KAZ AN IM 6 KAVRAMA ST TE 11. T TEST SINIF Tanzimat Edebiyatı / Göstermeye Bağlı Edebî Metinler (Tiyatro Metinleri) 1. Şair Evlenmesi’nden (Son Sahne) Müştak Bey: (Kumru’nun yanına oturmuş, hayran hayran seyrederken) Sen mahalleliyle gitmiyor musun? Senin burada bir işin kaldı mı? Hikmet Efendi: Hayır. Sana iki çift lafım var. Müştak Bey: Sabahleyin gel de iki bin çiftini söyle. Bak o zaman nasıl can kulağı ile dinlerim. Hikmet Efendi: Yok, ya! Şimdi söyleyeceğim ... Hikmet Efendi: Benim gibi bir dostuna danışmadan evlendiğine tövbe mi? Müştak Bey: Amaan sen de günah mı çıkarıyorsun nedir bu? Hikmet Efendi: Sen ve eşin birbirinizi her yönden tanıdığınız halde, evlenirken başınıza neler geldi. ... Hikmet Efendi: Ya görücü usulü evlenenlerin hali nasıl olur? Ötesini var sen düşün. A) Göstermeye bağlı bir metinden alınmıştır. B) Halkı eğitmek amacıyla yazılmıştır. C) Görücü usulü evlenmenin sakıncası ifade edilmiştir. D) Konuşma üslubuyla yazılmıştır. E) Geleneksel Türk tiyatrosu örneğidir. 2. Zavallı Çocuk (İkinci Fasıl) Halil Bey: Değil, iki gözüm, Şefika sağ olsun, rahat olsun da nereye giderse gitsin. Ben orasını düşünmem. Çocuk ne kadar içlidir bilirsin, evlenmek lakırdısını söylediğimiz vakit “Ben istemem.” dediğine, ağladığına bakmadım; fakat bilmem dikkat etmedin mi, senin ısrarını gördü, mahzun mahzun bana baktı. Benden de yüz bulamadı, çehresine bir karanlık renk geldi, gözlerine hafif duman çöktü. Hala o renk gitmiyor, hala o duman geçmedi. Çocuğun gönlünde bir sevda hissediyorum. Bu tiyatro metninin teması aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Erken yaşta evlenmenin sakıncaları dile getirilmiştir. B) Anne ve baba, çocuğunun evlenip mutlu olmasını istemektedir. C) Görücü usulü evlilik mutsuzluk getirmektedir. D) O dönem toplumunda görücü usulü evlilik yaygındır. E) Toplum değiştikçe gelenekler de değişir. Î nun ağırlıklı olduğu oluşmuş bir halk tiyatrosu biçimin I dedir. Tanzimat’la birlikte Avrupai biçimler tanınmaya II başlanmıştır. İlk Türk tiyatrosu 1867’de kurulan III Darulbedai’dir. İlk yerli oyunumuz Şinasi’nin “Şair Evlenmesi” adlı güldürüsüdür. Oyunda hem Batı tiyat rosunun etkisi hem de orta oyununun izleri görülür. IV Sahnelenen ilk tiyatro eseri ise Namık Kemal’in yazdığı V “Vatan Yahut Silistre” adlı oyundur. ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Yukarıdaki tiyatro metniyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 3. Türk tiyatrosu Tanzimat’a dek Karagöz ve orta oyunu- Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 4. Aşağıdakilerden hangisi Namık Kemal’in tiyatro türüne bakışı ile ilgili doğru bir bilgidir? A) Tiyatroyu faydalı bir eğlence aracı olarak görmüş, sosyal ve siyasi düşünceleri topluma aktarmak için bir araç olarak kullanmıştır. B) Tiyatrolarında sanat için sanat anlayışını benimsemiş, teknik yönden kusursuz tiyatrolar yazmıştır. C) Tiyatro eserlerini oynansın diye değil, okunsun diye yazmıştır. D) Tiyatroyu bireyselleştirmiş, karakterleri ön plana çıkarmış ve sosyal konulara duyarsız kalmıştır. E) Tiyatrolarında karakterlerin psikolojik analizlerine önem vermiştir. 5. Geleneksel Türk tiyatrosu ile modern Türk tiyatrosunun karşılaştırılması ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Geleneksel Türk tiyatrosunda yazılı bir metin yokken modern Türk tiyatrosu yazılı metne dayanır. B) Geleneksel Türk tiyatrosunda taklit ve yanlış anlamalar önemli yer tutarken modern Türk tiyatrosunda konuya göre dil kullanılır. C) Geleneksel Türk tiyatrosunda çeşitli karakter ve tipler varken modern Türk tiyatrosunda belirli tip ve karakterler vardır. D) Geleneksel Türk tiyatrosu halk çevresinde, modern Türk tiyatrosu ise aydın çevresinde ortaya çıkmıştır. E) Geleneksel Türk tiyatrosunda teknoloji kullanımı yokken modern Türk tiyatrosunda teknoloji kullanımı vardır. TEST 6 Tanzimat Edebiyatı / Göstermeye Bağlı Edebî Metinler (Tiyatro Metinleri) 6. Moliere’den çevirdiği ve uyarladığı oyunlarıyla tanınmıştır. Bu oyunlar arasında “Zoraki Takip, Yorgaki Dandini, Dekbazlık, Meraki” sayılabilir. Bursa valisi iken Bursa’da kurduğu tiyatroyla halkımızda tiyatro kültürünün gelişmesine katkıda bulunmuştur. Milliyetçi bir anlayışla dil çalışmaları yapmış, “Lehçe-i Osmanî” ve “Şecere-i Türkî” adlı eserleri yazmıştır. 