İŞ DÜNYASI Zenginleşme yolunda sihirli sözcük ECO CCI 17.Yürütme Kurulu ve 12. Genel Kurul Toplantıları’nın açılışında konuşan TOBB Başkanı ve ECO CCI Başkan Yardımcısı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, bugünün dünyasında ülkelerin kalkınmasının başlangıç yolunun işbirliğinden geçtiğini vurguladı. “İşbirliği” E konomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret ve Sanayi Odası’nın (Economic Cooperation Organization Chamber of Commerce and Industry/ECO CCI) 17. Yürütme Kurulu ve 12. Genel Kurul Toplantıları, TOBB Başkanı ve ECO CCI Başkan Yardımcısı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğinde, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın da katılımıyla, Ankara’da, TOBB Birlik Merkezi’nde gerçekleştirildi. Toplantının açılış konuşmaları Hisarcıklıoğlu ve Bakan Yılmaz’ın yanı sıra ECO CCI Başkanı Dr. Mohammad Nahavandian ile Pakistan Oda Başkanı Haji Fazal Kadir Khan Sherani tarafından yapıldı. “Bölgenin toplam ticareti 2011’de yaklaşık 850 milyar dolardır. Bu rakamın içinde bölge içi ticaretin payı sadece yüzde 7. Geçen yıl da aynı oranı telaffuz etmiştik. İstatistikler kendi aramızdaki ticaretin artırılması için alınan önlemlerin yeterli olmadığını gösteriyor. AB ülkeleri, ticaretlerinin yüzde 70’ini birbirleriyle yapıyorlar. Çünkü hem insan hareketinde hem de mal hareketinde vizeleri, kotaları kaldırmışlar. ECO ülkeleri olarak ticaretimizin yüzde 10’unu bile birbirimizle yapmıyoruz. Gelişmiş ülkelerin tersine, komşular olarak birbirimizle ticaret yapmadığımız gibi ticaretin önüne engeller koyuyoruz.” HİSARCIKLIOĞLU: “BÖLGESEL REFAHIN GELİŞMESİ İÇİN ÇALIŞIYORUZ” TOBB Başkanı ve ECO CCI Başkan Yardımcısı M. Rifat Hisarcıklıoğlu konuşmasında, ülkelerin özel sektör temsilcileri olarak, bölge içi ticaretin ve yatırımların artması, bölgesel kalkınmanın ve refahın gelişmesi için çalıştıklarını vurguladı. Dünya nüfusunun yüzde 6’sını barındıran ECO bölgesinin dünya ticaretinden aldığı payın sadece yüzde 2 civarında olduğuna dikkat çeken Hisarcıklıoğlu şöyle konuştu: 70 EKONOMİK FORUM l Ekim 2012 TEMEL MESELE İŞBİRLİĞİNİ GELİŞTİRMEK Ticaretin refah, refahın da huzur demek olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, daha huzurlu ve barış içinde yaşamak isteniyorsa, ECO ülkelerinin İŞ DÜNYASI arasında 1 Ocak 2013’ten itibaren yürürlüğe girecek olmasını beklediklerini ve bunun umut verici bir gelişme olarak değerlendirerek şöyle konuştu: “Ancak, yeterli değil. ECO, 10 ülke arasında bir işbirliği platformudur. Ne yazık ki, tüm üyelerin ortak bir iradeyle ticaretin önündeki engelleri kaldıracak ECOTA’ya taraf olmasını sağlayamıyoruz. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan’ı da bir an önce ECOTA’nın tarafı olmaya çağırıyorum. Bizim kültürümüzde ‘İstişare eden yanılmaz’ diye çok güzel bir söz var. ECO’nun varlık nedeni de üye ülkeler arasındaki istişareyi, işbirliğini güçlendirmektir.” ECO ülkeleri olarak temel meselelerinin işbirliğini geliştirmek olduğunun altını çizen Hisarcıklıoğlu, “İşbirliği demek bazı ülkelerin üretirken, diğerlerinin sadece tüketim pazarı olması demek değildir. İşbirliği demek, ortak kazanç demektir. Şimdi biz yeni bir anlayışla ortaya çıkmak, yeni bir işbirliğini ortaya koymak zorundayız. Bizim en büyük avantajlarımızdan biri de, halklarımızın dostluk bağlarının çok kuvvetli olmasıdır. Ancak b kardeşlik bağlarına rağmen hâlâ birbirimizin ülkesine vizeybu le girip çıkıyoruz. Hem ‘kardeşiz’ diyeceğiz hem de birbirimizin evine vizesiz giremeyeceğiz. Bizim kültürü> > TOBB Başkanı müzde kardeşin evine yabancı gibi girilmez. ve ECO CCI Başkan Bunu düzeltmek zorundayız” dedi. Yardımcısı M. Rifat İşbirliğinin bir diğer