ÇOCUKLUK ÇAĞINDAN ERİŞKİN DÖNEME BÖBREK HASTALIKLARI Vezikoüreteral reflü ve obstrüktif nefropatiler Dr. Alper Soylu Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji Bilim Dalı İzmir 29. Ulusal Nefroloji, Hipertansiyon, Diyaliz ve Transplantasyon Kongresi 14-18 Kasım 2012, Antalya Üriner sistem gelişimi Nefrogenez 32. gün: Üreterik tomurcuk ↔ metanefrik mezankim 34-36. hafta:700.000-1.000.000 nefron/böbrek Toplayıcı kanallar Kaliksler Renal pelvis Üreter Glomerül Proksimal tübül Henle kıvrımı İdrar oluşumu 9. haftada başlar Hacim: 16.hf’da amniyon sıvısının %90’ı idrar Prenatal görüntüleme: 16-18. hf En uygun: 28. hf Fetal üropatinin patofizyolojisi Defektif nefrogenez Üriner sistem obstrüksiyonu Vezikoüreteral reflü (VUR) CAKUT Congenital Anomalies of the Kidney and Urinary Tract Üreterik tomurcuk – metanefrik blastem arasındaki ilişkinin bozulması ile ortaya çıkan konjenital anomali spektrumu Genetik temeli var: AGTR2, PAX2, UP3, EYA1, SIX1, HNF1β vs. gen mutasyonu Aplazi, hipoplazi, displazi Vezikoüreteral reflü Konjenital obstrüktif nefropati CAKUT Tüm gebeliklerde: %2 Çocuklarda KBH ve SDBH: %40-50 Ağır VUR, PUV SDBH ilişkili diğer konjenital ve genetik böbrek hastalıkları (CONGEN): %20 Woolf AS. JASN 2006 Neild GH. Pediatr Nephrol 2009 Ingraham SE. Pediatr Nephrol 2011 CAKUT Çocuklarda SDBH Verileri CAKUT CONGEN Bilinmeyen EDTA 2004 32 18 11 USRDS 2005 31 11 21 Italkid 2003 61 19 3 BAPN 47 21 4 NAPRTCS 51 10 4 Erişkinlerde SDBH Verileri UK 2006 20 9 30 USRDS 2005 4.5 3 36 Neild GH. Pediatr Nephrol 2009 CAKUT 1. 2. 3. Erişkinlerde yüksek «Bilinmeyen» primer böbrek hastalığı nedenleri: Konjenital hastalıklar yavaş ve sessiz ilerler; hasta SDBH ile başvurduğunda tanı şansı düşük Erişkin nefrologlar konjenital hastalıklara (özellikle tübüler) aşina değiller Erişkin nefrologlar reflü/renal displazi kaynaklı SDBH’nın erişkin dönemde ortaya çıkabileceğinin farkında değiller Neild GH. Pediatr Nephrol 2009 CAKUT GFH azalma hızı bu hasta grubunda genel olarak düşüktür (2-3 mL/dk/yıl) Proteinüri düzeyi de bu hastalarda genelde minimaldir Hafif CAKUT vakaları erişkin yaşlara kadar SDBH geliştirmezler Neild GH. Pediatr Nephrol 2009 Neild GH. Pediatr Nephrol 2009 CAKUT Çocuklarda GFH seyri 3 yaşına kadar %82 vakada GFH artış gösterir 3-11 yaş arası %50 vakada stabil seyreder Pubertede bu vakaların yarısında GFH düşmeye başlar Gonzalez Celedon C. Pediatr Nephrol 2007 CAKUT 1. Temel prognostik faktörler Tanıda GFH / En iyi postnatal GFH 1. 2. 2. GFH >40-50 mL/dk/1.73 m2 Pediatrik vakalar: 1 y serum kreatinin <0.8 mg/dL Proteinüri 1. <0.5 g/gün Ardissino G. J Urol 2004 Soares CM. Pediatr Nephrol 2003 Smellie JM. Lancet 2001 CAKUT ACE inhibisyonunun etkisi GFH Olumlu etkisi var; zamanla bu etkisi daha belirgin (>100 ay) GFH çok düşük (15-30) olanlarda bile yararlı Proteinüri Azaltıyor; ama zamanla bu etkisi kayboluyor (>50 ay) Neild GH. Pediatr Nephrol 2009 CAKUT Adölesan döneminden sonra bu hastaları takip eden nefrologlar için 2 önemli