VakıfBank Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar

 VakıfBank Haftalık Uluslararası Ekonomi Raporu 09‐16 Mayıs 2011
11 İlk Çeyrekte Beklentilerin Altında Büyüyen ABD Ekonomisi Yılın Geri Kalanında Nasıl Bir Seyir İzleyecek? 2010 yılının son çeyreğinde %3.1 büyüyen ABD ekonomisinin, 2011 yılının ilk çeyreğinde %2 olan beklentilerin altında %1.8 büyümesinde, yüksek benzin ve gıda fiyatlarının tüketici harcamalarını etkilemesinin yanısıra, kasırga gibi kötü hava koşullarının inşaat projelerini ertelemesi ve federal bütçede savunma harcamalarının azaltılması etkili olmuştur. Büyümenin yavaşlamasına karşın makro ekonomik göstergeler, ABD’de toparlanmanın devam ettiğine ve ikinci çeyrekte daha güçlü bir büyüme görülebileceğine işaret ederken, aşağıda bu beklentilerin nedenleri ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Uluslararası Ekonomide Geçtiğimiz Haftanın Önemli Gelişmeleri ABD •
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Mart ayında inşaat harcamaları beklentilerin üzerinde %1.4 yükseldi. Mart ayında fabrika siparişleri %3 yükseldi. Beklenti %2.2 idi. Nisan ayında İmalat sanayi ISM endeksi 60.4´e geriledi. Endeks Mart´ta 61.2 seviyesindeydi. Araç satışları Nisan’da geçen yılın aynı ayına göre %18 artarken, Nisan ayı itibariyle yıllık satış 13.17 milyon adete çıktı. ISM hizmetler endeksi Nisan´da 52.8 seviyesine gerileyerek beklenenden sert düşüş gösterdi. Tarım dışı istihdam Nisan’da 244,000 ile 186,000 olan beklentilerin üzerinde arttı. İşsizlik oranı ise %8.8’den %9’a yükseldi. ADP verilerine göre Nisan´da özel sektörde istihdam 179 bin arttı. İşsizlik başvuruları 43 bin artışla son dokuz ayın en yüksek seviyesi olan 474 bine yükseldi. İşten çıkarmalar Nisan ayında %12 azaldı. ICSC verilerine göre ABD´de zincir mağazaların satışları Nisan ayında beklentilerden daha güçlü artış göstererek %8.5 arttı. FED, yılın ilk çeyreğinde büyük bankaların kredi verme standardlarını gevşettiklerini ve işletmelerin daha fazla kredi aradıklarını, ancak tüketicilerin mortgage ve diğer şekillerde borçlanmaktan çekinmeye devam ettiklerini bildirdi. AVRUPA •
•
•
•
•
•
•
•
•
Avrupa Merkez Bankası(ECB) faiz oranlarını değiştirmeyerek %1.25 seviyesinde bıraktı. Euro Bölgesi’nde fabrika fiyatları Mart ayında son 2.5 yılın en keskin yıllık artışını yaşadı ve ECB´nin üzerindeki sıkılaştırma baskısını artırdı. Almanya’da Mart ayında fabrika siparişleri %4 düşüş gösterdi. Almanya'da sanayi üretimi Mart ayında %0.7 ile beklentilerin (%0.5) üzerinde artış kaydetti. Almanya’da Mart ayında cari işlemler fazlası beklentilerin üzerinde 19.5 milyar euro oldu. Portekiz, Avrupa Birliği ve IMF´den 3 yıllık program ile 78 milyar euro kurtarma yardımı almak için anlaşmaya vardı. İspanya geçen hafta düzenlediği Nisan 2016 vadeli tahvil ihalesi ile3 milyar 354 milyon euro borçlandı. İhalede ortalama faiz %4.549, maksimum faiz %4.560 olarak belirlendi. İhaleye, satışın 1.9 katı talep geldi. İngiltere Merkez Bankası(BOE), faiz oranlarında bir değişikliğe gitmeyerek %0.50 olarak bıraktı. İngiltere’de Nisan ayında hizmet sektörü PMI beklentilerin altında 54.3 oldu. DİĞER ÜLKELER •
•
•
•
•
•
•
•
•
ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE Japon Hükümeti, 11 Mart´ta meydana gelen deprem ve tsunami felaketinin telafisinde kullanılmak üzere hükümetin hazırladığı 48.9 milyar dolar (4 trilyon yen) tutarındaki olağanüstü bütçe tasarısını onayladı. Japonya’da Mart ayında öncü göstergeler endeksi 96.5 oldu. Avustralya Merkez Bankası (RBA), beklendiği gibi faiz oranlarını değiştirmeyerek %4.75 olarak bıraktı. Hindistan merkez bankası repo ve ters repo faiz oranını 50 baz puan artırdı. Güney Kore, pürüzlerin üstesinden gelerek Avrupa Birliği ile serbest ticaret anlaşması imzaladı. Güney Kore’nin iktidar partisi anlaşmanın 250 bin yeni iş yaratacağını ve fiyat istikrarını sağlayarak gelir düzeyini iyileştireceğini belirtiyor. S&P, BRIC ülkelerinin ötesine geçen ve aralarında Türkiye’nin de olduğu ikinci nesil gelişmekte olan piyasa hisse senetlerine yer veren yeni bir endeks başlattı. Merkez bankaları rezervlerini artırdı. Meksika, Rusya ve Tayland, Şubat ve Mart aylarında rezervlerine 6 milyar dolar değerinde altın eklediler. Malezya Merkez Bankası(BNM), faiz oranlarını 25 baz puan artırarak %3’e çıkardı. Filipinler Merkez Bankası(BSP), bu ayki toplantısında faiz oranlarını 25 baz puan artırarak %4.5’e çıkardı. İlk Çeyrekte Beklentilerin Altında Büyüyen ABD Ekonomisi Yılın Geri Kalanında Nasıl Bir Seyir İzleyecek? 2010 yılının son çeyreğinde %3.1 büyüyen ABD ekonomisinin, 2011 yılının ilk çeyreğinde %2 olan beklentilerin altında %1.8 büyümesinde, yüksek benzin ve gıda fiyatlarının tüketici harcamalarını etkilemesinin yanı sıra, kasırga gibi kötü hava koşullarının inşaat projelerini ertelemesi ve federal bütçede savunma harcamalarının azaltılması etkili olmuştur. Büyümenin yavaşlamasına karşın makro ekonomik göstergeler, ABD’de toparlanmanın devam ettiğine ve ikinci çeyrekte daha güçlü bir büyüme görülebileceğine işaret ederken, aşağıda bu beklentilerin nedenleri ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Grafik‐1
5
4
Seçilmiş Kalemlerin GSYİH'ye Katkısı (%)
Stoklar
Yerleşik olmayan yatırım
Yerleşik yatırım
Net İhracat
Özel Tüketim
Büyüme
3
2
1
0
‐1
‐2
‐3
‐4
2010‐1.çey. 2010‐2.çey. 2010‐3.çey. 2010‐4.çey 2011‐1.çey.
Kaynak: Bloomberg
ABD ekonomisi 2011 yılının ilk çeyreğinde %2 olan beklentilerin altında %1.8 oranında büyümüştür. Geçen yılın son çeyreğinde %3.1 büyüyen ABD ekonomisi, kötü giden hava koşullarının konut projelerinde meydana getirdiği erteleme ve benzin ve gıda fiyatlarındaki yüksek artışlar nedeni ile istenilen büyüme oranını yakalayamamıştır. GSYİH’in en belirleyici kalemlerinden biri olan özel tüketim harcamalarının %4 seviyesinden %2.7 seviyesine düşmesi dikkat çekerken, hükümetin Ocak ayında sosyal güvenlik vergilerinde yaptığı kesintinin de özel tüketimde beklenen olumlu etkiyi yaratmadığı görülmektedir. Diğer yandan yaklaşık 50 eyalet ve belediyede uygulanan harcama kısıtlaması, 2011 yılının ilk çeyreğinde meydana 1.4
gelen büyüme oranının yaklaşık olarak %1 oranında 1.2
azalmasına neden olmuştur. Federal Hükümetin savunma 1
harcamalarında yaptığı kesinti de büyümede olumsuz etki 0.8
yaratan bir başka etken olarak dikkat çekmektedir. Bu 0.6
nedenler sonucunda gerçekleşen büyüme oranının, 0.4
ülkenin hızlı istihdam yaratmasını sağlayacak seviyeye 0.2
ulaşmadığı görülmektedir. Özel tüketim harcamalarının 0
azalmasının yanı sıra ithalatın ihracattan daha hızlı 2010‐1.çey. 2010‐2.çey. 2010‐3.çey. 2010‐4.çey 2011‐1.çey.
