haber bültenđ

HABER BÜLTENĐ
31 Mart 2006
Haber Özetleri
Irak
•
Irak Türkmen Cephesi (ITC) Selahattin Bürosu Temsilcisi Tuğgeneral
Abdulaziz, Irak Ulusal Muhafız Güçleri Selahattin Bölgesi Komutanı
Abdulrahman El-Müftü’yle görüştü. Görüşmede Yengice köyüne yapılan
saldırıların konuşulduğu bildirildi. El-Müftü, bu saldırıdan haberi olmadığını ve
bu saldırının kişisel bir nedenle bir subay tarafından yapıldığını söyledi. Ayrıca
bu saldırı hakkında soruşturma başlatıldığını sözlerine ekledi. (www.kerkuk.net)
•
Kürt Bölgesinde Halepçe’den onlarca öğrenci Kürt Parlamentosu önünde
gösteri düzenledi. Göstericiler, Halepçe olaylarında tutuklanan 36 öğrencinin
serbest bırakılmasını istediler. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)
•
Şii lider Mukteda El-Sadr dün Necef’te Sistani’yi ziyaret etti. Ziyarette Irak’ın
siyasi durumunun konuşulduğu bildirildi. (www.iraq-ina.com)
•
Birleşik Irak Đttifakı sözcüsü Cevat El-Maliki yaptığı açıklamada Irak’ın güvenlik
durumunun daha kötüye gitmesindeki sorumluluğu ve Đbrahim Caferi’nin
başbakanlık adaylığı konusundaki fikirleri nedeniyle ABD’yi suçladı. Cevat ElMaliki açıklamasının devamında ABD’nin Irak’ta kurulacak yeni hükümetin
çalışmalarına karışmasının, Mehdi Ordusu’nu iç savaşa çekmesinin ve Zalmay
Halilzad’ın yaptığı açıklamaların Irak’ta siyasi kriz yaşanmasına neden
olduğunu söyledi. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)
•
Irak Başbakanı Đbrahim El-Caferi, Türkmen Beşir köyünün imarı için 14 milyar
dinar tahsis edildiğini söyledi. (www.nahrain.com) (EL-ĐRAQĐYE TV)
•
Irak Başbakanı Đbrahim Caferi New York Times gazetesine verdiği demeçte,
ABD hükümetini Irak’ın siyasetine karışmakla suçladı. Caferi, başbakanlık
adaylığını ve Şii lideri Mukteda El-Sadr’la olan ilişkisini de savundu.
“iraqidewan” adlı internet sitesinde yayınlanan haberde ise, ABD Irak
Büyükelçisi Zalmay Halilzad, Đbrahim El-Caferi’nin başbakanlık adaylığına
karşı çıkmadığını kendisine bildirdi. (www.bizturkmeniz.com) (www.iraqidewan.net)
(www.kerkuk.net)
•
ABD Başkanı George W. Bush, Irak’ta yeni kurulacak olan hükümette milis
güçlerine yer olmadığını söyledi. Bush ayrıca Irak Hükümeti’nden bu milislere
ait silahların toplatılmasını ve bu güçlerin gözetim altında tutulmasını istedi.
(www.nahrain.com)
1
•
Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani, dün Đran’ın Irak Büyükelçisi Hasan
Kazımi’yle görüştü. Ancak görüşmenin detayları basına yansımadı. Bu
görüşmenin ardından Talabani’nin Birleşik Irak Đttifakı Başkanı Abdülaziz ElHekim’i ziyaret etti. (www.nahrain.com)
•
Irak Savunma Bakanlığı, Irak içinde ABD güçlerine bağlı başka bir ordu
olduğunu açıkladı. Ancak bu haber ABD güçleri tarafından yalanlanmaktadır.
(IRAK HABER AJANSI) (www.kerkuk.net)
•
Irak Cumhurbaşkanlığı Ofisi bir bildiri yayınlayarak, Iraklı siyasi liderlerin
bugün saat15:00’te bir toplantı yapacağını açıkladı. (NĐNA HABER AJANSI)
•
Birleşik Irak Đttifakı üyesi Kusay El-Suhey bir açıklama yaparak, Birleşik Irak
Đttifakı’nın ve El-Sadr grubunun Đbrahim El-Caferi’nin başbakanlık adaylığını
desteklemeye devam ettiklerini söyledi. (www.iraqidewan.net)
•
Irak'ın önde gelen Sünni liderlerinden Adnan Duleymi, Bağdat'ta öncelikle
Sünni toplumuna yönelik kaçırma ve öldürme eylemlerinden endişeli olduğunu,
bunun ülkedeki barış sürecine zarar verebileceğini belirtti. Irak Uzlaşma
Cephesi'nin liderliğini yapan Duleymi, yaptığı açıklamada, ''Her gün Sünnilerin
evlerinden, işyerlerinden kaçırıldığını öğreniyoruz. Mansur, Kerrada ve Filistin
Caddesi'ndeki tüccarlar tutuklama emri olmaksızın tutuklanıyor. Bu kaygı verici
bir durum. Hükümete ve Amerikan güçlerine tüm Iraklıların güvenliğini
sağlamaları, siyaset adamlarına da şiddet eylemlerine karşı seslerini
yükseltmeleri çağrısında bulunuyorum'', dedi. Kerbela’da ve Irak’ın diğer
şehirlerinde 40’a yakın Sünni camisinin Şiilerin elinde olduğunu belirtti. ''Çoğu
Sünni olmak üzere'' günde 50, ayda ise 1700 kadar Iraklının öldürüldüğünü ve
bu olayların Đran tarafından desteklendiğini söyleyen Duleymi, en kısa
zamanda ulusal birlik hükümeti konusunda uzlaşma sağlanması gerektiğini
vurguladı. (AA)(AFP)(EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)
•
Irak Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı, Amerikan ordusunu, 5000 yıllık bir
tarihi bulunan Kiş kentindeki arkeolojik alanlara zarar vermekle suçladı.
