Tarih Bilimi - cubecdn.net

Mobil Test Sonuç Sistemi
Nasıl Kullanılır?
Takdim
Sevgili Öğrenciler ve Değerli Öğretmenler,
Eğitimin temeli okullarda atılır. İyi bir okul eğitiminden geçmemiş birinin hayatta başarılı olması
beklenemez. Hedefe ulaşmaksa sadece çalışmakla olmaz. Çalışılacak materyallerin de doğru
seçilmiş olması gerekir. Bunun bilincinde olan Zambak Yayınları okul yayıncılığında uzman
kadrosuna bu yayınları hazırlattı.
Zambak Yayınlarının temel amacı, öğrencinin okulda gördüğü derslere yardımcı olmak, bu
derslerle ilgili bilgilerini artırmak ve öğrendiklerini pekiştirmektir. Bu kitaplar hem sınıf içi
etkinliklerde hem öğrencinin kişisel çalışmalarında vazgeçilmez bir kaynaktır.
Zambak Yayınları okul yayıncılığına yeni bir bakış açısı getirdi. Kitaplardaki üslup, bir okul kitabı
kadar kavratıcı, bir dershane kitabı kadar pratiktir.
Zambak Yayınları öğrencilerin düzeylerindeki farklılığı dikkate alarak kitap içinde her öğrenciye
uygun yöntemler geliştirdi. Anlatımda anlaşılırlık hedef alınarak dil ve anlatımda yalınlıktan asla
taviz verilmedi. Değerlendirme bölümlerinde her öğrencinin düzeyine uygun sorular hazırlandı.
Sorular kolaydan zora doğru gidecek biçimde düzenlendi. Böylece öğrencilerin hedeflerine
emin adımlarla yaklaşmaları amaçlandı.
Zambak Yayınları, okul yayıncılığında kendini kanıtlamış yazarlar tarafından hazırlandı. Yıllarını
öğrenci yetiştirmekle geçirmiş bu deneyimli kadro, öğrencilerin ve öğretmenlerin ihtiyaçlarını
göz önüne alarak onlara en yüksek verimi kazandıracak bir yöntemle kitaplarını hazırladı. Bu
kitaplar sayesinde hem okul derslerinde başarıyı yakalayacak hem de sınavlar için iyi bir temel
oluşturacaksınız.
Zambak Yayınları hazırlanırken birçok öğrencinin ve öğretmenin önerileri dikkate alındı.
Onların ihtiyaçları doğrultusunda sürekli kendini yeniledi. Yayıncılıkta görselliğin önemini bilen
Zambak Yayınları, anlamayı kolaylaştıran ve çalışmayı zevk haline getiren her türlü görsel
materyali kitaplarına yansıttı. Bu kitaplarla çalışırken sıkılmayacak, öğrenmeyi eğlenceli hale
getireceksiniz.
Zambak Yayınları okul öncesinden Lise son sınıfa kadar, okulun her kademesine seslenen
yayınlarıyla geleceğin başarılı öğrencilerini yetiştirmeyi kendisine bir görev bildi.
Zambak Yayınlarını tercih eden değerli öğrenci ve öğretmenlerimize teşekkür eder, başarılar
dileriz.
YAYINEVİ
On Soz
Değerli Öğrenciler,
Üniversiteye giriş sınavı iki basamaklıdır. Bu sınavın ilk basamağı olan YGS’de 15, LYS adı
verilen ikinci basamağında ise 44 tarih sorusu sorulmaktadır.
YGS ve LYS arasında soruların niteliği ve konuların kapsamı bakımından bazı farklılıklar
vardır. YGS’deki tarih soruları daha çok kavramlarla düşünme, bilgiyi yorumlama, olaylar
arasında neden – sonuç bağı kurma yeteneğini ölçer. Buna karşılık LYS soruları ağırlıklı
olarak adayların tarih bilgisini ölçmektedir. Kitabımızdaki sorular bu durumun ışığında
özgün olarak hazırlanmıştır.
Elinizdeki kitapta bir yenilik olarak her sayfaya bilgi köşesi ayırdık. Bu köşelerde konularla ilgili temel bilgilere, önemli olaylara, tarihî kavramlara ve önceki yıllarda üniversite
giriş sınavlarında çıkmış soru örneklerine ve çözümlerine yer verdik. Böylece soruları
çözdüğünüzde ortaya çıkan bilgi eksikliğini kolaylıkla giderebilirsiniz.