‐0.2
Kaynak: Bloomberg
artması sonucu net ihracatın düşmesi de büyümeye negatif etki eden bir başka faktör olmuştur. ABD’de beklenenden fazla açık veren dış ticaret de ilk çeyrekte büyümeyi olumsuz etkilerken, ABD’nin ticaret ortağı olan ülkelerde yaşanan gelişmeler de dış ticaret kanalıyla ABD büyümesi üzerinde etkili olmaktadır. Bu açıdan ABD’nin önemli ticaret ortağı olan Japonya’da yaşanan son gelişmeler önemli görünmektedir. Japonya’da yaşanan deprem felaketi ve onun devamında yaşanan nükleer felaket ülkede üretimi olumsuz etkilerken, bu durumun küresel üretimi de olumsuz etkilemesi beklenmektedir. Özellikle elektronik aletlerde ve bunların ara malları konusunda önemli bir üretici olan Japonya’nın üretiminin azalması, Japonya’dan net ithalatçı konumunda bulunan ABD için üretimi azaltıcı yönde bir risk oluşturmaktadır. Aynı zamanda arzın azalması ürünlerin fiyatlarına yönelik de yukarı yönlü bir risk oluşturacağı için, bu durum ABD büyümesinin önündeki engellerden biri olarak dikkati çekmektedir. Grafik‐2
Hükümet Harcamaları (ç‐ç, %)
2 Yerleşik Olmayanların Sabit Yatırrımları (%)
Grafik‐3
Grafikk‐4
Yerleşik Olmayanların İnşaat Harcamaları (y‐y, %)
Toplam
m İnşaat Harcamaları (y‐y, %) (Sağğ Eksen)
20
25
20
15
10
5
0
‐5
‐10
‐15
‐20
‐10
‐15
03.2011
09.2010
09 2010
03.2010
09.2009
03.2009
09.2008
03.2008
09.2007
03.2007
‐20
03 2004
03.2004
03.2011
09.2010
03.2010
09 2009
09.2009
03.2009
09.2008
03.2008
09.2007
03.2007
09.2006
03.2006
09.2005
03.2005
‐40
‐5
09.2006
‐30
0
03.2006
‐20
5
09.2005
‐10
10
03.2005
0
15
09.2004
10
Kaynakk: Bloomberg
Kaynak: Bloo
omberg
ABD’de b
büyüme oranının beklentileerin altında kaalmasında etkkili olan bir diğğer faktör, yerleşik olmayan kişilerin sab
bit yatırımlarrında meydan
na gelen sert düşüştür. 201
10 yılında başşlayan toparlaanma ile birlikkte yerleşik olmayan kişilerrin sabit yatırımlarının 20
010 yılının ikinci çeyreğind
de %17.2 ile yüksek y
seviyeeleri test ettiğği görülürken, bu çeyrekteen s konusu kalemin k
artış hızında gerileeme yaşandığğı dikkat çekm
mektedir. 201
11 yılının ilk çeyreğinde isse itibaren söz yerleşik olmayanların o
k
n 2007 yılındaan sabit yatırımları %1.8’e geerileyerek serrt bir düşüş kaydetmiştir. Diğer yandan
itibaren ggerileme eğilim
minde olan to
oplam inşaat h
harcamaları isse (yerleşik vee yerleşik olm
mayan kişilerce
e yapılan inşaat harcamalları) kötü havva koşulları needeniyle 2011
1 yılının ilk çe
eyreğinde de gerilemeye g
deevam etmiş ve v uzun dönem trend eğrrisinin altında hareket etmiştir. Ancak heem toplam inşşaat harcamları hem de yerleşik olmayan
n kişilerin inşaat harcamallarının artış hızı h incelendiğğinde, 2010 yılında y
başlayaan kısmi topaarlanma ile b
bu harcamalarrın artış hızının negatif seviyelerde seyretmesinee rağmen to
oparlanmaya başladığı dikkat çekmektedir. Artış hızındaki bu b
manın devam
m etmesi halin
nde önümüzd
deki çeyrekte ABD ekonom
misinin bu çeyyreğe göre daha yüksek bir b
toparlanm
büyüme oranı yakalayyabileceğini sö
öylemek müm
mkün olabilir. Diğer yandan Chicago FED ulusal aktivvite endeksi ile i