Bakanlık açıklamasında, kentte kamp kuran Amerikan askerlerinin bölgeden
çekilmeleri talep edildi. Açıklamada, Amerikalı askerlerin, bölgedeki tarihi
alanlara, zararı belirlemek için girmek isteyen yetkililer dâhil hiç kimseyi
sokmadıkları kaydedildi. Amerikan ordusu henüz bir açıklama yapmadı. (AA)(AP)
•
ABD ordusu, Irak'taki El Kaide'nin lideri Ebu Musab Zerkavi'nin taktik
değiştirdiğini, intihar saldırısı yapanları, Amerikan askerleri yerine Irak birlikleri
ve sivilleri üzerine yoğunlaştırdığını belirtti. Amerikalı Tümgeneral Rick Lynch,
düzenlediği basın toplantısında, ''Şu anda Zerkavi'nin ittifak güçlerinden Iraklı
sivillere ve Irak güvenlik güçlerine doğru hedef değiştirdiğini görüyoruz'', dedi.
ABD'nin aylık kayıplarının kasım ayından bu yana düştüğüne ve Iraklı birliklere
yönelik saldırıların arttığına dikkat çeken Lynch, ''Son 4 haftada, daha önceki 6
aya göre, Iraklı güvenlik güçlerine yönelik saldırıların sayısı yüzde 35 oranında
arttı. Bu planlı. Düşman, Irak güvenlik güçlerinin yeteneğinin arttığını biliyor'',
dedi. Lynch, Irak birliklerinin artan başarısının ve kendi kendilerine operasyon
düzenleme yeteneklerinin gelişmesinin, günlük saldırıların sayısında azalmaya
2
neden olduğunu söyledi. Đntihar saldırılarının azaldığına dikkat çeken
Amerikalı Tümgeneral, ''Geçen yıl mayıstan temmuza kadar ortalama her ay
50 intihar saldırısı düzenlendi. Bu yıl ocaktan marta kadar ayda 24 saldırı
düzenlendi'', diye konuştu. Lynch, El Kaide'nin şimdi ''seçici suikastler''
yaparken, bomba yüklü araç ve yola yerleştirilen bombalarla mezhep
çatışması çıkarmaya çalıştığını belirtti. (AA)(REUTERS)
•
Bulgaristan Savunma Bakanlığı bir bildiri yayınlayarak, Irak’ta bulunan Đranlı
mültecilerin kampını korumak için bölgeye 154 asker göndereceğini açıkladı.
(IRAK HABER AJANSI)
Orta Doğu
•
Türk Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “NPT anlaşmasından
kaynaklanan yükümlülükler çerçevesinde, Đran'ın sorumluluklarını yerine
getirmesinin ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’yla tam bir işbirliği
yapmasının beklendiği dile getirilmekte, Đran'ın ajans kararlarına uymasının,
sorunun diplomatik yoldan barışçı çözüme ulaşmasını sağlayacak önemli bir
imkân sağladığının altı çizilmektedir.'' BMGK'nın açıklamasının sorunun
barışçıl yoldan çözümü için büyük bir fırsat yarattığına işaret edilen bakanlık
açıklamasında, ''Uluslararası camianın Đran'dan ortak beklentilerini yansıtan bu
açıklamayı destekliyoruz'', denildi. (AA)
•
BM Güvenlik Konseyi, eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri suikastinin
soruşturulması için özel bir mahkeme kurulması konusunda Beyrut'la
müzakerelere başlanmasına onay verdi. Güvenlik Konseyi'nde 15 üyenin
oybirliğiyle kabul ettiği kararda, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'dan,
''uluslararası standartlar temelinde uluslararası bir mahkeme kurulması
amacıyla Beyrut hükümetiyle görüşmelere başlaması'' istendi. Bu arada, Refik
Hariri'nin oğlu Saad Hariri, BM Güvenlik Konseyi'nin kararından memnuniyet
duyduğunu ve bu kararın Lübnan'ın içişlerine karışılması anlamına gelmediğini
açıkladı. Saad Hariri, Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’le görüşmesinin
ardından yaptığı açıklamada, babasının katillerinin cezalandırılması ve bunun
için uluslararası kovuşturmaya gidilmesinin, diğer Arap ülkelerinde meydana
gelebilecek benzer suçların da uluslararası hukukça cezalandırılabileceği
anlamını taşıyacağını söyledi. (AA)(AP)(REUTERS)
•
Filistin lideri Mahmud Abbas'ın, Đsrail seçimlerinin galibi olan Đsrail Başbakan
Vekili Ehud Olmert'i telefonla arayarak kutladığı bildirildi. Olmert'in bürosundan
yapılan açıklamada, Abbas'ın Güney Afrika'dan Olmert'i arayarak seçim
zaferini kutladığı, ancak liderlerin taraflar arasındaki görüşmeler konusunda
herhangi bir tarih belirlemediği belirtildi. Abbas'ın Olmert'e en kısa zamanda
koalisyon hükümeti kurmasını umduğunu söylediği kaydedildi. Filistinli
milletvekili Saib Erakat da Abbas'ın Olmert ile görüştüğünü doğrulayarak,
Filistin liderinin Olmert'ten taraflar arasındaki görüşmelerin sürdürülmesini
istediğini söyledi. Bu arada Filistin'deki yeni hükümetin Dışişleri Bakanı
Mahmud Zahar, ABD'nin ''Arap dünyası ve Müslüman devletlere karşı suç
işlediğini'' öne sürdü. Zahar, ABD Başkanı W. George Bush'un, ''Đsrail’le ilgili
