Günlük Bülten 01 Nisan 2015 PİYASALAR Döviz Piyasası Güne yükselişle başlayan USD/TL kuru beklentileri aşan 2014 büyüme verisi ve dış ticaret açığının azalmaya devam ettiğini gösteren verinin desteğiyle geri çekilmeye başladı. En düşük 2,5944 seviyesinin görüldüğü günü kur 2,60 seviyesinin altında kapatmayı başardı. Bugün ABD’de açıklanacak özel sektör istihdam verileri kur tarafında yakından takip edilecek. $/TL 2,8 31 Ara 14 30 Mar 15 31 Mar 15 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 2,7 2,3350 2,6079 2,5975 -0,4% 11,2% 2,5 €/TL 2,8266 2,8267 2,7880 -1,4% -1,4% 2,4 Sepet* 2,5791 2,7176 2,6934 -0,9% 4,4% 2,3 €/$ 1,2098 1,0833 1,0731 -0,9% -11,3% 2,2 $/Yen 119,78 120,07 120,13 0,0% 0,3% 2,1 90,27 97,98 98,36 0,4% 9,0% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€) €/$ (Sağ eks) 2,6 $/TL $ Endeks 2,6934 Sepet 2,5975 2 Oca 14 1,0731 Mar 14 May 14 Tem 14 Eyl 14 Kas 14 Oca 15 1,48 1,43 1,38 1,33 1,28 1,23 1,18 1,13 1,08 1,03 Mar 15 Kaynak: Bloomberg Yunanistan’a yönelik endişeler EUR/USD paritesinin seyrindeki ana belirleyici olmaya devam ediyor. Yunanistan ile uluslararası kreditörleri AB ve IMF temsilcileri arasında reform planları üzerinde Cuma günü başlayan müzakerelerde halen anlaşmaya varılamaması parite üzerinde baskı yaratmaya devam etti. Parite son 10 günün en düşük seviyesi olan 1,0713’ü test ettiği günü %0,9 gerileyerek sonlandırdı. ABD’de tüketici güven endeksinin yükselmesine rağmen önemli bir üretim göstergesi olan Chicago PMI’ın beklentilerin altında kalması Dolar endeksindeki yükselişi sınırladı. Yılın başından itibaren en çok değer kaybeden para birimleri olan Brezilya Reali, Ukrayna Grivnası ve Türk Lirası günün en çok kazananları oldu. Emtia Piyasası Bu hafta ABD’de açıklanacak istihdam verileri öncesi altın, dar bantta seyretmeye devam ediyor. Günü %0,2 düşüşle tamamlayan altının ons fiyatı USD 1.180 destek seviyesinin üzerinde tutunmayı başardı. P5+1 adı verilen 5 Batılı ülke ve Çin ile İran arasında devam eden nükleer programa ilişkin müzakereler petrol fiyatları üzerinde belirleyici olmaya devam ediyor. Görüşmelerin anlaşma ile biteceğine yönelik beklentilerin ağırlık kazanmasıyla Brent petroldeki gerileme devam etti. 1.500 31 Ara 14 30 Mar 15 31 Mar 15 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim Altın($/Ons) 1.184 1.186 1.184 -0,2% -0,1% Petrol(Brent) 57,3 56,3 55,1 -2,1% -3,9% Gümüş($/Ons) 15,7 16,7 16,7 -0,4% 6,0% Kaynak: Reuters , Bloomberg Altın ($/Ons) 130 Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 115,1 1.450 120 110 1.400 100 1.383 1.350 1.184 90 1.300 80 1.250 70 1.200 60 1.150 Mar 14 May 14 50 55,1 Kaynak: Bloomberg 1.100 Oca 14 40 Tem 14 Eyl 14 Kas 14 Oca 15 Mar 15 1 Günlük Bülten 01 Nisan 2015 Faiz Piyasası Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi TL’deki değer kazancına paralel olarak ikinci seansta tahvillere alım geldi ve 2 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi günü 4 baz puan gerileyerek sonlandırdı. Gösterge Tahvil* 7,97 8,77 8,73 -0,04 0,76 USD Libor( 3 aylık) 0,26 0,28 0,28 0,00 0,02 EUR Libor( 3 