YGS ve LYS’de başarılı olmanız dileğiyle…
Yazarlar
Erkan DEMİR
Recep UZ
Ali BEBEK
Yunus OĞUZ
Fatih ÇELİK
Bülent ÖZDAMAR
Mehmet ACAR
icindekiler
,
1. Bölüm : TARİH BİLİMİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
2. Bölüm : UYGARLIĞIN DOĞUŞU ve İLK UYGARLIKLAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
3. Bölüm : İLK TÜRK DEVLETLERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
4. Bölüm : İSLAM TARİHİ ve UYGARLIĞI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
5. Bölüm : TÜRK İSLAM DEVLETLERİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
6. Bölüm : TÜRKİYE TARİHİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
7. Bölüm : BEYLİKTEN DEVLETE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
8. Bölüm : DÜNYA GÜCÜ: OSMANLI DEVLETİ (1453 - 1600). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
9. Bölüm : ARAYIŞ YILLARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
10. Bölüm : XVIII. YÜZYILDA DEĞİŞİM ve DİPLOMASİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
11. Bölüm : EN UZUN YÜZYIL. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
12. Bölüm : OSMANLI KÜLTÜR ve MEDENİYETİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
13. Bölüm : 1881’den 1919’a MUSTAFA KEMAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
14. Bölüm : MİLLÎ MÜCADELENİN HAZIRLIK DÖNEMİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
15. Bölüm : KURTULUŞ SAVAŞI’NDA CEPHELER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149
16. Bölüm : ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
17. Bölüm : ATATÜRKÇÜLÜK ve ATATÜRK İLKELERİ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
18. Bölüm : TÜRK İNKILABI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
19. Bölüm : XX. YÜZYIL BAŞLARINDA DÜNYA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181
20. Bölüm : II. DÜNYA SAVAŞI. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
21. Bölüm : SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
22. Bölüm : YUMUŞAMA DÖNEMİ ve SONRASI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211
23. Bölüm : KÜRESELLEŞEN DÜNYA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
CEVAP ANAHTARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
Test .. 1
Tarih Bilimi
Tarih Araştırmalarında
Uyulması Gereken Kurallar
1.
Araştırılan konular objektif (yansız)
bir şekilde incelenmelidir.
Bunun için,
Ahmet Cevdet Paşa, “Vatan ve memleketini seven,
devlet ve milletin geleceğini düşünenler, asırların
olaylarını ve haberlerini kaydederek gelecek nesillere aktarırlar.” demiştir.
Ahmet Cevdet Paşa’nın bu sözü ile,
• Olayların üzerinden belirli bir sü-
I. hikâyeci tarih yazıcılığının ilke edinilmesi,
renin geçmesi beklenmelidir.
II. tarih araştırmalarının devletin denetimi altında
sürdürülmesi,
• Olaylar meydana geldiği dönemin değer yargıları göz önüne
alınarak incelenmelidir.
•
III. tarihî gelişmelerin ders çıkarmak için kayıt altına alınması
Olayın geçtiği dönemin koşulları dikkate alınmalıdır.
Yer ve zaman unsurları belirtilmelidir.
Olaylarlar ilgili genelleme yapılmamalı, genel hükümler konulmamalıdır.
3.
Aşağıdaki sözlerden hangisinin, doğrudan bu
durumun önemini yansıttığı ileri sürülebilir?
CCC_0609010108_3
A) “Tarihini bilmeyen milletler başka milletlerin avı
olurlar.”
B) “Geçmiş, bir anlamda bugün, hâlâ yaşayan bir
zaman dilimidir.”
durumlarından hangilerine vurgu yaptığı savunulabilir?
CCC_0609010109_2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Neden - sonuç ilişkisi kurulmalıdır.
D) I ve II Geçmişte meydana gelen olaylar, döneminin siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik ve dinî özelliklerini yansıtır. Bu nedenle tarihî bir olayı değerlendirirken olayın meydana geldiği dönemin şartları
dikkate alınmalıdır.
C) “Araştırdığı döneme kendisini götürebilen insan tarihçidir.”
D) “Eğer bir millet büyükse kendisini tanımakla
daha büyük olur.”
E) I ve III E) “Tarih; okuyana, kendi gözünün görme derecesine göre, yol gösteren bir kılavuzdur.”
Not
İnsan topluluklarının eski dönemlerden günümüze kadar geçirmiş
olduğu siyasal, ekonomik, sosyal,
kültürel ve dinî faaliyetler tarihin konusunu oluşturur. İnsanların yaşamını etkileyen önemli coğrafî olayların ortaya çıkardığı bazı sonuçlar da
tarihin konusu içinde yer alır.
2.
• 1789’da Fransa’da başlayan bir ihtilal sonucunda ortaya çıkan ilke ve düşünceler, kısa sürede dünyanın birçok bölgesine yayılmış, etkileri günümüze ulaşmıştır.
Tarih Öğrenmenin Yararları
Vatan ve millet kavramlarının öğrenilmesi, millî birlik ve beraberlik
duygularının güçlenmesi
Bu örneklere bakarak,
Geçmişteki kültür, sanat, mimari, bilim gibi alanlardaki birikimlerden yararlanılması
I. Tarihî olayları belli bir zaman aralığında incelemek, tam bir değerlendirme için yeterli olmaz.
Uygarlığın tüm toplumların katkısıyla oluştuğu bilincinin oluşması, böylelikle ortak değerlere sahip çıkarak barış içinde yaşamın
öğrenilmesi
Geçmişteki olaylardan dersler çıkararak günümüz olayları karşısında nasıl davranılacağı konusunda fikir edinilmesi
• Yazı günümüzden beş bin yıl önce icat edilmiş
olsa da toplumlar üzerindeki etkisi günümüzde de sürmektedir.