politikalarını değiştirmezlerse, Filistin'e yardımın kesileceği'' yönündeki
açıklamasına yanıt verirken, ''Bush'un sözlerinin Amerika'nın BM'de Đsrail'e
3
verdiği destek ve bu ülkeye devasa yardımıyla uygunluk içinde olduğunu''
söyledi. ''ABD'nin Đsrail konusunda yanlı davrandığını ve Arap dünyasına karşı
işlenen suçların sorumlusu olduğunu'' savunan Zahar, ''Amerika, Arap dünyası
ve Müslüman devletlere karşı suç işlemektedir'', diye konuştu. (AA)(AP)
•
Đsrail'de yapılan genel seçimlerde, henüz resmi olarak açıklanmayan nihai
sonuca göre sandalye dağılımı yeniden belirlenirken, Başbakan Vekili Ehud
Olmert'in lideri olduğu Kadima Partisi'nin sandalye sayısı 28'den 29'a yükseldi.
Đsrail medyasına göre resmi sonuçları yarın açıklanması beklenen seçimin
gayri resmi nihai sonuçlarına göre, 120 sandalyeli mecliste (Knesset) yeni
sandalye dağılımı şöyle oldu:
Kadima Partisi: 29
Đşçi Partisi: 20
Likud Partisi: 12
Şas Partisi: 12
Yisrael Beinetu (Đsrail Evimiz): 11
Milli Birlik Partisi: 9
Emekliler Partisi: 7
Yahadut Hatora: 6
Meretz: 5
Raam-Ta'al: 3
Balad: 3
Hadaş: 3 (AA)(AP)
•
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Yardımcısı Tuliameni Kalomoh, Filistin
Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile Đsrail Başbakan Vekili Ehud Olmert'in,
Filistin devletini kurma yolundaki müzakereleri ciddi biçimde ele almalarını
istedi. Kalomoh, BM Güvenlik Konseyi'ne bilgi verirken, Hamas liderliğindeki
yeni Filistin hükümetinin, eski anlaşmaları kabul etmesi, şiddeti bırakması ve
Đsrail'i tanımaya ilişkin Abbas'ın çağrılarına cevap vermesi gerektiğini söyledi.
Abbas'ın tek taraflı tedbirleri reddettiğini ve ilk fırsatta Đsrail'le müzakerelere
başlama eğiliminde olduğunu hatırlatan Kalomoh, ''Đki devletli çözüm
çerçevesinde varlığını sürdürebilir bir Filistin devleti kurulması olasılığının,
Đsrail'in tek taraflı eylemleri nedeniyle azalabileceği ve Filistinlileri uzlaşma
yönünde ilerlemelerinin kazançlı olacağına dair ikna etmenin daha da
zorlaşacağı'' uyarısında bulundu. Olmert ve Abbas'tan müzakereler konusunu
ciddi biçimde araştırmalarını isteyen Kalomoh, yeni Hamas hükümeti ile Đsrail
arasındaki uçuruma rağmen, her iki tarafın da güvenlik ve insani krizi
engelleme görevi taşıdıklarını hatırlattı. (AA)(AP)
•
ABD, Đsrail'in Batı Şeria'daki sınırlarını 2010 yılına kadar tek taraflı şekilde
belirlemesini kabul edebileceğini ima etti. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza
Rice, Đsrail seçimlerini kazanan Kadima Partisi’nin sınırlar konusundaki planına
destek verebileceklerinin işaretini verdi. Kadima, Filistinlilere danışmadan Batı
Şeria sınırlarını Đsrail'in kendi başına belirlemesi gerektiğini söylüyor. Rice,
''Đsraillilerin bu konuyu tartışmalarında yarar olmadığını söyleyemem'' ifadesini
kullandı ve sınır meselesinin, ABD ile Đsrail hükümeti arasında müzakere
edilmediğini söyledi. Amerikan yönetimi, Kadima'nın sınır planını daha önce
açıkça eleştiriyordu. Rice, ''Ancak geçen yıl Đsrail'in Gazze'den başarıyla
4
çekilmesi ve Filistin seçimlerini Hamas'ın kazanması durumu değiştiriyor. Tabii
ki herkes müzakereyle çözüm ister; ama müzakere için muhatap bulmak
zorundasınız. Oysa Filistin'de işbaşı yapan hükümet, müzakerelerle çözüm
fikrini kabul etmiyor'', diye konuştu. (AA)(AFP)
•
Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier, ''Filistinliler, yeni Hamas
hükümeti şiddeti kınamadığı ve Đsrail'i kabul etmediği sürece dış yardımın
sürmesini beklemesinler'', dedi. Steinmeier, 2 günlük bir ziyaret amacıyla
geldiği Norveç'te, düzenlediği basın toplantısında, ''gelecek günler ve
haftaların, Filistinlilere yapılan şimdiki yardımın sürdürülüp sürdürülmeyeceğini
göstereceğini'' ifade etti. AB'nin, Filistin'deki bu geçiş döneminde yardımı
sürdürerek akıllı davrandığını düşündüğünü belirten Steinmeier, ancak
Hamas'ın tutumunu değiştirmesi gerektiğini bildirdi. Ehud Olmert'in lideri
olduğu Kadima Partisinin kazandığı Đsrail'deki seçimlerle ilgili olarak
Steinmeier, Đsrail halkının bir seçim yaptığını ve bu seçimlerinin barışa
gitmesini beklediklerini söyledi. Steinmeier, başkent Berlin'de ABD Dışişleri
Bakanı Condoleezza Rice, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Đngiltere
Dışişleri Bakanı Jack Straw, Fransa Dışişleri Bakanı Philippe Douste-Blazy,
Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Dai Bingguo ve AB Ortak Savunma ve Dış
Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana ile Đran konusunda yaptığı toplantı
nedeniyle bir basın bildirisi yayınladı. Steinmeier, BM Güvenlik Konseyi'nin bu
konuda anlaşmaya vararak Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK)
kararını desteklemiş olmasından mutluluk duyduğunu belirtti. BM Güvenlik
Konseyi'nin ortak karar almasının, Đran'a, UAEK'nin taleplerini kabul etmesi
yönünde açık bir sinyal olduğunu kaydeden Steinmeier, buna rağmen soruna
diplomatik yoldan çözüm bulunmasının Devletler Topluluğu'nun değişmeyen
hedefi olduğunu bildirdi. (AA)(AP)
•
BM Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) Başkanı Muhammed El
Baradei, nükleer programı nedeniyle Đran'a yaptırımın kötü bir fikir olduğunu
söyledi. Katar'ın başkenti Doha'da bulunan El Baradei, Đran'ın yakın zaman
içinde tehdit oluşturmadığını belirterek, ''sesimizi alçaltmaya ihtiyacımız var'',
dedi. El Baradei, Đran'a da uyarıda bulunarak, uluslararası toplumun Đran'ın
nükleer programı konusunda sabrının azalmaya başladığını, Tahran
yönetiminin programıyla ilgili olarak kendisine daha fazla bilgi vermesi
gerektiğini kaydetti. (AA)(REUTERS)
•
Đran'ın bugün, Basra ve Umman körfezlerinde bir hafta sürecek deniz
tatbikatına başlayacağı bildirildi. Resmi haber ajansı ĐRNA, Amiral Murteza
Safari'nin açıklamalarına dayanarak verdiği haberde, tatbikata 17 binden fazla
askerle 500 büyük ve küçük geminin katılacağını belirtti. Safari, tatbikatın,
Basra Körfezi'nin kuzeyinden Umman Denizi'nin güney kıyılarına kadar geniş
bir alanda yapılacağını ifade etti. ĐRNA, Đran Đslam Cumhuriyeti'nin savunma
kapasitesini sergilemeyi amaçlayan tatbikatın bir Şahab-2 füzesinin
fırlatılmasıyla başlayacağını, tatbikata hava ve kara kuvvetlerinin de eşlik
edeceğini duyurdu. Uzmanlar, Şahab-2 füzesinin menzilinin 700 kilometreye
kadar çıkabildiğini bildiriyor. (AA)(REUTERS)
Kafkasya ve Orta Asya
5
•
30.03.06 tarihinde Azerbaycan Enerji ve Sanayi Bakanı Natik Aliyev, BaküTiflis-Ceyhan petrol boru hattının 27.05.06 tarihinde kullanıma açılacağını
beyan etti. (www.regnum.ru)
•
ABD senatörleri Rick Santorum ve Robert Mendez, ABD Senatosuna Kars
(Türkiye)-Gümrü (Ermenistan)-Tiflis (Gürcistan) demir yolu hâlihazırda
mevcutken Kars (Türkiye) -Ahalkelek (Gürcistan)-Tiflis (Gürcistan)- Bakü
(Azerbaycan) demir yolunun kurulmasını engellemek için kanun önergesi
sundular. Önerge; ‘Ermenistan kenarından geçecek olan bu demir yolu
ABD’nin bölgedeki uzun vadeli amaçlarını tatbik etmek için bir engel
oluşturmaktadır, ayrıca Ermenistan’ın Türkiye ve Azerbaycan tarafından izole
edilmesine yol açmaktadır’, gerekçesine dayanmaktadır. (www.regnum.ru)
•
31.03.06 tarihinde Soçi’de Gürcistan ve Rusya Savunma Bakanlıkları
temsilcileri Gürcistan topraklarından Rus askeri güçlerinin çıkartılmasıyla ilgili
anlaşmayı imzaladılar. Anlaşmada Ahalkelek’teki Rus askeri üssünün ve
Gürcistan topraklarındaki Rus ağır askeri ekipmanının bir kısmının çıkartılması
ve bir kısmının da Gürcü tarafına verilme tarihi olarak 01.10.07 ya da en geç
31.12.07 olarak belirlendi. Rusya Kara Kuvvetleri Başkomutanı General Albay
Aleksey Maslov’un açıklamasına göre Gürcistan’dan çıkartılan askeri ekipman
2008 yılı içinde Kuzey Kafkasya Askeri Bölgesi ve Ermenistan’daki 102. Rus
askeri üssüne yerleştirilecektir.(www.interfax.ru)
•
Azerbaycan Adalet Bakanı Fikret Memmedov ve Đtalya Adalet Bakanı Roberto
Castelli, Bakü'de iki bakanlık arasında iş birliğini öngören bir protokol imzaladı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Memmedov ve çeşitli temaslar için Bakü'de
bulunan Castelli'nin bugün bir araya geldiği ve ikili iş birliği konularını el aldığı
belirtilerek, imzalanan protokolün daha önce imzalanan benzeri belgeler
doğrultusunda karşılıklı bilgi ve enformasyon değişimi ile hukuk sistemiyle ilgili
deneyimlerin paylaşılması gibi konuları içerdiği kaydedildi. Görüşmede, iki ülke
arasındaki iş birliğinin hızlı bir gelişme içinde olduğunu belirten Castelli,
Azerbaycan'daki hukuk alanlarını da kapsayan reform çalışmalarını yakından
izlediklerini bildirdi. (AA)
•
Önemli bölümü Azerbaycan'ın Ermeni işgali altındaki toprakları üzerinde
bulunan Azeri-Ermeni cephe hattında, taraflar arasındaki ateşkes ihlallerinin
giderek arttığı, bölgedeki durumun her geçen gün giderek kötüleştiği bildirildi.