9. Vatan yahut Silistre’den İslam Bey vatan sevgisiyle dolu yiğit ve gözü pek bir gençtir. Silistre’nin savunulması için gönüllülerin öncülüğünü yapmaktadır. Bu vatan tutkusu yanında Zekiye adlı bir de sevgilisi vardır. Cepheye giderken “Beni seven arkamdan gelsin.” der. Zekiye erkek kılığına girerek İslam Bey’in ardından cepheye gider. Silistre’de büyük çarpışmalar olmaktadır. İslam Bey cephede, Zekiye cephe gerisinde kahramanca savaşırlar. Düşman cephaneliğinin imha edilmesi hareketine o da katılır. Orada yaralanan İslam Bey’in durumu karşısında duygularını gizleyemez ve gerçek kimliği ortaya çıkar. İki sevgili hem başarının hem de birlikte olmanın mutluluğu içindeyken buna Zekiye’nin öldü diye bildiği babasının Albay Sıtkı Bey olduğunun anlaşılması eklenir. Düşman bu amansız savaştan geri kaçarken İslam Bey, Zekiye ve Albay Sıtkı Bey birbirlerini tanıma ve kavuşmanın mutluluğu içindedir. Bu parçada sözü edilen yazarımız aşağıdakilerden hangisidir? 7. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat tiyatrosunun özelliklerinden değildir? A) Komedilerde klasisizmin, dramlarda ise romantizmin etkisi görülür. B) Tanzimat İkinci Dönemi’nde oynanmak için değil, okunmak için yazılmıştır. C) Toplumu eğlendirirken aynı zamanda eğitme amacı güdülmüştür. D) Temel ögesi güldürü olup doğaçlamaya dayanmaktadır. E) Aile, gelenek, görenek, vatan sevgisi gibi konular işlenmiştir. 8. Abdülhak Hamit Tarhan’ın tiyatroları ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? KAVRAM IM EST AT KAZAN A) Şiir şeklindeki manzum tiyatrolarının bazılarını aruz, bazılarını hece ölçüsüyle yazmıştır. B) Tiyatrolarında klasisizmin etkileri görülür ve tümünü trajedi türünde yazmıştır. C) “Sabr u Sebat” ve “İçli Kız” adlı tiyatro eserlerinde konuyu günlük hayattan, diğerlerini ise tarihten ya da yabancı toplumlardan almıştır. D) Karakter tahlillerinde bireyin çeşitli tutkularını ele almıştır. E) Yerli hayatı konu alan bir eserin bilineni tekrarlamaktan başka işlevinin olmadığı görüşündedir. Adı :............................................. Bu eserle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ A) Yusuf Kamil Paşa B) Ahmet Cevdet Paşa C) Samipaşazade Sezai D) Ahmet Vefik Paşa E) Ziya Paşa A) İlk temsili 1 Nisan 1873 tarihinde Gediklipaşa Tiyatrosu’nda Güllü Agop kumpanyası tarafından yapıldı. B) Osmanlı-Balkan savaşlarını konu alan eser, Tanzimat Dönemi’nin ilk tiyatro eseridir. C) Eserin sahnelenmesinden sonra izleyicilerin heyecana gelerek başlattıkları gösteri ve olaylar yazarın tutuklanarak Magosa’ya sürülmesine neden oldu. D) Eserin asıl adı Vatan’dır fakat eser yayımlandıktan sonra uygulanan yasaklar ve sansürler nedeniyle Silistre adıyla oynanmış ve yayımlanmıştır. E) Vatanseverlik ve kahramanlık duygularını işleyen eser, Avrupa’da ilgi uyandırmış, Rusça’ya ve başka dillere tercüme edilmiştir. 10. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır? A) Afife Anjelik B) Macera-yı Aşk C) Duhter-i Hindu D) Letaif-i Rivayet E) Zavallı Çocuk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Soyadı :............................................. Sınıf :............................................. NO : ............................................. Puan : ..............