Test 2 DİLLERİN SINIFLANDIRILMASI VE TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİ ARASINDAKİ YERİ 1. Dil bilginleri diller arasında görülen ses sistemi, yapı, söz dizimi, söz varlığı gibi birtakım benzerliklerden yola çıkarak dünya dillerini ---- adını verdikleri gruplara ayırmıştır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) ağız D) lehçe B) şive E) jargon C) aile TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 4. Bu dillerin en belirleyici özelliği kökten yeni bir sözcük türetilirken kökün içten bir değişikliğe uğramasıdır. Bu özelliğe sahip bazı dillerde kök türetim sırasında tanınmaz bir duruma gelirken bazılarında kökteki kimi sesler korunurken kısmî bir değişim söz konusu olur ve bundan dolayı kök ve ek arasındaki türetme ilgisi açıkça görülür. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen diller arasında yer alır? A) Korece B) Çince C) Arapça D) Siyamca E) Türkçe 2. Türkçe köken bakımından aşağıdaki dil ailesinden hangisine mensuptur? A) Hint-Avrupa B) Hami-Sami C) Çin-Tibet D) Ural-Altay E) Bantu 3. Aşağıdakilerden hangisi Altay dillerinin ortak özelliklerinden değildir? A) Altay dillerinin hiçbirinde kelime başında l, n ve r ünsüzleri bulunmaz. B) Sayı sıfatlarından sonra gelen adlar genellikle tekil biçimindedir. C) Cümle yapısı bakımından özne fiilden önce gelir ve genellikle cümle başındadır. D) İsim ve sıfat tamlamalarında belirten belirtilenden önce gelir. E) Sözcükler türetilirken veya çekimlenirken sözcük kökünde bulunan ünlüler değişir. 5. Eklemeli dillerle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Türk dili bu grubun en belirgin örneklerindendir. B) Ekler, kökle kaynaşarak kelimede anlam ve görev değişikliği yapar. C) Tüm eklerin sadece bir şekli vardır. D) Köklere yeni anlamda kelimeler türetmek üzere gelen ekler yapım ekleridir. E) Kelimeler arasında geçici anlam bağlantıları kurmak üzere gelen ekler çekim ekleridir. 6. Hakaniye ve Çağatay Türkçesi biçiminde devam eden Doğu Türkçesinde 20. yüzyılın başlarında uygulanan dil politikaları sonucunda bazı yazı dilleri ortaya çıkmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu yazı dillerinden biri değildir? A) Kazakça B) Moğolca C) Kırgızca D) Uygurca E) Özbekçe Test 2 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DİLLERİN SINIFLANDIRILMASI VE TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİ ARASINDAKİ YERİ 7. Aşağıdaki diller yapı bakımından eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır? A) Fince B) İbranice C) Türkçe D) Habeşçe E) Çince 8. Türk yazı dilinin ilk devresi ---- ’dir ve Türk adının geçtiği ilk yazılı belgeler de ----’dir. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Kuzey-Doğu Türkçesi - Muhakemetü’l-Lügateyn B) Eski Türkçe - Göktürk Kitabeleri C) Eski Anadolu Türkçesi - Garipname D) Osmanlı Türkçesi - Şikâyetname E) Türkiye Türkçesi - Göktürk Metinleri 9. Bu yazı dili 12. asrın ikinci yarısı ile 13. asrın ilk yarısında şekillendiği anlaşılan,13. asrın ikinci yarısından itibaren de metinlerle günümüze kadar aralıksız bir şekilde takip ettiğimiz yazı dilidir. Selçuklulardan başlayarak bugüne kadar gelen ve devam etmekte olan yazı dili, Türklüğün en büyük ve verimli yazı dili durumundadır. Parçada sözü edilen yazı dili dönemi hangisidir? A) Batı Türkçesi B) Eski Türkçe C) Kuzey-Doğu Türkçesi D) Azeri Türkçesi E) Orta Türkçe 10. Aşağıdakilerden hangisi Batı Türkçesinin çağdaş kollarından biri değildir? A) Azeri Türkçesi B) Türkmen Türkçesi C) Uygur Türkçesi D) Türkiye Türkçesi E) Gagavuz Türkçesi 11. Aşağıdaki eserlerden hangisi Eski Türkçe dönemine ait değildir? A) Divanü Lügati’t-Türk B) Atabetü’l-Hakayık C) Kutadgu Bilig D) Divan-ı Hikmet E) Hüsn ü Aşk 12. Türkçenin tarihî gelişim evreleriyle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Türkçenin yazılı ürünlerle takip edilen VII. yüzyıldan XIII. yüzyıla kadar olan dönemi “Eski Türkçe” dönemidir. B) Batı Türkçesi; Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlıca ve Türkiye Türkçesi olmak üzere üç döneme ayrılır. C) Batı Türkçesinin XIII. ve XV. yüzyıllar arasındaki dönemi Eski Anadolu Türkçesi adını alır. D) Kuzey-Doğu Türkçesi XV. yüzyılda Kuzey Türkçesi ve Doğu Türkçesi olmak üzere iki kol hâlinde gelişimini sürdürmüştür. E) Türkiye Türkçesi döneminde Arapça ve Farsça sözcükler yoğun olarak kullanılmış ve bu durum “mahallîleşme” hareketini başlatmıştır.