Uluslararası Kriz Grubu Güney Kafkasya temsilcisi Sabina Frieser,
Washington'da düzenlediği basın toplantısında, Azeri-Ermeni cephe hattında
sadece Şubat ayında 19 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti. Azerbaycan ve
Ermenistan tarafından net bilgi alınamadığı için bu ölümlerin ateşkes
ihlallerinden kaynaklandığını söylemenin güç olduğunu ifade eden Frieser,
ancak geçen yılı da kapsayan süreçte 90 kişinin ateşkes ihlallerinin kurbanı
olduğunu ifade etti. Yukarı Karabağ konusunun ''dondurulmuş sorun'' kabul
edilemeyeceğini söyleyen Frieser, sorunun savaşla çözümünün uluslararası
kamuoyu tarafından gerçekçi görülmediğini; ancak olası bir savaşa
Azerbaycan ve Ermenistan'ın yanı sıra Rusya, Đran, Gürcistan ve Türkiye'nin
de katılabileceğini ileri sürdü. (AA)
6
•
Ukrayna'da pazar günü yapılan parlamento seçimlerinde bütün oyların
sayılmasının ardından Moskova yanlısı Viktor Yanukoviç liderliğindeki Bölgeler
Partisi seçimin birincisi oldu. Merkezi Seçim Komisyonu'na göre Bölgeler
Partisi, sayılan tüm oyların yüzde 32,12'sini aldı. Eski Başbakan Yulya
Timoşenko'nun ''Yulya Timoşenko Bloku'' yüzde 22,27 oranında oy alırken,
Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'nun desteklediği Bizim Ukrayna Partisi yüzde
13,94 oranında oy aldı. Diğer iki partinin ise parlamentoya girmek için yüzde 3
barajını aştığı belirtildi. Buna göre Sosyalist Parti'nin yüzde 5,67,
Komünistlerin ise yüzde 3,66 oranında oy aldıkları kaydedildi. 5 partiden
hiçbirinin, 450 sandalyeli parlamentoda tek başına hükümeti kurmak için
gerekli olan 226 oy çoğunluğunu alamadığı belirtildi. Đlk tahminlere göre,
Bölgeler Partisi parlamentoda 186, Timoşenko Bloku 129, Bizim Ukrayna 81,
Sosyalistler 33 ve Komünistler 21 sandalyeye sahip olacak. Siyasiler hemen
koalisyon görüşmelerine başladı; ancak bu görüşmelerin uzun ve zor
olacağına dikkat çekiliyor. Parlamentonun koalisyonu oluşturmak ve hükümeti
atamak için 60 günü bulunuyor. (AA)(REUTERS)
Avrupa Birliği
•
ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Berlin'de Almanya Başbakanı Angela
Merkel ile görüştü. Rice'in Berlin'e gidişinden sonra Başbakanlıkta yapılan
görüşmeyle ilgili açıklama yapılmadı. Condoleezza Rice, daha sonra Dışişleri
Bakanlığı'na geçerek, Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier,
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Đngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw,
Fransa Dışişleri Bakanı Philippe Douste-Blazy, Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı
Dai Bingguo ve AB Ortak Savunma ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier
Solana ile bir araya geldi. Daha sonra Fransa’ya giden Rice, Fransa
Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'la Đran'ın nükleer programına ilişkin son
gelişmeleri görüştü. Görüşmeden sonra basına açıklama yapan
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Jerome Bonnafont, Chirac'ın, Đran'ın nükleer
programına ilişkin ''endişelerini'' dile getirdiğini söyledi. ''Fransa'nın BM
Güvenlik Konseyi'nin, Đran'ın silahsızlanma konusundaki sorumluluklarını
yerine getirmeye yönelik çağrısından tatmin olduğunu'' belirten Chirac, Tahran
yönetiminin bu çağrıya kulak vermesini istedi. Görüşmede Suriye-Lübnan ve
Đsrail-Filistin konularının da gündeme geldiği bildirildi. Chirac, Avrupa'nın yeni
Filistin hükümetiyle diyalog ve iş birliği için getirdiği şartları gündeme
getirirken, diğer yandan Filistin halkının zarar görmemesi için gereken çabanın
gösterilmesini istedi. (AA)
•
Đspanya'da son dönemlerde büyük tartışmalara yol açan, Katalanların millet
