. DİYANET İŞLERI BAŞKANLIGI DERGI Sİ DİNİ, 2. Cilt AHLAKI, EDEBİ, MESLEKI AYLIK DERGi Mart- Nisan 1963 3 - 4. Sayı eylesin" diye dua etmiş; "Onu, babasından sonra en ~k seven zat da Hazret-i Peygamber'di" demiştir. Bu ölüm Medine'de pek derin hüzün ve teessür yaratı11ıştı. ·Halk "Harem-i Nübüvvetin bir meşalesi daha söndü" diye candan ağlıyordu. Bir gün Tabiinden bir zatın : "Hazret-i Aişe'nin matemini kim tuttu?" sUıaıine muhatab olan bir Medine'li : ~'Hazret-i Aişe'yi ana tamyanlarm hepsi." diye cevap verdi. Hazret-i Aişe'nin mirasından bir orman, abiası Esrnil'ya isabet etmiş. Muaviye bunu mübarek addederek yüz bin dirhem mukaabilinde satın almıs. , Esma dahi bu mühim parayı, kerem ve sahavet sahibi Aişe 'nin hatırasına hürmeten aziz dostları arasında taksim etmişti. Mfıteber eseriere dayanarak hazırladığımız Hazret-i Aişe'nin hayat ve şahsiyetini özetiiyen yazımızla, Islam Dini'nde kadına verilen yüksek mevkii bir dereceye kadar belirtebildikse bahtiyarız. CENNETLE MÜJDELENEN ON ZATTAN : SA'D B. EBİ VAKKAS A. Harndi KASABOGLU , Sa'd İbn-i Ebi Vakkas, İslam tarihinde kahramanlığlyle ve binielliğiyle şöhret yapmış mümtaz şahsiyetlerdendir. Milattan sonra tahı:niDen 595 senelerinde Mekke'de doğmuştur. Annesi, Süfyan kızı Himne'dir. Babası, Maliktir; Ebu Vakkas namiyle :ınaruftur. Sa'd Kureyş eşrafından olup okur, yazar ve şiir söylerdi. Nesebi, Peygamberimiz'in nesebiyle büyük dedeleri Kilap'da birleşir. Orta boylu heybetli bir zat idi. Hz. Sa'd, Hz. Ebu Bekr'in delaletiyle müslüman olmuştu; müslüman olanların 7 ncisi, erkeklerden üçüncüsüdür. Müslüman olduğunda 17 yaşında idi. Hz. Sa'd müslüman olduğu vakit, anası ona: ''Dmini terk edip niye müslüman oluyorsun? Tekrar dinimize dön. Dönmez isen, ne yerim, · ne içerim. Ölünceye kadar böyle devam ederim" demişti. Hz. Sa'd anası~ nı çok sevdiğinden "Anacığım böyle yapma" diye ricada bulunmuş ve ''Ben İslam ilininden ayrılınam" demişti. Anasının, bir gün bir gece yemediğini, içmediğini ve buna devama azimli olduğUnu görünce, anasına: "Senin bin camn olsa, her biri, bir bir ~ıksa, yine lsiam dininden ayrıl­ mam" demiş. Oğlunun bu cevabı karşısında, anne de aç kalmayı bırak­ mıştı. Bunun üzerine şu ayet-i kerimenin nazil olduğu söylenmektedir: 19' .· "Eğer uliıhiyet hakkında bilmeiliğin bir şeyi bana ortak koşma hususunda anan-baban senin ile uğraşıdar ise, sen onlara itaat etme; yalnız dünya işlerinde onlarla güzel sohbet et." (*) Hz. Sa'd müslüman olduğunda, namaz açıktan kılınamıyordu. Sah8.be-i Kiram, namaz kılmak istediklerinde, müşriklerden korkularından Şi'b'e giderler, namazlarını orada kılarlardı. Birgün Sahabe-i Kirıfun namaz kılmak için oraya gitmişlerdi. Bunların içinde Sa'd .İbn-i Vakkas da vardı. Müşrikler bunların dinlerini ve ibadetlerini ayıplayınca, araların"' da münakaşa ve münazaa çıktı. Hz. Sa'd müşriklerden birini öldürdü. İs­ lam dininde ilk kan bu suretle dökülmüş oldu. Hz. Sa'd İslamın ileri gelenlerinden idi. ResUl-i Ekrem'in yanında pek büyük bir mevkii . vardı. Bir. gün ResUl-i Ekrem, Hz. Sa'd'ı görünce, bu benim dayımdır, buyurdu. ResUl-i Ekrem'in anası Hz. Arnine Zühre kabilesindendi. Hz. Sa'd da Hz. Arnine'nin amca-zadesi idi. Araplar arasında ·ana tarafından olanlara · dayı denilirdi. Hz. Sa!d, ResUl-i Ekrem'le beraber bütün harplere iştirak etmişti. Uhut harbillin en şiddetli anlarında ResUl-i Ekrem'in yanında, Sa'd İbn-i Ebi Vakkas da bulunmuştu. Hz. Sa'd'in fedakarlığına hinaen, ResUl-i Ekrem onun hakkında: "At, Sa'd at; anam babam sana feda" buyurmuştu. Irak ve İran seferlerine giden ordunun baş kumandanı olan Sa'd büyük zaferler kazanmış ve geniş fütuhat yapmıştı. Hz. Ömer, Hz. Sa'd'i Kfıfe valiliğinden aziederken: "Sa'd dilerse bar na müşavir olsun, yok bunu istemezse benden sonra halifeliğe tavsiye· ederim. Ben onu aczinden. ve hlyanetinden dolayı azletnıedim." demişti. Hz. Sa'd İslam.iyete çok büyük hizmetlerde bulunmuştu. Resul-i Ekrem ondan razı olarak hayata veda etmiştir. Resm-i Ekrem 'ıı:a Rab, Sa'd'in edeceği duayı kabUl et., buyurmuş­ tur. Bunmı için Hz. Sa'd'in duası kabul olunurdu. Hz. Osman'ın şahadelinden sonra, zuhur eden fitneye iştirak etmemiş, evine çekilmiştir. Her ne kadar.onun bu davaya karışmasını isteyenler olmuşsa da hepsini redd~tmiş ve seıameti ihtiyar etmişti. Aşere-i ·Mübeşşere'den en son vefat eden, Hz, Sa'd olmuştur. Ölümünün yaklaştığı~u sezdiği sıralarda "Eski cübbemi bana kefen yapın; çünkü Bedir harbinde bu cüppe üzerimde olduğu halde harbetıniştim" demiştir. Hicretin 50-58 senelerinde 83 yaşında olduğu halde Medine'ye yedi mil mesafede" "Akik'' denilen yerde vefat etmiştir. Sahabe-i Kimm olm, omuzlarında Medineye getirmişlerdir. Namazı Mescid-i Nebevi'de kılın­ dıktan sonra Baki'a defnedilmiştir. Rahmetullahi aleyh. ( *) 20 Lokman sUresi, 15.