T. B. M. M. B: 71 1. Balkanlar Kurulunca, bakanlıklar bünyesi dışında

T. B. M. M.
B : 71
1. Balkanlar Kurulunca, bakanlıklar
bünyesi dışında, işçi veya işveren kuru­
luşları ile hiçbir şekilde bağlantısı olma­
yan ve siyasî parti organlarında görevli
'bulunmayan, ekonomi, işletme, sosyal
politika veya iş hukuku ikonalarında bilgi
ve tecrübe sahihi olanlar arasından seçi­
lecek bir üye,
2. Üniversitelerin iş hukuku veya
ekonomi Öğretim üyeleri arasımdan Yük­
seköğretim Kurulunca seçilecek bir üye,
3. Çalışıma ve Sosyal Güvenlik Ba­
kanlığı Çalışma Genel Müdürü,
4. İşçi konfederasyonlarından, kendi­
sine mensıup işçi sayısı en yüksek olan
konfederasyonca seçilecek iki üye,
5. İşverenler adına, enço'k işveren
mensubu olan işveren Ikonfederasyonunca seçilecek bir ve ençdk işçi çalıştıran
işverenlerin üye bulunduğu kamu işveren
sendikasınca seçilecek bir üyeden oluşur.»
BAŞKAN — Buyursunlar Sayın Önal.
SHP GRUBU ADINA İSMAİL
HAKKI ÖNAL (İstanbul) — Sayın Baş­
kan, sayın milletvekilleri; 2822 sayılı Ya­
sanın 53 üncü maddesine getirilmek liste nen değişiklik, diğer değişiklik tasarıla­
rında olduğu gibi, aslında temelde hiçbir
şey getirmemektedir, .
Yüksek Hakem Kurulu, önceki uygu­
lamalarda daha çok, işçi ve işveren ile
yüksek 'bir yargıcın bulunduğu bir 'kurul­
dan oluşmak baydı ve bu kuruldan, onyedi yıllık uygulamada, çok büyük sıkın­
tılar, çok büyük sakıncalar da görülmedi;
'ama, 12 Eylül yönetimi tarafından getiri­
len yeni düzenleme, her sahada olduğu
gibi, bu sahada da, işçi aleyhine olabile­
cek bir biçimde oluşturuldu ve bugüne
kadar da, hatta sivil sayılacaksa, sivil yö­
netime geçmeden evvel de bu kurum iş­
letildi.
— 463
Î6 . 5 . 1988
0: 3
Biz bu 'kurulun, evvelce olduğu gibi,
yeniden oluşmasını ve onyedi yıllık bir
uygulama ile hiçbir sıkıntı getirmemiş
olan bu 'kurumun yeniden oluşturularak,
en azından bu sahada bir adaletsizliğin
giderilmesini diliyoruz.
Yüksek Hakem Kurulunun, gerçek
anlamda hakem! görevini yapabilmesi' için,
kuruluş tarzının değiştirilmesi ve tarafsız
bir kurul haline getirilmesi, çalışma ya­
şamının düzenlenmestode ve barışın sağ­
lanmasında büyük önem taşımaktadır bi­
zim açımızdan.
Yasada belirtilen koşullarda toplu iş
sözleşmelerini sonuçlandıracak tek organ
mecburî hakem, «mecburî tahkim» dedi­
ğimiz görevi dikkate alındığında, bu ku­
rulun tarafsız nitelikte oluşturulması ka­
çınılmaz görülmektedir. Bu amaçla getir­
diğimiz öneride Yüksek Hakem Kurulu­
nun iklimlerden ve ne sayıda üyelerden
oluşacağı 'yeniden belirlenmiştir. îşçi-işveren ikilisinin bir denge içinde ve eşit sayı­
da temsil edilmesine özellikle özen göstierilmiştlir.
Aslında, Yüksek Hakem Kurulu, uyuş­
mazlığa düşen yanların gönüllü isteği ile
devreye giren bir kurul olmalıdır; yani,
meoburî bir tahkim aracı olarak görül­
memelidir.
Serbest toplu pazarlık sisteminin tüm
kurallarıyla işleyebilmesi ve sisteme ege­
men olabilmesi «içtin, siyasal iktidarların
ağırlıklarını taşıyan bu tür kuruların mü­
dahalesini sistem üzerinden kaldırmak
mutlaka zorunludur. Aksi takdirde Yük­
sek Hakem Kurulunun, Hükümet «tasarı­
sındaki şekliyle kabulü halinde, Yüksek
Hakem Kurulu yerine bir başka kurul an­
lamına gelecektir ki, bu da, işçi-işveren
ilişkilerine yarar değil, mutlak surette za­
rar getirecektir.