gereğinin de ticari Hisarcıklıoğlu, dünya nüfusunun ihtilafların hızlı ve etkin şekilde çözümlenyüzde 6’sını ECO ıran mesi olduğunu dile getiren Hisarcıklıoğlu, ınd bar bölgesinin dünya bunun için de bir tahkim mekanizmasına ticaretinden aldığı ihtiyaç olduğunu anlattı. payın sadece > > ECO CCI toplantıları TOBB Birlik Merkezi’nde TOBB Başkanı ve ECO CCI Başkan Yardımcısı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğinde Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz’ın da katılımıyla yapıldı. yüzde 2 civarında olduğunu söyledi. arasındaki ticareti kolaylaştırmak, teşvik etmek gerektiğine değindi. “Bölge içi ticareti geliştirmeden kalkınmayı, refahı, zenginliği elde edemeyiz “ diyen Hisarcıklıoğlu, bir türlü hayata geçirilemeyen Tercihli Ticaret Anlaşması’nın (ECO Trade Agreement/ECOTA), taviz listelerini veren ülkeler EKONOMİK İŞBİRLİĞİNİN ÖNÜNDEKİ ENGELLER KALDIRILMALI Büyük hedeflere odaklanmak gerektiğinin altını çizen M. Rifat Hisarcıklıoğlu konuşmasını şöyle sürdürdü: “Değişen küresel ekonomi, ulaştırma alanında yeni arayışları da beraberinde getirdi. Küresel ekonominin yeniden konumlanan ulaştırma koridorlarında bölgemizin hak ettiği yeri alması için, İpek Yolu’nun canlandırılması bir zorunluluktur. Tarihi İpek Yolu’nu geniş tren ağlarıyla, kara yolu ulaşım hatlarıyla, enerji koridorlarıyla yeniden canlandırmak, bölgemizi ticaret üssü yapmak istiyoruz. İstanbul-Tahran-İslamabad Demiryolu Projesi’yle Türkiye-İran-Pakistan arasında 13 gün gibi kısa bir sürede konteyner taşıma hedefiyle Ekim 2012 k EKONOMİK FORUM 71 İŞ DÜNYASI ECO CCI BAŞKANI NAHAVANDİAN: “21. YÜZYIL ASYA YÜZYILI OLACAK” > > Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, ECO CCI üyesi ülkelerin sahip oldukları kaynakları yeterince değerlendiremediğini belirtti. yola çıktık. Geçen sene Karaçi’de imzaladığımız işbirliği anlaşması doğrultusunda da çalışmaya devam ediyoruz. Ülkelerimiz arasındaki gümrük geçişleri bir uyumlu ve aynı standartlarda olmalıdır. Gümrük işlemleri ve sistemi şeffaf olmalı, maliyet unsurları öngörülebilir hale getirilmeli ve kayıt dışılığı ortadan kaldıracak bir yapıda olmalıdır. Bir yandan aramızdaki ekonomik işbirliğinin önündeki engelleri kaldırmalı, öte yandan ülkelerimizin üretim yapılarını çeşitlendirerek bölgenin rekabet gücünü artırmalıyız. Ekonomilerimizi daha açık ve dünya ekonomilerine entegre yapılar haline getirmeliyiz. Sanayi kalkınması için küresel sermaye yatırımlarına ülkelerimizi cazip kılmalıyız. Bunun için de yatırım ortamının iyileştirilmesi esastır. Sanayi yatırımcısına, özellikle KOBİ’lere, büyük avantajlar sağlayan organize sanayi bölgelerinin yapılaşmasına öncelik vermeliyiz. Ekonomilerimizin itici gücü KOBİ’lerin gelişimine her tür desteği vermeliyiz. Türkiye, tüm bu değişim ve dönüşümleri büyük bir kalkınma hamlesi haline getirebildiği için 30 yılda bu kadar yol katedebildi. Unutmayın, bu yeni yüzyılda ya hep beraber kazanacağız ya da hep beraber kaybedeceğiz.” “AZERBAYCAN, KAZAKİSTAN, KIRGIZİSTAN, ÖZBEKİSTAN VE TÜRKMENİSTAN’I BİR AN ÖNCE TİCARETİN ÖNÜNDEKİ ENGELLERİ KALDIRACAK ECOTA’NIN TARAFI OLMAYA ÇAĞIRIYORUM. ” M. RİFAT HİSARCIKLIOĞLU TOBB Başkanı ve ECO CCI Başkan Yardımcısı 72 EKONOMİK FORUM l Ekim 2012 ECO CCI Başkanı Dr. Mohammad Nahavandian da konuşmasında, siyasi ve ekonomik gelişmelerin çeşitli sinyaller verdiğini belirterek, “21. yüzyıl Amerika ve Avrupa yüzyılı değil, Asya yüzyılı olacak” ifadesini kullandı. Nahavandian, ECO teşkilatı hakkında karar verilmesi gerektiğine işaret ederek, dünyada ve bölgede ticaret hacminin azalmış olmasına rağmen ECO üyesi ülkeler arasındaki ticaret hacminin yavaş olsa da istikrarlı olarak yükseldiğini belirtti. Nahavandian, bölgede