soru vardır: Prognoz? En uygun tedavi? Neild GH. Pediatr Nephrol 2009 Heikkila J. J Urol 2011 Vezikoüreteral Reflü (VUR) Tanım İdrarın, mesaneden üst üriner sisteme geri akımı En sık üriner anomali Tüm çocuklar Riskli gruplar Akut pyelonefrit Antenatal hidronefroz Ailede VUR öyküsü İşeme disfonksiyonu Primer VUR Normal yapı Kısa tünel %1-2 %25-40 %7-35 %32-66 %20-60 • Anatomik • Fonksiyonel Fanos V.Lancet 2004;364:1720-22 Anderson NG. Pediatr Nephrol 2003;18:902-5 Phan V. Pediatr Nephrol 2003;18:1224-8 Hollowel JG. J Urol 2002;168:2138-41 Hanulla A. Pediatr Nephrol 2010;25:1463-9 Schulman SL. Pediatrics 1999;103:E31 Neden Önemli? Round J. Acta Pædiatrica 2012;101:278-82 Neden Önemli? RRT Türk Nefroloji Derneği 2010 kayıt sistemi Pyelonefrite bağlı SDBH oranları Çocuk Erişkin % % HD 14.7 3.2 PD 22.6 3.5 BTx 16.2 9.3 VUR - İYE – renal hasar ilişkisi Displazi + Renal hasar Skar Üriner enfeksiyon Vezikoüreteral reflü Klinik seyir VUR zamanla kendiliğinden kaybolabilir! <5 yaş primer VUR’lu ve normal böbrekli çocukların 5 yıl izleminde VUR gerileme oranları 1. derece %82 2. derece %80 3. derece %46 4. derece %30 5. derece %13 Arant BS. J Urol 148;1863-7. McLorie GA. J Urol 1990;144:537-40. Klinik seyir Böbrek hasarı ile seyredebilir ! İlk üriner enfeksiyon 33 çalışma meta-analizi Akut DMSA %57 parankim lezyonu İzlemde %15 “skar” Shaikh N, et al. Pediatrics 2010; 126: 1 Skar riski VUR’lu çocuklarda 2.6 kat fazla Skar riski VUR derecesi ile paralel Klinik seyir VUR ve üriner enfeksiyonlu çocuklarda renal skarın belirleyicileri 138 hasta (53 erkek, 85 kız) İzlem süresi: ∼ 42 ay Tanıda skar riski: 4-5. derece VUR’da 12 kat artmış İzlemde yeni skar riski: Eski skar varlığı Soylu A et al. Pediatr Nephrol 2008 Tedavi Amaç: • Tekrarlayan ateşli İYE’yi önlemek • Normal renal büyümeyi sağlamak • Reflü nefropatiyi önlemek • Tedavi/izlem ilişkili morbiditeyi en aza indirmek EAU 2008 Coleman R. BJU Int 2011;108(Suppl 2):3-8 Tedavi 1.Medikal tedavi • Antibiyotik profilaksisi 2. Cerrahi tedavi • Endoskobik • Açık Medikal Tedavi Antibiyotik proflaksisi üriner enfeksiyonu önlüyor mu? 2006-2008 arasında yayınlanmış dört çalışma (1-4) I-IV. derece VUR’lu çocuklar 1. Garin EH, et al. Pediatrics 2006; 117: 6261. 2. Pennesi M, et al. Pediatrics 2008; 121: e1489. 3. Montini G, et al. Pediatrics 2008; 122: 1064. 4. Roussey-Kesler G, et al. J Urol. 2008;1 79: 674. Hayır ! Medikal Tedavi Antibiyotik proflaksisi üriner enfeksiyonu önlüyor mu? 2009-2010 arasında yayınlanmış iki çalışma (1,2) 1. Craig JC, et al. N Engl J Med. 2009; 361: 1748. 