Tiirk Kardiyol Dem Arş 1997:25: 14-18 Behçet Hastalığında Semptomsuz Kalp Tutulumunun Ekokardiyografi ile Değerlendirilmesi* Uz. Dr. Mehmet KABUKÇU, Doç. Dr. Serdar AKSÖYEK, Doç. Dr. Osman ÖZCEBE*, Doç. Dr. Giray KABAK ÇI, Dr. Kudret AYTEMİR, Doç. Dr. Keman ÖVÜNÇ, Doç. Dr. Lale TOKGÖZOGLU, Prof. Dr. Semra DÜNDAR*, Prof. Dr. Aysel ORAM, Prof. Dr. Sırrı KES Haccitepe Üniv. Tıp Fak. Kardiyoloji Anabilimdalı re* 1/emmo/oji Bilimdalı, Ankara ÖZET B elıçet hastafığmda kalp tutulumu az görii/mekle birlikte morıalite riskini ari/ırması nedeni ile iinemlidir. Sol ı·ent­ rikiil fonksiyon/arım inceleyen çalışma sayısı lıeniiz az sayıdadı r. Bu nedenle klinik olarak kalp lwswlı,~ı olmayan 53 Belıçetlıastası ile yaş ı·e cinsi hasta gmlmna uygun 42 sağlıklı kontrol o/gusımda ekokardiyografi ile kalp 111/ıılu­ mu değerlendirildi. Tiim hasta ve kontrol gmbıma 12 deriı •myonlu elektrokardiyografi, telekardiografi ı ·e iki boyllllıt Doppler ekokardiyografi yapıldı. Ekokardiyografi ile: 1- Tiim hasta ı·e kontrol gmhunda sol ı ·entrikiil sisro/ikfonksiyon/an ı·e !Jiilgesel duı·ar hareketleri normal bulundu. 2- Hasta gm!Junda izoı·oliimik relaksasyon zamanı uzun (129.3±31.5 m sn ı·e 97.1 ±27.3 msn: p <0.05); mitral akım hız rmn doruk değerinin gq· diyastolde erken diyastolden daha biiyiik obnası (EIA<I 8 hastada ı•e 2 kontrol olgusımda: p<0.05) sık lmlurulu. 3Perikardiyal efiizyon saptanmadı. iki hastada mitral \'(/1ı·r'i/ prolapsusu, bir hastada hafif mitral yetersi:liği ı·e hir hastada hafif mitral ı·e trikibpit yetersi:liği. bir kowrol olgusunda hafif mitral yet ersi:li,~i ı•e başka bir kontrololgu.l'rmda hafif trikiispit yetersi:liği saptandı. Sonuç olarak 1- Belıçel lrastalrğıll(/a sol ı·entrikiil sisw/ik normal olduğu 2- Belıçel haswlığında diyastolik fonksiyon ho:::ukluğrma sık olarak rastlandt,qr. 3Miyokardiya/. kapak ı•e perikardiyal 111111/umwı seyrek olduğu izlenimine varıldı. Belıçel hastalığı tatusı konulduğunda Doppler ekokardiyografik inceleme yapılmalıdır. Diyastolik fonksiyon bozukluğwıwı klinik iinemi bu tumalann takibi ile an/aşı lacaktır. fonksiyonların Anahtar kelimeler: Belıçel hastalığı , ekokardiyografi, diyaswlikfonksiyon bozukluğu olarak deri, eklem, merkezi sinir sistem i. gastrointestinal sistem, pulmoner sistem ve kardi yovasküler sistem tutulumu olabi l eceği bildirilıııi~ıir (1-5). Behçeı ha sta lı ğında kalb ıuıulumu sey rek olarak görü lmekle birlikte, hastanın prognozunu önemli derecede e ıkil eıııesi ve mortalite riskini artıırınas ı neden i ile önemlidir. Liıeratlirde bu hastalarda perikardi ı (6). nıiyokanliı m, ileti sistemi bozuklukları m. koroner arıerit ve akut ıııiyok:ırd infark tüsü (Xl, sessiz ıııi yo­ kard iskemi si (9), koroner arter an cvr i z mas ı (10), endokardit ( 1 1. 12), sağ kalbin endokardiya l fibrosizi (13}, endokardiy:ı l ırombus ( 12. 