ticaretin daha da artırılması için bankacılık, finans ve ulaştırma imkânlarınıngeliştirilmesi gerektiğini vurguladı. Pakistan Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği Başkanı Haji Fazal Kadir Khan Sherani de, üye ülkelerin ticaret hacminin düşük olduğuna dikkat çekerek, gerekli şartların oluşması durumunda bölge ülkeleri arasındaki ticaret hacminin 8 kat artabileceğini dile getirdi. Pakistan da dâhil olmak üzere birçok ülkede ticaret noktasında reformlar gerçekleştirildiğini söyleyen Sherani, “Ticaretin kolaylaştırılması evrensel anlamda kabul gören bir ekonomik itici güçtür” dedi. Sherani, ekonomik kalkınmada sorumluluğun hükümetlerden özel sektöre kaydığını, günümüzde özel sektörün rolünün daha da önemli bir hale geldiğini vurguladı. Özel sektörün sadece istihdam ya da ulusal gelir yaratılmasına katkıda bulunmadığına işaret eden Sherani, özel sektör temsilcilerinin ekonomik karar alma süreçlerinin de parçası olduğunu söyledi. İŞ DÜNYASI > > ECO bölgesinde ticari ve ekonomik işbirliklerinin ele alındığı toplantılara İran, Pakistan, Afganistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan oda başkaları, başkan yardımcıları ve temsilcileri katıldı. KALKINMA BAKANI YILMAZ: “ECO ÜLKELERİ TİCARETİN ÖNÜNÜ AÇMALI” Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz ise “Önümüzdeki dönemde asıl hedeflememiz gereken, isteyen herkesin serbest bir şekilde dolaştığı vizelerden ari bir bölge oluşturmak olmalı” dedi. Bakan Yılmaz, bugün ilişkilerin sadece devletler arası ilişkilerle yürümediğini, toplumdan topluma, iş dünyasından iş dünyasına ilişkilerle yürüdüğünü belirterek, “Sadece bürokratlar ve siyasetçiler olarak bu ilişkileri yürütmeye çalıştığınızda resim eksik kalmış oluyor. Dolayısıyla sizin bugün burada gerçekleştirdiğiniz işbirlikleri ülkelerimiz arasındaki ilişkiler açısından önemli ve hayati ilişkiler” diye konuştu. Bakan Yılmaz, özel sektörün daha sonuç odaklı, pragmatik baktığını vurgulayarak, “Her biriniz hem kendi ülkemiz içinde daha sonuç odaklı ve pragmatik birtakım politikalara öncülük ederken diğer taraftan da işbirliğini hızlı, etkin, sonuç odaklı yürütme konusunda önemli katkılar sunuyorsunuz” dedi. ECO CCI’ın toplantı ve etkinlikleri hakkında bilgi veren Bakan Yılmaz, iş dünyasının bir araya geldiği bu toplantıların daha sonuç odaklı ve somut adımların atılmasına vesile olması gerektiğini dile getirdi. Bu çalışmaların, daha sistematik ve yoğun devam ettirilmesi için daimi sekretarya ile belli bir fona ihtiyaç olduğunu belirten Yılmaz, mevcut 10 üye ülkeden bazılarının faaliyetlere yeterince katılım sağlamadığını, o ülkelerin de teşvik edilmesini istedi. Bakan Yılmaz, dünyanın kalbi denilebilecek bu bölgenin stratejik bir konuma sahip olduğuna işaret ederek, “Fakat bu konumu yeterince katma değere, refaha, kalkınmaya, ilerlemeye dönüştürebildiğimizi hiçbirimiz söyleyemeyiz. Kendi içimizdeki değerlendirmeleri çok daha derinlikli yapıp, geleceğe emin adımlarla yürümeliyiz. Burada vizyonumuz çok açık; daha fazla işbirliği, daha fazla hareketlilik ve daha fazla serbestlik” ifadesini kullandı. Bugün kalkınmanın ana dinamiğinin özel sektör olduğunu, devlete ise özel sektöre güvenli ve uygun bir ortam oluşturma görevi düştüğünü ifade eden Bakan Yılmaz, arbitrasyon (tahkim/arabuluculuk) mekanizmasının geliştirilmesi üzerinde durdu. Kamu ve özel sektör işbirliğinin yaygınlaştırılması gerektiğini belirten Bakan Yılmaz, “Biz Türkiye olarak birçok alanda bu modeli uyguluyoruz, bunun başarılı sonuçların görüyoruz. Bunu tüm bölgeye yaygınlaştırmak hem bölgenin kalkınması için hem de özel sektöre yeni iş imkânları oluşturmak bakımından çok önemli’’ dedi. Ekim 2012 k EKONOMİK FORUM 73