2. Brandström P, et al. J Urol 2010; 184: 286. Evet ! Medikal Tedavi Antibiyotik proflaksisi üriner enfeksiyonu önlüyor mu? “Randomized Intervention for Children With Vesicoureteral Reflux” (RIVUR) study Sonucu bekleniyor ! Keren R, et al. Pediatrics 2008; 122 suppl 5: S240. Cerrahi Tedavi Cerrahi tedavi VUR’u önlüyor mu? Evet ! • Açık cerrahi %92-98 • Enjeksiyon %51-85 Cerrahi üriner enfeksiyonu önlüyor mu? Antibiyotik proflaksisi kadar önlüyor ! Austin JC. Urol Clin North Am 2004;31:543-57 Hjalmas K. J Urol 1992;148:1657-61 Elder JS. J Urol 2006;175:716-22 Brandström P, et al. J Urol 2010; 184: 286-91 Tedavi Herhangi bir tedavi renal hasarı önlüyor mu? Yeni skar gelişimi Gözlem Enjeksiyon Profilaksi %18 %12 %0 Evet! Brandström P, et al. J Urol 2010; 184: 286. Tedavi Herhangi bir tedavi renal hasarı önlüyor mu? Meta-analizlerin sonuçları (cerrahi vs medikal) Böbrek büyümesi Fark yok Yeni veya ilerleyen skar Hayır ! Venhola M. Scand J urol Nephrol 2006; 40:98-102 Hodson EM. Cochrane Database SystRev 2007;3:CD001532 Yeni Kılavuzlar Kılavuzlar National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) 2007 Çocuklarda üriner enfeksiyon kılavuzu of Pediatrics (AAP), 2011 2-24 ay arası ateşli çocuklarda üriner enfeksiyon kılavuzu American Academy American kılavuzu European Urological Association (AUA), 2010 Çocuklarda VUR Society for Peadiatric Urology (ESPU) European Association of Urology (EAU), 2012 Çocuklarda VUR kılavuzu AAP vs NICE AAP MSUG USG anormal Tekrarlayan İYE NICE MSUG <6 ay: tekrarlayan veya atipik İYE >6 ay: Önerilmiyor AAP vs NICE AAP Antibiyotik profilaksisi Reflüsü olanlarda bile rutin önerilmiyor NICE Antibiyotik profilaksisi Reflüsü olanlarda bile rutin önerilmiyor Tullus K. What do the latest guidelines tell us about UTIs in children under 2 years of age. Pediatr Nephrol 27:509-511, 2012. AUA 2010 – EAU 2012 <1 yaş hastada tedavi Reflünün derecesinden ve skar varlığından bağımsız olarak tüm hastalara profilaksi verilmeli Eğer profilaksi altında ateşli İYE gelişir ise kesin cerrahi veya endoskopik düzeltme uygulanmalı. AUA 2010 – EAU 2012 >1 yaş hastada başlangıç tedavisi Mesane/barsak disfonksiyonu varsa, öncelikle tedavi edilmelidir Cerrahi Aile isterse AUA 2010 – EAU 2012 İzlem Kan basıncı, boy, ağırlık (yıllık) Proteinüri, bakteriüri (yıllık) AUA 2010 – EAU 2012 İzlem Renal büyüme ve parankim boz. için USG (yıllık) Profilaksi verilmiş ise ≥12-24 ay ara ile sistografi DMSA (Anormal USG, tekrarlayan İYE, 3-5. VUR, yüksek serum kreatinin düzeyi) AUA 2010 – EAU 2012 Profilaksi ne zamana kadar? Tuvalet terbiyesi kazanılıp, alt üriner sitem disfonksiyonu olmadığından emin olununcaya kadar AUA 2010 – EAU 2012 Ateşli İYE gelişir ise Profilaksi almıyor ise başla Profilaksi alıyor ise cerrahi AUA 2010 – EAU 2012 VUR rezolüsyonu sonrası izlem Böbrekler USG/DMSA ile anormal ise yıllık antropometri, kan basıncı, idrar analizi/tetkik (adölesan dönemi süresince) Ateşli İYE tekrarlar ise mesane/barsak disfonksiyonu ve tekrarlayan VUR araştırılmalı Erişkin yaşamda VUR Erişkin hastada VUR’un riskli olabileceğini düşündüren nedenler: Reflünün spontan gerileme şansı düşüktür Kadınlarda İYE sıklığı yüksek Gebelik üriner sistem disfonksiyonu, bakteriüri ve İYE ile ilişkilidir Halachmi S. J Pediatr Urol 2008 Erişkin yaşamda VUR Erişkinlerde daha rahat olmamızı sağlayan nedenler: Erişkin böbreği enfeksiyona dirençlidir Yeni skar gelişimine dirençlidir