II. Tarih araştırmalarında kronolojiden yararlanılamaz.
III. Tarihçiler olayları değerlendirirken geçmişin
değer yargılarını dikkate alamaz.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
AAA_0609010105_2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
8
D) I ve III YGS - LYS
E) I, II ve III 4.
I. Dünya Savaşı, dünyanın 1914 yılına kadar gördüğü en büyük savaştır. Savaşın, en önemli sebebi,
Almanya’nın İngiltere egemenliğindeki sömürgeleri ele geçirme isteğidir. Ancak bu isteğini gerçekleştirememiştir.
Yukarıda tarihî olaylar ile ilgili,
I. yer ve zaman,
II. neden - sonuç ilişkisi,
III. olayın tarafları
bilgilerinden hangilerine yer verilmiştir?
EEE_0609010103_1
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III Test .. 1
5.
Bir tarih araştırmacısı, tenkit aşamasında iken; yazılı kaynakların doğruluk derecesini, güvenilirliğini,
yazıldığı tarihi, yazarını, aynı olaydan söz eden farklı kaynaklar arasında uyum ve uyumsuzluğu tespit
eder.
Buna göre tenkit aşamasındaki çalışmaların temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
AAA_0609010104_2
A) Bilgilerde objektifliğin sağlanması
8.
“Tarih, insanın yeryüzünde göründüğü andan itibaren yaptığı ya da düşündüğü her bir izi, artakalan her şeyi içerir.”
J. H. Robinson’un bu sözüne bakarak aşağıdakilerden hangisinin tarihin konusunu oluşturduğu savunulabilir?
EEE_0609010102_1
A) İklim tiplerinin
B) Yeryüzü şekillerinin
B) Bilgilerin kısa ve öz olması
C) Depremlerin oluşumunun
C) Bilgilerin günümüz koşullarına göre yeniden
yorumlanması
D) Gelecekte yaşanacakların
İnsan topluluklarını etkiler ve
kaynaklarla belgelenir.
Oluşumlarında ya da sonuçlarında sabit kanunlar ya da
kurallar yoktur.
E) İnsan faaliyetleri sonunda ortaya çıkan sonuç
ve eserlerin
D) Araştırmada daha çok kişinin görev alması
Tarihî Olayların Özellikleri
E) Tarihî bilgilerin ulusal çıkarlara uygun olması
Zaman, mekan ve kişiler değiştiği
için olaylar aynı şekilde tekrarlanmaz. Bundan dolayı tarih araştırmalarında deney ve gözlem yöntemleri kullanılamaz.
Tarihî olaylar devamlı olduğu için
aralarında neden sonuç
ilişkisi vardır.
6.
Tarihî olaylar, meydana geldiği dönemin siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik ve dinî özelliklerini yansıtır.
9.
Bu durum tarih araştırmalarında,
I. iyi bilinmeyen bir olayı benzer bir olayla açıklama,
• Napolyon, Fransız askerlerinin hiç alışık olmadığı kadar soğuk koşullarda gerçekleşen Moskova Seferi’ni yapmamış olsaydı tarih belki sonunu daha farklı yazacaktı.
II. olayları gerçekleştiği dönemin koşullarına göre değerlendirme,
III. tarihî gelişmelerle ilgili kanun ve kurallar oluşturma
yaklaşımlarından hangilerinin benimsenmesini
gerekli hâle getirmiştir?
BBB_0609010104_2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
7.
D) I ve III E) II ve III • Tarihin kaydettiği en başarılı komutanlardan
Büyük İskender, Hindistan’ı bir kaç yılda fethetmiş ancak askerlerin savaşma isteğini yok
eden muson iklimi yüzünden bölgede uzun süre egemenlik kuramamıştır.
Yukarıdaki bilgilerde tarihi olayların oluşumunda etkili olan faktörlerden hangisi üzerinde durulmuştur?
DDD
A) Bilgi ve teknoloji
B) Din ve inanç
C) Kültür ve gelenek
D) Coğrafi koşullar
E) Ekonomik durum Sosyal bir bilim olan tarih, geçmişte yaşanmış ve
bitmiş olayları konu edinir.
Geçmişteki bir olayın aynı şartlarda tekrarlanmasının imkânsız olması, tarih araştırmalarında,
I. sorgulayıcı olma,
II. genel kurallara ulaşma,
III. deney ve gözlem yapma
durumlarından hangilerini engeller?
DDD_0609010104_3
A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III 1. Bölüm: Tarih Bilimi
C) I ve II
E) I, II ve III Tarih Soru Bankası
9
Olay
Zaman içinde
tek tek meydana gelen değişmelerdir.
Olgu
Aynı nitelikteki
olayların genel
ifadesidir.
