KONU DAĞILIMI VE SORU SAYILARI Vocabulary and Grammar ( Kelime Bilgisi ve Dilbilgisi) Cloze Test ( Parçada numaralanmış yer) Sentence Completion (Cümle Tamamlama) Reading Passages (Okuma Parçaları) Dialogue (Karşılıklı Konuşma) Suitable Expression (Paragraf Tamamlama) Restatement (Anlamca En Yakın Cümle) Irrelevant (Anlam Bütünlüğünü Bozan Cümle) Translation (İng- Türk) Çeviri (Türk- İng) 14 10 10 20 4 4 4 4 3 3 YDS Sorularını Çözerken Nelere Dikkat Etmeliyiz? ‘Dialogue’ soruları cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: 1. 2. 3. 4. 5. Conversation Gambits Diyalog kimler arasında geçiyor? Reference Words Her ne olursa olsun diyalog bir kez başından sonuna okunmalıdır. Aynı durumda sizin ne diyeceğiniz önemli değildir. Örnek Sandy : I hear that you are getting married next month. Liz : a) I‟m getting married to George. b) Getting married is exciting, isn‟t it? c) Yes, I am. I was going to send you an invitation. Her ne kadar (a) ve (b) seçenekleri de evlenmekle ilgili olsa da Sandy‟nin cümlesi duyduklarının doğru olup olmadığına dair onay istemesini içerdiğinden Liz‟in “Yes, I am” (ya da “No, I‟m not.”, “That‟s true.”) demesi gerekmektedir. Bu yüzden doğru cevap seçeneği (c)‟dir. ‘Translation ve Çeviri ’ soruları cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: Bu soruları cevaplarken yapılması gereken ilk şey soru cümlesini, eğer Türkçe ise SOV; İngilizce ise SVO‟ya bölmektir. Bu soruları sadece cümleyi öğelerine göre ayırarak yanıtlayabilmemizin sebebi Translation ve Çeviri sorularının sınavın diğer kısımlarından farklı olarak yalnızca “surface structure” ölçmesidir. Bu, verilen cümlenin sadece diğer dildeki karşılığının cümle dizilimi olarak uygunluğunu saptayıp saptayamadığımızı ölçmek demektir. Örnek: Today most people agree that we should be as economical as possible in our use of natural SV O resources, especially energy, and reduce environmental pollution to a minimum. O Agree, soru cümlesinin ana fiilidir. Cümlenin çevirisinde bu fiilin Türkçe karşılığı Türkçe cümle düzeninden ötürü cümlenin sonuna gelmelidir. Bu da sadece (a) ve (c) seçeneklerinde görülmektedir. Ancak soru cümlesindeki „as economical as possible‟ ifadesi sadece (c) şıkkında bulunmaktadır. a) Günümüzde birçok insan, başta enerji olmak üzere doğal kaynaklarımızın ekonomik kullanılması kadar çevre kirliliğinin en aza indirilimesinin de zorunlu olduğunu düşünüyorlar. b) Pek çok insanın düşündüğü gibi, günümüzde enerji olmak üzere kaynaklarımızı ekonomik bir biçimde kullanırsak çevre kirliliğini en aza indirmemiz mümkündür. c) Birçok insan, bugün çevre kirliliğini en aza indirebilmek için doğal kaynaklarımızı, özellikle enerjiyi, mümkün olduğunca ekonomik kullanmamız gerektiğini düşünüyor. d) Günümüzde birçok insan, doğal kaynaklarımızın, özellikle enerjinin, kullanımında mümkün olduğunca ekonomik olmamız ve çevre kirliliğini en aza düşürmemiz gerektiği görüşünde birleşmektedirler. e) Pek çok insana göre, bugün, doğal kaynaklarımızı, özellikler enerjiyi, ekonomik kullanarak çevre kirliliğini azaltmamız gerekmektedir. (KMS, Temmuz 2001) ‘Irrelevant’ soruları cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: 1. 2. 3. 4. Sequence Reference Words Sentence Connectors Time Örnek: 1. The provision of a safe water supply constitutes the most important step in preventing waterborne diseases such as cholera. 2. Water for a community is of vital importance. 3. It is obtained in various ways depending on local conditions. 4. Surface water can be piped from reservoirs, rivers or lakes. 5. Underground water can be tapped by wells. (Kpds, Mayıs 2001) Bu paragrafta 1. ve 2. cümleler okunduğunda, ikisinin de genel ifadeler taşıyan ve dolayısıyla giriş cümlesi niteliği olan cümleler oldukları görülmektedir. Bu durumda 3, 4 ve 5. cümleler bu ikisinden hangisini desteklemiyorsa o cümle „Irrelevant‟ olacaktır. Anlam bütünlüğünü bozan cümle birincisidir. Çünkü bu cümlede sağlıklı suya ulaşmada en önemli adımın kolera gibi sudan kaynaklanan hastalıkların önlenmesi olduğundan bahsedilmekte fakat 3, 4, ve 5. cümlelerde suyun nasıl elde edildiğine dair yöntemler ve su çeşitleri anlatılmaktadır. Oysa 1. cümle ile başlayan bir paragraf yazacak olsaydık, ardından gelen cümlelerde su yoluyla bulaşan diğer hastalıklardan, bunları önleme yöntemleri ve benzeri konulardan söz etmemiz gerekirdi Örnek: _____. The usual causes are unsanitary tools and careless manicurists. To protect yourself, check that the tools used in your salon are sterilized before and after each use, either with heat or disinfectant. a) A lot of people in the health services recommend nail care at beauty salons b) One sign of an affluent society is that more beauty salons are being opened throughout the country c) With the growing popularity of manicure salons all across the country, dermatologists are reporting a sharp increase in nail infections d) In a hairdresser‟s salon one can usually find an experienced and reliable manicurist e) It is generally felt that nail deformities must always be treated in a hospital (KPDS, Mayıs 1999) İkinci cümlede bir şeyin genel sebeplerinin sağlıksız aletler ve dikkatsiz manikürcüler olduğu söylenmekte. Üçüncü cümlede ise kendinizi nasıl koruyacağınıza dair öneriler verilmekte. Detay bilgi veren bu iki cümleden yola çıkarak giriş cümlesinde manikür salonlarından ve sağlıksız koşullardan bahseden genel bir ifade beklenmelidir. Doğru cevap olan (c) şıkkında da bu iki konudan söz eden bir ifade görülmektedir. ‘Suitable Expression’ soruları cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: 1. Sequence 2. Reference Words 3. Sentence Connectors 4. Time Örnek: _____. The usual causes are unsanitary tools and careless manicurists. To protect yourself, check that the tools used in your salon are sterilized before and after each use, either with heat or disinfectant. a) A lot of people in the health services recommend nail care at beauty salons b) One sign of an affluent society is that more beauty salons are being opened throughout the country c) With the growing popularity of manicure salons all across the country, dermatologists are reporting a sharp increase in nail infections d) In a hairdresser‟s salon one can usually find an experienced and reliable manicurist e) It is generally felt that nail deformities must always be treated in a hospital (KPDS, Mayıs 1999) İkinci cümlede bir şeyin genel sebeplerinin sağlıksız aletler ve dikkatsiz manikürcüler olduğu söylenmekte. Üçüncü cümlede ise kendinizi nasıl koruyacağınıza dair öneriler verilmekte. Detay bilgi veren bu iki cümleden yola çıkarak giriş cümlesinde manikür salonlarından ve sağlıksız koşullardan bahseden genel bir ifade beklenmelidir. Doğru cevap olan (c) şıkkında da bu iki konudan söz eden bir ifade görülmektedir. ‘Sentence Completion’ soruları cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: Bu sorularda ya ana cümle verilip yanına gelecek olan Sıfat, İsim veya Zarf cümlecikleri istenmekte ya da bunun tam tersi, cümleciklerden biri verilip ana cümle istenmektedir. Dolayısıyla „Sentence Completion‟ soruları çözülürken öncelikle boşluğa gelecek olan kısmın bunlardan hangisi olduğunu bilmek önemlidir. Örnek: It has only recently been accepted _____. Bu soru kökünün „it‟ ile başlaması özne konumunda olan bir isim cümleciğinin arkaya atıldığını göstermektedir. Bu isim cümleciği „that SVO‟, „to V‟, „whether SVO‟ veya „wh-word SVO‟ olabilir. Boşluğa gelecek olan yapının bunlardan hangisi olduğuna ise anlama bakarak karar verilir. Bu durumda da (e) seçeneği doğru cevaptır. a) b) c) d) e) just as in Huntington‟s disease a defective protein kills brain cells why the nerve cells of the adult human brain were long thought to be too specialized to regenerate because now it appears that the brain can greatly increase production in an attempt to repair damage in case the discovery raises the possibility of developing drugs to encourage cells to regenerate faster and sooner that adult human brains can generate new cells (KPDS Mayıs 2003) Cümlecikler ile ana cümle arasında zaman açısından uygunluk olması gerekmektedir. Aşağıdaki örnekte soru kökü geçmiş zaman ifade eden bir zarf cümleciğinden oluşmakta; bu sebeple seçilecek ana cümlenin