Böbreğin büyüme potansiyeline ulaşılmıştır Halachmi S. J Pediatr Urol 2008 Erişkin yaşamda VUR Erişkin yaşa uzanan VUR ilişkili komplikasyonlar: Reflü nefropati (KBH) Hipertansiyon Üriner sistem enfeksiyonu Mesane disfonksiyonu Gebelik komplikasyonları Coleman R. BJU Int 2011; 108 (Suppl 2):3-8 Reflü nefropati Skar varlığı, özellikle bilateral ise, GFH’nı azaltıyor.1,2 Böbrek yetmezliğinin seyrini etkileyen en önemli faktör proteinüri. Persistan reflünün etkisi yok.3 VUR’lu böbrekler (özellikle ağır VUR) daha küçük4 Ancak, renal büyüme medikal ve cerrahi tedavi gruplarında farklı değil5,6 1. 2. 3. 4. 5. 6. Lahdes Vasama T. NDT 2006;21:2491-7 Smellie JM. Pediatr Nephrol 1998;12:727-36 El-Khatib MT. Q J Med 1990;77:1241-53 Roihuvuo-Leskinen H. Pediatr Nephrol 2012 Olbing H. Radiology 2000;216:731-7 Jodal U. Pediatr Nephrol 2006 Hipertansiyon 127 hasta 226 hasta 343 hasta %11 %7.5 %29.1 Hipertansiyon skarı olanlarda belirgin Lahdes Vasama T. NDT 2006;21:2491-7 Smellie JM. Pediatr Nephrol 1998;12:727-36 Ardissino G. J Urol 2004;172:305-10 Mesane disfonksiyonu - İYE Anormal idrar akımı %40 Cerrahi yapılmayanlarda Cerrahi yapılanlarda %30 %55 Stres inkontinansı ↑ (%35 vs 16) Urge inkontinans ↑ (%20 vs 11) Mesane duyarlılığında azalma ve kapasite artışı İşeme sırasında anormal sfinkter EMG Lahdes Vasama T. Neurourol Urodyn 2009;28:1015-21 Roihuvuo-Leskinen HM. Eur Urol 2008;54:188-94 Mesane disfonksiyonu - İYE Medikal vs cerrahi tedavi İYE sayısı farklı değil Ateşli İYE cerrahi grubunda daha az Jodal U. Pediatr Nephrol 2006 Çocuklukta saptanan VUR - Gebelik Hollowell JG. BJU Int 2008; 102:780-4 Çocuklukta saptanan VUR - Gebelik Tüm İYE, pyelonefrit Artmış Skarı olanlarda daha belirgin Cerrahi uygulananlarda daha yüksek Hollowell JG. BJU Int 2008; 102:780-4 Çocuklukta saptanan VUR - Gebelik Hipertansiyon Skar yok ise risk artmıyor %12-21 VUR derecesi ve persistansı riski etkilemiyor Skar var ise risk artıyor Hollowell JG. BJU Int 2008; 102:780-4 %31-42 Çocuklukta saptanan VUR - Gebelik Pre-eklampsi Genel popülasyonda Kontrol gruplarında Skar yok ise risk artmıyor Skar var ise risk yüksek Hollowell JG. BJU Int 2008; 102:780-4 %0.8-7 %1.4-2 %10-33 Çocuklukta saptanan VUR - Gebelik Fetal prognoz AGPAR skorları kontrol grubundan farklı değil Doğum ağırlığı kontrol grubundan farklı değil Smellie JM. Pediatr Nephrol 1998 Skarı olmayanlarda LBW %2 (∼genel popülasyon) Skarlı olanlarda LBW yüksek (%20) Hollowell JG. BJU Int 2008; 102:780-4 Gebelik – Reflü nefropati Reflülü ve reflüsüz renal skarlı kadınlarda gebeliğin seyri VUR (+) ve VUR (-) olanlar arasında Pyelonefrit Hipertansiyon Preeklampsi Spontan düşük El-Khatib M. Clin Nephrol 1994;41:50-5 North RA. Aus NZ J Obstet Gynaecol 2000;40:280-5 Weaver E. Aus NZ J Obstet Gynaecol 1987;27:106-11 Farklı değil Jungers P. Kidney Int 1996; 50:593-9 Jacobson SH. BMJ 1989;299:703-6 Vezikoüreteral reflü VUR’un cerrahi olarak düzeltilmesi kür anlamına gelmiyor. “Kız çocuklarının üreme dönemine reflüsü