Olay
Olgu
Yazı ve
matbaanın
bulunması
Bilgi birikimi
ve aktarımının
kolaylaşması,
bilim ve kültürün
gelişmesi
II. Mehmet’in
İstanbul’u
fethetmesi
İstanbul’un bir
Türk şehri hâline
gelmesi
Atatürk’ün
çeşitli alanlarda
inkılaplar
yapması
Türkiye’nin
çağdaşlaşması
Test .. 1
İlk Türk Devletleri
Türklerin Ana Yurdu
Türklerin ana yurdu Orta Asya’dır. Türkistan da denilen bu bölge batýda Hazar Denizi, doðuda Kingan Daðlarý,
kuzeyde Sibirya bozkırları, güneyde
ise Hindikuþ ve Karanlýk Daðları ile
çevrilidir.
Orta Asya’dan Türk Göçleri
1.
Es­ki Türk­ler­de yurt ola­rak ad­lan­dý­rýl­an top­rak, hü­
küm­da­rýn þah­si ma­lý de­ðil­di. Türk­ler, hür ve ba­ðým­
sýz ya­þa­ya­bil­di­ði top­rak­la­rý ül­ke ola­rak gör­müþ­
ler­dir. Ba­ðým­sýz­lýk­la­rý­ný kay­bet­mek­ten­se ai­le­le­ri­ni
yan­la­rý­na ala­rak ba­ðým­sýz ya­þa­ya­bi­le­cek­le­ri top­
rak­la­ra göç­müþ­ler­dir.
Aþa­ðý­da­ki­ler­den han­gi­si­nin bu du­ru­mu ko­lay­
laþ­týr­dý­ðý sa­vu­nu­la­bi­lir?
CCC_0609030102_2
A) Or­du­nun at­lý bir­lik­ler­den oluþ­ma­sý­nýn
Göçlerin Nedenleri
3.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin açıklaması olarak gösterilebilir?
AAA_0609030102_2
A) Türk boyları arasında dinî, ekonomik, siyasi ve
sosyal farklılıklar oluşmasının
B) Türkler arasında Gök Tanrı inancının yayılmasının
B) Kut an­la­yý­þý­nýn uy­gu­lan­ma­sý­nýn
•Ýklim koþullarýnýn deðiþmesine
baðlý olarak meydana gelen
kuraklýk
•Artan nüfusa mevcut topraklarýn
yetmemesi nedeniyle geçim
sýkýntýsýnýn ortaya çýkmasý
Orta Asya’dan dünyanın değişik bölgelerine göç
eden Türkler, farklı kültürleri etkilemiş buna karşın
kendileri de o kültürlerden etkilenmişlerdir.
C) Gö­çe­be ya­þam tar­zý­nýn be­nim­sen­me­si­nin
C) Türk devletlerinin ülkeyi hanedan üyeleri arasında paylaştırmalarının
D) Hü­küm­dar da­hil her­ke­sin tö­re­ye uy­mak zo­run­
da ol­ma­sý­nýn
D) İpek Yolu hakimiyetinin, Çinlilerle Türk devletleri arasında mücadele konusu olmasının
E) Dev­le­tin do­ðu ve ba­tý þek­lin­de yö­ne­tim bi­rim­
le­ri­ne ay­rýl­ma­sý­nýn
E) Devlet ve toplum düzeninin töreye göre belirlenmesinin
•Türk boylarý arasýndaki siyasal
anlaþmazlýklardan dolayý ortaya
çýkan savaþlar
•Çinliler ve Moðollar gibi dış güçlerin baskıları
•Türklerin baðýmsýzlýklarýna düşkün olmaları
•Salgýn hayvan hastalýklarý ve
otlaklarýn yetersiz hale gelmesi
Göçlerin Sonuçları
•Orta Asya’da kalan boylar sayıları azalsa da güçlü devletler kurmuşlardır (Hun, Kök Türk, Uygur
vb.)
2.
•Orta Asya kültür ve medeniyeti dünyanýn deðiþik yerlerine
yayýlmýþtýr.
•Farklý bölgelerde Türk devletleri
kurulmuþtur.
•Batýya giden Türkler, Kavimler
Göçü’nü baþlatmýþlardýr.
•Türkler deðiþik kültür çevreleriyle etkileþim içine girmiþlerdir.
Hun Devleti, hayvancılığa elverişli bozkırlarda kurulmuştur. Tarıma uygun toprakların azlığı nedeniyle ekonominin temeli hayvancılığa dayalıdır. Hunlar iklim ve arazi şartlarından dolayı genellikle at,
koyun, sığır, deve gibi hayvanlar yetiştirmişlerdir.
Hayvancılıkla uğraşmaları konargöçer hayat tarzını benimsemelerine neden olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi bu bilgilerden çıkarılamaz?
DDD_0609030103_2
A) Tarımın fazla gelişmediği
B) Yerleşik hayatın yaygınlaşmadığı
C) Sosyal yaşamın ekonomik faaliyetlere göre şekillendiği
D) Yerleşiklerle göçebeler arasında sürekli anlaşmazlıklar yaşandığı
E) Coğrafi koşulların ekonomik hayat üzerinde
belirleyici olduğu
22
YGS - LYS
4.