14), pankardi l (15J, tri kiispi t kapak fib rozisi (15), pulmoner hipertansiyon ve sağ kalp ye te rsizliği ( IJ} ile dilal e kard i yoıııi yopa­ ıi (1 5) bildirilmi şt ir. Hast alığın patolojisinde bulunan immünolojik kökenl i vasküli tin kalp ıuıuluımından sorumlu ol duğu düşünülmektedir (lll). İki boyutlu Doppler ekokardiyografi perikard, kapak morfolojisi ve miyokard ın sistolik ve diyastolik fo n ksiyo nl a rını değe rlendirmede s ık kullan ıl an. invaziv olmayan ve hassas bir yöntemdi r (19). Behçeı hastalığ ı nda sol ventrikül dolu ş unun özellikle ri ni araştı ran az sayıda çalışma vardır (20-23). Bağ doku has talıkları ve vaskülil le rin önemli bir kısmında kalp tu tu lumunun semptomsuz olduğ u bi linmektedir t<J-24). Bu ç al ı ş mada iki boyut u Dopple r ekokardi yografi kardiyak semptom ve b ulgu ları olmayan Behçeı hastalan nda peri kard ve kapak tutulumu ilc sol ventrikü l sistolik ve di yas tolik fonks i y onları deku ll anılarak Mu l ıisist e ınik, vaskü l iıik, kronik bir hastalık olan remisyon ve relapslar ile seyreder. Tekrarl ı yan o ral afıöz lezyonlar, hipopiyonlu iri dosiklit ve ge niıal ülserasyonlru· hastalığın karakteristik özelli kleridir. Daha sonralan bu "major ıri ad"a ek ğerlendirildi. Alı ndı ğ ı tarih : 7 Mart. revi7.yon 3 I Ekim I 996 . *B u çal ışma 23-26 Eylül 1995 tarihleri aras ı nda lsıa n hul'tla yapı ­ lan Xl. Ulusal Kartliyoloji Kongresinde sun ulmuştu r. Ya7.ı şma adresi : Doç. Dr. Sertlar Aksöyek. Bestekar Sok. No: 14/13 06680 Kavakltdere-Ankara a) Hastalar ve kontrol grubu: Bu çalışınada Haceııepe Üniversitesi T ı p Fakül tesi Heıııaı oloji B i limda l ı Be h çe ı Haslalan Poliklini ğinde Be h çc ı hast al ı ğ ı tan ı s ı ilc 7.7±6.5 yıld ı r izlenen 53 H asıa (30 kadın ve 23 erkek) değerlendi ril d i . Belıçel hastalığı 14 MA TERYEL ve METOD M. Kalıukçuı•e ark.: /Jehçetllastalığuıda Scmptomsu: Kalp "tutulımıwullı l:"kokardiyograji ile De.~aleudirilme.,i Hastalara tanı Japon Belıçe l Sendromu Araştırma Kom itesi tanı kriterlerine göre konuldu mı . H astaların l 8'indc komplctıip, 35'indc i nkomplcı tip Bclıçcılıa sıalığı saptandı. lla sı aların tamamı ckokardiyografik inceleme yapıldığı dönemde klinik durumlarına göre tıbbi tedavi ( ko l şis in, oral steroid, sit otoksik ilaç, nonstcroidal antiinllamatuvar ilaç veya antiagregan ilaç) almakta idi. Ekokardiyografik inceleme hastaların klin ik olarakrcmisyonda olduğ u , rutin kontrol takiplerinin yapıldığı dönemlerde yapılmıştır. Kardiyak scmp t o ın veya bulgusu olan hastalar dcğcrlendiııne­ yc alııınıadı (sistemik hipcı1ansiyon sapıanan iki hasta ve yeterli görüntü alınamayan iki hasta dcğcrlc ndiııııe dışı bı­ ra kıldı ). Elcktrokardiyografilcri ve te lckardiyografilcri normal olan has taların hiçbiri ckokardiyografik in cclcıııc s ı rasında kalbi etkileyebilecek ilaç (digoksin, beıa adrcnerjik, rescptör blokcri, kal siyum kanal blokcri, anıilıipcrıan­ sif il aç vb.) kullanmamakıa idi. Hacettepe Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Polikliniğinc kontro l olmak anıac ı ilc (check up) baş v uran ve herhangi bir scmptom veya bulgusu olmayan, ilaç kullanmayan 42 sağlıklı birey (24 kadın ve 18 erkek) kontrol grubu olarak değerlend i