HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 10. SINIF ÖĞRENME ALANLARI 1 4 İNANÇ VAHİY VE AKIL 2 6 İBADET DİN VE LAİKLİK 3 5 7 HZ. MUHAMMED AHLAK VE DEĞERLER DİN, KÜLTÜR VE MEDENİYET HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN 2.1. YAŞAMA HAKKI 2.2. SAĞLIK HAKKI 2.3. EĞİTİM HAKKI 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ 2.6. İBADET HAKKI 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI 2.8. EKONOMİK HAKLAR 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR 5.HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI Hak; adalet, hukukun gerektirdiği şey, kazanç, gerçeğe uygunluk, doğruluk, emek karşılığı ücret anlamlarında kullanılır. Hak; kişinin lehine olan, hukuken korunan yetki demektir. Özgürlük; herhangi bir kısıtlamaya zorlamaya şarta bağlı olmadan, serbestçe kendi kendine hareket etme ve karar verebilmektir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI Kuran’ı Kerim'de hak kelimesi; “İnsaf, görev, sorumluluk, lehte olanın korunması gözetilmesi veya sahibine ödenmesi gereken maddi manevi imkan, değer, pay, eşya ve menfaatler“ gibi anlamları da ifade eder. Ayrıca Allah'a ve insanlara karşı yerine getirilmesi gereken ödevler; diğer bir kişi veya kişilerden, toplumdan ya da devletten bazı taleplerde bulunma gibi anlamlarda da kullanılır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI Özgürlük, bir kimsenin başkalarına ve kendisine zarar vermeden istediğini yapabilmesidir. Özgürlüğün eylemsel bir alanı vardır. Temel hak ve özgürlükle beraber bir de sorumluluk vardır. İnsanlar ancak başkalarının hak ve özgürlüklerine zarar vermeden hak ve özgürlüklerini kullanabilirler. İnsanın aklına her geleni ve arzu ettiğini yapması özgürlük sayılmaz. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI Kamu düzenini, başkalarının hak ve özgürlüklerini, genel sağlık ve toplumsal ahlakı ihlal eden hak ve özgürlükler kısıtlanabilir. Temel hak ve özgürlükler bütün insanlar için geçerli olduğundan evrenseldir. Bir kimsenin dini, dili, ırkı, cinsiyeti, rengi, milliyeti, makam ve mevkii ne olursa olsun her zaman her yerde bu hak ve özgürlüklere sahiptir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN 2.1. YAŞAMA HAKKI 2.2. SAĞLIK HAKKI 2.3. EĞİTİM HAKKI 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ 2.6. İBADET HAKKI 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI 2.8. EKONOMİK HAKLAR 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR 5.HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Şahsi hak ve hürriyetleri Peygamberimiz Veda Hutbesi'nde şöyle buyurarak ilan etmiştir. “Ey insanlar bu günleriniz nasıl mukaddes bir gün, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ve bu şehriniz nasıl mübarek bir şehir ise canlarınız, mallarınız ve namuslarınız da öyle mukaddestir, dokunulmazdır ve her türlü tecavüzden korunmuştur.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN İnsanlar bazı hak ve özgürlüklere sahip olarak doğarlar. İnsanın maddi, manevi ve ekonomik varlığı nedeniyle üzerinde sahip olduğu haklara ve özgürlüklere şahsi hak ve özgürlükler denir. Bunlar insanın insan olmasından kaynaklanan haklardır. Bu hakların olmaması durumunda insanın insanca yaşama imkânı ortadan kalkar. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran, temel hak ve özgürlüklerden bahsederken inanan inanmayan, kadın erkek, siyah beyaz ayrımı yapmadan bütün insanlığa seslenir ve şöyle der; “İnsanların hakkı olan şeyleri kısmayın. Yeryüzünde bozgunculuk yaparak karışıklık çıkarmayın.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN Bu ayetten de anlaşıldığı gibi haklar kısıtlanamaz; fakat hakkımı kullanıyorum diye de başkalarının hakkı ihlal edilerek toplumda kargaşa çıkarılmamalıdır. Temel hak ve özgürlükler, toplumumuzda yasalarla güvence altına alınmıştır. Bu durum Anayasamızda, şeklinde yerini almıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA TEMEL HAKLAR “Herkes kişiliğine bağlı dokunulmaz, devredilemez, vazgeçilemez temel hak ve hürriyetlere sahiptir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.1. YAŞAM HAKKI Hak ve özgürlüklerin en önemlisi yaşam hakkıdır. Yani can güvenliği ve kişi dokunulmazlığıdır. Bunun dışındaki temel hak ve özgürlükler, ancak bu hakka sahip olan insanlar için lazımdır. Kişi dokunulmazlığı;kişinin maddimanevi varlığını koruyabilmesi, sürdürebilmesi ve geliştirebilmesi haklarını içerir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.1. YAŞAM HAKKI Bir kişinin, her ne sebeple olursa olsun başka birinin hayatına son verme yetkisi olmadığı gibi kendi yaşamına da son verme hakkı yoktur. Allah, “...kendinizi öldürmeyin...” ayetiyle dinimizde cana kıymanın yasak olduğunu belirterek, can alma yetkisinin sadece VERENE ait olduğunu ifade etmiştir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.1. YAŞAM HAKKI İslam inancına göre herkes, günahsız, hür ve yaşamını devam ettirme hakkına sahip olarak doğar. İslam, geçerli bir sebep olmaksızın yaşama hakkını alan kimseyi, bütün insanları öldürmüş sayar. Diğer taraftan bir kimsenin hayatını kurtarmayı da bütün insanların hayatını kurtarmış gibi değerlendirir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET BÜTÜN İNSANLARI ÖLDÜRMEK YA DA BÜTÜN İNSANLARIN HAYATINI KURTARMAK? “Haklı bir sebep olmadıkça Allah'ın saygın kıldığı cana kıymayın...”, “...Kim bir kimseyi öldürürse sanki bütün insanları öldürmüş gibidir. Kim de onu hayatını kurtarmak suretiyle yaşatırsa, bütün insanları yaşatmış gibi olur...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET İnsanın şeref ve haysiyeti de yaşam hakkı içinde değerlendirilir. “...Allah'ındır şeref ve üstünlük, bir de Resulünün ve müminlerin...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.1. YAŞAM HAKKI İslam, diğer dinlere mensup kimselerin hayat haklarını da koruma altına alır. Savaş halinde olsa bile, fiilen savaşa katılmayan, kadına, din adamlarına, sadece işiyle uğraşan esnaflara, çocuklara, yaşlılara, esirlere ve savunmasız yaralılara dokunulmaz. Bizler de tüm insanların, yaşama hakkına saygılı olalım, canlılara zarar verici eylemlerde bulunmayalım. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA YAŞAMA HAKKI “Herkes yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir....” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.2. SAĞLIK HAKKI Sağlık hakkı da en az yaşama hakkı kadar önemlidir. Çünkü sağlığı yerinde olmayan bir kimse sahip olduğu hakları kullanamaz. Sağlık hakkı kişinin hem beden hem de ruh sağlığını ifade eder. Sosyal devlet, bu hakları koruma geliştirme, teşhis ve tedavi hizmetleri vererek yerine getirir. Vatandaşların sağlığını korumada yeterli sayıda kurum, eleman istihdamı ve malzeme temin etmek devletin görevleri arasındadır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL BİR OYUN HAYATTA SAHİP OLDUĞUMUZ (OLCAĞIMIZ) ŞEYLERİ DEĞERLERE DÖNÜŞTÜRELİM… HAYATTA SAHİP OLDUĞUMUZ HER ŞEYİN BİR DEĞERİ OLDUĞUNU UNUTMAYIN. SAĞLIKLISINIZ 1 MUTLUSUNUZ 10 İYİ BİR AİLENİZ VAR 100 LİSEYİ BİTİRDİNİZ 1000 ÜNİVERSİTEYİ KAZANDINIZ 10000 İYİ BİR MESLEĞİNİZ VAR 100000 EVLENDİNİZ 1000000 …… HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 10000000 GİBİ… ŞİMDİ BÜTÜN BUNLARA SAHİP OLDUĞUNUZU BİR DÜŞÜNÜN!!! VE SAĞLIĞINIZI KAYBETTİNİZ… BAŞTAKİ 1’ ATIN... ELDE KALAN??? SAĞLIKLISINIZ 1000000000 MUTLUSUNUZ 10 000000000 100 000000000 1000 000000000 10000 000000000 000000000 100000 000000000 1000000 000000000 10000000 GİBİ… İYİ BİR AİLENİZ VAR LİSEYİ BİTİRDİNİZ ÜNİVERSİTEYİ KAZANDINIZ İYİ BİR MESLEĞİNİZ VAR EVLENDİNİZ …… HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.2. SAĞLIK HAKKI Herkesin, beden ve ruh sağlığı açısından tedavi hakkı vardır. Hukuk devleti, gereken tedavinin masraflarını karşılayamayacak durumda olanlar için gereken tedbirleri alır. Bu alanla ilgili hizmetleri her vatandaşın devletten isteme hakkı vardır. İslam'a göre kişinin sağlık hakkıyla birlikte sağlığını koruma sorumluluğu da verilmiştir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Bu sebeple kişi sağlığını bozucu her türlü iş ve davranışlardan, kötü alışkanlıklardan, ortamlardan uzak durmak zorundadır. Allah bizleri şöyle uyarır; “...Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz de şöyle buyurmuştur; “.Hastalık gelmeden sağlığınızın kıymetini biliniz...” “Hastalandığınızda tedavi olunuz. Şüphe yok ki Allah İlacı olmayan hiçbir hastalık vermemiştir.” “Bir yerde hastalık varsa, oraya girmeyiniz; eğer hastalık bulunan yerde iseniz oradan ayrılınız.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA SAĞLIK HAKKI “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşların ödevidir. Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimini arttırarak, iş birliğini geliştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.2. SAĞLIK HAKKI Her işin başı sağlıktır. Dünya kadar servetimiz olsa, eğer sağlığımız yerinde değilse hiçbir işe yaramaz. Hem kendimizin hem de başkalarının sağlığına dikkat etmeliyiz. Başkalarının sağlığını tehdit eden gıdalar üretmek, satmak, dinimizce büyük günah sayılır. Ayrıca çevre sağlığına da dikkat etmemiz gerekir. Çünkü çevremize gereken önemi vermemiz hepimizin yararınadır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.3. EĞİTİM HAKKI Eğitim, kişide olan yetenekleri ortaya çıkarmak, iyi insan yetiştirmek, günlük ihtiyaçları karşılama becerisi kazandırmak, taklitten kurtulmak, sözle davranışı birleştirmek, evrensel ahlakı gerçekleştirmek ve iyi bir vatandaş yetiştirmek amacıyla yapılır. İslam'da eğitim, doğum öncesinden (eş seçimi ve iyi bir hamilelik dönemiyle) başlar ve çocuğun dünyaya gelmesiyle ev, okul ve çevre üçgeninde devam eder. İslam'da, çocukların anne baba üzerindeki en önemli hakkı eğitim hakkıdır. Bu aynı zamanda anne babanın bir görevidir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET İslam'da bilginin ayrı bir değeri vardır. Bu konuda Kuran’da şöyle buyrulur; “...Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?...” “...Allah'tan ancak bilgin kulları hakkıyla korkar...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz de şöyle buyurmaktadır; “Beşikten mezara kadar ilim öğreniniz.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS İslam'a göre, kişinin günlük hayatta kullanacağı iş ve mesleği ile ilgili bilgileri öğrenmesi zorunludur. Peygamberimiz başka bir hadisinde şöyle buyurmuştur; “Kadın, erkek herkese ilim öğrenmek farzdır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS İnsanları iyiye doğruya ve güzele götüren her tür ilim, kaynağı neresi olursa olsun değerlidir. Peygamberimiz Şöyle buyurmuştur; “İlim Çin'de bile olsa gidiniz ve alınız.” “İlim öğrenme niyetiyle evinden çıkan her öğrencinin üstüne melekler kanat gererler ve Allah ona cennetin yolunu kolaylaştırır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.3. EĞİTİM HAKKI İslam'da ilk emrin “Oku!” olması, öğrenmenin önemini ortaya koymaya yeter. “Oku!” emriyle Kuran’ın okunup anlaşılmasına, kainatın incelenmesine ve bizzat okumanın önemine dikkat çekilmektedir. Peygamberimiz, Bedir Savaşı'nda esir düşenleri, Müslümanlardan on kişiye okuma yazma öğretmeleri karşılığında serbest bırakmıştır. Bu, Kuran'ın “Oku!” emrinin pratiğe dönüşmesidir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz, bu konuda şöyle buyurmuştur; “Âlimler peygamberlerin mirasçılarıdır. Çünkü peygamberler ilim mirası bırakmışlardır.” “İlim Müslüman'ın yitiğidir nerde bulursa alır." HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA EĞİTİM HAKKI “Kimse, eğitim ve öğrenim haklarından yoksun bırakılamaz. İlköğretim kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve devlet okullarında parasızdır... Devlet, maddi imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin, öğrenimlerini sürdürebilmeleri amacı ile burslar ve başka yollarla gerekli yardımları yapar. Devlet, durumları sebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanları topluma yararlı kılacak tedbirleri alır..." HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ Düşünce özgürlüğü kişinin serbestçe düşünebilmesi, düşündüklerini de sözlü veya yazılı olarak her türlü vasıtayla ifade edebilmesidir. Düşünce özgürlüğü bilgiye ulaşmayı ve düşünceyi insanlara ulaştırmayı da içerir. İslam, insanı, akıllı olduğu için diğer varlıklardan üstün tutar. Fakat asıl vurgu, düşünce üzerine yapılır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran, düşünmeye özendirir ve yararlı fikirler ortaya koymayı emreder. “Kendi kendilerine Allah'ın gökleri, yeri ve ikisinin arasında bulunanları ancak hak olarak ve belli bir süre için yarattığını hiç düşünmediler mi?...” “Onlar ayakta dururken, otururken, yanları üzerine yatarken Allah'ı anarlar. Göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin düşünürler ve şöyle derler; Sen bunu boşuna yaratmadın. Seni tespih ederiz cehennem azabından koru." HÜSEYİNbizi SEYMEN SORGUNAİHL 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ Kuran, araştırma yapmayı, tefekkürü, aklı kullanmayı ve yeryüzünde dolaşarak önceki insanların bıraktıklarından ibret almayı da emreder. Peygamberimiz farklı fikirlere açık olmayı, Kuran’ın “...iş hakkında onlara danış...” emriyle uygulamaya koymuştur. O, fikirleri paylaşmaya büyük önem vermiş ve bizzat hayatında uygulamıştır. Yeri geldiğinde arkadaşlarıyla fikir alışverişinde bulunmuş, bazen arkadaşlarının uyarısını dinlemiş, bazen de aldığı kararlardan vazgeçmiştir.. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran’ın belirttiğine göre, fikrin önce dinlenmesi sonra da en doğrusu hangisi ise onun benimsenmesi gerekir; “O kullarım ki onlar sözü dinler sonra da en güzeline uyarlar... İşte Allah'ın doğru yola eriştirdikleri onlardır ve onlar akıl sahipleridir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ Düşünce özgürlüğü demek, her akla gelenin yerli yersiz söylenmesi anlamına gelmez. Düşünceyi açıklarken iyi niyet, inanca saygı, ahlaka riayet, devlet ve milletin birlik ve bütünlüğü, dikkate alınması şarttır. Birini dinlemek, fikirlerini aynen kabul etmek anlamına gelmez. Başkalarının düşüncelerine saygılı olmalıyız ve dinlemeliyiz. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ Önyargıdan uzak olarak dinleyip sonra fikirlerimizi söyleyebiliriz. Konuşan birini, sözünü bitirene kadar sabırla dinleyip sözünü kesmemeliyiz. Ayrıca yapacağımız bir işle ilgili fikir alışverişinde bulunmalıyız. Çünkü akıl akıldan üstündür. Şunu da unutmamalıyız, bir aklın düşünmesi ile birkaç aklın birlikte düşünmesi arasında büyük fark vardır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA YAŞAMA HAKKI “Herkes düşünme ve kanaat hürriyetine sahiptir. Her ne sebep ve amaçla olursa olsun kimse, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; düşünce ve kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suçlanamaz.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ İnanç özgürlüğü, Serbestçe inanma, İnancını uygulama, İnancını öğrenme-öğretme İnancını yayma Anlamlarını içerir. İnançta özgürlük, kişinin bir dine inanma veya inanmamasıdır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET İnsanlar herhangi bir dine inanma ya da inanmama hususunda insan serbest bırakılmıştır. “Dinde zorlama yoktur. Artık doğrulukla eğrilik birbirinden ayrılmıştır...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ İslam bilginleri Allah inancını; “Allah'ın varlığına, birliğine, Hz. Muhammed'in onun kulu ve elçisi olduğuna kişinin özgür iradesi ile inanmasıdır." Şeklinde tanımlamışlardır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET İslam, inanç özgürlüğüne son derece hoşgörü ile yaklaşır; “De ki gerçek Rabbinizdendir. Dileyen inansın dileyen inkar etsin...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Dini tebliğ noktasında Peygamberimize Allah şöyle buyurur; “Sen öğüt ver, hatırlat. Çünkü sen ancak öğüt verici, hatırlatıcısın. Onların üzerinde zorlayıcı değilsin.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Ayrıca bir başka ayette şöyle buyrulur; “De ki: Ey insanlar, işte size Rabbinizden gerçek geldi! Artık yola gelen kendisi için gelir. Sapan da kendi zararına sapar. Ben sizin üzerinize bekçi değilim.” “Eğer Rabbin dileseydi yeryüzündekilerin hepsi iman ederlerdi. O halde inanmaları için insanları sen mi zorlayacaksın?” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ Bu ayetlerde Allah, kullarını inanma konusunda onları özgür bıraktığını belirtmektedir. Müslüman olan bir kişinin din değiştirmesine İslam’da olumlu bakılmaz. Ancak “Dinde zorlama yoktur.” ayeti, insanların dine girmek için de girdiği dinde kalmak için de zorlanamayacaklarını açık olarak ifade eder. İslam kendi dışındaki inançlara da son derece saygı gösterir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran’da şöyle buyrularak Bu konudaki İslam'ın temel prensibi ortaya konulur. “De ki, ...sizin dininiz size benim dinim de banadır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ Diğer dinlere mensup kişiler de diledikleri gibi inanırlar. İnandıkları dinin buyruklarını yerine getirirler. Dinlerinin esaslarını öğrenirler ve çocuklarına da öğretirler. İslam insanların inanmadığı halde inanıyormuş gibi yapmalarını kınar. Çünkü İslam, inanmak için zorlama yapmayarak insanların bu duruma düşmesine neden olacak yolu kapamıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ Fakat inanmadığı halde inanmış gibi davrananlara da hoşgörüyle bakmaz. Din, inananlardan kendi değerlerini, kurallarını pratiğe geçirmesini ister. İnanç, inanan ile inandığı arasında sadece bir vicdani bağ değildir. Çünkü bir inanan (insan) bir de inanılan (Allah) vardır. Ayrıca Allah'ın buyrukları vardır. İnanan insanın bu buyrukları yerine getirmesi de inanç özgürlüğünün bir unsurudur. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ İnanç özgürlüğü o inancın eğitimöğretim özgürlüğünü de içerir. Her dinin kendine inanmış insanlardan birtakım talepleri vardır. Bunlar ancak öğretim ve eğitim yoluyla kazanılabilir. Dinin varlığı, ancak yaşaması ve sürekliliğini koruması yoluyla mümkündür. Bu hakkın engellenmesi durumunda bir zaman sonra dinin varlığı ortadan kalkar. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ Bu yüzden insan hakları sahasında yayımlanan 1948 Birleşmiş Milletler (18. madde) ve 1950 Avrupa insan hakları sözleşmesinde (9. madde) dinin eğitim-öğretimi ve açıklanması din ve vicdan özgürlüğünün unsurlarından biri olarak yer almıştır. İslam'a göre dinin inanç ve esaslarını başkalarına duyurmak, etrafa yaymak dini bir görevdir. Ancak kesinlikle zorlama yapılamaz. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.6. İBADET HAKKI İbadet hakkı kişinin inandığı dinin buyruklarını yerine getirebilme ve toplu yapılan ibadetler için bir yer belirlenmesini isteme haklarını kapsar. İslam, inanca tanıdığı özgürlüğü, ibadet etmeye de tanımıştır. Müslümanlar diğer din mensuplarının ibadet ve ibadethanelerine saygılı olmuşlar ve korumuşlardır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.6. İBADET HAKKI Şam'ın Müslümanlar tarafından fethedilmesinden sonra camiye çevrilen bir kilisenin (Şam Ümeyye Camii) yarısında Müslümanlar ibadet ederlerken diğer yarısında da Hıristiyanların kendi dinlerine göre ibadet etmelerine izin verilmiştir. Aynı düşüncenin bir sonucu olarak İstanbul Darülacezede kilise, havra ve mescit yan yana yapılmıştır. İbadethane inşasını istemek, ibadet edenlerin bir hakkıdır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ŞAM ÜMEYYE CAMİİ HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Bu kurumların harap edilmesi veya buralarda yapılan ibadetlerin engellenmesi ibadet hakkına bir müdahaledir. Bu hususta Allah Kuran'da şöyle buyurur; “Allah'ın mescitlerinde onun adının anılmasına engel olan ve onların harap olmasına çalışanlardan daha zâlim kim vardır...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Allah bir ayetinde bunları yan yana sıralamaktadır; “...Eğer Allah, bir kısım insanları (kötülüklerini) diğer bir kısmı ile defedip önlemeseydi, mutlak surette, içlerinde Allah'ın ismi bol bol anılan manastırlar, kiliseler, havralar ve mescitler yıkılır giderdi...