Avrupa Hunları ile Bizans arasında imzalanan Margos Antlaşması’nın bazı hükümleri şunlardır:
• Bizans, Hunların egemenliği altında olan kavimlerle iş birliği yapmayacaktır.
• Hunlar tarafından esir edilmiş Bizanslılar ile çeşitli nedenlerle ülkelerini terk eden Hunlar Bizans’a alınmayacaktır.
Bu hükümler iki devlet arasında,
I. ekonomik,
II. siyasal,
III. dinî
alanların hangilerinde sorun yaşandığını gösterir?
BBB_0609030106_1
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III Test .. 1
5.
Avrupa Hun hükümdarı Attila, değişik tarihlerde
Balkan Seferleri düzenleyerek Bizans topraklarına
akınlar yapmış ve bu akınlar sonucunda Bizans’ı
ağır vergiler ödemeye mahkum etmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
EEE_0609030106_1
A) Bizans’ın iç sorunlarının dış ilişkilerini olumsuz
yönde etkilediğinin
B) Attila’nın ulusçu devlet anlayışını benimsediğinin
8.
E) Avrupa Hunlarının askerî ve siyasi bakımdan
güçlü olduklarının
6.
Asya Hun imparatoru Mete Han;
• On, yüz, bin ve on bin kişilik gruplardan oluşan bir ordu kurmuştur.
İlk Türk Türk Devletleri
I. Ak Hunlar ile mücadele etme,
Asya Hun Ýmparatorluðu
II. bir süre Çin egemenliğinde yaşama,
III. devlet merkezini Ötüken’den Karakurum’a taşıma
durumlarından hangilerinin, ulusçuluk düşüncesini güçlendirdiği söylenebilir?
BBB_0609030107_2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) İpek Yolu hakimiyetinin taraflar arasında çatışmaya yol açtığının
D) Avrupa Hunlarının göçebe hayattan yerleşik
yaşam düzenine geçtiklerinin
Köktürklerde,
9.
D) I ve II E) II ve III Bu bilgilerde aşağıdaki alanların hangileri arasındaki ilişki vurgulanmıştır?
AAA_0609030109_2
A) din - kültür
B) kültür - sanat
D) yönetim - bilim
Bu bilgilere bakýldýðýnda Mete Han hakkýnda
aþaðýdakilerden hangisi söylenebilir?
CCC_0609030103_2
A) Türk töresini değiştirdiği
Buna göre Kavimler Göçü’nün Avrupa’nın,
I. etnik,
C) Teşkilatçı ve yenilikçi bir lider olduğu
III. sosyal
D) Farklı kültürlerin etkisinde kaldığı
E) Merkezî otoriteye fazla önem vermediği
7.
mellerinin atılmasına ve feodalitenin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
II. siyasi,
Mete Han, Asya Hun Devleti açýsýndan tehlike olarak gördüðü Çin’e düzenlediği seferler sonucunda,
bu devleti etkisiz hâle getirip, vergiye bağlamıştır.
Ancak Çin ülkesine yerleþmeyi devletin ve milletin
geleceği açısından sakıncalı bulmuştur.
D) I ve III E) I, II ve III •Önce Doðu ve Batý, sonra Güney ve Kuzey olarak ikiye ayrıldı. Çinliler tarafından yıkıldı.
Kök Türkler
•552’de Bumin Kağan tarafından kuruldu.
•En parlak dönemini Bilge Kağan döneminde yaşadı.
•744’te Uygurlar, Karluklar ve
Basmillerin saldırıları ile yıkıldı.
•Türk tarih ve edebiyatının ilk yazılı örnekleri olan Orhun Kitabeleri en önemli eserleridir.
•745’te Kutluk Bilge Kül Kağan
tarafından kuruldu. Başkenti
Ordubalık (Karabalgasun)’tır.
•Moyen-Çor zamanında en parlak dönemini yaşadı.
•840’ta Kırgızlar tarafından yıkıldı.
•Çin’in batısında Tarım, Turfan
ve Beşbalık bölgesine göç ettiler.
•Mani ve Budizm dinlerini benimsediler Bu dinler et yemeyi
yasakladığından yerleşik hayata geçip tarım ve ticaretle uğraşmaya başladılar.
Mete Han’ın bu çekincesi aşağıdakilerden hangisine dayandırılabilir?
DDD_0609030103_3
A) İpek Yolu’nun öneminin azalmasına
•İlk Türk devletleri içinde en ileri uygarlığı oluşturdular.
B) Devlet işlerinin kurultayda görüşülmesine
C) Ülkenin hanedanın ortak malı sayılmasına
•18 harfli uygur alfabesini kullandılar, matbaada kitap bastılar, pamuktan kağıt yaptılar.
D) Türklerin, kalabalýk Çin toplumu içinde benliklerini koruyamamasına
•Moğolların devletleşmesinde ve
Türkleşmesinde rol oynadılar.
E) Devletin vergi kaybına uğramasından kaçınılmasına
3. Bölüm: İlk Türk Devletleri
•Mete Han’dan sonra, Çinlilerin
“böl, parçala, yönet” politikalarının da etkisiyle zayıfladı.