aylık) 0,06 0,01 0,01 0,00 -0,05 O/N İMKB Repo 10,85 10,39 10,40 0,00 -0,45 Eurobond 2030* 4,73 4,69 4,72 0,03 -0,01 2.000 8,5 1.227 1.000 7,5 500 15 6,5 Şub.15 Mar.15 Oca.15 Kas.14 Ara.14 Eyl.14 Eki.14 Ağu.14 Haz.14 Tem.14 Nis.14 May.14 Şub.14 Mar.14 Oca.14 0 Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Milyon TL TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 * bi l eşi k fa i z Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg 9,5 %7,97 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Oca 13 Şub 13 Mar 13 Nis 13 May 13 Haz 13 Tem 13 Ağu 13 Eyl 13 Eki 13 Kas 13 Ara 13 Oca 14 Şub 14 Mar 14 Nis 14 May 14 Haz 14 Tem 14 Ağu 14 Eyl 14 Eki 14 Kas 14 Ara 14 Oca 15 Şub 15 Mar 15 31 Mar 15 2.500 1.500 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim 30 Mar 15 3.000 %8,73 10,5 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 60,4 milyar TL düzeyine yükselirken; bu rakamın 51 milyar TL’lik kısmı %7,50’den haftalık repo fonlamasından, 4 milyar TL’lik kısmı %10,25’ten piyasa yapıcılığı imkanından, 5,4 milyar TL’lik kısmı %10,75’ten kotasyon ve BİST’ten oluştu. Ortalama fonlama maliyeti %7,97 düzeyine yükseldi. 31 Ara 14 3.500 Göst. Faizi (Sol Eks,*) 11,5 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 215 seviyesine gerilerken; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %4,72 seviyesine yükseldi. Borsalar Küresel borsalarındaki satışa paralel gün içerisinde %2 kayba ulaşan BİST-100 endeksi kapanışa doğru gelen alımlarla kayıplarının bir kısmını telafi ederek günü %1,6 düşüşle sonlandırdı. Yunanistan ile yürütülen görüşmelerde halen bir sonuç alınamaması Avrupa borsalarında sert değer kayıplarına sebep oldu. Almanya DAX endeksi günü %1 düşüşle sonlandırdı. 31 Ara 14 30 Mar 15 31 Mar 15 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim İşlem Hacmi (milyon TL) 700 BIST 100 Endeks (sağ eksen) 600 95.000 90.000 BIST-100 85.721 82.184 80.846 -1,6% -5,7% BIST-30 106.150 100.979 99.074 -1,9% -6,7% 500 Sanayi 78.725 78.747 78.618 -0,2% -0,1% 400 85.000 80.846 80.000 Hizmetler 62.195 58.840 58.074 -1,3% -6,6% Mali 115.225 109.534 106.914 -2,4% -7,2% 300 75.000 Bankalar Endeksi 159.267 146.553 142.005 -3,1% -10,8% 200 70.000 Dow Jones 100 65.000 0 60.000 17.823 17.976 17.776 -1,1% -0,3% S&P 500 2.059 2.086 2.068 -0,9% 0,4% DAX 9.806 12.086 11.966 -1,0% 22,0% Nikkei 225 17.451 19.411 19.207 -1,1% 10,1% Bovespa 50.007 51.243 51.150 -0,2% 2,3% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg Oca.14 Şub.14 Nis.14 Haz.14 Tem.14 Eyl.14 Kas.14 Ara.14 Şub.15 Kaynak: Bloomberg 2 Günlük Bülten 01 Nisan 2015 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Türkiye ekonomisi 2014 yılında %2,9 büyüme kaydetti. Şubat ayında dış ticaret açığı %10,2 azalarak USD 4,66 milyar oldu. Hazine Müsteşarlığı Nisan-Mayıs-Haziran dönemi borçlanma programını açıkladı. Hazine Müsteşarlığı'nın açıkladığı verilere göre, Türkiye kamu net borç stoku 2014 sonu itibarıyla 187,4 milyar TL olurken, net dış borç stoku USD 243,7 milyar oldu. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, küresel finansal piyasalardaki dalgalanmaların ve jeopolitik gelişmelerin olumsuz etkisiyle 2014'te büyümenin sınırlandığını belirterek, önümüzdeki dönemde yapısal reformların büyümeyi artıracağını ve ekonomideki kırılganlıkların azalacağını söyledi. Almanya'da mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik oranı Mart ayında %6,4 ile tarihi düşük seviyeye gerileyerek beklentilerin altında açıklandı. İngiltere ekonomisinde büyüme geçen yılın son çeyreği için nihai olarak %0,5'ten %0,6'ya revize edilerek beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Eurostat'ın öncü verilerine göre, Euro Bölgesi’nde tüketici fiyatları Mart ayında geçen yılın aynı dönemine göre yıllık bazda beklentilere paralel olarak %0,1 geriledi. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Çin'in kredi notunu A+ olarak teyit etti ve görünümün "durağan" olduğunu açıkladı. ABD’de tüketici güven endeksi Mart ayında 101,3 ile beklentilerin üzerinde açıklandı. ABD‘de Chicago PMI endeksi Mart ayında 46,3'e yükselmesine karşılık beklentilerin altında kaldı. Richmond FED Başkanı Jeffrey Lacker, 16-17 Haziran'daki FOMC toplantısının FED'in federal fon faizini artırarak para politikasını normalleştirmeye başlaması için güçlü nedenler olduğunu söyledi. Kansas City FED Başkanı Esther George, ABD'de düşük faiz oranının yatırımcıların yüksek getiri arayışı için cesaretlendirdiğini belirterek, FED'in uyguladığı teşvik politikalarını geri çekmeyi değerlendirmesi gereğinin ortaya çıktığını savundu. Çin’de resmi imalat PMI verisi 50,1’e yükselirken, HSBC tarafından hesaplanan PMI verisi ise 49,6’ya geriledi. Türkiye ekonomisi 2014 yılında %2,9 büyüme kaydetti. TÜİK verilerine göre GSYH, 2014 yılında %2,9 büyüme kaydederken, yılın son çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,6 büyüdü. Yıllık bazda büyümeyi incelediğimizde bir önceki yıla göre daralan tek sektörün tarım olduğu görülürken, imalat sektörünün %3,7, inşaat sektörünün ise %2,2 büyüdüğü görülmekte. Çeyreksel büyümedeki katkılara baktığımızda ise iç talepteki kısmi toparlanmayla özel tüketimin büyümeye 1,6 puanlık katkı verdiği görülmekte. Kamu yatırımları geçen çeyrekte olduğu gibi büyümeye negatif katkı verirken, küresel talepteki zayıflığın etkisiyle net ihracatın büyümeye katkısı da negatif oldu. 9,2 8 6 Harcamalar Yöntemiyle Büyümeye Katkı (%) Yıllık Büyüme Oranı (%) 10 8,8 6,9 4 17% 4,7 0,7 0 2,9 2,1 Kamu Yatırım Özel Tüketim Kamu Tüketimi Stoklar Net İhracat 13% Büyüme (Çeyreksel, Sağ Eksen) 11% 12% 4,2 2 Özel Yatırım 2,6% 7% 7% 2% -2 5% -3% -4,8 -4 9% 3% -8% 1% 1.Ç. 2.Ç. 3.Ç. 4.Ç. 1.Ç. 2.Ç. 3.Ç. 4.Ç. 1.Ç. 2.Ç. 3.Ç. 4.Ç. 1.Ç. 2.Ç. 3.Ç. 4.