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.6. İBADET HAKKI İnanan bir insan için ibadet, hak olmanın yanında, inancının gereği olarak da görülmelidir. Her inanç sahibinin ibadetine ve ibadethanesine saygılı olmalıyız. Bu, dinimizin bir emridir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA İBADET HAKKI “İbadet, dini ayin ve törenler serbesttir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI Özel yaşam, kişinin sadece kendisine ait olan, başkalarıyla paylaşmak istemediği hayat alanıdır. Başkaları tarafından bilinmesi, görülmesi veya görüntülenmesi istenmeyen bu alan herkese kapalıdır. Haberleşme özgürlüğü de kişinin temel haklarından biridir. Yasal bir dayanağı olmadığı müddetçe hiç kimse bir kimsenin telefon konuşmalarını dinleme, mektuplarını okuma, açma ve açıklama hakkına sahip değildir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI İslam'ın ortaya koyduğu bazı prensipler vardır ki insanlar bu prensiplere uydukları takdirde özel hayatın gizliliği kendiliğinden korunmuş olur. Birinin para miktarını, aile hayatındaki yeme içme ve konuşma tarzlarını, hatıra defterini, günlüğünü, eşiyle olan konuşmalarını araştırmak özel hayatın gizliliğine müdahale olarak kabul edilir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Allah Kuran’da şöyle buyurur; “...Birbirinizin suç ve ayıplarını araştırmayınız...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Bununla birlikte, bir kimsenin “gizli” kaydıyla diğerine verdiği bir eşya veya söylediği bir söz de gizlidir ve saklanması zorunludur. Peygamberimiz şöyle buyurmuştur; “...Müslümanlara eziyet etmeyiniz ve onların gizli taraflarını araştırmayınız...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI Bir kimse hakkında yanında konuşulamayacak hususları arkasından konuşmak özel yaşamın gizliliğine müdahaledir. İslam, bir kimse hakkında onun hoşlanmayacağı hususları hazır bulunmadığı bir ortamda konuşmayı özel yaşamın gizliliğine müdahale olarak kabul eder. Konuşulan özellikler kişide varsa gıybet, yoksa iftira kabul edilir. Söz götürüp getirme de özel yaşamın gizliliğine müdahaledir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz bu konuda bizi şöyle uyarır; “Ara bozmak için laf getirip götüren kimse cennete giremez.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Başkalarının evine izinsiz olarak girmek özel yaşamın gizliliğine müdahaledir. Bu konuda Yüce Allah şöyle buyurur; “Ey iman edenler evlerinizden başka evlere izin almadan seslenip selam vermeden girmeyiniz. Eğer düşünürseniz böyle hareket etmeniz sizin için hayırlıdır. Şayet evde kimseyi bulamazsanız, yine de size izin verilmedikçe HÜSEYİN SEYMEN içeriye girmeyin.” SORGUNAİHL HADİS Kendi evimize girerken bile geldiğimizi usulüne uygun olarak haber vererek girmemiz, habersizce girmekten daha uygundur. Peygamberimiz de şöyle buyurmuştur; “Bir kimsenin evinin içine bakmak hiç kimseye helal değildir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI Verilen bir sırrı açıklamak İslam'a göre özel yaşamın gizliliğine müdahaledir. Özel yaşamın gizliliğini koruyan prensiplerden biri de sır saklamaktır. Bu prensibe uyan bir kimse bir başkasının özel hayatıyla ilgili gizli bilgileri kimseye söyleyemez. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Sırrı ifşa etmenin kötülüğünü Peygamberimiz şöyle haber verir; “Kıyamet gününde insanların Allah nezdinde derecesi en kötü olanı, karı koca sırrını yayan kimsedir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI Hz. Ali; “Sırrın senin esirindir. Eğer onu söylersen, sen onun esiri olursun.” buyurur. Bununla birlikte, meslekleri icabı özel hayatın gizliliklerini öğrenen kimseler (doktor, avukat, noter, psikolog vb.) bu sırları ilan edemezler. Özel hayatın gizliliği konusunda herkes yabancı sayılır. Hatta “annemiz” bile odasına izinle girilecek bir yabancı gibi kabul edilir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI Kişinin özel hayatı kendi istediği müddetçe özel kalır. Bu gizliliğe müdahale eden herkes yabancı sayılır. Ayrıca küçük çocuklarımızın sabah kalkarken, istirahata çekilmişken, akşam yattıktan sonra, yatak odamıza girmek için izin istemeleri gerektiği Kuran'da belirtilir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA ÖZEL YAŞAM HAKKI “Herkes, özel hayatına aile ve hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA HABERLEŞME HAKKI “Herkes haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER YAŞAM HAKKI İNANÇ HAKKI SAĞLIK HAKKI EĞİTİM HAKKI DÜŞÜNCE HAKKI İBADET HAKKI ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI EKONOMİK HAKKLAR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL KİŞİNİN EKONOMİK HAKLARI MÜLKİYET EDİNME HAKKI İŞ VE ÇALIŞMA HAKKI HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ÜCRET VE ADALETLİ GELİR DAĞILIMI HAKKI KİŞİNİN EKONOMİK HAKLARI 1- MÜLKİYET EDİNME HAKKI İnsanın satın alma, sözleşme, çalışma ve miras yoluyla mal elde edebilmesidir. İslam'a göre, hırsızlık, kumar ve rüşvet gibi haksız kazanç yoluyla mülk edinilemez. İslam'da mülkiyet başkalarına zarar verdiğinde veya kamu yararı söz konusu olduğunda sınırlama getirilir ya da müdahale edilir. Toplumun yararına hizmetler için bedeli ödenmek şartıyla yetkili makamlarca kişinin malına el konulabilir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL KİŞİNİN EKONOMİK HAKLARI 2- İŞ VE ÇALIŞMA HAKKI İslam'ın hayat felsefesi çalışma temeli üzerine kurulmuştur. “İki günü birbirine eşit olan zarardadır.” Sözü bunu en güzel şekilde açıklar. Herkes istediği işte çalışabilir ve çalıştığı iş sebebiyle kınanamaz. Ancak bu işlerin kamuya ve ahlaki değerlere zarar vermeyen, dinen ve hukuken sakıncası olmayan işler olması gerekir. Kişi istediği zaman işinden ayrılabilir. Ancak işin bırakılmasıyla halk zarar görürse, devlet ücretini vermek şartıyla kişiyi çalışmaya zorlayabilir. Devletin görevi; iş sahaları açmak, işsizlere iş bulmak, çalışanların hakkını korumak ve yükümlülüklerini yerine HÜSEYİN sağlamaktır. SEYMEN getirmelerini SORGUNAİHL AYET İslam çalışmayı teşvik eder. Kuran’ da şöyle buyrulur; “İnsan için ancak çalıştığının karşılığı vardır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz de şöyle buyurmuştur; “Hiç kimse kendi el emeği ile kazandığından daha hayırlı bir lokma yememiştir...