Uygurlar
yönlerinden hangilerinin şekillenmesine etki ettiği ileri sürülebilir?
EEE_0609030105_3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
•En parlak dönemini Mete Han
zamanında yaşadı.
•Çin tarafından yıkılan devlet,
682’de Kutluk (İlteriş) tarafından ikinci kez kuruldu.
10. Kavimler Göçü, bugünkü Avrupa milletlerinin te-
B) Boy teşkilatlarına son verdiği
•Çinliler, Hun akýnlarýna karşı Çin
Seddi’ni inşaa ettiler.
•Türk adıyla kurulan ilk devlettir.
E) bilim - sanat • Orta Asya’daki Türk boylarını bir bayrak altında toplamıştır.
• Türk devlet geleneğinde egemenlik ve yönetim sisteminin bazı esaslarını belirlemiştir.
•Bilinen ilk hükümdarı Teoman’dır.
•Mete Han Türk boylarını ilk kez
bir bayrak altında topladı.
Uygurlar, Manihaizmin etkisiyle yerleşik hayata geçmiş, halkýn bu inancı öðrenmesi için çok sayýda kitap yazmışlardır.
C) askerlik - yönetim
•M.Ö. III. yüzyýlda Çin’e üstünlük sağlayacak kadar güçlendi.
Tarih Soru Bankası
23
Test
1.
Fatih Sultan Mehmet Dönemi
Gelişmeleri
1453
Aşağıdakilerden hangisi II. Bayezid dönemindeki gelişmelerden biri değildir?
C 727
A) Endülüs’e yardım gönderilmesi
B) Karamanoğullarının kesin olarak Osmanlı Devleti’ne katılması
İstanbul fethedildi.
Sırbistan seferi başladı.
1459
Amasra alındı.
E) Venediklilerden Modon, Koron, Navarin ve İnebahtı’nın alınması
1461
Sinop ve Trabzon alındı.
1462
Eflak seferi yapıldı.
1463
Venedik ile savaşlar başladı.
Osmanlı Devleti’nin yaptığı birçok sefer, dünya ticaret yollarını ele geçirme ve güvenlik altına alma
amacını taşımaktadır.
Karaman seferi yapıldı.
Aşağıdakilerden hangisinde böyle bir amaç gözetildiği söylenemez?
1473
Akkoyunlular ile Otlukbeli
Savaşı yapıldı.
1475
Kırım Hanlığı Osmanlılara
bağlandı.
1476
Boğdan’ın bir bölümü
fethedildi.
1479
Venedik ile barış yapıldı.
Arnavutluk alındı.
1480
İtalya Seferi yapılarak
Otranto fethedildi.
6.
2.
1485
1492
1499
Kanuni Sultan Süleyman döneminde gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi, istenilen şekilde sonuçlanmamıştır?
B) I. Viyana Kuşatması
C) Rodos Seferi
D) Mohaç Savaşı
E) Preveze Deniz Savaşı
B) Kırım’ın Osmanlı denetimine alınmasında
C) Almanya Seferi’ne çıkılmasında
D) Mısır Seferi’nin düzenlenmesinde
E) Hint Deniz Seferleri’nin yapılmasında
7.
3.
D) İngiltere Osmanlı Devleti’nin Yükselme Döneminde aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden daha önce
gerçekleştirilmiştir?
D
A) Endülüs’e yardım gönderilmesi
B) I. Viyana Kuşatması
C) Hint Deniz Seferlerinin yapılması
E) Portekiz D) Venediklilere imtiyazlar verilmesi
E) Halifelik kurumunun Osmanlılara geçmesi
Kili ve Akkerman alınarak
Boğdan’ın fethi tamamlandı.
Memlüklerle ilk savaşlar
yapıldı.
E) Hamitoğulları A) Belgrad Kuşatması
A) İstanbul’un fethedilmek istenmesinde
II. Bayezid Dönemi Gelişmeleri
1491
D) Karesioğulları
B
CC
Osmanlı Devleti Hint Okyanusu’nda aşağıdaki
devletlerin hangisiyle mücadele etmiştir?
EE 727
A) Fransa B) İspanya C) Venedik
1484
Aşağıdaki beyliklerden hangisinin Osmanlı topraklarına katılmasıyla Anadolu’da Türk birliği
sağlanmış, Osmanlılar Memlüklerle karadan
komşu olmuşlardır?
B 727
A) Aydınoğulları
B) Dulkadiroğulları
C) Karamanoğulları
1454
1466
5.
C) Avusturya ile ilk resmi antlaşmanın imzalanması
D) Kili ve Akkerman’ın Osmanlı topraklarına katılması
Bosna seferleri başladı.
5
4.
İstanbul’un fethi,
I. Osmanlı Devleti’nin İpek Yolu üzerinde denetim kurması
İspanya’daki Müslümanlara ve Yahudilere yardım
gönderilmesi
II. Avrupa’da siyasal ve ekonomik değişimin hızlanması,
1502
Venediklilerden Modon,
Koron ve Navarin alındı.