ri Id i. b) Ekokardiyografik inceleme: Ekokardiyografik inceleme Sonolayer SSH 60 System ekokardiyografi cihazı ilc 2,5 ml-Iz dublcx transd üscr kullanılarak yapıldı. Hastalara so l yaıJ dckibütüs pm:isyonu verildi. Öncelikle M ıııod ve 2 boyutlu ekokardiyografi ilc pcrikard, kapak moıfolo­ jileri ve duvar hareketleri değe rl endi rildi !26·2Kl. Sol vcnıri­ kiil çapları parastcrııal uzun aks konumunda mitral kapağın hemen altında; mitral akım hız ölçümleri api kal 4 boş­ luk konumunda "pulscd wavc" Doppler ekokardiyogra fi "samplc volumc" mitral kapakların tanı uç kı s mına yerleş­ tirilcrek yapıldı. Ölçümler 3 kez te krarlandı ve ortalanıala­ Toslıiba rı al ı ndı. Ekokardiyografik incelemede yeterli görüntü elde edi lemeyen hastalar dc ğc rlcndirıncy c alınmadı. Parası c rnal uzun aks konum unda aorı çapı , sol a ıriyum çapı, sol vcn ı­ rikül diyasıol ve sistol sonu çap l arı ölçülerek cjeksiyon fraksiyonu ve fraksiyone l kısalma hesaplandı. Mitral kapak Doppler akını ırasc si nden doruk E vclositesi (sol vcnı­ rikü l erken diyastolik doruk doluş hızı), A vclositcsi (sol vcntrikül prcsisıolik doruk doyuş hızı ), doruk E vclosiıc­ si/doruk A vclositcsi ora nı , E dal gas ının deselerasyon zamanı ölçü ldü. Daha sonra "pulscd wavc" Doppler ekokardiyografi "saıııplc vo luıııc" hem aorı hem de mitral akımı kayhcdcbilcn bir bölgeye ye rleştir ild i. Aort akımının bitişi ilc mitral akımın başlanınas ı aras ı geçen süre ölçülerek i zovo lüıııik rclaksasyon za manı h esap lan d ı. Kapak yetersizli kleri sıa ndaı1 yöntem ilc değe rl e ndirildi ı:ı<n. c) İs tati stik yönıcııılcr: Sonuçlar orıalaına±sıandart sapımı olarak gösteri ldi. Elde edilen sonuçlar Studcnt ı testi ve Fishcr kesin Ki-kare testi ilc değerle ndi r il d i. p<0.05 anlamlı olarak kabul edildi. değerlendirmeye a lın dı. Hasta grubun ortalama yaş ı 35 .5±7 .1 yıl kontrol gr ubunun ortala ma yaş ı 34. J ±8.0 yıl bulundu. İki grubun yaş ve ci nsiyet dağ ılıml arı arasında fark yoktLı. 2- Sol ve ntrikül sistolik fo nksiyonları ilc aort ve so l at riyum çaplarını n değerlendir ilm esi : Hasta ve kontrol gru bunun so l ventrikül diyastol sonu ve sisto l sonu çapl a rı , ejeksiyon fraksiyonu ve fraks iyone l k ıs a l ­ ma s ı , aort ça pı ve sol at ri yum çaplan arasında istatistiki önemli farklı 1ık saptanmadı (Tablo 1). Bölgesel duvar hare ket bozu k luğu olan has ta ve kontrol olgusu sa ptanmadı. 3- Sol ventrikül diyast ol ik fonksiyonlarının değer­ lendirilmesi: Hasta ve kontrol grubunun E h ı z doruk d eğe ri , A hız donık değeri, E deselerasyon za ımını ve E hı z donık 1 A hı z d oruk oranları a rası nd a istati stiki ö ne mli farklılık saptanmadı. İzovolünıik rele ksasyon zaman ı hasta grubunda daha uzun bu lu ndu (p<0.05), (Tablo 2). E h ız tloruk 1 A hız doruk oranının l'in a ltında olduğu olg u sayıs ı hasta grubunda daha fazla bulu ndu (p<0.05). (Tab lo 3). 