penetran göğüs yaralanmaları

advertisement
PENETRAN GÖĞÜS YARALANMALARI
Dr. Oguz KARAHAN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kalp Damar Cerrahisi AD
1
GİRİŞ

Toraks travmalarına bağlı ölümler, travma nedeniyle oluşan ölümler arasında
oldukça yüksek bir orana sahiptir.

Bu oran ABD’de travmaya bağlı her dört ölümden biri olarak rapor edilmiştir.

Travmanın ve birlikte oluşan fizyopatolojik değişikliklerin hızlı
tanı ve uygun tedavisi ile bu ölümlerin bir çoğu önlenebilir.

Bu
tip
travmaların bir
çoğunun
travmatoloji merkezlerinin
uzağında oluşması nedeniyle erken tanı ve hızlı transport son
derece önemlidir.
recepdemirhan@hotmail.com
İNSİDANS

Travma ilk 3 dekattaki ölümlerin en sık nedenidir

Tüm yaş grupları içerisinde 1. Atheroskleroz 2. Kanser 3. Travma

ABD’de travmaya bağlı ölüm 150.000/yıl

Travma ölümleri içerisinde, toraks travmalarına bağlı ölüm %25

Ölümlerin bir çoğu hastane öncesinde

Multipl travmalarda mortalite 2,5 kat daha fazladır
Jones KW. Thoracic Trauma: Surg Clin North Am 1980; 60: 957-81
Regel G, Lobenhoffer P, Grotz M, et al : Treatmant results of patients with multiple trauma : an analysis of 3406
cases treatad between 1972 and 1991 at a German level 1 trauma center. J Trauma 1995;38:70
4
TARİHÇE
MÖ
3000:
Sternumun
penetran
travmasına ait bilinen ilk bilgiler İmhotep’e
ait MÖ 3000 yıllarına ait bir papirüste yer
almaktadır
(Edwin
Smith
Surgical
Papyrus)
MÖ 950: Truva kuşatması sırasında bir
yaralıda mızrağın toraksa saplandığı ve
mızrağın çekilmesi ile masif kanama ve
ölüm tarif edilmiştir
13
YY:
Theodoric
Toraks
duvarı
yaralanmalarında debridman ve primer
tamiri tarif etmiştir
*Thoracic Trauma, R. Maurice Hood, Arthur D. Boyd, Alfred T.
Clifford. W. B. Saunders Company 1989:101-132
5

Galen’e ait yazılarda gladyatörlerin göğüs yaralanması ve sargı-bandaj
tedavileri ile ilgili bilgiler bulunmaktadır

1767 Larrey: Açık hemopnömotoraks durumunda yaranın sargı bezleri
ile kapatılması gerektiğini tarif etmiştir

1873 Noble: Kauçuk bir tüp ile ilk su altı drenajını uygulamış ancak bu
tedavi yönteminin kabul edilmesi 1950-60’lı yılları bulmuştur

1896 Rehn: Penetre yaralanmalarda kalbe ilk başarılı sütürü atmıştır
*Thoracic Trauma, R. Maurice Hood, Arthur D. Boyd, Alfred T. Clifford. W. B. Saunders Company
1989:101-132
6
PENETRAN GÖĞÜS YARALANMALARI

Delici Kesici Alet Yaralanmaları (DKAY)

Ateşli silah Yaralanmaları (ASY)

Düşük hızlı

Yüksek hızlı
7

Genel olarak künt travma > penetran travma (60 / 40)

Kanada'dan bir çalışmada künt travmaların %96.3, penetran
travmaların ise %3.7
Hill AB, Fqleiszer DM, Brown RA. Chest trauma in a Canadian urban setting implications for trauma research in Canada. J Trauma 1991; 31: 971-3.
8
J Am Coll Surg 2004;198:20–26. © 2004 by the American College of Surgeons

1993-2002, 34.120 travma hastası, %65 Künt, %35 Penetran,

Hastane travma mortalitesi 2,648 (%7,8)

AIS >4 hastalarda en sık yaralanan bölge:
1- Baş %43, 2- Göğüs %28, 3- Abdomen %19

980 hastada (%37) hastaneye kabul sırasında yaşam belirtisi yok. Bu grupta
penetran göğüs yaralanması olan ve 60y üstü hastalar anlamlı şekilde
yüksek.