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL KİŞİNİN EKONOMİK HAKLARI 3- ÜCRET VE ADALETLİ GELİR DAĞILIMI HAKKI Her şahsın toplumsal üretime yaptığı katkı karşılığında bir ücret alma hakkı vardır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Bu hak Kuran’ da şöyle geçer; “İnsanları hak ettiği şeylerden yoksun bırakmayın..." HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz de şöyle buyurmuştur; “İşçiye teri kurumadan ücretini veriniz.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Gelir dağılımındaki adaletsizlikler ve dengesizlik İslam'ın istemediği bir durumdur. İslam, servetin birkaç elde toplanmasını da istemez. Bu durum Kuran’ da şöyle ifade edilmiştir; “...o mallar içinizden yalnız zenginler arasında dolaşan bir şey olmasın...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.8. EKONOMİK HAKLAR Nafaka hakkı: Kişiler şahsi eksiklikleri, bir özür sebebiyle hiç çalışamayacak durumda da olabilirler. Böyle durumlarda İslam bu kişilerin bakım yükümlülüğünü belli bir kural çerçevesinde kan bağı bulunan yakın akrabalara yüklemiştir. Zekat verebileceklerin, öncelikle muhtaç yakınlarına vermesini tavsiye edilir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.8. EKONOMİK HAKLAR Eğer fakir kimsenin ihtiyaçlarını karşılayacak kimse bulunmazsa veya akrabaları bu görevi yerine getirebilecek durumda değillerse; devlet gıda, giyim, barınma tedavi giderlerinden ibaret olan zaruri giderlerini üstlenmek zorundadır. İslam'da her fert ihtiyaç hâlinde geçimi için devlete müracaat hakkına sahiptir. Devlet bilerek hiçbir ferdin açlıktan ölmesine göz yumamaz. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz şöyle buyurur; “Dul kadınların ve bir günlük geçimi olmayan fakirlerin nafakalarını kazanmaya koşan Müslüman, Allah yolunda harp eden mücahit gibidir. Yahut gece namazlı, gündüz oruçlu kimse gibidir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA MÜLKİYET HAKKI “Herkes; mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2.8. EKONOMİK HAKLAR Mülk edinirken alnımızın teri, elimizin emeği olmasına dikkat etmeliyiz. Haksız kazançla mülk edinmemeliyiz. Dinimiz haksız kazancı yasaklamış ve haksız yollarla elde edilen malı haram saymıştır. Haksız kazancın büyüğü küçüğü olmaz. Kendi hakkımıza razı, başkalarının haklarına saygılı olmayı öğrenmeliyiz. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN 2.1. YAŞAMA HAKKI 2.2. SAĞLIK HAKKI 2.3. EĞİTİM HAKKI 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ 2.6. İBADET HAKKI 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI 2.8. EKONOMİK HAKLAR 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR 5.HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI Hak ve özgürlükler insana herhangi bir şahıs veya kurum tarafından verilmemiştir. İnsanlar bunlara doğuştan sahiptir. Özgürlük şahsa bağlı vazgeçilemeyecek ve başkasına devredilemeyecek bir haktır. Özgürlüğün kullanılması ne kendimize ne de başkasına zarar vermeyecek şekilde olmalıdır. Bu bakımdan mutlak özgürlük yoktur. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI İnsanın aklına her geleni ve istediğini yapması özgürlük sayılmaz. Evimizde komşularımızı rahatsız edecek her türlü davranıştan uzak durmalıyız. Gürültü kirliliği yapmak, trafikte kurallara uymamak hak ve özgürlüklerin kötü kullanımıdır. Hak ve özgürlüklerimizi kullanırken başkalarının haklarını ihlal ve ihmal etmemeliyiz. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA TEMEL HAKLAR “…Temel hak ve hürriyetler, kişinin, topluma, ailesine ve diğer kişilere karşı ödev ve sorumluluklarını da ihtiva eder." HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI İslam’ da emir ve yasaklar Hz. Peygamber aracılığıyla Kuran’ la insanlara bildirilmiştir. Bu emirler karşısında kimsenin makamı, mevkii, konumu ne olursa olsun ayrıcalığı yoktur. Allah ile insan arasında bu ilişkide; 1.Dünya hayatının, ahiret hayatını şekillendirecektir, 2.İnsanın, kendi hürriyetinden vazgeçerek Allah'ın emir ve yasakları çerçevesinde yaşaması gerekir. 3.Allah'ın emirlerinin yerine getirilmesi; kişiye vazife ve sorumluluk bilinci kazandırmaktadır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA TEMEL HAKLAR “Hak ve hürriyetlerin hiçbiri temel hak ve hürriyetleri yok etmek amacıyla kullanılamazlar.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI Hak ve hürriyetlere zarar gelmesi halinde, kuvvet kullanılarak hak alma cihetine gidilemez. Eğer ederse bunun adı, intikam veya şahsi adalet olur. Böyle bir anlayışın kabul edilmesi mümkün değildir. İslam'a göre insanın ruhuna ve bedenine zarar veren içki, uyuşturucu kullanmak ve benzerleri özgürlük sınırları içerisinde değerlendirilemez. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI Çünkü insanın sağlığına zarar veren, aklını kullanmasına, bilinçli davranmasına engel olan bu tür şeyler dinen özgürlük sınırları içerisine alınmamıştır. Fertlerin hak ve özgürlüklerinin yanında sorumlulukları da vardır. Toplumda hak ve özgürlüklerin güvence altına alınabilmesi ve bireylerin hak ve hukuklarının korunması devletin varlığı ile mümkündür. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN İHLALİ HALİNDE KİŞİ ŞUNLARI YAPABİLİR MAHKEMEYE BAŞ VURABİLİR EMNİYET KUVVETLERİNE BAŞ VURABİLİR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL DİLEKÇE İLE İDARİ VE SİYASİ YOLLARA BAŞ VURABİLİR 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN 2.1. YAŞAMA HAKKI 2.2. SAĞLIK HAKKI 2.3. EĞİTİM HAKKI 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ 2.6. İBADET HAKKI 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI 2.8. EKONOMİK HAKLAR 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR 5.HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR İnsanın çevresi ile uyum içinde olması, hem kendisinin hem de toplumun huzur ve mutluluğunu sağlar. Sağlıklı bireylerden meydana gelen toplumlar ise gelişip kalkınırlar. Bir ülkenin gelişip kalkınması hak ve özgürlüklerin en iyi şekilde kullanılmasıyla mümkün olur. Özgürlüklerin kullanımının engellenmesi bireylerin yeteneklerinin ortaya çıkmasını engeller, üretkenliği azaltır veya verimin düşmesine sebep olur. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA TEMEL HAKLAR “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR İnsan, topluluk halinde yaşamak zorunda olduğundan hem kendine hem de topluma karşı sorumlulukları vardır. Dinimiz; Aklı, Canı, Malı ve Dini Nesli korumayı esas almıştır. Bu değerlere herhangi bir şekilde zarar verilmesini de şiddetle yasaklamıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR Hak ve özgürlüklerimizin kullanımını engelleyen davranışlardan birisi içkidir. İçki, insanın akıl, ruh ve beden sağlığını bozar ve dolayısıyla onun ailevi, sosyal ve mesleki hayatını, olumsuz yönde etkiler. İçkinin verdiği zarar, yalnız içenle sınırlı kalmaz, toplumun diğer fertlerini de etkiler. Kendisine ve başkalarına olan saygısını yitirir. Taşkın hareketleriyle kırgınlık, dargınlık, kavga, cinayet ve trafik kazaları gibi çeşitli zararlara sebep olur. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran’da Yüce Allah içki konusunda şöyle buyurmuştur; “Şeytan, içki ve kumar yoluyla ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi, Allah'ı anmaktan ve namazdan alıkoymak ister. Artık bunlardan vazgeçtiniz değil mi ?” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz de aynı konuda şöyle buyurmuştur; “Çoğu sarhoş eden şeyin azı da haramdır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL DİNİMİZ, İNSANLARA YARARLI VE TEMİZ OLAN ŞEYLERİ HELAL, ZARARLI VE TEMİZ OLMAYANLARI DA HARAM KILMIŞTIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR İnsana fiziksel ve ruhsal açıdan büyük zararları dokunan uyuşturucu da hak ve özgürlüklerimizin kullanılmasını engeller. Uyuşturucu kullanmak; Yüce Allah'ın insana verdiği en büyük nimet olan aklın düşünme kabiliyetini zayıflatmakta ve insanı ne yaptığını bilmez hale getirmektedir. Aklını gereği gibi kullanamayan kimse de hem Allah'a hem de diğer insanlara karşı sorumluluklarını yerine getirememektedir. Dinimiz içki ve uyuşturucu kullanımını yasaklamıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL UYUŞTURUCU VE ALKOLÜN ZARARLARI AKLA BEDENE DİNE ZARAR VERİR ÇOCUKLARINA ZARAR VERİR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL MADDİ KAYIPLARA NEDEN OLUR 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR Dinimizin yasakladığı davranışlardan birisi de kumardır. Kumar oynayan kimse haksız yolla başkasının hakkını almakta veya kendi hakkını başkasına vermektedir. Kendimizin ve diğer insanların sağlıklarının tehlikeye girmelerine neden olmamalıyız. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran bu konuda şöyle buyurmaktadır: “Ey inananlar! İçki, kumar, dikili taşlar, fal ve şans okları şüphesiz şeytan işi pisliklerdir. Bunlardan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Allah Kuran’ da şöyle buyurarak insanlığın iyiliğine olanı emretmiş; zararlı olanları yasaklamıştır. “İyilikle kötülük bir olmaz. Sen kötülüğü en güzel bir şekilde önle. O zaman seninle arasında düşmanlık bulunan kimse sanki candan bir dost olur…” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran’ da Yüce Allah şöyle buyurarak kişinin kendi kendisine verdiği zarara dikkat çekmektedir. “...Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayınız..” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN 2.1. YAŞAMA HAKKI 2.2. SAĞLIK HAKKI 2.3. EĞİTİM HAKKI 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ 2.6. İBADET HAKKI 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI 2.8. EKONOMİK HAKLAR 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR 5.HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 5. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ Hak, Allah'ın bir isminin tecellisi olarak Metafizikte gerçekliği, Mantıkta ve bilimde doğruluğu, Ahlakta ve siyasette iyiliği ve güzelliği içeren geniş bir kavramdır. Hukukun üstünlüğü; Toplumda herkesin hukuk kurallarına uyması ve bu kurallar tarafından yönetilmesidir. Hukukun üstünlüğü; İnsanlar arası ilişkilerde hukuk kurallarının hakim olmasıdır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 5. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ Hukuk, hakkı temsil eder ve etmelidir. Bu manada hukuktan daha yüce bir değer yoktur. Toplumda, zengin, fakir, kadın erkek, amir, memur, işçi, çiftçi, çalışan, çalışmayan, rengi, dili ve düşüncesi ne olursa olsun herkes kanunlara uymak zorundadır. Kanunların da herkese eşit olarak uygulanmasıdır. Adalet; Haklıya hakkını vermek, haksıza ise haksızlığına uygun bir karşılık vermektir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL MUTLAK ADALETİN EVRENSEL İLKELERİ HAKKI TEMEL ALMALIDIR GÖREVİN EHLİNE VERİLMESİDİR HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYNI DURUMDA OLANLARA EŞİT DAVRANMAKTIR AYET Kuran’a göre adaletin dayanağı veya ölçüsü hakkaniyettir. Adalet de ancak hakka tabi olmakla mümkün olmaktadır. Yüce Allah hak ve hakikatin yerleşmesini istemektedir. “Yarattıklarımızdan, daima hakka ileten ve adaleti hak ile yerine getiren bir millet bulunur.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 5. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ Kuran, adalet ilkesini, ihsan anlayışı ile destekleyerek ahlaki bir zemine oturtmaktadır. Adalet iyilik ve kötülükte eşit davranmak, İhsan ise bir görevi en güzel şekilde yapmaktır. İhsan, iyiliğe daha fazlasıyla, kötülüğe daha azıyla karşılık vermektir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Allah şöyle buyurarak adaletin dışına çıkılmamasını, aksi davranışın cehalet olduğunu belirtmektedir; “...Eğer hüküm verirsen, aralarında adaletle hükmet. Allah adil olanları sever.” “Yoksa onlar İslam öncesi cahiliye idaresini mi arıyorlar?...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 5. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ Hukukun üstünlüğü denilince anlaşılması gereken bir husus da; Yürütmenin (hükümetlerin) hukuka bağlılığı ve yargı denetimi altında bulunmasıdır. Temel hak ve hürriyetlere yönelik ihlaller genelde yürütme gücünü elinde bulunduran yöneticilerden gelmesi sebebiyle eylem ve tasarruflarının yargı denetimine tabi tutulması hukukun üstünlüğü ilkesinin gereğidir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran’da şöyle buyrulur; “Ey iman edenler! Allah'a itaat edin. Peygamberce ve sizden olan ulül-emre de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz, onu Allah'a ve Resul'e götürün; bu hem hayırlı hem de netice bakımından HÜSEYİN SEYMEN daha güzeldir.” SORGUNAİHL 5. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ Yargı bağımsızlığı, hukuk devletinin önemli özelliklerinden biridir. Hangi sistemde olursa olsun yargı; baskı guruplarından ve nüfuzlu kişilerden etkilenmeyecek şekilde yapılanması hukuk devletinin başlıca güvencesidir. Kanun önünde herkesin eşit olması, Yasaların herkese eşit şekilde uygulanması hukukun üstünlüğü açısından önemli bir ilkedir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA HUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ “Hiç kimseye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Dinimiz hukukun üstünlüğü ilkesini esas alır ve adaletle hükmedilmesini emreder. Yüce Allah bir ayette şöyle buyurur; “O halde insanlar arasında adaletle hükmet. Heva ve hevese uyma...