düzeltilmeden girmemesi gerekir” inancı doğru değil. Konjenital obstrüktif nefropati (KON) Tanım Antegrad idrar akımının in utero dönemde başlayan bozukluğundan kaynaklanan renal gelişim ve fonksiyon bozukluğu (displazi) Kronik böbrek hastalığı (KBH) Son dönem böbrek hastalığı (SDBH) Ölüm Annual Report of NAPRTCS 2006 Epidemiyoloji Diyalizsiz sağkalım oranları Sanna Cherchi S. Kidney Int 2009;76:528-33 Etiyoloji Üst üriner sistem obstrüksiyonu Alt üriner sistem obstrüksiyonu UPJ UVJ Üreterosel PUV Üretral atrezi, stenoz, hipoplazi, AUV, divertikül Prolabe olan üreterosel Kloakal anomaliler Prune Belly sendromu Fonksiyonel obstrüksiyonlar Antenatal hidronefroz etiyolojisi Sıklık (%) Etiyoloji Geçici hidronefroz (fizyolojik) UP darlık VUR UV darlık/megaüreter MCDK PUV / üretral atrezi Üreterosel / ektopik üreter / çift toplayıcı sistem 41-88 10-30 10-20 5-10 4-6 1-2 5-7 Diğerleri Nadir PBS, kistik böbrek, üreterik striktür, megaloüretra SFU Consensus statement on ANH. J Pediatr Urol 2010 Tanı Antenatal Tanı Megasistis ± oligohidramnios Alt üriner sistem obstrüksiyonu Hidronefroz, hidroüreter Alt üriner sistem obstrüksiyonu Üst üriner sistem obstrüksiyonu Vezikoüreteral reflü ANH için prenatal yaklaşım önerileri 2. trimester ANH saptanma zamanı Hafif <7 Orta 7-10 Ağır >10 3. trimester US düşün 3. trimester US 3-4 hf içinde US tekrarı ANH derecesi AP çap (mm) Öneriler 3. trimester Hafif <9 Orta 9-15 Ağır >15 Postnatal inceleme Postnatal inceleme 2-3 hf içinde US tekrarı SFU Consensus statement on ANH. J Pediatr Urol 2010 ANH için postnatal yaklaşım önerileri Unilateral ANHo Hafif Orta Ağır Profilaktik antibiyotik Hayır Evet Evet HN yok Hafif (SFU 1-2) Orta/ağır (SFU 3-4) HN yok Haf/orta/ağır (SFU 1-4) HN yok Haf/orta/ağır (SFU 0-4) VCUG Hayır Hayır/Evet Evet (2-4 hf) VUR(+):Abx VUR(-) Hayır (Abx kes) Evet (2-4 hf) VUR(+):Abx VUR(-) Evet (2-4 hf) VUR(+):Abx VUR(-) MAG-3 Hayır Hayır Evet (?) Hayır Evet Evet İzlem USG 1 yıl 1 yıl 3-6 ay 1 yıl 3-6 ay 3-6 ay Postnatal USG (2-4 hf) SFU Consensus statement on ANH. J Pediatr Urol 2010 ANH için postnatal yaklaşım önerileri Özel durumlar Profilaktik antibiyotik Postnatal USG Bilateral orta/ağır HN Mesane/üretra anomalileri Dilate üreter Oligohidramnioz Evet Evet Evet Evet 1-3. gün 1-3. gün 2-4. hf 1-3. gün Evet (1-7. gün) VUR (+): Abx PUV (+): Cerrahi VUR (-) VCUG Evet (1-7 gün) VUR (+): Abx PUV (+): Cerrahi VUR (-) Evet (1-7 gün) VUR (+): Abx VUR (-) Evet (1-7 gün) VUR (+): Abx PUV (+): Cerrahi VUR (-) MAG-3 Evet (MAG3/DMSA) Evet (MAG3/DMSA) Evet Evet (MAG3/DMSA) İzlem USG Patolojiye bağlı Patolojiye bağlı Patolojiye bağlı Patolojiye bağlı SFU Consensus statement on ANH. J Pediatr Urol 2010 DEÜTF Verileri 128 fetüs (E/K:101/27) 7 kayıp 256 renal ünite Obstrüksiyon + VUR p=0.002 + - Toplam + 49 110 159 - 12 78 90 Toplam 51 188 249 ANH Prognoz Normal NSD Obstrüktif üropati VUR Hidronefroz (N=159) Normal (N=90) 41 (%26) 69 (%43) 28 (%18) 21 (%13) 76 (%84) 2 (%2) 6 (%7) 6 (%7) OR Duyarlılık Özgüllük PÖD