4- K alp kapak ları ile ilgili bulgular: Hastalanınızın ikisinde mitral va lvii l prolapsusu, birinde hafif mitra l ye t e rs i zli ği ve birinde hafi f tri küspi t yetersizli ğ i ; kon trol grubunda bir olguda hafif mitral yeters i z li ğ i ve bir o lg uda da hafif triküspit yetersizliğ i sap tan dı. 5- Pe rikard ile ilgili bul gu lar: Hasta la rda ve kontrol olgu l arında perikardiyal efüzyon ve perikard iyal kalııılaşma sap tanmad ı. Tal>lo 1. llchçct ha s taları ve kontrol gnı lııı ıı da sul vcııtrikü l sistolik fon k s i~·uııları ,.c aort ça pı ilc sol :ılri y ıı ın çap la rı nın k:ıı·ş ılaştıı· ıını j lli\STAGRUil U ' -- 1- Hasta l a rın yaş ve c insiyetl eri: Hasta grubunda 53 Belıçel hastası (20 kadın ve 23 e rkek) ve kontrol grubunda 42 sağlık lı birey (24 kadın ve 18 e rke k) KO:--ITROLGR UilU j pd~ğ~ri orıal:ınıa±,s) -- - - -i . ~DSÇ~ıı_ ) __ S\'SSÇ (c nı) EF (%) ----- rS (%) AORT ÇAPI BULGULAR ~ --- i n=5J 4.72±0~.1~ j 2.~ 1±0.3-l -- - 70.94±6.00 40.50±HS 3.06±0.41 (cm) SOLATR. ÇAPı-ı 3.04±0.4~ (SVDSÇ =Sol v~nırikül diyasıol ~onu ~~pı: SVSSÇ =Sul venırikiil ;i,ıol sonu çıpı Er= Ejeksiyon frJksiyunu rS = rraksiyund kısalm~. SOLATR. ÇAPI =Sol atriyum ~~pı. AD= Anlaml ı d ~ği l. ss = ,ıandarı sapma) 15 Tiirk Kardiyol Dem Arş 1997; 25: 14-18 Tablo 2. Behçet hastalarında ve kontrol grubunda sol ventrikül diyastolik fonksiyonlarının karşılaş tırum BEHÇET HASTALARI n=53 EDORUK (cm/sn) A DORUK (cm/sn) EDES KONTROL GRUBU n=42 pdeğeri (Ortalanıa±ss) (Ortalanıa±ss) 57.1±10.7 65.1±11.9 AD 48.6±9.8 50.27±9.08 AD 120.9±39.7 I15.4±28.4 AD 129.3±31.5 97.1±27.3 p<O.OS 1.20±0.25 1.32±0.29 AD (nısn) İVRT (nısn) Eli\ EDORU K: Edalgası doruk hızı, A DO~ UK: i\ dalgası doruk hızı, EDES: E deselerasyon 1..anıanı, IVRT: lıovolünıik retaksasyon 7.anıaııı. E/i\: Doruk Ehızı/ Doruk A hızı AD= Anlanılı değil ss=standart sapnı dalgasının Tablo 3. Behçet h asta ları ve kontrol grubunda E/A o r an l arı­ nın karşıla ştırum BEHÇET HASTALARI n E/A<I E/A> I TOPLAM KONTROL GRUBU TOPLAM o/o n 5 n 8 ıs lO II 8S 100 2 40 42 s 4S 53 9S 100 ss 89 100 95 o/o p<O.OS (Fisher kesin Ki-Kare testine göre (Tablo 2'de verilen kısalımal ar kullanılmıştır.) TARTIŞMA Behçet hastalığında klinik olarak kalb tutulumu seyrek olarak görülmekle birlikte hastanın prognozunu önemli derecede etkiler ve mortalite riskini artırır. Hastalığın kalp tutulumundan iınmünolojik köken i i küçük daınar vaskülili sorum lu tutulmaktadır (18). Bu h astaların küçü k arter ve arterilolleri nde fokal fibrinoid materyal birikimi ve fibroplastik proliferasyon saptanm ı ş tır (6). Koroner dolaşımının küçük arter ve arteriyollerinde o lu şab ilen vaskülilik olay lar koroner tronıbus ve anevriznıaya neden olarak nıiyo­ kard i skenıisi ve fibrosizine neden olabilnıekte ve nıiyokardın sistolik ve diyastolik fonksiyonlarını etkileyebilmektedir (9,10,24). Bazı hastalarda hastalığın kalp tutulumu klinik semptonı ve bulgu vermeden sessiz bir seyir izieyebilmektedir (9.24) . Behçet hastalığında semptomsuz sol ventrikü l fonksiyon bozukl u ğ u daha önceden çeş itli araşt ırınacıl a r tarafından i ncele nmi ştir. Yapıla n üç ekokardi yografik çalışmanın ikisinde Behçet