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Peygamberimiz Veda Hutbesi’ nde; insanların eşitliğini vurgulamıştır; “Bütün insanlar Adem'den, Âdem de topraktan yaratılmıştır. Bilmelisiniz ki Cahiliyle Devrine ait olup iftihar vesilesi yapılıp gelen her şey kan, mal davaları bunların hepsi şu ayaklarımızın altında kalmış, ortadan kaldırılmıştır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Eşitlik ilkesi vatandaşların kanun önünde eşit olduklarını kabul ederek devlete güvenlerini sağlar. Peygamberimiz, hukuk önünde herkesin eşit olduğunu vurgulamıştır. “Sizden öncekiler içlerinden bir asilzade hırsızlık yaptığı zaman onu cezasız bırakır, kimsesiz biri hırsızlık yaptığı zaman ise onu cezalandırdıkları için helak olmuşlardır. Allah'a yemin ederim ki Muhammed'in kızı Fatma da hırsızlık HÜSEYİN etse cezasız bırakmazdım.” SEYMEN SORGUNAİHL AYET Kuran da Yüce Allah hukuk önünde herkesin eşit olduğunu belirtmiştir. “Haydi siz dünya hayatında onlara taraf çıkıp savundunuz, ya kıyamet günü Allah'a karşı onları kim savunacak yahut onlara kim vekil olacak?” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA HUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET İslamiyet'e göre insanlar eşit haklarla dünyaya gelirler. Yüce Allah Kuran’da yaratılış olarak Allah katında hiç kimsenin üstünlüğü olmadığını kadın ve erkek herkesin aynı haklarla dünyaya geldiğini belirtmiştir. “Ey insanlar! Doğrusu biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık. Ve birbirinizle tanışmanız için sizi kavimlere ve kabilelere ayırdık. Muhakkak ki Allah yanında en değerli olanınız, ondan en çok korkanınızdır. Şüphesiz Allah bilendir, her şeyden haberdardır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 5. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ Haklarımızın ihlal edildiği zaman; haklarımızı almak için nereye, nasıl, ne şekilde müracaat edeceğimizi bilmemiz gerekir. Hukukun üstünlüğü ile İnsanın - insanla, İnsanın - devletle ilişkileri düzenlenerek, Hem bireylerin hakları ve hürriyetleri, hem de devletin vatandaşlara karşı görev ve sorumluluğu teminat altına alınmış olur. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. HAK VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARI 2. BAZI HAKLAR, ÖZGÜRLÜKLER VE DİN 2.1. YAŞAMA HAKKI 2.2. SAĞLIK HAKKI 2.3. EĞİTİM HAKKI 2.4. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ 2.5. İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ 2.6. İBADET HAKKI 2.7. ÖZEL YAŞAMIN GİZLİLİĞİ HAKKI 2.8. EKONOMİK HAKLAR 3. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMI 4. HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİN KULLANIMINI ENGELLEYEN ALIŞKANLIKLAR 5.HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL DİNİMİZE GÖRE HAKLAR, İKİYE AYRILMAKTADIR; ALLAH'A AİT HAKLAR, KULLARA AİT HAKLAR KULLARA AİT HAKLARI İSE ALLAH ALLAH KENDİSİNE AFFETMEMEKTEDİR. ORTAK KOŞULMASI BİREY HAKKINI İHLAL (ŞİRK) HARİÇ KENDİ ETTİĞİ KİŞİ VEYA KİŞİLERLE İLE İLGİLİ ONLARA HAKKINI VERİP HAKLARDAN, HELALLEŞMEDİKÇE, İNSANLARI O GÜNAHINDAN BAĞIŞLAYABİLECEĞİNİ DOLAYI TÖVBE BİLDİRMİŞTİR. ETMESİYLE KUL HÜSEYİN SEYMEN HAKKINDAN KURTULAMAZ. SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Bu hak kamuya ait ise, bu durumda yapılan haksızlık, helalleşilmesi için ulaşılamayacak bir insan topluluğunu ilgilendirir. Dolayısıyla kamuya ait haklar, toplumdaki o konuyla ilgili insanların tümünü ilgilendirdiği için daha fazlasıyla dikkat edilmesi gereken bir konumdadır. İnsanlar, birbirlerinin haklarına saygılı olmalı, söz ve davranışlarla birbirlerine zarar vermemelidir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Çünkü insanlara yapılan her türlü haksızlık kul hakkına girmektedir. İslamiyet kul hakkına büyük önem vermiştir. Kul haklarından en önemlisi yaşama hakkıdır. Bu hakkı ihlal etmek, haksız yere adam öldürmek bütün insanları öldürmüş gibi kabul edilmiş ve büyük günahlardan sayılmıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Allah Kuran’ da şöyle buyurmuştur; “Kim bir mümini kasten öldürürse cezası, içinde ebediyen kalacağı cehennemdir. Allah onu lanetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL HADİS Veda Hutbesi’nde Peygamberimiz bütün müslümanlara hitaben şöyle buyurmuştur; “Bu gün, bu ay ve bu belde nasıl kutsal ve masun ise, canlarınız, mallarınız ve ırzlarınız da öylesine masundur.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Peygamberimizin ifadesi bize dinimizin insan hayatına verdiği önemi göstermektedir. Dinimiz bu manada kan davasını da yasaklamıştır. İslamiyet bu hakların başkaları tarafından ihlal edilmesini yasaklandığı gibi; Kişinin kendisini de bu haklar üzerinde istediği gibi tasarrufta bulunmasını yasaklamıştır. Bundan dolayı intihar etmek de büyük günahtır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Aslında zorluk ve sıkıntılara katlanmak, şartlar ne olursa olsun Allah olan inancını ve güvenini kaybetmemektir. İnsanın Allah'ın verdiği cana kıyması ve bu konuda kendini yetkili kılması büyük günah olmakla birlikte aynı zamanda büyük bir nankörlüktür. Dinimizde iffet ve namus kişilerin en temel hakları olup bunlara karşı saldırılar suç ve günah sayılmıştır. Bunlarla ilgili şüpheye dayanarak bir isnatta bulunmayı doğru bulmamış, ispatı mümkün olmayan durumlarda ise susulmasını istemiştir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Allah Kuran’ da şöyle buyurmuştur; “Müminler ancakalaya kardeştirler. Kadınlar da kadınları almasınlar. Öyleyse kardeşlerinizin düzeltin Belki onlar kendilerinden arasını daha iyidirler. ve Allah'tan korkun ayıplamayın, ki esirgenesiniz. Kendi kendinizi birbirinizi kötü lakaplarla çağırmayın. Ey müminler! Bir topluluk diğer İmandan sonra fasıklık ne kötü bir isimdir! bir topluluğu alaya almasın. Kim de tövbe etmezse işte onlar zalimlerdir.” Belki de onlar, kendilerinden daha iyidirler. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Dinimizin yasakladığı davranışlardan birisi de iftiradır. İftira, bir kimsenin işlemediği suçu işlemiş gibi anlatmak veya kendisinde bulunmayan bir kötü davranışı varmış gibi göstermektir. Kuran’ın değişik ayetlerinde İftira, Gıybet, Dedikodu, Başkalarının özel hayatlarını ve gizli hâllerini araştırmak, Kötü lakap takmak, Alay etmek gibi tavır ve davranışlar yasaklanmıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR İslamiyet, Haksız yoldan mülk edinmeyi de haram kılmıştır. Bu manada mala ve mülkiyet hakkına karşı işlenen suçlar da hırsızlıktır. İslam'da hırsızlık büyük günah ve ayıp sayılmıştır. Hırsızlık, kul hakkını gasp etmektir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Allah Kuran’da şöyle buyurarak helal lokma ile beslenmemizi emretmektedir. “Mallarınızı aranızdan haksız sebeplerle yemeyin...