III. Osmanlı Devleti’nin Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki bütünlüğün sağlanması
1511
Şahkulu İsyanı bastırıldı.
sonuçlarından hangilerine ortam hazırlamıştır?
E
8.
Osmanlı Devleti İran ile ilk resmi antlaşmayı aşağıdaki padişahlardan hangisi döneminde imzalamıştır?
E 727
A) Fatih Sultan Mehmet
B) II. Bayezid
C) Yavuz Sultan Selim
A) Yalnız I 70
B) Yalnız II D) I ve II YGS - LYS
C) Yalnız III
E) II ve III D) III. Murat
E) Kanuni Sultan Süleyman
Test .. 5
9.
Kanuni Sultan Süleyman döneminde,
14. Kanuni döneminde aşağıdaki yerlerden hangi-
sinin alınması ile Osmanlı Devleti batıya yapılacak seferlerde stratejik bir üs elde etmiş ve
Orta Avrupa yolu açılmıştır?
I. Avusturya,
II. Macaristan,
BB
III. Fransa
devletlerinden hangileri Osmanlı Devleti’ne karşı Roma Germen İmparatorluğu ile ittifak yapmıştır?
C 727
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Yavuz Sultan Selim Dönemi
Gelişmeleri
D) II ve III A) Mora B) Belgrat D) Budin C) Rodos
1514
E) Sofya sağlandı.
1515
E) I, II ve III 15. Osmanlı Devleti’nin Yükseliş Dönemi’nde yaptı10. Osmanlı Devleti’nin aşağıdaki adalardan hangisini fethetmesi İnebahtı Deniz Savaşı’nın çıkmasına neden olmuştur?
A 727
A) Kıbrıs B) Cerbe C) Rodos
D) Ayamavra E) Gökçeada ğı savaşlar ile ilgili aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
D 726
Akkoyunlular
A) Otlukbeli B) Çaldıran Safeviler
C) Turnadağ Dulkadiroğulları
D) Mohaç Avusturyalılar
E) Mercidabık Memlükler
1516
Memlüklerle yapılan Mercidabık Savaşı kazanıldı. Suriye, Filistin ve Lübnan alındı.
1517
Ridaniye Savaşı kazanıldı.
Mısır ve Hicaz alındı.
1521
Belgrat fethedildi.
1522
Rodos fethedildi.
1526
Macarlarla yapılanMohaç
Savaşı kazanıldı. Macaristan Osmanlı Devleti’ne
bağlandı.
gisi Osmanlı Devleti’nin doğuda en geniş sınırlara ulaşmasını sağlamıştır?
A) Ferhat Paşa
B) Kasr-ı Şirin
C) Nasuh Paşa
D) Serav
16. Osmanlı Devleti,
I. Venedik,
II. Fransa,
E) Amasya III. İngiltere
12.
devletlerine aşağıdakilerin hangisinde verilen
sıraya göre ekonomik ayrıcalıklar tanımıştır?
A 727
A) I, II, III B) I, III, II C) II, I, III
I. Karamanoğulları
II. Papalık
III. Rodos Şövalyeleri
D) II, III, I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III
E) I, II ve III 13. Aşağıdakilerden hangisi Kanuni dönemindeki
Osmanlı - Avusturya ilişkilerinden biri değildir?
DD727
A) Viyana Kuşatması
B) Alman Seferi
C) İstanbul Antlaşması Viyana kuşatıldı.
1532
Alman seferi düzenlendi.
1533
1535
E
1529
E) III, I, II Yukarıdakilerden hangilerinin Cem Sultan olayıyla ilgisi olmuştur?
A) Yalnız I İstanbul Antlaşması
imzalandı.
Cezayir Osmanlı topraklarına katıldı.
Fransa’ya kapitülasyon
verildi.
1538
Preveze Savaşı kazanıldı.
1538
Hint Deniz Seferleri
1553
düzenlendi.
1551
Trablusgarp fethedildi.
1555
İran ile ilk antlaşma olan
Amasya Antlaşması imzalandı.
1560
Cerbe Deniz Savaşı
kazanıldı.
D) Preveze zaferi
E) Zigetvar Seferi 8. Bölüm: Dünya Gücü: Osmanlı Devleti (1453 - 1600)
Dulkadiroğulları ile yapılan Turnadaş Savaşı kazanıldı. Anadolu Türk siyasi birliği büyük ölçüde
sağlandı.
Kanuni Dönemi Gelişmeleri
11. İran ile yapılan aşağıdaki antlaşmalardan hanA
Safevilerle yapılan Çaldıran Savaşı kazanıldı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile Musul çevresinde
Osmanlı egemenliği
Tarih Soru Bankası
71
1565
Sakız adası alındı.
1566
Zigetvar Seferi yapıldı.
Test
Not
Şark Meselesi (Doğu Sorunu): Temelinde Avrupa - Türk ilişkileri yatmaktadır. İlk olarak Viyana Kongresi’nde (1815) siyasal bir terim olarak
kullanılmıştır. Şark meselesi, görünüşte Osmanlı hakimiyeti altında yaşayan Hristiyan toplulukların büyük
devletler tarafından savunulmasıdır.
