Telekomünikasyon Sektörüne “Stratejik” Bir Bakış - Inet-tr

Telekomünikasyon Sektörüne
“Stratejik” Bir Bakış
Emin Sadık AYDIN
DPT
21 Aralık 2006
inet-tr ’06 Konferansı
TOBB-ETÜ - Ankara
Gündem
•
•
•
•
•
Dünyada Durum
Türkiye Nerede
“Stratejik” Bakış
Eylemler
Sonuç / Değerlendirme
2
Dünyada Durum
• Sektör Büyüklüğü
– GSMH’ya oran
• Genişbant
– Yaygınlık
• Yerel Ağın Ayrıştırılması (LLU)
– DSL fiyatları ve rekabet ilişkisi
• Düzenleme Karnesi
3
Dünyada Durum - I
Dünya Telekomünikasyon Sektörü Gelirleri
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Hizmetler
Harcama (B USD)
Yıllık Büyüme (%)
1,042.70 1,130.30 1,208.50 1,284.40 1,352.30 1,412.40 1,442.60
10,6
8,4
6,9
6,3
5,3
4,4
2,1
Harcama (B USD)
247.90
280.00
297.00
317.50
330.40
338.40
339.90
Yıllık Büyüme (%)
- 1.1
12,9
6,1
6,9
4,1
2,4
0,4
Ekipman
Toplam
Harcama (B USD)
Yıllık Büyüme (%)
1,290.60 1,410.30 1,505.50 1,601.90 1,682.70 1,750.80 1,782.50
8,2
9,3
6,8
6,4
5.0
4.0
1,8
Kaynak: Gartner, Global Telecommunications Market Take, 2005
4
Kaynak: OECD, IDC, 2004
6
Donanım
Irlanda
Yazılım
Türkiye
7
Meksika
Italya
Norveç
%
İspanya
Yunanistan
Avusturya
Fransa
Almanya
Japonya
Danimarka
Polonya
Belçika
Portekiz
Kanada
OECD 28
Hollanda
Slovakya
İngiltere
Finlandiya
ABD
İsveç
İsviçre
Avustralya
Macaristan
Kore
Yeni Zelanda
8
Çek Cumhuriyeti
Dünyada Durum - II
BİT Sektörünün GSYİH İçindeki Oranı
Telekomünikasyon
Diğer BİT hizmetleri
5
4
3
2
1
0
5
Kaynak: Source:
OECD, OECD
2006
D
N e enm
th a
er rk
la
n
Ic d s
ela
n
Sw Ko d
i tz r e a
er
la
F i nd
nl
N o and
r
Sw w a y
ed
Un
C a en
i te
d nad
Ki
ng a
d
U n Be o m
i te l giu
d
St m
at
Lu J a e s
x e pa
m
n
bo
Au u r g
s
F r tr ia
a
Au nce
s
G tr ali
er a
m
an
Sp y
ai
n
It a
N e Po l y
r
C z w Z tu g a
e c ea l
h l an
Re d
pu
Ir ebli c
H u lan d
ng
a
Po r y
la
Sl
ov
T u nd
ak
rk
R e ey
pu
M b lic
ex
G ic o
re
ec
e
Dünyada Durum - III
OECD Ülkeleri Genişbant Abone Oranı, Haziran 2006
OECD
Ülkeleri
Genişbant
AbonebyOranı,
Haziran
OECD
Broadband
subscribers
per 100 inhabitants,
technology,
June 2006 2006
30
DSL
Cable
Other
25
20
OECD average
15
10
5
0
Kaynak: OECD, 2006
6
Dünyada Durum - IV
AB Ülkelerinde DSL Fiyatları ve Rekabet Düzeyi
OECD Ülkeleri Genişbant Abone Oranı, Haziran 2006
Kaynak: OECD, 2006
Kaynak: EU Information Society Benchmarking Report, 2005
7
Dünyada Durum - V
ECTA Düzenleme Karnesi Puanı
OECD Ülkeleri Genişbant Abone Oranı, Haziran 2006
İngiltere
379
317
İrlanda
309
Danimarka
291
İtalya
276
İsveç
270
Hollanda
İspanya
257
Fransa
255
214
Belçika
203
Almanya
155 ~170
Türkiye
Kaynak:
OECD, 2006
0
100
200
Kaynak: ECTA (2004) ve BTS Çalışma Dökümanı (2005)
300
400
8
Dünyada Durum - VI
• Alternatif Altyapı Seçenekleri: Mobil /
Kablosuz Genişbant
– 3G: 350 milyon abone (Eylül 2006)
– WiMAX/WiFi/WiBro: Taşra/Metropol Projeleri
•
•
•
•
•
FMC (Sabit-Mobil Yakınsaması): BT Fusion
VoIP: Skype
Triple-play: Fastweb
NGN
...