anlam ve zaman açısından zarf cümleciğine uygun olmasına dikkat edilmelidir. (c), (d) ve (e) şıkları şimdiyle ilgili olduğu için elendikten sonra geriye kalan (a) ve (b) seçeneklerinin soru kökünde bahsedilen konuyla anlam bütünlüğü oluşturup oluşturmadığı kontrol edildiğinde doğru cevabın (a) olduğu görülmektedir. ‘Restatement’ soruları cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: „Restatement‟ sorularında verilen cümleye cevap seçeneklerinde anlamca en yakının bulunması istenir. „Restatement‟, diğer bir deyişle, metinde geçen bilginin seçeneklerde başka kelimeler veya dilbilgisi yapılarıyla ifade edilmesidir. Buna göre bu soru tipine iki açıdan bakılabilir: i) ii) Lexical Restatement Grammatical Restatement ‘Cloze Test’ soruları cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: A. Cümlenin fiil öbeği soruluyor ise; eylemin veya durumun ne zaman gerçekleştiğine, eylemin aktif veya edilgen olup olmadığına, cümlenin „non-finite‟ veya „finite‟ olup olmadığına, ki böyle bir durumda cümle içinde diğer bir fiil aranmalıdır, „unreal‟ bir cümle ise, present veya past unreality anlamı içerip içermediğine, „modal verb‟ varsa bunların anlam farklarına, boşluğa gelecek kelimenin „preposition‟ alıp almadığına dikkat edilmelidir. B. Cümlecik sistemleri (Sıfat, Ġsim ve Zarf Cümlecikleri) test ediliyorsa; sıfat cümleciklerinde seçeneklerde who, which, where vb varsa nitelenen isme ya da cümleye, cümleciğin „non-finite‟ olup olmadığına, isim cümleciklerinde bu cümlecigin özne veya nesne durumunda olup olmadığına, zarf cümleciklerinde kullanılan bağlacın anlamına ve ana cümle ile zarf cümleciğinin zaman açısından uyumuna, şıklarda bağlaçlar varsa anlama dikkat edilmelidir. C. Yukarıda gruplanan noktalara ek olarak aşağıdakiler test ediliyorsa; kelime (isim, sıfat, zarf, fiil): kelimenin ve cümlenin anlamına, karşılaştırma yapıları: cümlenin anlamına bakarak sorulan yapının bir üst dereceye, bir alt dereceye, aynı dereceye veya en üst dereceye karşılaştırmalarından hangisi olduğuna, pekiştireçler: karşılaştırma yapılıyor ve bunun derecelendirilmesi isteniyorsa bu karşılaştırmanın bir üst dereceye, bir alt dereceye, aynı dereceye veya en üst dereceye karşılaştırmalarından hangisi olduğuna ve hangi pekiştirecin hangi karşılaştırma yapısı ile kullanılması gerektiğine, prepositions: „preposition‟ türlerini, hangi fiilin ve sıfatın hangi „preposition‟ ile kullanıldığına, quantifiers, determiners: much, several, a/an, the, vb kelimelerin kullanım kurallarına, pronouns: cümle içindeki isimlerle „pronouns‟ uyumuna dikkat edilmelidir. Kısaca, „Cloze Test‟ sorularında metinde geçen herhangi bir kelime veya dilbilgisi öbeği ile ilgili soru gelebilmektedir ve burada kapsanabilenler bunlardan sadece bir kısmıdır. ‘Reading Passages’ cevaplanırken dikkat edilmesi gereken noktalar: 1. 2. Hiçbir zaman genel kültürünüzü veya metinde geçen konuyla ilgili bilginizi metin sorularını cevaplama sürecine karıştırmamanız gerekmektedir. Çoktan seçmeli metin sorularında temel olarak iki tip soru vardır: a) Restatement b) Inference a) RESTATEMENT: Metinde geçen bilginin seçeneklerde başka kelimeler veya dilbilgisi yapılarıyla ifade edilmesidir. i) Lexical Restatement: “Gandhi belonged to a prosperous family.” (Metinde geçen cümle) “Gandhi‟s parents were well-off.” (Seçenekte geçen cümle) prosperous = well-off family = parents ii) Grammatical Restatement: “Why don‟t you stop smoking?” (Metinde geçen cümle) “If I were you, I‟d stop smoking.” (Seçenekte geçen cümle) Her iki yapı da tavsiye vermede kullanılır. b) INFERENCE: Metinde ima edilen, dolaylı olarak aktarılan bilgi. Örnek: Aşağıdaki metni okuyup soruyu cevaplandırın. FORTUNE TELLING 1 Fortune telling has always been a profitable business. If you go to a fortune teller (usually a woman), you may have to pay a large sum of money to have your fortune told. Fortune tellers use different methods in reading your future: they either look at the palm of your hand, or gaze into a crystal ball, or deal out cards in a special way. Some use coffee or teacups, or a mirror to tell your 5 fortune. They claim these