da pozitif bir ilişki görülmeekle birlikte son s dönemdee aylık bazda Chicago FED ulusal aktivitte büyüme oranı arasınd
a
da önüm
müzdeki döneemde büyüme oranını olu
umlu yönde eetkileyecek faaktörlerden biri endeksinde yaşanan artış olarak dikkkat çekmekteedir. Grafik‐5
5
A
ABD ISM Endeksi (qoq)
AB
BD Reel Büyüme (qoq)
65
9
7
5
3
1
‐1
‐3
‐5
‐7
‐9
60
55
50
45
40
35
Kaynak: B
Bloomberg
2010
2009
2008
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1998
1997
30
na dair önem
mli bir göstergge Ekkonominin geenel gidişatın
ollan ISM İmalat End
deksi, büyümenin önccül gö
östergelerindeen biri olup, söz konusu gösterge ülkke ekkonomisine illişkin beklenttileri de şekilllendirmektedir. ISSM İmalat Endeksi ile büyyüme arasındaaki ilişki geriyye dö
önük olarak in
ncelendiğindee, ISM ve büyümenin parallel biir seyir izlediğği görülmekteedir. Bu duru
um iki göstergge arrasındaki yakıın ilişkiyi açıkkça ortaya koyymaktadır. ISM İm
malat Sanayi Endeksinin N
Nisan ayında bir önceki ayya gö
öre gerilemesine karşın b
beklentilerin üzerinde 60
0.4 ollarak açıklanması, ekonomik toparlan
nmanın devam etttiğinin bir gösstergesi olarak yorumlanab
bilir. Diğer bir önemli ekonomik gösterge olan kişisel harcamaların
n, yüksek benzin ve gıda fiyyatlarının olumsuz etkilerin
ne rağmen N
Nisan ayında aaylık ve yıllık b
bazda sınırlı d
düşüş kaydetm
mesi, 2010 yılıında başlayan toparlanman
nın 2011 yılınd
da devam etttiğini gösterm
mesi bakımınd
dan dikkat çeekicidir. İstihdam sektörünee dair açıklanan veriler ise henüz tam b
bir toparlanm
maya işaret etmese e
de daaha ılımlı bir görünüm g
serggilemektedir. Ağustos 2010’dan beri dü
üşüş kaydeden, devam ed
den işsizlik baaşvuruları verisinin Nisan aayında gerilem
meye devam eetmesi, işsizlikk oranında dü
üşüşün süreceeği beklentileerini kuvvetleendirmiştir. Son açıklanan konut verile
erinden yeni konut satışlaarının bir öncceki ayki reko
or düşüşün ardından Maart ayında %1
11.1 ile dikkat çekici artış kaydetmesi, mevcut konu
ut satışlarının %3.66, inşaaatı e
konut sayısının s
ise %5.14 yükseelmesi iyileşen
n ekonomik aktivitenin kkonut sektörü
üne de olum
mlu devam eden 3 yansıdığını gösterirken, konut sektöründeki kırılganlıkların hala devam ettiğini de unutmamak gerekmektedir. Tüm bu değerlendirmeler ışığında büyümenin ikinci çeyrekte daha olumlu bir performans sergilemesi beklenirken, ISM endeksinin seyri de bu beklentiyi desteklemektedir. Grafik‐6
Donanım ve Yazılım Harc. (ç‐ç,%)
11.2010
03.2010
07.2009
11.2008
03.2008
07.2007
11.2006
03.2006
07.2005
11.2004
03.2004
07.2003
11.2002
03.2002
07.2001
11.2000
03.2000
30
20
10
0
‐10
‐20
‐30
‐40
Ayrıca donanım ve yazılım yatırımlarındaki yükselişin toparlanmanın itici gücü olmaya devam ettiği görülmektedir. Bu durum istihdam artışının yanı sıra özel tüketimi de artırarak ekonominin canlanmasına yardımcı olmaktadır. Konut sektöründeki iyileşmenin istikrar arz etmemesi, istihdam piyasasındaki kırılganlıkların devam etmesi ve ABD’nin önemli ticaret ortağı olan Japonya’da yaşanan felakete ek olarak QE2’nin Haziran’da sona erecek olması ABD’de büyümenin önündeki engeller