hastaları nın sol ve ııt- 16 rikül sistolik fonks iyonlan normal olarak bulunmuş (23.30), diğerinde 17 hastanın 3'ünde hafi f sistolik fonksiyon bozukluğu saptanmı~t ı r (31)_ Radyonüklid ventri kül ografi ile yapılan iki çalışınadan bi rinde sol ventrikül fonksiyonlan normal bulunurken (20) diğe­ rinde ejeksiyon fraksiyonundu hafif azalma saptanmıştır (21). Bizim çal ı~nıamızda Belıçel hastalarının ve kontrol grubunun sol ventrikü l sistol ve diyastol sonu çap l arı, ejeksiyon fraksiyonlan ve fraksiyonel kısalmalan arasında fark saptanmamı~tır. Bu bulgular Behçet has t a lı ğında sistolik fonks iyon bozukluğunun önemli olmadığın ı ve bunun konjest if kardiyomiyopati tablosuna ula~ınayacağını göstermektedir. Belıçel hastalı ğında kalbin diyastolik fonksiyonları ilgi çeken konulardan biri olmu~tur. Bağ doku hastalıklarında d iyasto lik dolu ~ anormalli kleri çoğunluk l a sistolik fonksiyon bozu klukları ndan daha önce olu~­ maktadır (24). Behçet hastalığında vaskül it tezyonların öncelik le sol verıiri kü l diyastolik fonksiyonları bozması beklenmektedir. Radyonüklid ventri külografi ile yapı l an iki ça lı ~madan birinde (20) hastaların %50'sinde (16 hastanın ~l'inde) ve diğer ça lı şınada (2 1) %37,5 unda (24 hastanın 9 unda) sol ventrikül pik doluş hızının normalden dü~ük o l duğu bulunmuş ve bu bulgu diyastolik fonksiyon bozuk l uğu olarak yorumlanm ı ş tır. Doppler ekokardiyografi ile yapılan çalışmada 20 hastan ı n 5'inde sol ve nıri kül diyasıolik doluş anorma ll ikleri saptandığ ı bildiri l ıııi~tir (22). Özkan ve arkadaşl arının yaptığı çalışmada (23) E dal gası doruk hızı ve A d a l g as ı doruk h ızı, A dalgası doruk hızı E da l gası doruk hızı /A dalgas ı doruk hız ı oranı kontrol g ru buna benzer bu lunmuştur. izovolümik retaksasyon sü resi ise kontrol grubun a göre uzun bulunmuştu r. Çalı~mam ı zda E dalgas ı doruk hızı 1 A da l gas ı doru k hızı oranının 1'in altında olımıs ının sol ventri kü l retaksasyon gecikmesi ile birlikte olduğu gösterilm iştir (32-33). İzovolümik retaksasyon süresinin kontrol grubuna göre uzun olması ve E doruk hızı 1 A doru k hızı oranının 1'in altında olduğ u hasta sayısı n ı n faz la bulunmaması Behçet hastalığında kalbin diyastolik fonksiyon bozuk l uğu­ nun sık görüldüğü fikrini desteklemektedir. Diyastolik fonksiyon bozukluğunun kli nik önemi bu hastaların takibi ile an l aşılabi l ecek t i r. Belıçel hastalığında m i şt i r alınan peri kardit seyrek olarak bildiril(6). Perikardiyal efi.izyonu o lan bir hastadan perikard biyopsisinde fibrinöz eks uda ve len- M. Kabukçıtl'e ark.: Belı çetl/astaltğmda Senıptomsuz Kalp Tutulumunwı E/.:o/.:ardiyografl ile Dc.