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Mülkiyet hakkına karşı işlenen suçlardan biri de gasp ve yağmadır. Gasp, başkasına ait bir malı zorla almak demektir. Ayrıca günümüzde Kamu arazilerinin gasp edilmesi, Ormanlık alanların yakılması, Yakılan arazilerin zamanla işgal edilmesi, Satılması dinimizin tasvip etmediği ve haram kıldığı bir davranıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Dinimizin haksız saydığı davranışlardan biri de başkasının malına zarar vermektir. Bu davranış kul hakkının ihlalidir. Kuran’da Yüce Allah şöyle buyurmuştur; “Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa, kendilerine “Öf !” bile deme; onları azarlama; ikisine de güzel söz söyle.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yine Kuran’da Allah yetim haklarının korunmasını istemiştir. “Ergenlik çağına erişinceye kadar, yetimin malına, sadece en iyi tutumla yaklaşın...” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Ayrıca ölçü ve tartıya dikkat etmemiz istenmiştir. İnsanlara eziyet etmek, onları sıkıntıya sokmak yasaklanmıştır. Evlere girerken selam verilmesi, Borçlu olanlara zaman tanınması, Fakir ve yoksulların gözetilmesi de kul hakkının sınırları içindedir. Evlat, kardeş, komşu, akraba, dost ve arkadaş, yolcu hakkı yine kul hakkı kapsamındadır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Kul hakkı ile ilgili olarak İslamiyetin koyduğu temel ilke; “Kendine yapılmasını istediğin bir şeyi başkası için de istemek; kendine yapılmasını istemediğin bir şeyi de başkası için de istememektir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Kitabımız Kuran’ da, kul hakkının önemi ile ilgili olarak şöyle buyurmuştur; “Ey iman edenler! Karşılıklı rızaya dayanan ticaret olması hâli müstesna, mallarınızı, haksız ve haram yollar ile aranızda yemeyin. Ve kendinizi öldürmeyin. Şüphesiz Allah, sizi esirgeyecektir.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL KUL HAKKI İHLALİNE SEBEP OLAN DAVRANIŞLAR İNSANLARI YERLERE VERGİ KAÇIRMAK, TÜKÜRMEK, ALDATMAK, KAMU HİZMETİ VERİRKEN YERLERE HİLE İNSANLAR YAPMAK, ÇÖP ATMAK, ARASINDA AYRIM YAPMAK, TRAFİK İŞİNİ GEREĞİ KURALLARINA GİBİ YAPMAMAK, UYMAMAK, KAMU GÖREVİ YAPANLARIN GÖREVİNİ KÖTÜYE KULLANMASI, RÜŞVET ALIP VERMEK, KAMU BORCUNU MALINI ZAMANINDA ZİMMETİNE ÖDEMEMEK, GEÇİRMEK, OKULSESLE VE EŞYALARINA, KÜTÜPHANELERE, YÜKSEK MÜZİK DİNLEYİP KOMŞULARI VE RAHATSIZ ETMEK, ZARAR VERMEK, HASTANELERE, ÇEVREYİ TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINA HAVAYI, SUYU VE TOPRAĞI KİRLETMEK, KAÇAK ELEKTRİK VE SU KULLANMAK, ÇEVREYE ZEHİRLİ ATIKLARI BIRAKMAK, HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL DEVLETE KARŞI GÖREVLERİMİZ VERGİ VERMEK, ASKERE GİTMEK, SEÇİMLERE KATILMAK, KANUNLARA UYMAKTIR. BU GÖREVLER KAMU HAKLARI KAPSAMINDADIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Vergi, Devletin giderlerini karşılamak üzere kişilerden kanunlara uygun olarak topladığı paradır. Devlet, ülkenin bağımsızlığını ve bütünlüğünü korumak için güçlü olmak zorundadır. Bunun için vergilerin eksiksiz ve zamanında ödenmesi gerekir. Devletin gelir kaynağının vergiler olduğunu unutmamalıyız. Devletin malının hepimizin malı olduğunu bilerek onu korumalı ve zarar vermemeliyiz. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL ANAYASAMIZDA VERGİ GÖREVİ “Herkes kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Allah Kuran’da şöyle buyurmaktadır; “Allah'ın kereminden kendilerine verdiklerini, cimrilik gösterenler, sanmasınlar ki o, kendileri için hayırlıdır; tersine bu onlar için pek fenadır... Allah bütün yaptıklarından HÜSEYİN SEYMEN haberdardır.” SORGUNAİHL VERGİ VERMEZSEK NE OLUR? VATANDAŞLIK GÖREVİMİZİ YAPMAMIŞ OLURUZ. HİZMET BEKLEMEYE DE HAKKIMIZ OLMAZ. SUÇ İŞLEMİŞ VE KAZANCIMIZA HARAM KATMIŞ OLURUZ. DEVLET GÖREVİNİ YAPAMAZ, İÇ VE DIŞ GÜVENLİĞİMİZ TEHLİKEYE GİRER. YOL, KÖPRÜ, HASTANE VB. YAPILAMAZ. DEVLET KALKINAMAZ. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL DEVLETE KARŞI GÖREVLERİMİZ VERGİ VERMEK, ASKERE GİTMEK, SEÇİMLERE KATILMAK, KANUNLARA UYMAKTIR. BU GÖREVLER KAMU HAKLARI KAPSAMINDADIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Devlete karşı görevlerimizden biri de askere gitmektir. Askerlik çağına gelmiş her Türk gencinin bu kutsal görevi yerine getirmesi gerekir. Kültürümüzde; Vatan sevgisi imandandır.” denilerek vatan sevgisinin önemi ifade edilmiştir. Devletin iç güvenliği sağlayabilmesi için askere ihtiyaç vardır. Bu ihtiyaç askerlik çağına gelmiş gençlerimizden karşılanmaktadır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL AYET Yüce Allah, şöyle buyurmuştur; “Düşmanlara karşı gücünüz yettiği kadar kuvvet hazırlayın, onunla düşman kimseleri korkutursunuz. Allah yolunda ne harcarsanız size eksiksiz ödenir. Siz asla haksızlığa uğratılmazsınız.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL DEVLETE KARŞI GÖREVLERİMİZ VERGİ VERMEK, ASKERE GİTMEK, SEÇİMLERE KATILMAK, KANUNLARA UYMAKTIR. BU GÖREVLER KAMU HAKLARI KAPSAMINDADIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Devlete karşı görevlerimizden birisi de seçimlere katılmaktır. Demokrasilerde halk, kendisini yönetecek insanları kendi oyları ile belirler. Bu bakımdan seçimlere katılmak; devlete karşı en önemli görevlerimizdendir. Oylarımız ülkemizin kaderini belirlediğinden önemlidir. Seçimlerde oy kullanmamak vatandaşlık görevini yerine getirmemektir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Vatandaşın, seçtikleri kimseler; İnsanlarımızın beklentilerine cevap vermeli, Bütün vatandaşlarımıza eşit davranmalı, Yasalara uygun hareket etmelidir, Çünkü halka hizmet Hakk'a hizmettir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL DEVLETE KARŞI GÖREVLERİMİZ VERGİ VERMEK, ASKERE GİTMEK, SEÇİMLERE KATILMAK, KANUNLARA UYMAKTIR. BU GÖREVLER KAMU HAKLARI KAPSAMINDADIR. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Devlete karşı görevlerimizden birisi de kanunlara saygıdır. Kanun, devletçe yapılıp ilan edilen vatandaşların temel hak ve özgürlüklerini koruyan, genel ve emredici kurallardır. Dolayısıyla herkes kanunlara uymak zorundadır. Devlet işlerin düzenli yürümesi, vatandaşlarının birbirinin haklarına saygı göstererek bir arada yaşamaları için kanunlar koymuştur. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 6. KUL HAKKI YEMEK BÜYÜK GÜNAHTIR Devlet, vatandaşların temel hak ve özgürlüklerini kullanırken baskı ve zorlama ile karşılaşmamaları için kanunlar çıkarmıştır. Allah'a inanan kimse bütün otoritenin üstünde kendisini her an görüp gözeten Yaratıcının varlığını bilerek davranışlarını ona göre ayarlar. Kanunlara saygı göstermek güvenli ve huzurlu yaşamımızın gereklerindendir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL