SARS VİRÜSÜ VE ENFEKSİYON OLUŞTURMA MEKANİZMASI 1 • SARS ismi Ciddi Akut Solunum Sendromu anlamına gelen Severe Acute Respiratory Syndrome kelimelerinin kısaltılmış halidir. • Hastalık ilk defa 2002 yılının ikinci yarısında Uzakdoğu Asya’da gribal enfeksiyon şeklinde ortaya çıkmıştır. • Solunum yetmezliği ve buna bağlı ölümlerin görülmesi enfeksiyonun gribal enfeksiyonlardan farklı olduğunu göstermiştir. 2 Klinik Bulgular • Hastalıkta inkübasyon süresi 2-7 gündür. • Hastalık bazı insanlarda hafif seyredebileceği gibi bazı insanlarda öldürücü formda olabilir. • Özellikle diyabetik kişilerde ağır ve öldürücü formda seyreder. • Enfeksiyondan sonra bağışıklık oluşup oluşmadığı henüz tam olarak bilinmemektedir. • Kronikleşme söz konusu değildir. 3 Klinik Bulgular • Hastalıkta ilk belirti genellikle yüksek ateşdir. • Bunun yanında huzursuzluk hissi, titreme, boğaz yanması, öksürük, kas ağrısı, pnömoni, solunum derinliğinin kısalması veya zor nefes alma şeklinde belirtiler görülür. • Entübasyon ve ventilasyon cihazıyla solunuma yardım edilmesi gerekebilir. • Buna rağmen olguların %3-5 kadarı hipoksi, solunum kollapsı ve ölüm ile sonuçlanabilir. • Diabetli olgularda ölüm oranı oldukça yüksek olup %90’ları geçer. 4 Laboratuvar Tanısı • Hastalarda lökopeni görülür. • Lenfosit sayılarında azalma dikkati çeker. • İlerleyen dönemde bu bulgulara ilaveten çoğu hastalarda trombositopeni tablosu gelişir. 5 Korunma ve Kontrol • Hastalığın ülkeler arasında yayılmasında seyahat eden insanların ve hayvanların rolü vardır. • Bulaşma genellikle yakın temas ile olur. • Virus öksürük ve aksırıkla atılan damlacıklar sayesinde çevreye yayılır. • Solunum salgılarında ve bilhassa ateşli dönemde virüs dışkıda bulunur. • • • Bu yüzden hastanın bütün çıkartıları enfektif kabul edilir. • Asılı damlacıkların solunması, göz, burun ağız mukozasına temas etmesi enfeksiyonu bulaştırabilir. Yakın temasta bulunmak, öpüşmek, aynı eşyaları kullanmak durumunda bulaşma mümkündür. 6 Korunma ve Kontrol • Hastalar daima eldiven, koruyucu önlük ve maske ile muayene edilmelidir. • Ellerin yıkanması da oldukça önemlidir. • Olguların büyük bir kısmı hastanelerden bulaşma şeklinde olmaktadır. • Bu yüzden sağlık personelinin önce kendisini, sonra da başkalarını koruması gerekmektedir. • Henüz uygulanan bir aşısı bulunmamaktadır. 7 Korunma ve Kontrol • Hasta kişilerin derhal karantinaya alınması gerekir. • Hastalık genellikle antibiyotik, kortikosteroid ile tedavi edilmektedir. ribavirin ve • Ribavirin koronavirüsler üzerine etkili olan bir ilaçtır. • Antibiyotikler ise akciğeri sonradan oluşabilecek bakteriyel enfeksiyonlara karşı korumak amacıyla uygulanır. 8