GÜNÜN VERİSİ: ÖDEMELER DENGESİ 11 Ağustos 2011 Ülke: Zaman: Türkiye Cumhuriyeti TSİ 10:00 Frekans: Dönem: Aylık* Haziran Önceki: Beklenti: -7.8 milyar ABD Doları -7.5 milyar ABD Doları Gerçekleşme: -7.55 milyar ABD Doları Beklenti Doğrultusunda Haziran ayı Cari Açık rakamı 7.55 milyar ABD Doları… • Merkez Bankası Başkanı Erdem Başcı’nın geçtiğimiz günlerde ifade ettiği gibi 2011 yılının ilk yarısında cari açık 45 milyar ABD Doları oldu. Yıllık kümüle cari açık ise 72.5 milyar ABD Doları’na ulaştı (Panel 4). • 2010 yılının aynı dönemindeki USD 20 milyar cari açık rakamına göre %122’lik bir artış anlamına geliyor. Dikiz aynasındakiler göründüğünden daha yakında olabilir… • Klasik grafiği incelediğimizde (Panel 1) cari açığın hızla artışına devam ettiği görüşüne sahip olabiliriz. Bu noktada dikkat etmemiz gereken toplam cari açık (mavi eğri) ve enerji ithalatımızı çıkardığımızda ulaştığımız enerji dışı cari açık (kırmızı eğri) eğrileri arasındaki temel farklar. Eğrileri farklı renkle çizmiş olmamızın sebebi de hassasiyet derecelerinden kaynaklanıyor. Kırmızı eğri, para ve maliye politikaları ile idare edilirken Türkiye’nin enerji politikasında temel bir değişim olmadığı sürece mavi eğrinin temel parametresi petrol fiyatları olacak. • Panel 2’de çizdiğimiz gibi aylık bazda Cari Açık’ı enerji bileşenine ayırdığımız zaman hem enerji harcamalarının hem de enerji dışı harcamaların azaldığını görebiliyoruz. • Bizim hesaplamalarımıza göre enerji dışı açıkta aylık bazda yaklaşık %5.6 oranında bir iyileşme söz konusu. Enerji kısmı için de sınırlı da olsa bir iyileşme görmekteyiz. Bunun bir yandan düşen petrol fiyatları, ekonomideki soğuma belirtileri, ve artan döviz kurunun bileşimi olduğu görüşündeyiz. • Bu inceleme ile enerji dışı cari açığın Merkez Bankası’nın klasik dışı politikalarına tepki vermeye başladığı görüşündeyiz. Panel 1: 12 Aylık Kümüle Cari Açık Panel 2: Cari Açık’ın Enerji Bileşeni Kaynak: TCMB, TÜİK, Halk Yatırım Hesaplamaları Kaynak: TCMB, TÜİK, Halk Yatırım Hesaplamaları * Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Ödemeler Dengesi Ayrıntılı Sunumu’nu 1 aylık gecikme ile yayınlamaktadır. Adres:Halide Edip Adıvar Mah. Darülaceze Cad. No:20 K:4 34382 Şişli-İSTANBUL Tel: (0212) 314 81 81 Fax: (0212) 221 31 81 Araştırma Bölümü: Tel (0212) 314 81 07 GÜNÜN VERİSİ: ÖDEMELER DENGESİ 11 Ağustos 2011 Turizm Gelirleri ve Dış Ticaret Açısından Cari Açık… • Haziran ayında Turizm gelirleri 1.7 milyar ABD Doları seviyesine ulaştı. Arap Baharı nedeniyle Kuzey Afrika sahilleri yerine Türkiye’nin bu sene daha çok turist tarafından tercih edilmesi bekleniyor. Bu anlamda yaz aylarına ilişkin cari açık verileri geldikçe Turizm gelirlerinin mevsimsel bazda olumlu katkısının artmasını bekleyebiliriz. • Toplam mal ihracatı ilse geçen aya göre %3.8 oranında artarak 12 milyar ABD Doları seviyesine erişti. İthalat ise %2.8 oranında artış göstermesine rağmen baz farkı nedeniyle dış ticaret açığında artış devam ederek 9 milyar ABD Doları’na çıktı. Dış ticaretin, Avrupa’da yaşanan gelişmeler nedeniyle baskı altında kalması olası, ancak böyle bir durumda da ithalata bağlı ihracat nedeniyle cari açık açısından kaygı verici bir durum söz konusu olmayacağını ve kurdaki değer kaybının henüz dış ticaret rakamlarına yansımadığını düşünüyoruz. Finansman Tarafı… • Doğrudan Yabancı Yatırımlar (FDI), yılın ilk yarısında cari açığın yalnızca %11’ini finanse ederken, portföy girişleri cari açığın %37’ni finanse ettiler. • Net FDI’ın önümüzdeki dönemde özelleştirmelerin tekrar hız kazanması ile artması ve gerileyecek toplam cari açık rakamı neticesinde cari açığın finansmanına etkisinin de artması beklenebilir. Önceki gün Başbakan Erdoğan’ın başkanlığında gerçekleştirilen Ekonomik Değerlendirme toplantısında karara varılan 10 maddelik tedbir paketindeki maddelerden birisi de özelleştirme programının