayan bir şey söylemiş­ lerdi. İşçiler iş yerlerine gittikleri zaman, işçilerin sağlık durumlarını tetkik etmek işçi sigortala­ rını ilgilendiren bir hâdisedir. İşçi Sigortaları sigortalanmış işçiyi elinde mevcut kanunla, İş Kanununun 92, 93 ve 95 nci maddesiyle teftiş ve murakabe edecektir. Ben kendisine cevap verdiğimi zannediyo­ rum. Değilse tavzih buyursunlar. HASENE İLGAZ (Çorum) — Ben tatmin edilmiş değilim. Burada vermiş olduğunuz ce­ vapla ben öyle gördüm ki yine iş veren himaye ediliyor. Çünkü işçi kadın bulunduğu hizmet­ lerde yıprandıkça kendisinde kesel hissedecek ve işveren, fabrika işini değiştirmiyeeek demek­ tir. Ben bunun iş veren tarafından göz önüne alınmasını istiyorum. ÇALIŞMA KOMİSYONU SÖCÜSÜ HULUSİ ORAL (Devamla) — Efendim, iş, işçinin duru­ mu ile mütenasip değilse o işde işçiyi çalıştıran 0:1 ceza ile tecziye edilmektedir. (35) nci maddede hüküm vardır. Bir kadın hâmile olduktan son­ ra onun durumu o işte çalıştırmayı icabettirecek vaziyette değil, ise İş Kanunu şümulüne de girecek ve derhal değiştirilecektir. Binaena­ leyh hiç bir zaman durumu ile mütenasip olmıyacak yerde çalıştırılmıyacaktır. HÜSEYİN ULUSOY (Niğde) — Gebe bir kadının hastalığının, sigorta tarafından kendi­ sine yapılan tavsiyelere riayet etmemesinden ile­ ri geldiğinin takdiri nasıl yapılacaktır? İzahını rica ediyorum. ÇALIŞMA KOMİSYONU SÖCÜSÜ HULUSİ ORAL (Devamla) — Efendim, şüphesiz tıbba ait olan bir meseledir bu. Bir, iki madde evvel kabul ettiğimiz ebelere vaziyetini altı ay evvel haber verme mükellefiyeti veya ufak da olsa, bir baş ağrısı da olsa mâruz kaldığı hastalığı doktora ve ebeye gösterilmesi mecburiyeti kon­ muştur. Nihayet verilen ilâç ve reçetelerin tat­ bik edilip edilmediğini doktor tâyin edecektir. Bu, nihayet doktorla ebe arasında olacaktır. Doktor, ben şu ilâçları verdim, fakat kullanma­ mış derse... Buna itiraz olursa itiraza ait kı­ sımların hal mercileri aşağıdaki maddelerde ge­ liyor. Bu itirazlar halledilecektir. FETHİ ERlMÇAÖ (Edirne) — 11 nci mad­ dedeki mahrumiyet, benim tâbirimce ceza hük­ münün sadece işçi kadınlara tatbik etmiş olu­ yoruz. Kendisi işçidir, kadın gebeliği zamanın­ da muayene olmamış veya muayene olmuş ta doktorun gösterdiği tedaviye devam etmemiş. Kendisini bundan mahrum etmekteyiz. Halbu­ ki, dairelerde çalışan memur hanımlarımıza aynı durumda iken müsamaha gösteriyoruz, ke­ za kadın yurttaşlar aynı müsamahaya mazhar oluyorlar işçi erkeğin işçi olmıyan karısı da bu durumda. Kala kala bir avuç işçi kadını bun­ dan mahrum ediyoruz. Arkadaşlarım; bir işçi kadın iş göremez ha­ le- düşerse ona ne vereceğiz, acaba alacağı şey .nedir, kanun hükümlerine göre sıhhatli olarak işte çalıştığı zaman almakta olduğu günlük pa­ ranın yarısı verilecektir. Yani gündeliği iki li­ ra ise hastalığı veya iş göremezliğinde nihayet bir lira alacaktır. Bu da ekmek parasından iba­ rettir, arkadaşlar bu bir lira... Bu arzettiğim mahrumiyet hükmü ise bu bir lirayı da alıyor. Diğer kadın vatandaşlar iyi bir vaziyette iken I yalnız işçi kadın bu vaziyete düşürülmüş olu- — 443 —