FP7 ve H2020 Hakemlik Deneyimleri

TÜBİTAK
FP7 ve H2020 Hakemlik Deneyimleri Prof. Dr. Mehmet Zeyrek ODTÜ, Fizik Bölümü zeyrek@metu.edu.tr Ufuk 2020 Programı Değerlendirme Süreci Nasıldır? TÜBİTAK
Proje Önerisi
Uygunluk Kontrolü
(Komisyon)
Kişisel Hakem
Değerlendirmesi
Uzlaşı (Konsensus)
Toplantısı
BilgilendirmeDeğerlendirme
raporu
Kabul/
Red
kararı
Panel Toplantısı
Sıralama
Kimler Hakem Olabilir? TÜBİTAK
• 
• 
• 
• 
• 
Konularında uzman araştırmacılar, bilim insanları
İş dünyasındaki profesyoneller
Çalışma, araştırma alanında deneyim
EC dahilindeki ülkeler arasında denge
Kadın-Erkek dengesi (en az 40% kadın hakem
seçimi)
•  Özel ve Devlet sektörü arasında denge
Her çağrıda hakemler arasında en az 25% değişim
EC’de verilecek hizmet arka arkaya 4 yıllık sürede
120 günü geçemez
Hakem Olabilmek için Ne yapılmalıdır? TÜBİTAK
Öncelikle
http://ec.europa.eu/research/participants/portal/desktop/
en/experts/index.html
Adresinden profil oluşturmanız gerekmektedir.
Profilinizi olabildiğince detaylı anahtar kelimeler ile
doldurmalısınız.
Anahtar kelimeler çağrı dokümanlarında belirtilen çağrı
içerikleri ile ne kadar uyumlu olursa seçilme şansınız o
kadar yüksek olacaktır.
Profiliniz uygun projeler ile eşleştirilir.
Participant Portal
TÜBİTAK
5
Hakemlik Süreci
TÜBİTAK
•  Hakemler seçildikten sonra, kendilerine bildirilir ve kontrat
imzalanır.
•  Hakem başına atanacak proje sayısı 20+ olabilmektedir.
Okunup, değerlendirilecek projeler 10 sayfadan 100 sayfaya
kadar olabilmektedir.
•  ‘Remote-Central-Panel’ Toplantıları
•  Her bir projeye 3-5 hakem atanır. Bunlardan biri uzlaşma
‘consensus’ toplantılarında Raportör olur.
•  Uzaktan (Remote) değerlendirmeler 2-3 hafta olmaktadır.
Hakemler projeleri değerlendirir ve IER (Individual Evaluation
Report)’larını elektronik olarak gönderirler. Raportörler
Brüksel’e gelmeden taslak CR (Consensus Report) raporları da
yazarlar.
•  ‘Central-Panel’ Brüksel’deki toplantılar 4-5 gün olmaktadır.
•  Komisyon tarafından her çalışma gününe (4 proje raporu
yaklaşık ½ çalışma günü) 450 Euro ücret ayrıca Brüksel’e gidiş
dönüş ücreti ve Brüksel’de geçen her gün için gündelik
ödenir.Taksi ve park yeri ücreti ödenmez.
6
Hakemlik Süreci
TÜBİTAK
•  Conflict of Interest (Çıkar çatışması) larının
Komisyona bildirilmesi
•  Confidentiality (Gizlilik)
Projelerin seçimi ile birlikte hakemlerim uyması
gereken en önemli iki kuraldır.
Ø  Hakemler projeleri bağımsız ve adil olarak
değerlendiriler
Ø  ‘Consensus’ toplantılarına katılırlar, raportörlerin
hazırladığı ve sonuçlandırdığı CR (Consensus
Report)’ları kabul/red ederler.
Ø  Projelerde etik incelemeye gerek duyulursa Etik
Komisyonuna iletilir.
7
Hakemlik tecrübem
TÜBİTAK
•  FP7 (2007-2013)
Ø Marie-Curie Reintegration Grants
Fellowships (IRG, ERG, Career
Integration Grants-CIG) (2008-13)
Ø Project Review/Monitoring (2013-15)
Ø Research Infrastructures (2008-13)
•  H2020 (2014-2020)
Ø Marie Sklodowska-Curie Action Individual
Fellowships CAR, GF, RI, ST (2014-2015)
Ø Research Infrastructures (2014)
8
Hakemlik tecrübem
TÜBİTAK
•  FP6’de TÜBİTAK adına, Mobility alanında ‘NCP’ ve ‘Programme
Committee’ üyesi oldum.