kararlılıkla uygulanacağıydı. Ancak cari açık yüksek seviyelerde kalmaya devam ettiği sürece finansman oranı açısından katkısı düşük olacaktır. Kriz öncesinde 2007 yılının her iki yarısında da yaklaşık 10 milyar ABD Doları Doğrudan Yabancı Yatırım cari açığın hemen hemen yarısını finanse etmeye yeterken bu yılın ilk yarısında gerçekleşen yaklaşık 5 milyar ABD Doları yalıtırım cari açığa yalnızca %11 oranında yardımcı olabildi (Panel 3). • Devlet ve özel sektör tahvillerine olan ilgi Haziran ayında da devam ederek 1.5 milyar ABD Doları seviyesinde fon girişi gerçekleşti. • Net Hata ve Noksan kalemi Haziran ayında da 2.2 milyar ABD Doları ile oldukça yüksek seviyede kaldı. Bu rakamın içinde henüz kategorize edilmemiş ihracat gelirleri ve sıcak para girişi olması muhtemeldir. İhracat tarafında ayrışacak kısım olumlu olacakken sıcak para tarafının ne kadar düşük kalırsa o kadar sağlıklı olacağını hatırda tutmak gerekir. • Borç çevirme oranlarını incelediğimizde ise banka ve özel sektörün kredi bulmakta ve kullanmakta zorlanmadığını gözlemlemekteyiz. Yılın ilk yarısında bankaların borç çevirme oranı %168, özel sektörün borç çevirme oranı da %126 düzeyinde gerçekleşti. Panel 3: Doğrudan Yabancı Yatırımlar Panel 4: Ödemeler Dengesi Özet Tablo (USD milyon) Haziran 2011 (7,548) (8,998) 11,971 (20,969) 1,847 1,714 (493) (513) 96 12 aylık kümüle (72,499) (81,881) 131,466 (213,347) 16,155 17,119 (8,258) (4,899) 1,485 Sermaye Hesabı FDI Portföy Yatırımları Hisse Tahvil Diğer Yatırım Rezervler 5,355 561 2,036 (137) 1,489 4,345 1,587 58,106 10,390 26,159 1,931 24,753 38,074 16,467 Net Hata ve Noksan 2,193 14,393 Cari Açık Dış Ticaret Dengesi İhracat İthalat Hizmetler Turizm Gelir Dengesi Faiz Cari Transferler Kaynak: TCMB Kaynak: TCMB Adres:Halide Edip Adıvar Mah. Darülaceze Cad. No:20 K:4 34382 Şişli-İSTANBUL Tel: (0212) 314 81 81 Fax: (0212) 221 31 81 Araştırma Bölümü: Tel (0212) 314 81 07 GÜNÜN VERİSİ: ÖDEMELER DENGESİ 11 Ağustos 2011 Sonuç: 12 aylık kümüle rakamlara henüz yansımamış olsa da Cari Açık’taki toparlanmanın başladığı kanısındayız. Somut iyileşmenin ise döviz kurundaki değişimin ve düşük petrol fiyatlarının etkilerinin gözle görülür hale geleceği yaz aylarında başlayacak iyileşme eğilimi ile 2011 yılının sonuna doğru görülmesini bekliyoruz. Aynı zamanda sanayi üretimi endeksinden okumaya başladığımız ekonomideki soğumanın da cari açık rakamlarına yansıması ile birlikte yılın ikinci yarısında TCMB hedeflediği 25 – 27.5 milyar ABD Dolar hedefine ulaşma olasılığının kuvvetlendiği görüşündeyiz (Panel 5). Panel 5: Cari Açık, Sanayi Üretim Hızı ve Döviz Sepeti Döviz Sepeti Sanayi Üretim Hızı Cari Açık (aylık) Kaynak: Bloomberg Bora Tamer Yılmaz, +90 (0212) 314 81 86 btyilmaz@halkyatirim.com.tr Adres:Halide Edip Adıvar Mah. Darülaceze Cad. No:20 K:4 34382 Şişli-İSTANBUL Tel: (0212) 314 81 81 Fax: (0212) 221 31 81 Araştırma Bölümü: Tel (0212) 314 81 07 GÜNÜN VERİSİ: ÖDEMELER DENGESİ 11 Ağustos 2011 ARAŞTIRMA BİRİMİ Azmi DÖLEN G. Müdür Yrd. (212) 314 81 07 adolen@halkyatirim.com.tr Işıl BÜK Uzman (212) 314 81 83 ibuk@halkyatirim.com.tr Bora Tamer YILMAZ Uzman (212) 314 81 86 btyilmaz@halkyatirim.com.tr Recep BOZKURT Uzman (212) 314 81 84 rbozkurt@halkyatirim.com.tr ÇEKİNCE: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sayfalarda yayınlanan görüş, yorum, haber veya öneriler nedeniyle ortaya çıkacak ticari kazanç veya kayıplardan Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir. Buradaki yazı, görüş ve yorumlar sayfa ziyaretçilerini bilgilendirme niteliği taşımaktadır. Rapor sayfalarında yayınlanan hiçbir yazı, görüş, resim, analiz ve diğer sunumlar izin alınmadan yazılı veya görsel basın organlarında yayınlanamaz. Adres:Halide Edip Adıvar Mah. Darülaceze Cad. No:20 K:4 34382 Şişli-İSTANBUL Tel: (0212) 314 81 81 Fax: (0212) 221 31 81 Araştırma Bölümü: Tel (0212) 314 81 07