16.10.2011 Resusitasyonda ne yapmalıyız? RESUSĐSTASYONDA RESUSĐ GÖRÜNTÜLEME • Elimizden gelenin en iyisini yapmalıyız • Hastayı canlandırmayı ve /veya hayatta kalmasını sağlamayı amaçlamalıyız. DOÇ. DR. SADIK GİRİŞGİN SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP AD • Doğru olanı yapmalıyız Başarısız Resusitasyon • Kendimize karşı • Dışardakilere karşı açıklama Resusitasyon • Resusitasyonda hangi hastaları kurtarırız? • Zamanında yakaladıklarımızı Resusitasyonda Görüntüleme??? 1. Resusitasyon (yapılan) oda(sın)da görüntüleme 2. Görüntüleme yapılan yerde resusitasyon 3. Hastaya resusitasyon yapabilmek amacıyla görüntüleme 1 16.10.2011 Resusitasyonda Görüntüleme Resusitasyonda ne görmek istersiniz? • Amaç: • Patoloji Nerede?. Resüstasyonda ki başarıyı artırmak olmalıdır. • Hastanın hayatını tehlikeye sokar mı? Resusitasyonda görüntülemede hangi (görüntüleme) aletlerini kullanırız? • Rutinde kullanılan • Acil görüntüleme için kullanılan Bu aletler neler? 1. 2. 3. 4. 5. Direk grafi Bilgisayarlı Tomografi Ultrasonografi Manyetik rezonans ..? Direk grafi Bu aletler neler? 1. 2. 3. 4. 5. Direk grafi Bilgisayarlı Tomografi Ultrasonografi Manyetik rezonans ..? Travmada mutlaka olması gereken grafiler Pelvik Grafi: 3. boşluk, büyük damarlar PA Akciğer Grafisi: Pnomöni, px, hx Servikal Grafi PAS P A S 2 16.10.2011 Lodox® Lodox ® Statscan® Statscan® Direk grafi • Diğer direk grafilerde ihtiyaç olursa resusitasyon odasında (ya da resusitasyon sırasında) radyolojik görüntüleme aracı olarak kullanılabilirler • Tüm vücut direk grafisini 13 saniyede çeker • Daha az radyasyonla yüksek kalite görüntü sağlar • Küçük parçalarında detayını (digital olarak) gösterebilir • Multipl travmalı, acil görüntüleme gereken hastalarda daha az masrafla görüntüler Ultrasonografi (USG) Ultrasonografi (USG) • • • • • • • • Portabl Ucuz, Kolay ulaşılır, Radyasyon içermez, Sık tekrarlanabilir Probe çeşitliliği Knoboloji (aynı dili kullanma) düşük maliyetli, …… 3 16.10.2011 TARİHÇE 1988 1971 İLK VAKA SUNUMU 1990 … 1. Procedural 2001 2008 FAST İLK MAKALE ACEP KLAVUZU ACEP KLAVUZU İLK ACEP KURSU MÜFREDAT MODELLERİ Santral venöz kateter tak takılı ılırken rken USG Plevral sıvı ve torasentez • Intravenous lines – Internal jugular – Femoral – Deep brachial • Paracentesis • Thoracentesis Perikardiyosentez erikardiyosentez Parasentez • Serbest abdominal sıvı 4 16.10.2011 2.FAST FAST Focused Assessment Assessment with Sonography for Trauma Focused Abdominal Sonography for Trauma • Geleneksel olarak 4 pencere (3 abdominal ve 1 kardiak) • Sağ üst kadran (perihepatik) • Kardiyak • İlave olarak – Anterior plevral pencere (pnomotoraks) – VCİ (hemoperikardiyum) • Sol üst kadran (perisplenik) • Pelvik 3. Obstetri/Jinekoloji Obstetri/Jinekoloji Abdominal ağrı ve vajinal kanama (gebelikte bu yakınmalar hayati) İU ya da EU gebelik olup olmadığı Pelvik serbest sıvı 4. Kardiak USG Genel olarak kalp duvar hareketleri nasıl? Perikardiyal efüzyon var mı? Kardiak USG Nedeni bilinemeyen hipotansiyon / dispne PE Hipovolemi Miyokard iskemisi