KIRGIZİSTAN TÜRKİYE MANAS ÜNİVERSİTESİ Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü DERS İZLENCESİ www.manas.edu.kg Ders Kodu Ders Adı (Kırgızca) Ders Adı (Türkçe) HANLIKLAR DÖNEMİ TARİHİ Yarıyıl Haftalık Kredisi AKTS Saat TAR-546 ХАНДЫКТАР МЕЗГИЛИ ТАРЫХЫ 0 3+0 3 4 Seviyesi Lisans Üstü Ders Türü Seçmeli Koordinatörü Yrd.Doç.Dr. Roza ABDIKULOVA Ders Veren Prof.Dr. Osman YORULMAZ Ders Dili Türkçe Yardımcılar - Derslik 426 Dersin Amacı Altın Orda ve Timuriler sonrasında Orta Asya, İdil-Yayık ve Karadeniz’in kuzeyindeki gelişmeleri izah etmek, aynı zamanda söz konusu coğrafyalardaki mevcut Türk varlığının oluşum sürecini ortaya koymak. Dersin Kaynakları Kaynak Kaynak Türü 1 Hayit, B., Türkistan Devletlerinin Milli Mücadeleleri Tarihi, Ankara 2004. Kitap 2 Togan, Z. V., Bugünkü Türkili Türkistan ve Yakın Tarihi, İstanbul 1981. Kitap 3 Hayit, B., Ruslara Karşı Basmacılar Hareketi, İstanbul 2006 Kitap 4 Kurat, A. N., IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, 1992 Kitap 5 Saray, M., Rus İşgali Devrinde Osmanlı Devleti İle Türkistan Hanlıkları Arasındaki Siyasi Münasebetler (1775-1875), Ankara 1994 Kitap 6 Yorulmaz, O, “Aleksey İvanoviç (Kutlu Muhammed) Tevkelev (Şeceresi, İdil-Yayık ve Kazak Tarihindeki Rolü)”, Bilig, S. 34, Ankara, 2005, s. 117-144. Makale 7 Yorulmaz, O., Kazak Türkleri İle Çarlık Rusyası Arasındaki Siyasi İlişkiler, Ankara 2013 Kitap 8 "Türkler" kitabındaki konuyla ilgili maddeler Kitap Dersin Öğrenme Çıktıları 1 1.Genel olarak XV-XVI. yy. sonrası Orta Asya ve Doğu Avrupa’daki Türk varlığının kavranılması, 2.Kazak, Özbek, Şeybani, Nogay vs. adıyla tarih sahnesine çıkan yeni siyasi yapıların kavranılması, 3-Osmanlı Devleti ile Hanlıklar arasındaki münasebetlerin kavranılması, 4-Rusya’nın Doğu Avrupa, Sibirya ve Orta Asya’yı işgali ve bunun Türk ve Rus tarihindeki yerinin kavranılması, 5-Günümüzde Orta Asya, İdil-Yayık ve Karadeniz’in kuzeyindeki Türk varlığının ortaya çıkışının kavranılması. Haftalık Ders İçeriği Hafta Dersin Konusu 1. Hafta Dersin amacı, kapsamı, derse ilişkin kaynaklar ve araştırmalar 2. Hafta Altın Orda ve Timurilerin yıkılışı, hanlıkların ortaya çıkışı 3. Hafta Kuruluşundan yıkılışına Kazan Hanlığı 4. Hafta Kuruluşundan yıkılışına Kırım Hanlığı 5. Hafta Osmanlı-Kırım-Rusya münasebetleri 6. Hafta Kuruluşundan yıkılışına Kasım Hanlığı 7. Hafta Sibir Hanlığı, Astarhan Hanlığı 8. Hafta Vize Haftalık Ders İçeriği 9. Hafta Ebul Hayr'ın Doğu Deşt-i Kıpçak'ta idareyi ele alışından 1510 yılında Muhammed Şeybaninin ölümüne kadar Şeybaniler 10. Hafta Nogay adı, Nogayların tarih sahnesine çıkışları, Rus işgali, açlık ve büyük Nogay göçü başta olmak üzere Nogaylara dair genel bilgiler 11. Hafta Tarih sahnesine çıkışlarından fiili Rus işgalinin başladığı 19. yy.ın ilk yarısına kadar Kazaklar 12. Hafta Şeybanilerin devamı niteliğinde 1510'dan 19. yy.ın ikinci yarısındaki Rus işgaline kadar Buhara Hanlığı 13. Hafta 1512'den 19. yy.ın ikinci yarısındaki Rus işgaline Hive Hanlığı 14. Hafta 18. yy.ın başından 1876 yılına kadar Hokant Hanlığı 15. Hafta Azerbaycan hanlıkları 16. Hafta Final Sınavı Ölçme Değerlendirme Biçimi Değerlendirme Aracı Adet Katkı (%) Katkı Yüzdesi Vize 1 40 40 Final 1 60 60