olarak dikkati çekmektedir. FED’in 2008 yılında başlayan krizin ardından ekonomik canlanmaya katkı sağlamak amacıyla uygulamaya başladığı niceliksel gevşeme (Quantitative Easing, QE) programının ardından, Kasım 2010’da ikinci QE programı uygulamaya konulmuştu. QE2 programının bu yılın Haziran ayında bitirilmesi ve yerine yeni bir gevşeme programı uygulanmaması planlanıyor. Ancak piyasalarda QE2’nin yetersiz olduğuna ve devamının gelmesinin gerektiğine dair eleştirilerin yavaş yavaş başladığı görülürken, ekonomi henüz tamamıyla toparlanmadan QE2’nin sona ermesi ekonomik büyümenin sürdürülebilirliğine dair endişeleri de arttırmaktadır. Şimdiye dek uygulamada olan programın krizden olumsuz etkilenen piyasalara sağladığı likidite ile beklendiği kadar olmasa da ABD ekonomisini olumlu yönde etkilediği söylenebilir. Bu faktörler beraber düşünüldüğünde QE2’nin bitirilmesi ve yeni bir programın uygulamaya konulmaması halinde büyümenin olumsuz etkileneceği beklentileri de bulunurken, bu ihtimalin gerçekleşmesi durumunda FED’in yeni tedbirler uygulaması da mümkün olabilecektir. 4 Açıklanacak Veriler (09‐16 Mayıs 2011) Ekonomi Gündemi Önceki Beklenti
09.05.2011 Almanya Dış Ticaret Dengesi (Mart) 11.4 mlyr euro 11.7 mlyr euro 10.05.2011 İtalya Sanayi Üretimi (Mart, y‐y) %2.3 %4
11.05.2011 ABD Haftalık Mortgage Verileri 458.7 ‐‐
Dış Ticaret Dengesi (Mart) ‐45.8 mlyr ‐46.6 mlyr
188.20 mlyr ‐‐
%2.6 %2.6
‐5.2 mlyr ‐‐
474 bin ‐‐
ÜFE (Nisan, m‐m) %0.7 %0.6
Perakende Satışlar (Nisan, m‐m) %0.4 %0.5
Bütçe Dengesi (Nisan) Almanya TÜFE (Nisan) Fransa Cari Denge (Mart) ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 12.05.2011 Euro Bölgesi Sanayi Üretimi (Mart) %7.3 %6.2
Fransa TÜFE (Nisan, y‐y) %2.2 %2.2
İngiltere Sanayi Üretimi (Mart, y‐y) %2.4 %1.1
Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Mart) 2.7 ‐‐
Cari İşlemler Dengesi (Mart) %3.0 ‐‐
ABD TÜFE (Nisan, y‐y) %2.7 %3.0
Euro Bölgesi Büyüme Oranı 1. Çeyrek (ç‐ç) %0.3 %0.6
Almanya Büyüme Oranı 1. Çeyrek (ç‐ç) %0.4 %0.9
Fransa Büyüme Oranı 1. Çeyrek (ç‐ç) %0.4 %0.6
İtalya Büyüme Oranı 1. Çeyrek (ç‐ç) %0.1 %0.2
13.05.2011 5 ABD EKONOMİK GÖSTERGELERİ EKONOMİK AKTİVİTE GÖSTERGELERİ ABD Büyüme ABD Büyüme Beklentisi
10
3,5
8
3,4
6
3,3
4
3,2
2
3,1
0
09.2010
09.2009
09.2008
09.2007
09.2006
09.2005
09.2004
09.2003
09.2002
09.2001
09.2000
09.1999
09.1998
09.1997
09.1996
09.1995
2,7
09.1994
2,8
‐8
09.1993
2,9
‐6
09.1992
‐4
09.1991
3
09.1990
‐2
2011‐2Ç
2011‐3Ç
2011‐4Ç
2012‐1Ç
2012‐2Ç
ABD Büyüme Beklentisi (%, ç/ç)
ISM İmalat ve Büyüme
ISM Hizmetler ve Büyüme
65
8
60
6
4
55
6
4
2
50
0
45
8
60
55
2
50
65
0
‐2
45
‐4
40
35
‐6
35
‐6
30
‐8
30
‐8
ISM İmalat Endeksi
‐2
GSYİH (%, ç/ç, Sağ Eksen)
ISM Hizmetler Endeksi
01.2011
03.2010
05.2009
07.2008
09.2007
11.2006
01.2006
03.2005
05.2004
07.2003
‐4
09.2002
03.2011
09.2010
03.2010
09.2009
03.2009
09.2008
03.2008
09.2007
03.2007
09.2006
03.2006
09.2005
03.2005
09.2004
03.2004
09.2003
03.2003
09.2002
40
GSYİH (%, ç/ç, sağ eksen)
Öncül Göstergeler Endeksi
Empire State İmalat Endeksi
Philly FED İmalat Endeksi
Öncül Göstergeler Endeksi (6 aylık % Değ.)