Efüzyon/tamponad Kardiak arrestte/ Nabızsız elektriksel aktivite Kapak yetmezliği Perikardiyosentez Eksternal pacer (yakalanma oldu mu?) Transvenöz pacer takılması 5 16.10.2011 Suprasternal yön Kardiyak ultrason tamponad hareketsiz Koordine kalp hareketleri sağ vent boş (hipovolemi) Kanama? Sağ vent dilate PE veya sağ vent MI 5. Toraks USG • Plevral sıvı, hemotoraks • Pnomotoraks Bradikardi geniş QRS trisiklik., hiper K+, asidoz kanama yok anafilaksi? sepsis? Addison’s? dehidrasyon? Toraks USG değerlendirmesi • SLS (Sliding Lung Sign) • Sahil görüntüsü- Stratosfer bulgusu • Kuyruklu yıldız bulgusu - B hattı -AC roket bulgusu • A Hattı SLS (Sliding Lung Sign) Normal EKG AMI Ca++ kanal blok., digoksin, beta-bloker Aort, plevra, peritoneum kanama var, ona yönelik tedavi Hareketleri zayıf Sahil--Kumsal Sahil Normal 6 16.10.2011 A Hattı (Akciğer Roket Bulgusu Kaybı) Strotosfer Bulgusu Pnomotoraks Pnomotoraks Plevral Kayma Sesi (PSS) B Hatti (Akciğer Roket Bulgusu) Normal 6. AAA • Retroperitoneal USG değerlendirilmesinde çok az element vardır – Böbrekler – Abdominal Aort – Common iliak arter – VCİ • AAA semptomları olan hastalara 7. Oftalmolojik USG • • • • • • Retinal dekolman Vitreous hemorojileri Oculer yabancı cisim Glob penetrasyonu Lens çıkığı Retrobulbar hematom • Optik sinir çapı May 2009 CPT Assistant (Volume 19 Issue 5) 7 16.10.2011 Oftalmolojik 8. Entübasyonda USG Đntrakraniyal basınç yüksek mi? 9. Serbest peritoneal hava Acad Emerg Med. 2010 Apr;17(4):464-5. Epub 2010 Mar 8. Emergency ultrasound for the detection of esophageal intubation. Hoffmann B, Gullett JP. Department of Emergency Medicine Johns Hopkins University Baltimore, MD Johns Hopkins Bayview Medical Center Baltimore, MD, Serbest peritoneal hava 10. Sternum (Kemik) Fraktürü 8 16.10.2011 Bilgisayarlı Tomografi Bilgisayarlı Tomografi 1. Konvansiyonel BT 2. Multislice BT 3. BT Angio 4. Single Photon Emition BT (SPECT) ……. 1. Konvansiyonel BT 2. Multislice BT 3. BT Angio 4. Single Photon Emition BT (SPECT) ……. Multislice BT Multislice BT 10 20 40 Kesit tarayıcılar 4 Alan Dedektörlü BT • Neredeyse tek bir kalp vurusunda • Tüm koroner anatomiyi • Masa hareketi olmadan elde edebilir 16 64 256 Triple RuleRule-out • Koroner Arter Anjiografisi ile birlikte toraksta ölümcül olabilecek diğer göğüs ağrısı nedenlerinin araştırılması • Aort Disseksiyonu AKS Pulmoner Embolizm 9 16.10.2011 Resusitasyonda Görüntüleme ile İlgili Çalışmalar ne diyor? 10 16.10.2011 Resusitasyonda Görüntüleme Resusitasyon odasında mı görüntülemeli Görüntüleme odasında mı resusitasyon yapmalı Bu arada direk grafiyi PAS geçmemeli Tabii ki Lodox’a da lüks dememeli USG’yi baş tacı ederken Tomografiyi de mutlaka düşünmeli Resüstasyon odasına sadece direk grafi ve USG girer Diğer tetkiklerde ise hasta dışarı gider Eğer hastayı iyi stabil etmezsek korkarım sonunda hayatı tehlikeye girer Santral katater ve sentezlerde kullanırız onu FAST ve kardiak görüntülemde de unutma ultrasonu BT angio ve multislice son noktayı koyarken Triple role out ön görür bize o kötü sonu TEŞEKKÜRLER 11