olarak tanınması ve özerklik haklarının artırılmasını içeren yeni statü, Đspanyol
Meclisi'nde yapılan oylamada kabul edildi. Đspanyol Meclis Başkanı Manuel
Marin'in Katalanca olarak ''Bugün büyük bir gün olabilir'' sözleriyle başlayan
oturumda hükümet adına konuşan Başbakan Yardımcısı Maria Teresa
Fernandez de la Vega, ''Katalonya'nın özerklik statüsünde yapılan reformlar
anayasayı güçlendiriyor. Đspanya'yı bölen ya da devletin zararına olacak hiçbir
maddeye yer yok. Bu statü, demokraside iz bırakacak'', dedi. Başbakan Jose
Luis Rodriguez Zapatero'nun, Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Pasqual
Maragall ile görüşmesinden dolayı büyük bir bölümüne katılmadığı oturumun
sonunda yapılan oylamada, ana muhalefet partisi olan Halk Partisi (PP)
7
''anayasaya aykırı'' olduğu gerekçesiyle, hükümete dışarıdan destek veren
Katalan Cumhuriyetçi Solu (ERC) ise ''Bu statü Đspanya için iyi, ama Katalonya
için değil'' gerekçesiyle değişikliğe karşı oy kullandı. Yeni statü, 154 ret oyuna
karşılık iktidardaki Sosyalist Đşçi Partisi (PSOE) ve diğer 5 partinin toplam 189
oyuyla kabul edildi. Oylamada 2 üye çekimser kaldı. PP lideri Mariano Rajoy,
Katalonya'nın yeni statüsünün, ''Đspanyol devletinin sonunun başlangıcı''
olduğunu ileri sürdü. Sosyalist hükümetin ''ateşle oynadığını'' savunan Rajoy,
Katalanların ''millet'' olarak tanınmasından vazgeçilmesini istedi, aksi takdirde
bunun ileride Basklar için de kullanılabileceğini ifade etti. (AA)
Kıbrıs
•
KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Rum Yönetimi lideri Tasos
Papadopulos'un kendisiyle görüşme çağrısını ''seçimlik'' olarak niteledi.
Cumhurbaşkanı Talat yaptığı açıklamada, görüşmenin BM Genel Sekreteri
Kıbrıs Özel Temsilcisi Michael Möller'in konutunda yapılabileceğini; ancak
tarihin belirlenmediğini belirterek, ''Özlü konuları görüşmemiz için Rum
tarafının Annan Planı ile ilgili değişiklik önerilerini sunması gerekir'', dedi.
Talat'ın verdiği bilgiye göre, Papadopulos ile görüşme, Paris buluşması
öncesinde Möller'in önerisiyle gündeme geldi. Möller, Otonom Kayıplar
Komitesi'nde BM'yi temsil eden 3. üyenin atanması dolayısıyla düzenlenecek
resepsiyonda iki lideri buluşturmayı önerdi. Bu öneriyi kabul ettiğini söyleyen
Talat, Genel Sekreter Annan'ın da buluşmaya sıcak baktığını belirtti. Ancak
Papadopulos'un geçen gün ''insancıl konular ve kayıplar'' gündemiyle görüşme
yapabileceğine ilişkin açıklamasını yadırgadığını ifade eden Talat, ''Kayıplar
konusu, yolunda giden tek konu. Bu konuda problem yok. Bu konu uzaktan
centilmenlik anlaşması yaptığımız ve politize etmemek için konuşmadığımız
bir konu. Şimdi neyi konuşacağız. Kayıplar konusunda değil, kayıplar
vesilesiyle görüşme söz konusu. Sayın Papadopulos'un yanlış anladığını
sanmıyorum, seçim dolayısıyla bilerek yapıyor. Ama buna karşın bizim
görüşmeden kaçınmamız mümkün değil, görüşmek zaten bizim politikamız'',
dedi. (AA)
Diğer Haberler
•
Türk Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Türkiye'nin, NATO
Konseyi kararı çerçevesinde, 1 Nisan–31 Temmuz 2006 tarihleri arasını
kapsayan 9. dönemde, Baltık ülkelerinin hava sahalarında ''hava polisliği''
görevini üstleneceği, bu kapsamda Litvanya'daki Siauliai Havaalanı'na dört
adet hızlı reaksiyon uçağı ve yeterli sayıda personelin konuşlandırılacağı
belirtildi. Açıklamada, müttefikler arası dayanışmanın bir tezahürü de olan
''hava polisliği'' desteğini, bugüne kadar gerçekleştirilen tüm NATO
görevlerinde başarıyla yer alan Türk Silahlı Kuvvetleri'nin üstleneceği ve bu
görevin Estonya, Letonya ve Litvanya ile ilişkilerindaha da gelişmesine katkıda