04.2011
09.2010
08.2006
01.2011
08.2010
03.2010
10.2009
05.2009
12.2008
07.2008
02.2008
09.2007
04.2007
11.2006
06.2006
01.2006
08.2005
02.2010
07.2009
12.2008
05.2008
6
5
4
3
2
1
0
‐1
‐2
‐3
‐4
‐5
10.2007
50
40
30
20
10
0
‐10
‐20
‐30
‐40
‐50
03.2007
Bölgesel Aktivite Endeksleri
ENFLASYON GÖSTERGELERİ ÜFE %)
ÜFE (yıllık ‐
TÜFE ve Çekirdek Enflasyon
5
4
4
3
3,5
2
2
3
1,5
1
2,5
2
0
1,5
‐1
0,5
‐2
1
0
‐3
0,5
0
03.2011
Çekirdek Enflasyon (Gida ve Enerji Disi) (%, y/y)
ÜFE (yıllık ‐ %)
TÜFE (%, y/y)
Petrol ve Petrol Ürünleri Enflasyonu
Gıda Enflasyonu
4,5
160
7
4
140
6
3,5
120
5
100
4
80
3
3
2,5
2
60
1,5
1
40
0,5
20
0
02.2008
0
02.2009
02.2010
11.2010
03.2010
04.2010
03.2009
09.2009
03.2008
02.2009
03.2007
03.2006
03.2006
07.2008
1
12.2007
2,5
5
4,5
05.2007
3
6
10.2006
3,5
02.2011
2
1
0
‐1
‐2
03.2007
03.2008
Benzin Fiyatlari (Dolar)
03.2009
03.2010
03.2011
Gıda Fiyatları (%, y/y)
Ham Petrol Fiyatlari (Dolar, Sag Eksen)
Piyasa Enflasyon Beklentisi
Michigan Enflasyon Beklentisi
0
02.2007
02.2008
02.2009
02.2010
02.2011
Michigan 1 yillik Enf. Endeksi
Michigan 5 yillik Enf. Endeksi (Sag Eksen)
2,8
2,7
2,6
2,5
‐0,5
0
‐1
5 Yıllık Başabaş (Breakeven) Enflasyon Beklentisi
03.2011
1
1
0,5
08.2010
2,9
2
1,5
01.2010
3,1
3
3
2
06.2009
4
11.2008
3,3
3,2
04.2008
5
3
2,5
09.2007
3,4
02.2007
3,5
6
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ ABD Menkul Kiymetlerine Net Yabanci Yatirimi
ABD Dis Ticaret Dengesi
150
0
‐10
100
‐20
‐30
50
‐40
‐50
0
‐60
‐70
‐50
‐80
‐90
‐100
02.2007
02.2008
Dis Ticaret Dengesi
02.2009
02.2010
02.2011
12.2006
Dis Ticaret Dengesi (Petrol Hariç)
12.2007
12.2008
12.2009
12.2010
ABD Net Menkul Kiymet Yatirimi (Milyar $)
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Haftalik Perakende Satis Verileri
Perakende Satislar
10
6
5
5
4
3
0
2
‐5
1
‐10
‐1
0
‐2
‐15
03.2007
‐3
03.2008
03.2009
03.2010
03.2011
03.2009
03.2010
03.2011
Perakende Satislar (%, y/y)
ICSC Magaza Zinciri Satislari (%, y/y)
Perakende Satislar (Oto Hariç, %, y/y)
Perakende Satislar (Gaz Hariç, %, y/y)
Michigan Tüketici Güven Endeksi
5
95
90
4
85
3
80
2
75
1
70
0
65
60
‐1
55
‐2
50
02.2007
Tüketim Harcamalari
‐3
02.2008
02.2009
02.2010
Michigan Ünv. Tüketici Güven Endeksi
02.2011
03.2002
03.2004
03.2006
03.2008
03.2010
Reel Tüketim Harcamalari (%, y/y)
KONUT PİYASASI GÖSTERGELERİ Yeni Konut Arzi (mlyn adet)
Yeni Konut Arzi
Konut Satislari
115
7
110
6,5
13
12
105
6
11
100
5,5
10
9
95
5
90
4,5
85
4
80
3,5
75
3
70
2,5
12.2006
12.2007
12.2008
12.2009
8
7
6
5
4
3
12.2010
02.2007
02.2008
Bekleyen Konut Satislari Endeksi
02.2009
02.2010
02.2011
Yeni Konut Arzi (mlyn adet)
Ikinci El Konut Satislari (Milyon, Sag Eksen)
İpotekli Konut Kredisi Faizleri
Konut Fiyatlari
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi
15
7,5
7
10
6,5
7
5
6
0
‐5
5,5
‐10
5
‐15
5,5
Case Shiller Konut Fiyat Endeksi
02.2011
08.2010
02.2010
08.2009
03.2011
02.2009
03.2010
08.2008
03.2009
02.2008
03.2008
08.2007
03.2007
5
02.2007
4
‐25
6
4,5
‐20
03.2006
6,5
Mortgage Faiz (Sabit Faizli)
Mortgage Faiz (Değişken Faizli, Sağ Eksen)
İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ Tarım Dışı İstihdam
İşsizlik Başvuruları
700
500
650
300
600
100
550
500
‐100
450
‐300
400
‐500
350
300
‐700
250
‐900
07.2008 12.2008 05.2009 10.2009 03.2010 08.2010 01.2011
12.2006 07.2007 02.2008 09.2008 04.2009 11.2009 06.2010 01.2011
Haftalık İşsizlik Başvuruları (Bin)
Tarım Dışı İstihdam Aylık Değişim (Bin Kişi)
Haftalık İşsizlik Başvuruları (4 Haf. H.O.)