Hastaneye kabul sırasında yaşayan ancak ilk 60 dk içinde ölen hastaların
çoğu penetran göğüs travmalı hastalar

İlk 1-6 saat göğüs ve batın, ilk 24 saat içinde kafa travmalı hastalarda ölüm
riski yüksek.
9
• Künt travma
% 59
• Penetran Travma
%41
10
KALP YARALANMALARI

İlk başarılı kalp yaralanması tedavisi 1895 yılında Rehnn tarafından bildirilmiştir

Toraksa penetran yaralanmalarda kardiyak yaralanma oranı yaklaşık %10

Tüm
toraks
yaralanmaları nedeniyle oluşan ölümlerin %40’ı kardiyak
yaralanmalara bağlıdır.
Mandal AK, Oparah SS. Unusually Low Mortality of Penetrating Wound of the The Chest:
Twelve Years Experience. J Thorac Cardiovasc Surg 1989; 97: 119-125.
Oakland C, Vivian J. Penetrating Cardiac Injuries. Br Md J 1987; 295: 502-505.
11
KALP YARALANMALARI

Göğüs, boyun veya batın üst kısmına olan delici kesici alet yaralanmalarında
mutlaka kalp yaralanması akla gelmelidir.

Kalp yaralanmaları genellikle plevral kavite, a. mammaria interna, akciğer karaciğer ya da diğer abdominal organ yaralanmaları ile beraber görülür.
12
KALP YARALANMALARI

Penetran yaralanma,

perikarda,

tek ya da çok sayıda kalp boşluğuna zarar verebilir.

Sağ ventrikül %35-50

Sol ventrikül %28-40

Sağ atrium %6-10
13
KALP YARALANMALARI

Kalp tamponadı (akut dönemde)

Anevrizma, psodoanevrizma (geç komplikasyon)

Kalp kapaklarını etkileyen yaralanmalar da olabilir
14
KALP TAMPONADI

Çoğunlukla penetran yaralanmalardan kaynaklanır ;

Beck triadı:
 Venöz
basıncın yükselmesi,
 Arteryel
basıncın azalması
 Derinden
ve azalmış olarak gelen kalp sesleri

Pulsus Paradoksus

Kussmaul belirtisi (inspiryumda venöz basınç artışı)
15
KALP TAMPONADI

Perikardiosentez
perikardial boşluktaki kanın pıhtılaşmış olabileceği için diagnostik veya
terapötik olmayabileceği akılda tutulmalıdır

Şüpheli olgularda ekokardiyografi yararlıdır
16
17
KALP YARALANMALARI

Acil Median sternotomi ya da Ant-Lat torakotomi yapılmalıdır

Perikard derhal açılarak kan ve pıhtı boşaltılmalıdır.

Takiben kanama odağı bulunarak kontrol altına alınmalıdır.

Perikard açılırken çeşitli boylarda klempler, fogarty kateteri, foley sondası
bulundurulur.

Ventriküldeki kanama büyük ise, geçici olarak foley sonda yardımı ile kontrol
altına alınabilir, foleyden sıvı da verilebilir, pledged “u” süturlarla kanama
kontrol altına alınmalıdır.

İnen aortaya klemp koymak gerekebilir

Delici alet septum veya kalp kapaklarını da zedelemiş olabilir, hazırlıklı
olunmalıdır. Bazen pompa yardımı gerekli olabilir.
18
19
Gunshot Chest
Underground Rock Fall
Gunshot Chest
Stab Back
Gunshot neck with cardiac injury
Crush injury
Blunt chest trauma, MVA
Download