bulunacak bir ittifak görevi niteliği taşıdığı kaydedildi. Dışişleri Bakanlığı'nın
açıklamasında, ''NATO Konseyi, ittifaka katılan yeni müttefiklerden hava
sahalarının korunmasında desteğe ihtiyaç duyan Baltık ülkeleri ile
Slovenya'ya, bu amaçla hava polisliği alanında geçici olarak yardım
sağlanması yönünde karar almıştır. Alınan bu karar uyarınca, anılan ülkelere
8
hava polisliği desteği sağlanmasına ilişkin geçici çözümün 29 Mart 2004
tarihinden itibaren müttefiklerce üçer aylık dönemler halinde uygulanması ve
bu arada kalıcı çözüm yollarının araştırılması öngörülmüştür'', ifadeleri yer
aldı. (AA)
•
''Usame Bin Ladin sağ ele geçmez. Yakalanacak olursa, bana kendisini
öldürmemi emretmişti...'' Bu sözler, 1996 ile 2000 yılları arasında
Afganistan'da El Kaide liderinin muhafızlığını yapan Ebu Cendal'a ait. Cendal,
''Yakalanacak olursa Şeyh Usame ölmeyi tercih eder'', dedi. Cendal, ''Bin
Ladin, saldırıya uğrarsak ve bizler onu koruyamayacak hale düşersek bana
kendisini öldürmemi sıkı sıkı tembihlemişti'', ifadesini kullandı. Yemen'de
yaşayan Cendal, Bin Ladin'in Pakistan'da değil Afganistan'da saklandığını
tahmin ettiğini de belirterek, El Kaide liderinin tehditlerinin ciddiye alınması
gerektiğini söyledi. Cendal, ''Şeyh Usame bir şey vaat etmişse onu yapar.
ABD'ye karşı mutlaka yeni bir eylem hazırlıyordur'', diye konuştu. (AA)(AFP)
Dünya Basını
Đngiltere basınında Đran'ın nükleer programı hakkında, Birleşmiş Milletler
Güvenlik Konseyi'nin 30 gün içinde uranyum zenginleştirmeye son verme
talebi geniş şekilde değerlendiriliyor.
Times'ın dış haber editörü Bronwen Maddox, 'herkes atıp tutuyor; ama
tehditlerin içi boş' diyerek, Đran'a somut yaptırım uygulanmasının olası
olmadığını savunuyor. "Yapılan açıklamanın altında Birleşmiş Milletler imzası
olsa da karar bağlayıcı değil. Rusya ve Çin, güç kullanmak bir yana,
yaptırımlara bile karşı olduklarını metinde yapılan değişikliklerle açıkça ortaya
koydu. 30 gün Tahran'dan bir hamle gelmeden geçerse, Güvenlik Konseyi
olsa olsa ekonomik olmayan yaptırımlara yönelebilir. Mesela Đran, futbolda
Dünya Kupası'ndan çıkarılabilir. Ama bu hala Đngiliz Dışişleri Bakanı Straw'un
tehditlerinden çok uzak bir adım. Zaten Rusya ve Çin'in desteği olmadan
tehditler hiç bir anlam taşımıyor."
Daily Telegraph da "süper güçlerin Đran konusunda birlik girişimleri
darmadağın durumda" yorumunu yapıyor... Amerikan yönetiminin Đran'daki
rejime baskıyı televizyon ve internetle artırmayı hedeflediğini belirten gazete,
Washington'un Đran'a yönelik televizyon yayınlarını desteklemek üzere 45
milyon dolar kaynak aktardığına dikkat çekiyor.
Guardian'da yazan Simon Tisdall'a göre, Amerika Birleşik Devletleri Tahran'ın
içindeki düşmana, yani farklı etnik gruplara güveniyor. "Amerika Đran'da
istikrarsızlık yaratıp, mümkünse Ahmedinecad yönetimini devirme girişimlerine
hız verirken, Đran'daki çok sayıda etnik ve dini gruba yönelik artan baskı
Washington'a yeni fırsatlar sunuyor." "Kürt kaynakları batıdaki yaklaşık 6
milyon Kürde yönelik baskının Ahmedinecad göreve gelmesinden bu yana
yoğunlaştığından söz ediyor. Araplar ve Türkmenler de huzursuz. Bahailere
yönelik baskı artıyor." "Ancak Amerika Đran halkını baskıcı rejime karşı 'ayağa
kalkmaya' çağırırken, yönetim Irak tarzı bir parçalanmadan korkanlarla, bu
yolun mollalardan kurtulmak için askeri tehditler ve diplomasiden daha etkili
olduğunu düşünenler arasında bölünmüş durumda." Tisdall, Đran'ın bugün
9
başlattığı kapsamlı bir askeri tatbikatta fırlatacağı Şahap-2 füzelerinin de bir
Đranlı amiralin belirttiğinin aksine 'barış ve dostluk' mesajı değil 'uzak durun'
mesajı vermeye yönelik olduğunu savunuyor.