~crletulirilmcsi fosit infıltrasyonu saptanmı ştır. Bu bulgular perikard tutulumunun küçük damar vaskülili sonucunda oluş­ tuğu f ikrini desteklemektedir (6). Hastalarımızın M mode ve 2 boyutlu ekokardiyografik incelemesinde perikard iyal efüzyon saptanma mıştır. B u durum Behçet hastalı ğında peıikard tutulumunun son derece seyrek olması ile açık lanabil ir. Behçet hastalarında vaskülitik koroner arter okluzyonu ile olu şan akut miyokard infarktüsü vakaları bildirilmiştir (8). Miyokard infarktüsü geçiren ve koroner ateroskleroz ile uyumlu bulguları olmayan h astal arın ayıncı tanısında Behçet hastalı ğı düşünü l­ melidir. Çalışmamızda Behçet hastal arın ın ve kontrol grubunun isıirahat elektrokardiyografileri normal bulun muş ve ekokardiyografide sol ventrikülde mi yokard iskemi veya nekrozunun neden olduğu bölgesel duvar hareket bozukluğuna rastl anmaını ştır. Ekokardiyografi ve radyonüklid ventrikülografi ile yapılan çalışınada 24 Behçet has tasında bölgesel duvar hareket bozukluğu saptanmamış, sadece bir hastada e lektrokardiyografide şüpheli inferiyor duvar mi yokard infarktüsü bulunmuştur (2 1). Bu bulgular Behçet has t a lı ğ ında epikardiyal koroner damar tutulumunun seyrek old u ğunu göstermektedir. Behçet hastalığ ında kapak lezyonları seyrektir. Literatürden derlenen 13 vakalık kapak lezyon ları olan Behçe t hastaları serisinde 5 vakada aort valvül p·e rforasyonu, 5 vakada aoıt valvül prolapsusu, 6 vakada sinüs valsalva anevrizınası ve 3 vakada aort valvül ye ters i zli ğ i bulunmuş, 6 vakada bunlarla birlikte mitra l yetersizliği saptanmı ştır (17). M. Çalgüne ri ve arkadaşlannın yaptığı çalı şmada (21) hastanın birinde hafif mitral yetersizliği , birinde hafif mitral ve aort yetersizliği saptanmıştır (2 1). M . Özkan ve arkadaşla­ rı 65 vakalık serile rinde (23) Doppler ekokard iyografi ile kontrol grubuna benzer oranda he modinamik önemi olmayan mitral veya triküspit ye te rs izliği saptandı ğ ını bil d irmi ş lerdir. Bizim h astal arıın ız ın ikisinde mitra l valvül prolapsusu, birinde hafif mitral yete rs i zli ği ve birinde hafif triküspit yeters izliği bulu nmuştur. Doppler ekokardiyografide hafif mitral veya tirküspit yetersizliği sık görülen bir bulg u olup biz zat kapak patolojisi anlam ına gelmemektedir (29). İki boyutlu ekokardiyografide mitral ve triküspit yetersizliği olan hasta l arın sol ve sağ atıiyuın genişlikleri­ nin ve kapak morfolojilerinin norm al oldukları görülmüş tür. Teme l patolojisi vaskül it olan Behçet has- talığında s ık görülen bir bağ doku ha stalığı olan mitral valvül prolapsusunun rast l antısal olarak birlikte olabileceği veya vaskü li tin neden olduğu fonksiyonel bir bozukluk olabileceği ileri sürülmü ş tür (18). Bu sonuçlar i le Behçet h astalığında hemodinamik olarak önemli kapak l ezyon l arının oluşmadığ ı sonucuna varılmıştı r. Behçet hastalı ğ ındaaort anevr i zması ve akut aort yetersi zliği oluşubileceği bildirilmektedir{34). Ekokardiyografi aort kapak patoloji lerinin değerl e n dirilme­ sinde değerli bir yö nt eın dir. Vakalanm ı zda aort kapak anormu lli ği veya aorı kökü anormalliği saptanmamıştır. Aortik kapak bizasından ölçülen aoıt çap ı kontroller ile fa rklılık göst ernıemi ştir. Bu bulg ula r Behçet hastalığ ında aortik kapak ve proksimal aorta tutulumunun nadir o l duğu fikrini desteklemektedir. Sonuç olarak 1) ki ini k olarak kalp tutulumu