ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ 06.05.2015 ÖDEV-2 1. Aşağıdaki şekilde verilen devrenin; a) a-b uçlarının solunda kalan kısmının Thevenin eşdeğerini bulunuz. b) Bu eşdeğerden faydalanarak RL=4’luk yük direncinde harcanan gücü hesaplayınız. 2. Aşağıda verilen devrede, a) Kaynak dönüşümlerinden faydalanarak, a-b uçlarının solunda kalan kısmının Thèvenin ve Norton eşdeğerlerini bulunuz. Kaynak dönüşümlerini adım adım gösteriniz. b) Thèvenin eşdeğerinden faydalanarak RL=2 ’luk yük direncinde harcanan gücü hesaplayınız. 3. Aşağıda verilen devrede eleman değerleri; R2= R3= R7=R8=3 , R4= R5=R6=1 , v1(t)=1 V. a) a-b uçlarının sağ tarafında kalan devrenin eşdeğer direncini hesaplayınız. b) i1 akımını ve p1 gücünü hesaplayınız. 4. Aşağıda verilen devre için; a) Parametrik olarak düğüm ve ek denklemlerinin elde edilmesini adım adım gösteriniz. b) Eleman değerleri, R1= R2= R3= R4=R6=10 Ω, R5=50 Ω olması durumunda, çıkış gerilimi vo(t)=f(v7, v8, v9, v10)’yi parametrik olarak bulunuz ve devrenin ne iş yaptığını kısaca açıklayınız. c) v7(t)=1 V, v8(t)=2 V, v9(t)=3 V, v10(t)=4 V gerilim değerlerinin devreye uygulanması durumunda vo(t)’yi hesaplayınız. İşlemsel kuvv. tanım bağıntıları: ip=0, in=0, vp = vn 5. Aşağıda verilen devrede düğüm gerilimleri yönteminden faydalanarak v o (t ) gerilim vi (t ) kazancını bulunuz (20p). b) vi (t ) 500 sin(2 103 t ) mV giriş işareti için vo (t ) çıkış işaretini bulunuz. Giriş ve çıkış işaretlerini alt alta ölçekli olarak çiziniz. c) Bu giriş değerine göre çıkışın değişimini ORCAD devre simülasyon programını kullanarak bulunuz. Elde ettiğiniz simülasyon sonuçlarını ödevde veriniz. İşlemsel kuvvetlendiricinin tanım bağıntıları: ip=0, in=0, vp = vn 6. Aşağıdaki şekilde verilen devrede eleman değerleri R1 = 10 , R2 = 10 , R3 =1 , R4=1, R5=1, R6=10, v7= 10 V olarak verilmiştir. a) Düğüm ve ek denklemlerinin elde edilmesini adım adım gösteriniz. b) Tüm düğüm gerilimlerini hesaplayınız. c) vo/v7 gerilim kazancını hesaplayınız. İşlemsel kuvv. tanım bağıntıları: ip=0, in=0, vp = vn 7. Aşağıda verilen devrede düğüm gerilimleri yönteminden faydalanarak, çıkış geriliminin matematiksel ifadesini vo=f(v1,v2) biçimde bulunuz. İşlemsel kuvv. tanım bağıntıları: ip=0, in=0, vp = vn 8. Aşağıdaki verilen devrede, işlemsel kuvvetlendirici elemanı yerine eşdeğer devre modeli kullanılacaktır. a) Parametrik olarak düğüm ve ek denklemlerinin elde edilmesini adım adım gösteriniz. b) A=2.106, Ri=1 M, Ro=5 , R1=1 k, R2=5 k, v4=1 V için v3 gerilimini hesaplayınız. c) A=, Ri= , Ro= 0 için v3 / v4 f ( R1 , R2 ) şeklinde bulunuz. 9. Aşağıda verilen devre için; a) NA 1-kapılısının a-b uçları açık devre olması halinde, vab açık devre gerilimini hesaplayınız. b) NA 1-kapılısının a-b uçlarına bir kısa devre elemanının bağlanması durumunda, bu kısa devreden geçen iSC akımını hesaplayınız (iSC akımının yönü a ucundan b ucuna doğru olacaktır). c) NA 1-kapılısının Norton ve Thévenin eşdeğerlerini bulunuz ve çiziniz. 10. Aşağıda verilen devrede, a) A-B uçlarından sola bakıldığı zaman görülen devrenin Thevenin eşdeğerini bulunuz. b) RL direncine aktarılan gücün maksimum olabilmesi için ideal transformatörün “n” değeri ne olmalıdır. c) Bu n değeri için transformatörün gücünü bulunuz. 11. Şekil a ile verilen devrede A-B uçlarına bağlanmış olan R3 direncinde harcanan gücün maksimum olabilmesi için R3 direncinin değerini, Thevenin teoreminden faydalanarak bulunuz. Bu durum için Thevenin gerilim kaynağının gücünü hesaplayınız. Şekil a 12. Aşağıda verilen devrede α=2’dir. a) NA 1-kapılısının a-b uçları açık devre olması halinde, vab açık devre gerilimini hesaplayınız. b) NA 1-kapılısının a-b uçlarına bir kısa devre elemanının bağlanması durumunda, bu kısa devreden geçen iSC akımını hesaplayınız (iSC akımının yönü a ucundan b ucuna doğru olacaktır). c) NA 1-kapılısının Norton ve Thévenin eşdeğerlerini bulunuz ve çiziniz. d) NB 1- kapılısında harcanan gücün maksimum olabilmesi için r parametresi ne olmalıdır? Bu 1-kapılıda harcanan maksimum gücü hesaplayınız. 13. Aşağıda verilen devre için; a) i3 akımını toplamsallık (süperpozisyon) teoreminden faydalanarak bulunuz (α=3 alınız). b) v6=2.5 V, i7= 10A olması durumunda i3 akımını hesaplayınız. 14. Aşağıda verilen devre için; a) i4 akımını toplamsallık teoreminden faydalanarak bulunuz (15p). b) Çevre akımları yöntemini kullanarak tüm göz akımlarını ve i4 akımını hesaplayınız (15p). c) v1 gerilim kaynağının, i7 akım kaynağının ve R4 direncinin gücünü hesaplayınız (10p). 15. Aşağıda verilen devre için; a) i2 akımını toplamsallık (süperpozisyon) teoreminden faydalanarak bulunuz (μ=4). b) v4=4.5 V, i3= 3A, v6=3 V olması durumunda i2 akımını hesaplayınız. Ödev teslim tarihi: 22.05.2015, Cuma günü, Saat: 16:00 Yrd. Doç. Dr. Umut Engin AYTEN