Allah Yolunda Cihad Fazileti ve Düşmanlara Üstün Gelmenin Yolları Hamd, Âlemlerin Rabbi Allah‟a mahsustur. Salâtu Selâm Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem‟in, Ehlinin, Sahabesinin ve de kıyamete kadar onları dost edinen herkesin üzerine olsun. Bu, yeryüzünün doğusunda ve batısında Allah‟ın kelimesini yüceltmek için cihad eden herkese sunduğumuz, cihadın faziletinden ve düşmanlara üstün gelmeyi sağlayan sebeplerden bahseden bir risaledir. Allah‟tan her yerdeki mücahidlere yardım etmesini, başarıyı getirecek etkenlerle ve sebeplerle amel etmeyi onlara nasip etmesini, hepimiz için söz ve amelde ihlaslı olmayı dünya ve ahiret mutluluğuna ve katındaki büyük sevaba rağbet duymayı dileriz. “Allah, müminlerden canlarını ve mallarını cennet karşılığı satın almıştır. Onlar Allah yolunda savaşırlar, öldürür ve öldürülürler. Bu, Tevrat, İncil ve Kur‟an‟da hak bir vaaddir. Kim Allah ile olan ahdine sahip çıkarsa onunla anlaşma yaptığınız satışınızı müjdeleyin. Büyük kazanç işte budur! (Tevbe, 9/111) Cihad sözlük anlamıyla, söz ve fiil olarak elden gelen çabayı göstermektir. Cihad şer‟i anlamıyla, kafirler, bâğiler, mürtedler vb. ile savaşırken müslümanların ortaya koyduğu çabanın adıdır.[1] Allah Yolunda Cihadın Hükmü Müslümanlardan bu görevi yerine getirecek bir grubun varlığı sözkonusu olduğu vakit diğerlerinden sorumluluk kalkar. “Mü‟minler, topluca cihada çıkmazlar” (Tevbe, 9/122) Bu durumda cihad farz-ı kifâye hükmündedir. Cihad şu üç durumda farz-ı ayn olur: 1) Mükellef bir müslüman cephede olur da İslam ordusu ile küfür ordusunun safları birbirine girip savaş başlarsa... “Ey iman edenler! Bir toplulukla karşı karşıya gelirseniz sebat edin.” (Enfal, 8/45) Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur; “Savaştan kaçmak yedi büyük günahtan birisidir”[2] 2) Düşman ordusu bir İslam beldesine girerse, belde halkının tümüne düşmanı çıkarmak vacip olur. Eğer o belde bundan aciz kalırsa oraya en yakın İslam beldesinde yaşayanlar yardım etmekle mükelleftirler... “Ey iman edenler! Yanıbaşınızdaki kafirlerle savaşın. Onlar, sizde şiddet ve sertlik bulsunlar.” (Tevbe, 9/123) 3) Müslümanların imamı insanları cihada davet ederse... “Hafif ve ağır donanmış olarak çıkın. Allah yolunda mallarınız ve canlarınızla cihad edin. Bilseniz, bu sizin için en hayırlısıdır.” (Tevbe, 9/41) Cihad ibadeti tür olarak farzdır. Yani müslümanın kalb ile, dil ile, mal ile veya el ile yapılan cihad türlerinden, mutlaka ortaya koymaya gücü yettiği birisi ile cihad etmesi farzdır. Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: “Müşriklerle, dilleriniz, canlarınız, mallarınız ve ellerinizle cihad edin”[3] Allah Yolunda Cihad‟ın Mertebeleri 1) Nefis İle Cihad: Kişi önce dininin gereklerini öğrenecek sonra bunlarla amel edecektir. Amelsiz ilim fayda vermez. Daha sonra da basiretli bir şekilde davette bulunacak, bilmeyene öğretecek ve bu yolda insanlardan gelecek her türlü eza ve meşakkate Allah için sabredip tahammül edecektir. 