olmayan Belıçel hasta lı ğınd a sol ventrikül sistolik fonksiyonlannın normal olduğu 2) sol ven trik ül diyastolik fo nksiyon bozuk lukl annın kontrol grubuna göre daha fazla o l duğu 3) perikard , miyokard , kapak ve aort tutu lumunu n nadir o l duğu 4) Dopple r ekokardiyografinin Behçet hastalığında senı ptomsuz kalp tutu lumunun saptanmasında kullanılabileceği izle nimine varıldı. Bu bulgular ve literatür bilg ilerinin ı şığında Behçet hasta lı ğı nda kard iyak tutu lumunun san ıldı­ ğ ı ndan daha s ık old u ğunu düşünüyoruz. KAYNAKLAR l. Bchçet H. Übcr rczidiv icrcncle aphılıöse, durclı cin Virus vc rur sachıc Ge sc lı würe aın Mund, aın Auge und an elen Gc ni ıal i en. Derına ı o l Woclıcnsc lır 1937; 105: 1052-7. 2. Slıimizu T, Erlich GE, İnalıa GE, ct al: Belıçeı disease (Bclıçc ı Syndrome). Sem Arıh Rlıcuın 1979; 8: 223-60. 3. Chajck T , Fainaru :VI: cases and a revicw of the 179-96. Belıçeı's disease: Rc po rı of 41 Medicine 1975; 54: liıcraıure. 4. Demman AM, Hylton W, Dcton BK, ct al: The viral ac ıi o l ogy of B e lı çc ı's Sendrome. Lelıner T, Barncs CO (Eds) Reccnı advanccs in Belıçeı ' s disease. New York RSM Publ., 1986. p. 23. 5. O'Duffy J O, Carney .JA, Deodhar S: Belıçeı's disease. Report of 10 cases 3 wiılı new ınanifes ı at ion. Ann I nıerıı Med 197 1; 75:56 1-7. 6. Scar1ett JA, Kistncr ML, Yang LC: Bchçcı's syndrome: Report of a case associaıcd w i ılı pericardial elTusion and c ryoglobulineın ia ıreaıed wiılı indomcılıacin. Aın J Med 1979; 66: 146-8. 17 Tiirk Kardiyol Dem Arş 1997; 25: 14-18 7. Bowles CA, Ncison AM, Hammill SC, O'Duffy JD: Cardiae involvemenl in Behçeı's disease. Arıhriıis Rheuın 1985; 28: 345-8 8. Schiff S, Moffatt R, Mandel W, Rubin S: Aeule ınyo­ cardial infaretion and reeurrenl ventricular arrthytmias in Behçet's syndrome. Am Hearı J 1982; 103: 438-40 9. Güllü Hİ, Benekli M, Müderrisoğlu H, et al: Sileni myocardial isehemia in Be hçeı's disease. J Rheum 1996; 23: 323-7 10. Kaseda S, Koiwaya Y, Tajimi T, et al: Huge false aneurysm due to rupturc of the righı eoronary arıery in Behçeı's syndrome. Am Hearl J 1982; 103:569-71 ll. Mc Donald GSA, Gad-AI.Rob J: Behçeı's disease with endocarditis and the Budd-Chiari syndrome. J Clin Pathal 1980; 33: 660-9 12. Candan I, Erol C, Sonel A, Akalın H: Behçcı's disease: eardiale and pulmonary in vo l vcmenı. Eur Hearı J 1986; 7: 999-1002 13. Bletry O, Motattane A, Wechs1er B, et al. Cardiac manifcstaıions of Bchçct's disease. Twclvc eascs. Prcsse Med 1988; 17: 2388-91 14. Augaüer A, Apter S, Tlıedor R: Righı vcnıricular thrombus and pulınonary arterilis in Behçcı's Disease. Isr J Med Sci 1987; 23: 900-1 lS. Lakhanpal S, Tani K, Lie JT, Katoh K, Ishigatsubo Y, Ohokubo T: Pathologic features of Behçet's syndrome: A revicw of Japanese auıopsy regi stry data. Hum Pathal 1985; 16: 790-5 16. Pena M, Garcia-A1egria J, Garcia-Fernandez F, Arnalich F, Barbara FJ, Vaquez JJ: Mitral and aortic rcgurgitation in Bchçct's syndrome. Ann Rlıcum Dis 1985; 44: 637-9 17. Chikamori T, Doi YL, Yonczava Y, Takata J, Kawamura M, Ozawa T: Aortic rcgurgitaıion sccondary to Behçet's disease: A easc report and a revicw of the liıcra­ türe. Eur I·lcart J 1990; ll: 572-6 disease using raclionuelide ventrieu lography anel Doppler eehocardiography. Carcliology 1993; 82: 309- 16 22. Koııısuoğlu B, Göldeli Ö, Kul:ın K, et al: Doppler evaluation of lcft ventricular cliastolie filling in Behçeı's disease. Int J Cardiol 1994; 47: 145-50 23. Özkan M, Emel O, Özdemir M, el al: M-ıııode, 2-D and doppler echocardiographic study in 65 pati ents with Belıçeı's syndrome. E ur He art J 1992; ı 3: 638-4 ı 24. Erbaş B, Özdemir T, Çalgüneri M, Kes S, Oraın E, Bekdik C: Alterations in ıny oearcl ial diastolie fun et ion in patients with collagen tissue disease us ing radionuclide ventrieulography. Schıniclt HAE, Clı::ııııbron J, Cecls L (ecls) Nuele::ır Medicine: Quantitative analysis in iınagine anel function. Stutgarı. Schattauer ı 990, p. 264 25. Behçct's Disease Research Comm itlee of Japon. Belıçet's disease, guide to diagnos is of Belıçet's Disease Jpn J Oplıtlıalmol 1974; 18: 29 1-4 DJ, Dc:vlaria A, Kisslo .J and Weynıan .1: The on M-Mode stanclard ization o r the American Society or Eelıoeardiograph y -Reeonıınenda t ion regard ing quantitation in M-nıode eehoeardiography: Results or a survey or eehoeardiographie nıeasureınents. Ci rculation 1978; 58: 1072-83 26. Salın eonınıittee 27. Henry WL, De:vlaria A, Gı-amiak R, et al. Report of the American Society of Echocardiography Comıniıtcc on nomenelature and standards in two dinıe ıı sional eclıocarcli­ ograplıy. Circulation ı 980; 62: 2 ı 2-8. 28. Fonlana ME, Spaı-ks EA, Boudoulas H, Wooley CF: Mi tral valve prolapse in the mi tral va lve prolapse syndrome. Curr Probl Cu·clio l ı99l; 16:315-75 29. Kostucki W, Vandenbossche .IL, Friart A, Englert M. Pulsed Doppler regurg itant rlow patterns o r nonnal valves. Am J Cardiol l 986; 58: 309-13 30. Candan İ, Değer N, Çetin E, Gürler A: Belıçel hastalığında sol veııtrikül ronk siyoııları . Türkiye Klin Derg, 13ehçet özel sayısı ı 985; 5: 427-3 ı 18. Lunıli S, Guang-Gen C, Ru-Lian L: Valve prolapse in Behçet's syndrome. Br Hearı J 1985; 54: 100-1 3 I. Torozi MF: Venıricular d iastol ic function of the he art in systenıie hypcrtcıısion. Am 1 Carcliol 1990; 65 : 856-86 19. Bessen M, Gordin J: Evaluation of lcfı ventricular diastolie funetion. Cardiology Clinics 1990; 8: 315-32 eelıoeardiograplıic 20. Çağlar N, Erol Ç, Candan İ, ve ark: Belıçel hastalı­ ğında sol ventrikül sistoiik ve diyastolik fonksiyonlannın ineelenmesi. Türkiye Klin Kareliyol Derg 1989; 2: 92-4 21. Çalgüneri M, Erbaş B, Kes S, Karaaslan Y: Altcration in lcft ventrieular function in patients with Behçet's 18 33. Philips RA, Caplan NL, Karakol'f LR, ct al: Doppler analysis or lcft veııtrieular Illiing in treateel hypertensive patieııts. J Anı Coll Cardiol 1987; 9: 317-22 34. Comess KA, Zibelli LR, Goı-don D, Fredericson SR: Acute severe aortic regu rgitation in Belıçeı's syndrome. Ann Intern Med 1983; 99: 639-40