•  Bu programda TÜBİTAK adına ‘The European Network of
Mobility Centers’ çağrısında TR-MONET projesini TÜBİTAK
adına yönettim.
•  Hakemlik için kayıt oldum ve sürekli güncel tuttum.
•  İlk defa FP7’de (2007-2008) Araştırma Altyapıları için hakem
olarak çağrıldım
•  Daha sonra Marie Curie bursları için hakem olarak çağrıldım
•  Marie Curie burslarında yürüyen projelerin izleyici olarak da
görevlendirildim.
•  Araştıma Altyapıları ve MC burslarında son 7 yıldır hakem ve
Vice Chair olarak Komisyon tarafından görevlendiriliyorum..
Araştırma alanım (Parçacık fiziği, CERN), FP6 zamanındaki
komisyon ile ilişkilerim, diğer ‘peer review’ süreçlerindeki
görevlerim, uyumlu, çalışkan ve zamanında işleri
bitirebilmem, dil hakimiyetim...
9
Hakemler hakkında gözlemleriniz
TÜBİTAK
İYİ HAKEM
Ø  Raporlarını hem uzaktan hem de Brüksel’de Consensus
toplantılarından sonra zamanında tamamlar ve gönderir.
Ø  Her hangi bir problem ile karşılaşırsa ilgilileri zamanında
haberdar eder.
Ø  Güvenilir olur
Ø  Esnek olur
Ø  Öğrenmeye ve kabul etmeye yatkın olur, sadece kendi
görüşlerinin diretmez
Ø  Hem yazılı hem de konuşma dilini çok iyi kullanır
Ø  Projeleri kes/yapıştır metoduyla değerlendirmez, dikkatle
okur ve bağımsız ve adil bir şekilde değerlendirir.
Ø  Verdiği olumlu/olumsuz yorumların gerekçelerini açıklar
Ø  Komisyonun değerlendirme süreçlerini öğrenmeye çalışır
10
Olmaması gereken
TÜBİTAK
11
Hakemler neyi değerlendiriyor?
TÜBİTAK
Hakemler projeleri (Excellence, Impact ve Implementation)
kriterlerinde değerlendirirler. Bu kriterleri yorumları ile 0-5 arası
puanlarlar. Ondalık puanlar verilebilir. Bazı kriterlerde minimum
puanlar mevcuttur (3 ve 4 gibi) ya da ağırlıklı puan hesaplaması
vardır.
Mükemmeliyet -Projenin iddia ve yenilikçiliği, amaçların açıklığı,
uygunluğu, önerilen metodun güvenilirlliliği, sağlamlığı ve
kusursuzluğu
Etki – Önerinin katma değeri, diğer önerilerden üstünlüğü, Avrupa
ve global ölçekte yenilik getirme kapasitesi, bilimsel, ticari, sosyal
çevresel vb. etkileri, sonuçları yayma planlaması, bilgi yönetimi,
koruma ve açık erişim planları, fikri mülkiyet haklarıGerçekleştirme - Proje yönetimi, konsorsiyumun tamamlayıcılığı,
kaynaklarının kullanımı, iş yükü dağılımı ve planı risk yönetimi 12
Hakem olacaklara tavsiyeler..
TÜBİTAK
•  Bilimsel/teknik/mesleki deneyim, vizyon ve
prestij
•  Türkiye’nin Çerçeve Programlarındaki
topyekün başarısına etki
•  Türkiye Araştırma Alanının ve bilimsel/
teknik/mesleki deneyimlerimizin tanıtımı
•  Çerçeve Programlarında katkımızın geri
dönüşüne etki
•  Hakemlerin deneyimlerini genç
araştırmacılarla, proje başvurucuları ile
paylaşması çok yararlıdır.
13
TÜBİTAK
Hakem olacaklara bol şans ve
başarılar dilerim
Teşekkür ederim
14