İşsizlik Oranı
Ortalama Saatlik Ücret
11
4,5
10
4
9
8
3,5
7
3
6
2,5
5
2
4
3
1,5
12.2006
10.2007
08.2008
06.2009
İşsizlik Oranı (%)
04.2010
02.2011
02.2007 09.2007 04.2008 11.2008 06.2009 01.2010 08.2010 03.2011
Ortalama Saatlik Ücret (%, y/y)
EURO BÖLGESİ AKTİVİTE GÖSTERGELERİ Büyüme (Çeyreklik)
Büyüme Tahminleri
%
4,5
3
4
2
3,5
1
3
0
2,5
‐1
2
‐2
1,5
1
‐3
0,5
0
03.11
12.10
09.10
06.10
03.10
12.09
09.09
06.09
03.09
12.08
09.08
06.08
03.08
12.07
09.07
06.07
03.07
12.06
‐4
2011‐1Ç
2011‐2Ç
Euro Bölgesi
Euro Bölgesi(ç/ç)
Almanya(ç/ç)
2011‐3Ç
Almanya
2011‐4Ç
İngiltere
Fransa(ç/ç)
Sanayi Üretimi ve Güven Endeksi
Hizmetler PMI
10
10
65
5
60
5
0
‐5
0
55
‐10
‐5
‐15
50
‐20
‐10
‐25
‐30
45
‐15
40
‐35
‐20
‐40
35
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
2003
Euro Bölgesi Sanayi Güveni (2 ay ileri)
Sanayi Üretim Endeksi (% ‐ 3ay Ort/3 ay Ort, sağ eksen)
İmalat Sanayi PMI
65
60
55
50
45
40
35
30
2003
2004
2005
2006
Euro Bölgesi
Almanya
2007
2008
2009
2010
İngiltere
Fransa
2011
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Euro Bölgesi İngiltere Fransa
Almanya 2010
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat‐İhracat
Dış Ticaret Dengesi
40
30
30
20
20
10
10
0
0
‐10
18
1
13
0
‐1
8
‐2
‐3
3
‐10
‐4
‐2
‐20
‐5
‐20
‐30
2
‐7
‐6
‐30
‐40
‐12
‐7
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Fransa Dış Ticaret Dengesi (milyar euro,sol eksen)
Euro Bölgesi İthalat (%‐y/y)
Euro Bölgesi Dış Ticaret Dengesi (milyar euro)
Euro Bölgesi İhracat (%‐y/y,Sağ Eksen)
Almanya Dış Ticaret Dengesi (milyar euro)
ENFLASYON GÖSTERGELERİ ÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu
10
3
4,5
3
8
3,5
2,5
6
2,5
4
2,5
2
2
2
1,5
0
1,5
1,5
‐2
0,5
1
‐4
1
‐0,5
‐6
0,5
‐8
‐1,5
0,5
‐10
Euro Bölgesi TÜFE (% ‐ y/y)
Euro Bölgesi ÜFE (y/y)
Çekirdek Enflasyon (% ‐ y/y, sağ eksen)
Çekirdek Enflasyon (y/y, Sağ Eksen)
Ülkeler Bazında TÜFE
6
5
4
3
2
1
0
‐1
İspanya TÜFE(y/y)
İtalya TÜFE(y/y)
Almanya TÜFE(y/y)
Fransa TÜFE(y/y)
01.05.2011
01.12.2010
01.07.2010
01.02.2010
01.09.2009
01.04.2009
01.11.2008
01.06.2008
01.01.2008
01.08.2007
01.03.2007
01.10.2006
01.05.2006
01.12.2005
01.07.2005
01.02.2005
01.09.2004
‐2
01.04.2004
0
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı
İstihdam ve PMI
65
2,5
10,5
2
10
60
1,5
9,5
1
9
0,5
8,5
‐0,5
8
‐1
45
‐1,5
40
55
50
0
7,5
‐2
7
‐2,5
35
2007
2008
2009
2010
2011
Bileşik PMI (sol eksen)
Euro Bölgesi İstihdam (% ‐ y/y)
İşsizlik Oranı (%)
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Özel Tüketim
2
Krediler
1,5
1
10
15
0,5
12
20
8
0
10
6
5
4
‐0,5
‐1
‐1,5
‐2
2
0
2010Ç2
2010Ç1
2009Ç4
2009Ç3
2009Ç2
2009Ç1
2008Ç4
2008Ç3
2008Ç2
2008Ç1
2007Ç4
2007Ç3
2007Ç2
2007Ç1
2006Ç4
2006Ç3
2006Ç2
‐2,5
Euro Bölgesi Özel Tüketim Almanya Özel Tüketim
Fransa Özel Tüketim
0
‐5
‐2
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Reel Sektör Kredileri (% ‐ y/y)
Hanehalkı Kredileri (% ‐ y/y, Sağ Eksen)
Tüketici Kredileri
Perakende Satışlar ve Özel Tüketim
2
10
1,5
8
1
0,5
6
0