9
Türkiye Nerede - I
BİT Alt Sektörleri Büyüklüğünün GSYİH’ya Oranları
6%
5%
4%
3%
2%
1%
0%
Türkiye
Donanım
OECD 28
Yazılım
Diğer BİT hizmetleri
Telekom
Kaynak: OECD Information Technology Outlook, 2004
10
Kaynak: OECD Communications Outlook, 2005
0,00%
11
Türkiye
Meksika
Polonya
Macaristan
Portekiz
İspanya
Danimarka
Yunanistan
Slovakya
İtalya
İzlanda
Belçika
Japonya
İsveç
İrlanda
Kore
Norveç
Finlandiya
Kanada
Almanya
Avusturya
İsviçre
Fransa
İngiltere
Hollanda
ABD
Lüksemburg
Türkiye Nerede - II
Genişbant Erişim Maliyetlerinin Kişi Başı Gelire Oranı
6,00%
5,00%
4,00%
3,00%
2,00%
1,00%
Kaynak: GSMA, 2004
Türkiye
Uganda
Brezilya
Zambiya
Arjantin
Tunus
Kolombiya
Romanya
Senegal
Rusya
Mısır
Meksika
G. Afrika
Hindistan
İran
Çin
Türkiye Nerede - III
Mobil İletişimde Vergi Oranı
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
12
Türkiye Nerede - IV
• Elektronik Haberleşme Kanunu
• AB Düzenleyici Çerçevesine Uyum
– 1998 > 2002 > 2006
• Evrensel Hizmet Fonu ve Uygulamaları
– Hazır kaynak (?)
– Deniz taşımacılığı
• Kamu işletmeciliği
– Türksat, TMSF
• Kablo altyapısının sahipliği
• Üçüncü nesil lisansları
13
Bilgi Toplumu Stratejisi
• 2006-2010 dönemini kapsıyor
• Temmuz 2006’da yürürlüğe girdi (YPK Kararı)
• Çıktılar:
–
–
–
–
Strateji
Eylem Planı
Ölçümleme Dökümanı
İletişim Stratejisi
• Bileşenler:
–
–
–
–
–
–
–
Sosyal Dönüşüm
BİT’in İş Dünyasına Nüfuzu
Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü
Kamu Yönetiminde Modernizasyon
Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü
Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve Hizmetleri
Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi
14
Strateji ve Telekom Sektörü - I
15
Strateji ve Telekom Sektörü - II
Telekom Sektörü ve Bilgi Toplumunun Temel İletişim İhtiyaçları
16
Strateji ve Telekom Sektörü-III
• Stratejik Yön:
– “Toplumun tüm kesimine yüksek kalitede ve uygun
maliyetli genişbant erişim sunmak”
• 2010 Yılı Hedefleri:
– Temel hedef, telekomünikasyon sektöründe etkin
rekabetin sağlanması için gerekli düzenlemelerin
tamamlanması ve genişbant erişim ağının
yaygınlaştırılmasıdır.
– Sektörün rekabet düzeyi AB’nin ilk beş ülkesi arasına
girecek şekilde geliştirilecektir.
– Nüfusun %95’i genişbant altyapısına erişebilir olacaktır.
– Genişbant erişimin son kullanıcılara maliyeti OECD
ortalamalarına çekilecektir.
17
Strateji ve Telekom Sektörü-IV
Temel Gösterge
Sektörün rekabetçiliğinin AB ülkeleri
arasındaki yeri
Genişbant erişim altyapıları
tarafından kapsanan nüfusun
toplam nüfusa oranı (%)
Genişbant erişimin son kullanıcıya
maliyetinin kişi başı gelire oranı (%)
Mevcut
Durum
10+
Hedef
~ 75
95
5,4
2
1-5
18
Eylemler - I
• Telekomünikasyon Sektöründe Rekabetçi
Ortamın Oluşturulması
– 102: Hizmetlerde Rekabetin Tesisi
– 103: Altyapıda Rekabetin Tesisi
– 104: Yerleşik İşletmecinin Toptan ve Perakende
Hizmetlerinin Ayrılması İle İlgili Fizibilite
Çalışması
19
Eylemler - II
• İletişim Hizmetlerinde Vergi Düzenlemesi
– 105: Veri ve İnternet Hizmetlerinde Vergi
İndirimi
20
Eylemler - III
• İletişim Altyapılarının Yaygınlaştırılması ve
Geliştirilmesi
– 106:Ortak Yeni Nesil Telekomünikasyon
Altyapılarının Teşviki
– 107: Toplulaştırılmış Kamu Genişbant Alımı
– 108: Frekans Tahsisi
21
Sonuç / Değerlendirme - I
• Elektronik Haberleşme Sektöründe Politika
Oluşturma : UBAK (TK)
– Kurumlar arası YETENEK ASİMETRİSİ
giderilmeli
– DTI-OFCOM, NTIA-FCC, vd.
• Düzenlemede “Etkinlik”
– Arabağlantı anlaşmaları
• Kamunun sektördeki rolü netleşmeli
– Politika: UBAK
– Düzenleme: TK, RK
– İşletmeci: Türksat (?)
22
Sonuç / Değerlendirme - II
• Erişimin yaygınlaştırılması
– Altyapının erişime açılması
– Alternatif altyapılar
• Düzenleme Fonksiyonu
– TK – RK – (RTÜK)
• Evrensel Hizmet Uygulamaları
– Hangi hizmetlerde ve nasıl?
23
www.bilgitoplumu.gov.tr
esaydin@dpt.gov.tr