NÖD 2.9 80 42 31 87 Prognozu belirleyen göstergeler Antenatal Tanıda gestasyonel yaş USG Amniyon sıvısının hacmi Mesane yapısı Renal parankimin görünümü Fetal idrar solüt içeriği Prognozu belirleyen göstergeler Tanıda gestasyon yaşı <24. hf mesane dilatasyonu → kötü prognoz Etiyolojiden bağımsız Erken ölüm Erken SDBY <24 hf %24 %29 >24 hf 0 %7 Prognozu belirleyen göstergeler USG’de kötü prognoz göstergeleri 1. Erkek fetüs 2. Geniş ve/veya kalın duvarlı mesane 3. Orta/ağır üst sistem dilatasyonu 4. Anormal renal parankim • mikrokistik veya parlak parankim 5. Oligohidramnioz Prognozu belirleyen göstergeler Fetal idrar İyi Kötü Na Cl Osmolalite Ca β2-mikroglobulin Total protein Hacim (mL/saat) Seri iyileşme <100 <90 <200 <8 <4 <20 >2 + >100 >90 >200 >8 >4 >20 <2 - Klinik seyir ve prognoz Obstrüksiyonun oluştuğu gelişimsel evre Obstrüksiyonun derecesi ve süresi Obstrüksiyonun lokalizasyonu Unilateral üst üriner sistem obstrüksiyonu Azotemi ve proteinüri nadir Konservatif izlem önerilir Uzun vadede hipertansiyon riski olabilir Ingraham SE: Pediatr Nephrol 2011 Carlstrom M. Clin Exp Pharmacol Physiol 2010 Bilateral üst üriner sistem obstrüksiyonu/ tek böbrekte obstrüksiyon Bilateral üst üriner sistem obstrüksiyonu/ tek böbrekte obstrüksiyon Erken cerrahi girişim Dikkatli medikal tedavi ve izlem Ingraham SE: Pediatr Nephrol 2011 Posterior üretral valf Konjenital alt üriner sistem dilatasyonunun en sık sebebi Fetal USG 1/1250 Canlı doğum 1/5000-1/12500 Gebeliklerin %46’sı sonlandırılıyor SDBH riski: Çocuk-adölesan: %5-64 (ortalama %35) Bir kısmında ise erişkin yaşlarda gelişir Dinneen MD. Br J Urol 1996 Heikkila J. J Urol 2011 Roth KS. Pediatrics 2001 EAU 2012 Posterior üretral valf Radyolojik bulgular Üst üriner sistem dilatasyonu VUR %95 %64 (∼%50) %91’inde 3-5. derece (displazi) Tanı şekli ve zamanı Prenatal USG Postnatal %15 (>1982: %40) %85 Neonatal problemler Ateşli İYE <1 yaş >10 yaş Heikkila J. J Urol 2011 %16 %50 %50 %15 Medyan 0.64 y Posterior üretral valf SDBH 44/193 <17 yaş 30/44 >17 yaş 14/44 En yüksek SDBH yaşı %22.8 %68 %32 34 SDBH’na gidiş yaş arttıkça azalıyor %28.5 Ingraham SE: Pediatr Nephrol 2011 Heikkila J. J Urol 2011 Posterior üretral valf Tanı zamanına göre SDBH oranı Antenatal Neonatal problem İYE Ingraham SE: Pediatr Nephrol 2011 Heikkila J. J Urol 2011 %55 %32 %22 Posterior üretral valf SDBH sıklığını etkileyen klinik bulgular Mesane disfonksiyonu Serum kreatinin >1.0 mg/dL (1 yaş) <0.5 mg/dL %0 >1.0 mg/dL %100 Heikkila J. J Urol 2011 (0.8) Posterior üretral valf Heikkila J. J Urol 2011 Posterior üretral valf Tedavi Antenatal Vezikoamniyotik şant oligohidramniyozu düzeltse bile renal prognozu değiştirmiyor. Postnatal Erken drenaj Valf ablasyonu Vezikostomi Yüksek diversiyon Renal trasnplantasyon EAU 2012 Posterior üretral valf Tedavi Hipertansiyon Sodyum/su dengesi bozuklukları Poliüri Asidoz Alt üriner sistem disfonksiyonu* EAU 2012 Ingraham SE. Pediatr Nephrol 2011 Posterior üretral valf Sabrınıza Tesekkürlerimle…