4
‐0,5
2
‐1
‐1,5
0
Euro Bölgesi Perakende Satışlar (% ‐ ç/ç)
Tüketici Kredileri ( % ‐ y/y)
Özel Tüketim (% ‐ ç/ç)
10Ç4
10Ç2
09Ç4
09Ç2
08Ç4
2011
08Ç2
2010
07Ç4
2009
07Ç2
2008
06Ç4
2007
06Ç2
2006
05Ç4
2005
05Ç2
2004
04Ç4
2003
04Ç2
‐2
‐2
Perakende Satışlar
Tüketici Güven Endeksi ve Özel Tüketim
5
2,5
0
2
‐5
1,5
4
3
2
1
1
‐15
0,5
‐20
0
‐1
0
‐2
‐30
‐0,5
‐3
‐35
‐1
‐4
‐25
‐40
‐1,5
1994
1996
1998
2000
Tüketici Güveni
2002
2004
2006
2008
2010
Özel Tüketim (% ‐ y/y, Sağ Eksen) 2005Ç2
2005Ç3
2005Ç4
2006Ç1
2006Ç2
2006Ç3
2006Ç4
2007Ç1
2007Ç2
2007Ç3
2007Ç4
2008Ç1
2008Ç2
2008Ç3
2008Ç4
2009Ç1
2009Ç2
2009Ç3
2009Ç4
2010Ç1
2010Ç2
2010Ç3
2010Ç4
‐10
Euro Bölgesi Perakende Satışları (%, ç/ç)
Almanya Perakende Satışları (%, ç/ç)
Fransa Perakende Satışları (%, ç/ç)
LİKİDİTE GÖSTERGELERİ ABD Kısa Vadeli Faiz Oranları
LIBOR ve OIS Spreadleri
400
bps
7
350
6
300
5
250
%
4
200
3
150
2
100
1
50
USD Spread
GBP Spread
FED Faiz Oranı
3 ay USD Libor
Euro Spread
AUD Spread
3 ay Haz. Bon. Getirisi
3 ay ABCP Getirisi
24.04.2011
24.12.2010
24.08.2010
24.04.2010
24.12.2009
24.08.2009
24.04.2009
24.12.2008
24.08.2008
24.04.2008
24.12.2007
24.04.2011
24.12.2010
24.08.2010
24.04.2010
24.12.2009
24.08.2009
24.04.2009
24.12.2008
24.08.2008
24.04.2008
24.12.2007
24.08.2007
24.08.2007
0
0
3 ay USD OIS
İngiltere Kısa Vadeli Faiz Oranları
Euro Bölgesi Kısa Vadeli Faiz Oranları
%
6
7
5
6
%
5
4
4
3
3
2
ECB Faiz Oranı
3 ay Euro Libor
3 ay Göst. Haz. Bon. Getirisi
3 ay Euro OIS
BoE Faiz Oranı
3 ay Göst. Haz. Bon. Getirisi
3 ay GBP Libor
3 ay GBP OIS
05.02.2011
05.10.2010
05.06.2010
05.02.2010
05.10.2009
05.06.2009
05.02.2009
05.10.2008
05.06.2008
05.02.2008
01.05.2011
01.01.2011
01.09.2010
01.05.2010
01.01.2010
01.09.2009
01.05.2009
01.01.2009
01.09.2008
01.05.2008
0
31.12.2007
0
31.08.2007
1
05.10.2007
2
1
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr
0312‐455 70 87 Serkan Özcan Baş Ekonomist serkan.ozcan@vakifbank.com.tr Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist cem.eroglu@vakifbank.com.tr
Nazan Kılıç Ekonomist nazan.kilic@vakifbank.com.tr
Bilge Özalp Türkarslan Ekonomist bilge.ozalpturkarslan@vakifbank.com.tr
0312‐455 84 88 Ümit Ünsal Ekonomist umit.unsal@vakifbank.com.tr
0312‐455 84 18 Seda Meyveci Ekonomist seda.meyveci@vakifbank.com.tr
Halide Pelin Kaptan Araştırmacı halidepelin.kaptan@vakifbank.com.tr
0312‐455 84 83 Emine Özgü Özen Araştırmacı emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 87 Naime Doğan Araştırmacı naime.dogan@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 86 Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr
Elif Artman Araştırmacı elif.artman@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 90 Senem Güder Araştırmacı senem.guder@vakifbank.com.tr
0312‐455 84 76 İbrahim Taha Durmaz Araştırmacı ibrahimtaha.durmaz@vakifbank.com.tr 0312‐455 84 93 0312‐455 84 80 0312‐455 84 89 0312‐455 84 85 0312‐455 84 82 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar