23 - 27 KASIM 1998 ANKARA HİLTON OTELi "DİNİ KONULARDA TOPLUMUN AYDINLATILMASI VE DİNİN FARKLI YORUMLANMASINDAN KAYNAKLANAN PROBLEMLER VE ÇözÜM YOLLARI" KOMiSYONU BİLDİRİLERi DİN VE LAİKLİK İLİŞKİSİ (ÖZET) Ethern Ruhi FIGLALI Din ile laiklik arasındaki yumuşak boyunca çok olumlu ve Avrupa'da yeryüzünde ilahi ile siyasi ifade din belirlenmesi laik rejim, gücü ile ihtiyacını eden temsil ile kilisenin de dayatma aracı, olamaz, olmamalıdır olmalarını dindarın teminatı sahip ve işlerine ve dini dinlerin yerini egemenliğin laiklik, bir dine dini zorunlu getirir. Ayrıca olmasının zorunlu şeyden kılar. hiçbir teşkilatların, karışmamaları ve kişinin, gücünün fertlerin de kanun önünde Bu da her ortadan devlet ilkesini irade kaynağının inanan özgürlüğünü beşeri varlığını siyasete tam siyasi ve ideolojik bir eden yaşaması bulunmalarıdır. vicdan hürriyetinin dinlerin inanç oluşturan bünyelerinde öngörmüştür. Esasen ifade kaynağının sonucu, devleti doğan için de kabulü zorunlu bir iman herhangi ve altında egemenliğin hakkına da. oluşunu ibadet bir hatlarla ihtiyaçtan olan laiklik, değer vatandaşlar bilakis kaldırmaz; kesin Bu kendi alacak yeni bir dogmalar sistemi, irade başka gücü temsil eden devletin de ruhani Buna göre pozitif bir beşeri devletin, doğurmuştur. hür ve serbest anlamıyla temsil eden kilise ilişkilerinin dünya dünyevi söylenemez. özellikle hükümranlığı kilise çatışmaları, ile olduğu tarihi insanlık mümessili durumundaki yöneticilerin egemenliğin ve çekişme ilişkilerin eşitlik önce din ve Bun şekilde karşılık devlet karıştırılmamaları gerekfr. Laiklik teokrasiye yani Tanrı' yı iktidarın ve egemenliğin meşru kaynağı inancıyla karşı olarak bunu milli paylaşmaya olursa, açısını yakın getirmiş din ve olduğu Tanrı ettiğine adına bir iş ruhban göre, gördüğü sınıfına İslam, pekala dindir. tarihi ve toplumsal onun ve yanaşmayan iradeyi temsil laik zihniyete en İslam'a gören gerçekliği devlet işlerine görülecektir. 74 içinde yaklaşılacak farklı bir bakış