Video-ürodinamik çalışmalar Dr. Tufan Tarcan Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Tanım • Ürodinamik parametreler ile alt üriner sistemin eşzamanlı görüntülenmesidir • Alt üriner sistem işlevi hakkında en fazla bilgiyi verir • Keane at al, 1993; McGuire et al, 1996 • Bazılarına göre altın standarttır • Barnick et al, 1989 Dr. T. Tarcan Ancak bu demek değildir ki elimizde cihaz mevcutsa her ürodinamik endikasyonda videoürodinamik çalışma yapılmalıdır • • • • Radyasyon Süre Maliyet Daha az dostane ortam Dr. T. Tarcan Temel soru • Video-ürodinamik çalışmalardan elde edeceğim bilgi tedavi planı mı değiştirecek mi? – Evet ise yap! – Hayır ise yapma! – Paul Abrams, 2006 Dr. T. Tarcan Temel avantajları • Infravezikal obstrüksiyonun yerinin saptanması • Fizik incelemede saptanmayan idrar kaçağının gösterilmesi • Dolum ve boşaltım fazlarında VUR’un gösterilmesi Dr. T. Tarcan Ek katkılar • Nörojenik mesane işlev bozukluğunda özellikle katkı sağlar • Mesane boynu disfonksiyonunu gösteren tek yöntemdir • EMG ile saptanan dış üretral sfinkter işlev bozukluğunu onaylar Dr. T. Tarcan Özel durumlar • Bilinen bir anatomik defektin işeme bozukluğunda rol oynayıp oynamadığının saptanması – Mesane veya üretral divertikül – VUR Dr. T. Tarcan Yöntem: Floroskopi • En sık kullanılan floroskopik cihaz C-kollu. – Hastaya pozisyon vermede en fazla esneklik • Alternatif olarak hastaya 90 ile 180 derece arası pozisyon verebilecek sabit bir floroskopi düzeneği de olabilir – Görme yeteneği daha fazla – Pozisyon olarak işeme daha zor Dr. T. Tarcan Yöntem: Kontrast madde • Idrardan daha ağır olduğu için uroflowmetri ayarları ona göre yapılmalı Dr. T. Tarcan Yöntem: Pozisyon • Stres idrar kaçırma kadında ve erkekte en iyi dik (ayakta) pozisyonda • İşeme hasta hangi pozisyonda işiyorsa o pozisyonda – Örneğin kadında oturarak erkekte ayakta incelenmeli Dr. T. Tarcan Yöntem: Kateter • Bazı yazarlar 10 F 3 lümenli sistometri kateteri kullanıyor • Hastaya gereksiz ek stres yüklememek için abdominal basınç ölçmüyor. • Yine aynı mantıkla anal sfinkter EMG uygulamıyor • Gruenenfelder&McGuire, 2005 Dr. T. Tarcan Ne zaman floroskopi? • • • • Devamlı değil Stres idrar kaçırma sırasında Detrusor basınç artışlarında Işeme anında Dr. T. Tarcan Kadınlarda mesane çıkım tıkanıklığı • Nitti 1999’da kadınlarda MÇT ‘yi tanımlayan Video-ürodinamik kriterlerin tarif etti – Mesane boynundan üretral meaya kadar mesafede tıkanıklığın ayırıcı tanısı – Örneğin disfonkiyonel işeme ile primer mesane boynu tıkanıklığının (PMBT) ayırımı • PMBT’nın var olan tek tanı yöntemi Dr. T. Tarcan Erkeklerde mesane çıkım tıkanıklığı • Genç erkeklerde alt üriner sistem semptomlarında sıkıntılı bir patoloji • Norlen and Blaivas, 1986; Kaplan et al, 1996 • BAÇ tıkanıklığı saptayabilir ama yerini belirleyemez • Ayrıca bazen PMBT’de klasik yüksek basınç-düşük akım mevcut değildir. • Nitti et al, 2001 Dr. T. Tarcan Üç farklı PMBT (Nitti et al, 2001) 1. Klasik yüksek basınç— düşük akım (tip I); 2. Normal basınç—düşük akım, mesane boynunda daralma ile birlikte (tip II); 3. Mesane boynunun gecikmiş açılması (tip III). • Özellikle tip II ve III tanısı floroskopiye dayanıyor Dr. T. Tarcan NMİB – VUR birlikteliği • Yüksek mesane içi basınçları ve düşük mesane uyumuna ikincil oluşan VUR varlığı ürodinamik çalışmalarda mesane kapasitesi ve uyumunun yanlış hesaplanmasına yol açar. • Floroskopi altında VUR’un oluşum zaman ve basıncı hesaplanabilir – Özellikle mesane büyütme ve üriner diversiyon ameliyatları öncesi gerekli Dr. T. Tarcan DKAB • İdrar kaçağının gösterilmesinin pozisyon nedeniyle zor olduğu tetraplejik hastalarda video-ürodinamik çalışmalar avantaj sağlar Dr. T. Tarcan Özet • Kadında ve erkekte mesane boynu disfonksiyonunu gösteren tek yöntem • Tanıda zorlanılan komplike işeme bozuklukları – NMİB – Açıklanamyan idrar retansiyonu – Radikal pelvik cerrahi, üriner diversiyon öncesi – Renal transplant sonrası • Scarpero, 2009 Dr. T. Tarcan