2) Şeytan İle Cihad: Kişi, şeytanın sokuşturmaya çalıştığı şüphe ve kuruntuları savıp imanına iliştirmeyecek, şeytanın boyayarak takdim ettiği şehvetleri elinin tersiyle itecektir. 3) Kafirler ve Münafıklarla Cihad: Bunlara karşı kişi, kalbi, dili, hâli ve eli ile cihad edecektir. Kafirlerle cihad, daha çok el ile, münafıklarla cihad ise daha çok dil ile yapılır. 4) Zulüm, Düşmanlık, Bid‟at ve Münkerat Sahipleriyle Cihad: Kişi gücü yetmezse dili, buna da güç yetiremezse kalbiyle cihad etmelidir. Allah Rasûlü‟nün buyurduğu gibi: “Sizden kim bir münker görürse onu eliyle değiştirsin. Buna güç yetiremezse diliyle, buna da güç yetiremezse kalbiyle buğz etsin. Bu ise imanın en zayıf hâlidir.”[4] Allah katında insanların en mükemmeli tüm bu aşamaları mükemmel bir surette yerine getirendir. İnsanların Allah katında en mükemmeli ve en değerlisi Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem‟dir. O, cihad mertebelerinin tümünü mükemmel bir şekilde yerine getirmiş ve Allah yolunda hakkıyla cihad etmiştir. [5] Cihad‟ın Amacı Allah azze ve celle Cihad‟ın amacını şöyle açıklamıştır. “Fitne/şirk kalmayıp, din bütünüyle Allah‟ın oluncaya kadar onlarla savaşın. Eğer (küfre) son verirlerse (onları bırakın). Şüphesiz ki Allah, onların yaptıklarını çok iyi görendir.” (Enfal 8/39) Bu ayet ışığında cihadın amacı şu şekilde özetlenir. - Allah‟ın kelimesini yüceltmek (İ‟lâyı Kelimetullah): Yukarıdaki ayette “Fitne” lafzı şirkin bütün çeşitlerini kapsamaktadır. Cihadın birinci amacı şirki yer yüzünden silmektir. Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur: “Allah‟ın Kelimesi yücelsin diye savaşan kimse Allah yolundadır.”[6] - Mazlumlara Yardım Etmek: Allahu Teala şöyle buyurmaktadır. “Erkek, kadın ve çocuklardan oluşan zayıf kimseler „Rabbimiz! Ehli zalim olan bu ülkeden bizi çıkar‟ derken size ne oluyor da Allah yolunda savaşmıyorsunuz?” (Nisa: 4/75) - Düşmanları Püskürtmek ve İslamı Korumak: Allah azze ve celle şöyle buyurmaktadır. “Size saldırana size saldırdıklarının misliyle siz de saldırın” (Bakara: 2/194) [7] Düşmanlarla Cihad‟ın Türleri a) Kafirler, münafıklar ve mürtedlerle cihad b) İslami hükümleri uygulayan yöneticilere başkaldıran bağiler ve taşkınlık yapanlarla cihad c) Dini, canı, aileyi ve malı savunmak için yapılan cihad, Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur. “Malı için öldürülen şehiddir. Ailesi için öldürülen şehiddir. Dini için öldürülen şehiddir. Kanı için öldürülen de şehiddir.”[8] Allah Yolunda Cihad‟ın Fazileti Cihad‟ın fazileti ve sevabının çokluğu hakkında bir çok nas mevcuttur. Bunlardan birkaçı: • Allah Yolunda Nöbet Tutmak: Düşmanların İslam ülkesine giriş yollarını engellemek hakkında Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur: “Geceli-gündüzlü bir günlük nöbet bir aylık nafile oruç ve namazdan daha hayırlıdır.”