methods show them the events lying in store for you in the future, and they give you an account of them. They may also add a warning or a piece of advice. Some people go to fortunetellers for fun. Others believe (even in this century) fortunetellers can foresee future events, and pay them a lot of money. Still others plan their lives according to comments made by fortunetellers. To ancient people the movements of the sun, moon and stars 10 were important. They believed the positions of the stars in the sky revealed the fate and future of human beings. There were many fortunetellers then. The best ones worked for kings, emperors and sultans. They earned a lot of money as well as prestige out of astrology. However, they ran the risk of losing their heads when their predictions failed. It can be inferred from the passage that _______________. a) the writer does not believe what fortune tellers say b) the methods of fortune telling in ancient times were different c) fortune tellers make a lot of money out of their business d) fortune telling is a prestigious job (Reading In Use – Intermediate / Karaca Yayınları) İlk bakışta (a) ve (c) olmak üzere iki doğru cevap varmış gibi görünse de soru kökünde “It can be inferred from the passage _____” dediği için doğru yanıt (a)dır. (C) seçeneği metnin ilk cümlesinin farklı söylenmiş (restatement) halidir. Oysa 8. satırda geçen “Others believe (even in this century) fortune tellers can foresee future events” cümlesi bize dolaylı olarak yazarın, bilim ve teknolojinin her zamankinden daha da ileride olduğu 21. yüzyılda insanların hala falcılara gitmesine şaştığını gösteriyor. Buradan da yazarın falcılara inanmadığı çıkarsaması yapılmaktadır. 3. Soru kökleri: Yukarıda söylenenlerden yola çıkarak metin sorularında iki ana soru kökü olduğu ve bu kökleri tanımanızın soruları yanıtlamada yardımcı olacağı söylenebilir. Buna göre „Restatement‟ ve „Inference‟ soru kökleri şunlardır: Restatement soru kökleri: According to the author / passage ______. The author believes / points out / maintains / argues / indicates that _____. It is stated / argued / emphasized / explained / pointed out in the passage that _____. The passage emphasizes / points out / stresses that _____. One learns from the passage that _____. It is clear / obvious from the passage that _____. One essential point made in the passage is that _____. The main point the writer is making in the passage is that _____. One point stressed in the passage is that _____. Inference soru kökleri: It can be inferred from the passage that _____. One / We can infer / understand from the passage _____. It is understood from the passage that _____. The passage implies / suggests that _____. It is implied in the passage that _____. From the passage we get the impression that _____. It can be concluded from the passage that _____. 4. Diğer soru kökleri: a) Metnin ana fikrini isteyen sorular: The purpose of the passage is to _____. The passage is mainly concerned with _____. The main concern/subject/point of the passage is _____. The passage largely deals with _____. b) Yazarla veya metindeki belli öbekler/kelimelerle ilgili sorular: The writer of the passage feels strongly that _____. As we can see from the passage, the writer is careful _____. The writer of the passage seems to be confident that _____. The writer of the passage means that _____. The phrase “to export their way out of trouble” means ______. In the passage, with the phrase “the wrong answer” is meant ______. In line 16 of the passage, the term “significant majority” refers to ______. The world “swollen” in line 4 _____. In line 5, “feet of clay” stands for _____. The word “them” in line 9 refers to _____. KPDS, ÜDS, KPSS vb. sınavlarda okuma becerisi yalnızca metin sorularıyla ölçülmemektedir. Diğer bir deyişle, „Dialogue‟, „Situation‟, „Irrelevant‟, „Suitable Expression‟, „Restatement‟, „Sentence Completion‟ soruları da okuma becerisini ölçmektedir. Söz konusu beceriyi geliştirebilmek için günlük yaşamınızda çeşitli konularda ve bolca okumanız sınavlardaki başarınızın artmasını mümkün kılacaktır.