Independent, Patrick Cockburn'ün haberinde Irak'ın kuzeyindeki Musul'un
kontrolden çıktığını öne sürüyor. 'Irak ordusu ancak geceleri dışarı çıkıp
devriye gezebiliyor' diyen yazar, yakın zamana dek kentteki Kürdistan
Yurtsever Cephesi lideri olan Saadi Pire'nin kentteki 12 bin polisin 'gündüz
polis gece terörist olduğu' suçlamalarını aktarıyor. Bölgedeki ilk Amerikalı
komutanların Kürt kuvvetleri kente sokmama eğiliminin 2004 sonundan
itibaren değiştiğini bu durumun da Arapların tepkisini çektiğini belirten
Cockburn, geçen hafta 43 kişinin öldüğü bir bombalı saldırı ardından kentte
yeni çatışmalar yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
Filistin yönetiminin yeni Başbakanı Đsmail Haniye bugün Guardian gazetesi
için bir makale kaleme almış. Haniye "Đsrail'in tek taraflılık düşüncesi de,
batının Filistinlileri eşit olarak görmemekten kaynaklanan ırkçı yaklaşımı da
olayları alevlendirmek için birebir", diyor. "Washington veya Avrupa'daki
siyasetçiler hiç skandal niteliğindeki çifte standartlarından utanmıyorlar mı?
Seçimlerin öncesinden beri, Hamas'tan belli taleplerde bulunuyorlar. Buna
karşılık kimilerinin Filistinlileri topraklarından tamamen çıkarmayı savunmasına
rağmen, Đsrail seçimlerine giren partilere yönelik tek bir talep bile duymadık."
Haniye bu nedenle, Batı'dan Đsrail'den, Doğu Kudüs dahil 1967'de işgal edilen
tüm topraklardan çekilme, mahkumların bırakılması, mültecilerin dönüşü ve
yerleşimlerin tahliyesi gibi belli garantiler almasını istiyor. "Kadima lideri
Olmert'in tek taraflılığı çatışma için birebir. Oysa sorun herhangi bir Filistinli
grup değil. Đsrail'in temel haklarımızı yadsıması." "Biz Hamas olarak barıştan
yanayız, dökülen kanı sona erdirmekten yanayız. Đsrail tarafından karşılık
görmememize rağmen bir yılı aşkın süredir ateşkes uyguluyoruz." "Hamas ve
Filistin yönetiminin dünyaya mesajı şu: Đsraillilerden topraklarımızdan çekilme
ve haklarımızı tanıma konusunda taahhüt almadan, bize Đsrail'in var olma
hakkını tanımaktan söz etmeyin. Olmert'in planı Filistinliler için bir şey
değiştirmeyecek. Topraklarımız hala işgal altında, halkımız köle ve işgalcilerin
baskısı altında olacak." "Bu nedenle topraklarımızı ve özgürlüğümüzü
kazanma mücadelesini sürdürmeye kararlıyız. Eğer dünya, bize ve Đsraillilere
eşit davranacağı yapıcı bir sürece istekliyse, bu yolda barışçıl adımlar
atmamız yeterli olur. Çünkü artık Filistinlilerin aşağı görüldüğü ırkçı
yaklaşımdan bıktık ve bezdik." "Kurban biz olsak da elimizi barış için
uzatıyoruz. Ama 'adil bir barış' için. Đsrail saldırılarını sürdürürse, biz de
elimizdeki tüm imkânlarla karşılık verme hakkına sahibiz."
Financial Times, Katoliklerin dini lideri Papa 16. Benediktus'un Hıristiyan
değerlerini Avrupa'nın merkezine oturtmak için muhafazakâr partilerle el ele
verdiğini yazıyor. Gazeteye göre girişim Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyelik
hayallerine gölge düşürüyor. "Çoğu ülkede iktidarda olan merkez sağ eğilimli
partileri Roma'da bir araya getiren Avrupa Halk Partisi yıllık toplantısında
gelecek sınırların belirlenmesi çağrıları ve Türkiye'nin dışarıda bırakılması
yolunda güçlü imalar vardı." "Grubun başkanı Hans Gert Pöttering, Avrupa
Halk Partisi'nin tüm inançları kucakladığını belirtmekle beraber, Vatikan'da
Papa ile görüşmesinde Türkiye'nin üye olmayı beklememesi yolunda şifreli bir
10
mesaj gönderdi. 'Hıristiyanlar ve Müslümanlar ayrıcalıklı ortaklar da olabilir'
diye konuştu."
Đngiliz gazeteleri bugün dışişleri bakanı Jack Straw'un konuğu olarak seçim
bölgesi Blackburn'e giden Amerikan Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın
ziyaretini değerlendiriyor.
Independent planlanan protestoların ziyareti bir fiyasko noktasına getirdiğini
savunuyor.
Times Irak savaşı aleyhtarları Rice'ın Blackburn ve Liverpool ziyaretlerinin her
adımında karşısına çıkma tehdidinde bulunurken, Blackburn'de bir camiye
ziyaretinin iptal edildiğine dikkat çekiyor. Times yazarlarından Gerard Baker,
Amerika'nın ülkenin sunduğu fırsatları temsil eden Rice gibi bir elçiye ihtiyacı
var diyor; ancak Rice'ı tutarsızlıkla eleştiriyor. Baker'a göre, Rice son yıllarda
dört farklı kimlik sergiledi. "Sovyetlerdeki demokrasi hareketlerinden rahatsızlık
duyan, Clinton yönetimini ulus inşa etme hedefleri nedeniyle eleştiren,
ardından 'Irak savaşı için Fransa'yı cezalandırıp Almanya'yı yok sayalım
Rusya'yı affedelim diyen' ve günümüzde demokrasiyi yayma idealinin başlıca
savunucusu olan Rice."
11