[9] • Gözcülük Yapmak: Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur. “İki göze ateş dokunmaz; Allah korkusundan ağlayan göz ve Allah yolunda uykusuz kalarak gözcülük yapan göz.”[10] • Allah Yolunda Gece-Gündüz Yürümek: Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur: “Kulun Allah yolunda gece veya gündüz yürümesi dünya ve üzerindeki herşeyden daha hayırlıdır.”[11] • Cennet Kılıçların Gölgesi Altındadır: Allah Rasûlü şöyle buyurmuştur. “Bilin ki cennet kılıçların gölgesi altındadır.”[12] • Cihad‟ın Dengi Yoktur: Allah Rasûlü‟ne cihada denk olabilecek bir amelden sorulduğunda şu karşılığı vermiştir: “Böyle bir amel bilmiyorum.” [13] • Şehidlerin Rableri Katındaki Konukluğu: Allah Rasûlü şöyle buyurmaktadır. “Allah katında şehidin altı özelliği vardır. Kanı ilk aktığında tüm günahları bağışlanır, cennetteki yerini görür, kabir azabından korunur, büyük korkudan güvende olur, iman hilyesi ile süslenir, hurilerle evlenir, yakınlarından yetmiş kimseye şefaat eder.”[14] • Kıyamet Gününde Şehid: Allah Rasûlü şöyle buyurmaktadır. “Şehid kıyamet günü, kanı kan renginde olduğu halde kokusu misk kokusu olarak gelir.” [15] • Şehid, On Kere Daha Allah Yolunda Öldürülmeyi Temenni Eder: Allah Rasûlü şöyle buyurur: “Şehid, Allah katında görmüş olduğu ikramdan dolayı dünyaya dönerek on kere daha öldürülmeyi diler.” [16] • Şehid, Ölüm Acısı Duymaz: Allah Rasûlu şöyle buyurur: “Şehid, ölüm esnasında sizden birinizin bir çimdikten duyduğu acıdan fazlasını duymaz” [17] • Allah Yolunda İnfak: Allah Rasûlü şöyle buyurur: “Allah yolunda infakta bulunan kimseye yedi yüz misli sevap yazılır.”[18] • Şehidler Diri Olarak Rableri Katında Rızıklandırılırlar: “Allah yolunda öldürülenleri ölüler sanmayınız. Bilakis diri olarak Rableri katında rızıklandırılırlar.” (Âl-î İmran, 3/170) • Şehidlerin Mertebesine Ulaşma Yolu: “Kim samimi bir şekilde Allah‟tan şehadeti isterse, yatağında ölse bile Allah onu şehitlerin mertebesine ulaştırır.”[19] • Mücahidlerin Diğer Kimselere Karşı Fazileti: “Allah, malları ve canlarıyla cihad edenleri oturanlardan derece olarak üstün kılmıştır” (Nisa, 4/95) • Allah Yolunda Öldürülmek Borç Dışındaki Herşeye Keffarettir: “Şehidin, borçtan başka tüm günahları bağışlanır.”[20] • Canı ve Malıyla Cihad Eden, İnsanların En Faziletlisidir: Allah Rasûlü‟ne “insanların en üstünü kimdir?” diye sorulunca şu karşılığı vermiştir. “Allah yolunda canı ve malıyla cihad eden kimse.”[21] • Evinden Cihad İçin Çıkan Kimse Ölürse Ecri Allah‟a Aittir: “Kim evinden Allah ve Rasulü‟ne hicret için çıkar da yolda ölürse onun ecri Allah‟a düşer Allah bağışlayıcıdır, merhamet sahibidir.” (Nisa, 4/100) • İslam‟ın Zirvesi Cihaddır: “İslamın başı ve direği namaz, zirve noktası ise cihaddır.”[22] • Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem Ümmetinin Seyahati Cihaddır: “Ümmetimin seyahati ancak; Allah yolunda cihad etmektir.”[23] • Allah Yolunda Ok Atmak Köle Azad Etmek Gibidir: “Allah yolunda ok atan kimse köle azad edenin sevabını alır.” [24] • Gazaya Gideni Donatan da Gazidir: “Gazaya gideni donatan gazidir, ardında bıraktığı ailesine bakan kimse de gazidir.”[25] Cihadı Terkten Sakındırmak a) “Cihad etmeden, cihada niyet etmeden ölen kimse münafıklık şubelerinden biri üzerine ölür”[26] b) “Faiz alıverir, öküzlerin kuyruklarına yapışarak ziraatle uğraşmayı kabullenir ve cihadı terkederseniz Allah sizi öyle bir zillete düşürür ki dininize dönmedikçe kurtulamazsınız.”[27] Savaş Dışında Şehid Olanlar a) “Şehidler beş kısımdır: Vebadan ölen, karın ağrısından ölen, suda boğulan, enkaz altında kalan ve Allah yolunda şehid olan.” [28] b) “Veba, her mü‟minin şehadetidir.” [29] c) “Doğum esnasında ölen kadın şehiddir.” [30] Düşmanlara Üstün Gelmenin Yolları 1) İman ve Salih Amel: Allah mü‟minlere, düşmanlarına karşı üstün geleceklerini vaad etmiştir. Bu dinlerini üstün kılıp, düşmanlarını eninde sonunda helak etmesiyle gerçekleşecektir. “Şüphesiz biz, dünya hayatında elçilerimize ve iman edenlere yardım edeceğiz.” (Mü‟min, 40/51) “Mü‟minlere yardım etmek bizim görevimizdir.” (Rum, 30/47) 2) Allah‟ın Dinine Yardım Etmek: Sözle, inançla, amelle ve davetle bu amaca odaklanmak. “Allah, şüphesiz kendine yardım edenlere yardım eder. Allah, kuvvet sahibidir. Aziz‟dir. Onlar öyle kimselerdir ki yeryüzünde onlara iktidar verirsek namazı dosdoğru kılar, zekâtı verir, iyiliği emredip kötülükten sakındırırlar. İşlerin sonu Allah‟adır.” (Hac, 22/40-41) “Şüphesiz galip olanlar bizim askerlerimizdir” (Saffat, 37/173) 3) Allah‟a Tevekkül Edip Sebeplere Yapışmak: “Eğer mü‟min iseniz Allah‟a tevekkül edin” (Maide, 5/11) 4) Orduyu Düzenlerken Sorumlu Kimselerle İstişare Etmek: Allah Rasûlü akılca olgun, görüş açısından da isabetli bir kimse olduğu halde Ashabı ile istişarede bulunmuştur. 5) Düşmanla Karşılaşınca Sebat Etmek: Allah Rasûlü hiçbir savaşta düşmandan yüzünü çevirip geri adım atmamıştır. Ashabı da onu örnek almıştır. 6) Cesaret ve Kahramanlık: Zira cihad, ölümü ne çabuklaştırır ne de erteler. Önderimiz sallallahu aleyhi ve sellem, büyük savaşlarda insanların en cesurlarındandı. Sahabi‟nin dediği gibi: “O, aramızda düşmana en yakın olandı ve savaş günü insanların en şiddetlilerindendi”[31] 7) Dua ve Çokça Zikir: Galibiyette rol oynayan en kuvvetli etkenlerden biri de Allah‟tan yardım dilemek, düşmanı hezimete uğratmak için O‟na el açıp O‟nun adını anmaktır. “Rabbinizden yardım dilemiştiniz de size karşılık vermişti.” (Enfal, 8/9) Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem Rabbine dua ederek O‟ndan yardım dilerdi. Allah da Bedir gününde olduğu gibi onu ordularıyla destekler, galip getirirdi. 8) Allah‟a ve Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem‟e İtaat Etmek: Bu, zaferi getiren en kuvvetli etkenlerdendir. Allah yolunda cihad eden her mücahidin göz açıp kapayıncaya kadar dahi Allah‟a isyan etmemesi gerekir. Allahu Teâlâ şöyle buyurur: “Allah‟a ve Rasulü‟ne itaat edin” (Nisa: 4/59) “Kim, Allah‟a ve Rasulü‟ne itaat eder, Allah‟tan korkar ve takvâ sahibi olursa işte onlar kazananlardır.” (Nûr, 24/52) 9) Birlik Olmak-Ayrılığa Düşmemek: Özellikle Allah‟a dayanıp birlikte hareket etmek, ayrılığa düşmemek çok önemlidir. “Aranızda çekişip ayrılığa düşmeyin, yoksa zaafa uğrarsınız, gücünüz gider” (Enfal, 8/46) 10) Sabır ve Metanet: Sabır, her işte olduğu gibi Allah ve Rasûlü‟nün düşmanlarıyla savaşırken de gerekli bir olgudur. Sabır üç kısımdır: a) Allah‟a itaatte sabır. b) Allah‟ın takdir ettiği eleme sabır. c) Haramlardan uzak durmada sabır. “Ey iman edenler!... Sabredin, metanet gösterin, kararlı bir şekilde dimdik durun ve Allah‟tan korkun, umulur ki başarıya erersiniz.” (Âl‟i İmran, 3/200) 11) İhlaslı Olmak: İhlas kavramından kopuk bir cihad anlayışı düşünülemez. Allah yolunda halis bir niyet taşımalıdır. “Allah‟ın kelimesi yücelsin diye savaşan var ya işte o Allah yolundadır.”[32] 12) Allah Katındaki Nimetlere Rağbet Duymak: Allah‟ın lütfunu aramak ve nimetlerini arzulamak. Allah Rasûlü sallallahu aleyhi ve sellem cihada çağırırken şöyle buyurmuştur, “Genişliği gökler ve yer kadar olan cennete koşun”[33] 13) Komutayı İman Ehli Kimselere Vermek: “Allah katında en kıymetliniz en takvalı olanınızdır” (Hucurat, 49/13) Allah, takva sahiplerini sever. Allah‟ın kuluna sevgi duyması, kulun düşmanlarına karşı galip gelmesinde önemli bir etkendir. 14) Helaka, Hezimete ve Azap İnmesine Karşı Kurtarıcı Etkenlere Sığınmak: a) Tevbe ve istiğfar: Tevbenin şartları şunlardır. - Halis bir niyetle günahı terketmek - Günahı bir daha işlememe hususunda kararlı olmak - İşlediği günahtan pişmanlık duymak b) Allah‟tan korkmak: Allah‟a taatte bulunmak, tüm farz ibadetleri yerine getirip nafilelerle takviye etmek, iyilği emredip kötülükten sakınmak, tüm inanç, söz ve fiillerde Allah Rasûlu sallallahu aleyhi ve sellem‟i örnek almak ve Allah‟a dua edip yakarmak suretiyle kulun Allah‟ın gazabıyla kendi arasına siper edinmesi gerekir. [34] [1] Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [2] Müttefekun Aleyh. [3] Ahmed-Sahih. Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [4] Müslim. [5] Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [6] Buhârî. [7] Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [8] Nesaî-Sahih. Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [9] Muslim. [10] Tirmizî-Sahih. [11] Buhârî. [12] Buhârî [13] Buhârî [14] İbn Mâce-Sahih. [15] Buhârî [16] Buhârî [17] Buhârî [18] Tirmizî-Sahih. [19] Muslim. [20] Muslim. [21] Muttefekun aleyh. [22] Tirmizî-Sahih. [23] Ebû Dâvûd-Sahihtir [24] Tirmizî-Sahih. [25] Müttefekun Aleyh Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [26] Müslim. [27] Ahmed-Sahihtir Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [28] Müttefekun Aleyh [29] Müttefekun Aleyh [30] Ebû Dâvûd-Sahihtir Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri. [31] Ahmed-Sahihtir [32] Müttefekun Aleyh [33] Müslim. [34] Abdullah Yolcu, Allah Yolunda Cihad, Guraba Yayınları El Broşürleri.