Ç. -6 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2011 2012 2013 2014 3 Günlük Bülten 01 Nisan 2015 Şubat ayında dış ticaret açığı %10,2 azalarak USD 4,66 milyar oldu. İhracat aylık %0,5; yıllık %6 azalış kaydederken, ithalat aylık %1,7 artış; yıllık %7,2 azalış kaydetti. Öncü olarak kabul edilen Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verilerine göre dış ticaret dengesi %15,1 düşüşle USD 4,62 milyarlık açığa işaret etmişti. İthalata ekonomik sınıflandırma bazında yıllık olarak bakıldığında tüm kalemlerde azalış görüldü. Aylık bazda ise yatırım-sermaye malları ve hammadde-ara malları ithalatındaki düşüş devam ederken, tüketim malları ithalatında artış yaşandı. Bu artışı TCMB’nin faiz indirimlerinin ilk etkisi olarak yorumlayabiliriz. İç talepteki zayıflığın ivme kazanarak devam etmesi yatırım harcamalarının ve dolayısıyla yatırım malları ithalatının azalmasına sebep olurken, ihracatımızdaki zayıf seyir de ihracat mallarımızda önemli yer tutan hammadde ve ara malları ithalatımızın gerilemesine sebep oluyor. Şubat ayında iç talepteki bu zayıflığa TL’deki değer kaybının da eklenmesiyle ithalatta %7’nin üzerinde bir gerileme yaşandı. İhracattaki gerileme ise küresel zayıflığın halen devam ettiğini ortaya koymakta. ECB’nin parasal genişleme hamlesinin geleceğe yönelik beklenti anketlerinde iyimserliğe sebep olmasına rağmen reel ekonomiye dolayısıyla talebe etki etmesi zaman alacağı için ihracattaki zayıf seyrin bir müddet daha devam etmesi beklenebilir. İhracatın İthalatı Karşılama Oranı 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 İhracat (FOB, Milyon USD) Ortalama 25.000 %72,5 İthalat (CIF, Milyon USD) Dış Ticaret Açığı (Milyon USD) 20.000 15.000 10.000 Şub.15 Oca.15 Kas.14 Ara.14 Eki.14 Eyl.14 Ağu.14 Haz.14 Tem.14 May.14 Nis.14 Mar.14 Şub.14 Kaynak: TÜİK Oca.14 Oca.08 Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13 Oca.14 Nis.14 Tem.14 Eki.14 Oca.15 5.000 Hazine Müsteşarlığı Nisan-Mayıs-Haziran dönemi borçlanma programını açıkladı. Programa göre; Hazine Nisan ayında toplam 13,3 milyar TL iç borç servisine karşılık 11,2 milyar TL iç borçlanma öngörüyor. Hazine Mayıs ayında toplam 11,9 milyar TL iç borç servisine karşılık 9,5 milyar TL iç borçlanma öngörüyor. Hazine Haziran ayında toplam 9,5 milyar TL iç borç servisine karşılık 8,5 milyar TL iç borçlanma öngörüyor. Hazine Nisan'da 6, Mayıs'ta 5, Haziran'da 5 ihale ile borçlanacak. 4 Günlük Bülten 01 Nisan 2015 VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde imalat PMI verisi takip edilecek. Yılın ilk çeyreğinde hem iç talepte yaşanan yavaşlama hem de küresel talepteki yetersizlik sebebiyle imalat sektöründeki zayıf seyrin devam etmesi beklenmekte. Bugün ABD’de tarım dışı istihdam için öncü gösterge olarak kabul edilen ADP özel sektör istihdamı açıklanıyor. ABD’de Şubat ve Mart ayında sert kış koşullarına bağlı olarak ekonomik verilerde güç kaybı yaşanmasına rağmen Şubat ayındaki istihdam verilerinde bu olumsuz etki hissedilmemişti. Ancak güçlü Dolar’ın ihracatı ve dolayısıyla üretimi olumsuz etkilemesinin yansımaları Mart ayı istihdam verilerinde hissedilebilir. Sert kış koşullarından dolayı ise istihdam piyasasının dinamosu olan hizmet sektöründe bu ay önceki aylara oranla daha sınırlı bir artış görebiliriz. Her ne kadar aralarındaki korelasyon son dönemlerde zayıflamış da olsa ADP özel sektörü istihdamı FED’in yakından takip ettiği tarım dışı istihdam artışı için iyi bir öncül konumunda. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5