Gerçekte ise, Osmanlı topraklarının büyük devletler arasında yapılan antlaşmalarla paylaşılmasıdır.
1. Kırım Savaşı’ndan sonra imzalanan Paris Antlaşması’yla, Şark Meselesi’nde taraf olanların o aşamadaki en önemli hedefi gerçekleşmiş, Osmanlı
Devleti’nin herhangi bir Avrupa devletini güçlendirecek şekilde parçalanması engellenmiştir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt gösterilebilir?
EEE_0610050110_2
A) Şark Meselesi’nin sona erdiğine
B) Osmanlı Devleti’nin saygınlığının arttığına
XIX. Yüzyıl Islahatları
• Azınlıkların, milliyetçilik akımından
etkilenerek imparatorluktan ayrılmalarını engellemek
• Ekonomik sorunları çözmek
2.
B) Askerî açıdan güçsüz olması
D) Osmanlı halkının yönetimde temsil edilme hakkı kazandığına
D) Nüfusunun kalabalık olması
Osmanlı padişahı ilk kez kendi gücünün üstünde kanun gücü olduğunu kabul etmiştir.
Osmanlı Devleti’nde Avrupa hukuk
kurallarının da geçerli olma süreci
başlamıştır.
C) Avrupa’da topraklarının bulunması
E) Avrupa tarzında ıslahatlar yapılması
Avrupalı devletler tarafından ortaya atılan,
I. Panslavizm,
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’ndeki küçük sanayi atölyeleri ortadan kalkmış, işsiz insan sayısı artmıştır.
Bu duruma aşağıdakilerden hangisi yol açmış
olamaz?
AAA_0610050108_1
A) Tarım alanlarının genişletilmesi
II. Megali idea,
III. Şark meselesi
politikalarından hangilerinin Osmanlı Devleti’nin
dağılmasında etkileri olmuştur?
EEE_0610050101_3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
B) Sanayileşmenin yetersiz olması
D) I ve III E) I, II ve III C) İthalatın kolaylaştırılması
D) Yabancı tüccarlara uygulanan gümrük vergilerinin azaltılması
amaçları doğrultusunda yenilikler
yapmıştır.
Osmanlı Devleti’nde anayasal düzene geçişin ilk aşamasıdır.
Osmanlı Devleti’nin denge politikası izlemesinin
temel nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
BBB_0610050109_2
A) Saltanatla yönetilmesi
5.
• Avrupa’daki gelişmeler doğrultusunda devletin modernleşmesini
ve demokratikleşmesini sağlamak
Tanzimat Fermanı’nın Önemi
Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda Avrupa devletleri arasındaki çıkar çatışmalarından yararlanarak varlığını
devam ettirmeye çalışmıştır. Büyük toprak kayıplarının yaşanmasıyla birlikte Avrupa devletleriyle zaman zaman ittifaklar kurma yoluna gitmiştir. Buna
“denge politikası” denilmiştir.
C) Avrupa devletlerinin Osmanlı Devleti ile ilişkilerinin kesintiye uğradığına
Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda,
• İç işlerine karışılmasını engellemek
4.
E) Avrupalı güçler arasındaki çekişmelerin, Osmanlı Devleti’nin geleceğini etkilediğine
Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda, askerî ve siyasi gücünü yeniden kazanmak amacıyla geniş çaplı bir reform politikası izlemiştir.
• Askerî alanda yenilikler yaparak
toprak kayıplarını engellemek
2
E) Kapitülasyonların genişletilerek yaygınlaştırılması
3. Tanzimat Döneminde gayrimüslimlerin ödediği cizye vergisi kaldırılmış, ama bunun yerine askerlikten muafiyet sağlayan yeni bir vergi (bedel-i askerî) konulmuştur.
Bu uygulamanın,
I. azınlık haklarının genişletilmesi,
II. haklarda olduğu kadar sorumluluklarda da eşitlik ilkesinin uygulanması,
6.
1856’da imzalanan Paris Antlaşması’na göre Osmanlı Devleti ve Rusya da dahil olmak üzere hiçbir devlet Karadeniz’de savaş gemisi ve tersane
bulundurmayacaktı. 1870 yılında Rusya, Karadeniz’in tarafsızlığına ilişkin bu maddeyi tanımadığını bildirmiş, bu durum Avrupalı devletler tarafından
da kabul edilmiştir.
Avrupadaki gelişmelerden hangisinin Rusya’nın
bu amacına ulaşmasını kolaylaştırdığı söylenebilir?
CCC_0610050110_3
A) Sanayi Devrimi’nin gerçekleşmesinin
B) Osmanlı Devleti’nin Avrupa devleti sayılmasının
Askerlik vatan hizmeti haline getirilmiş, gayrimüslimlerin de askerlik
yapmaları kararlaştırılmıştır.
III. askerlik hizmetinin tüm Osmanlı erkeklerini kapsayan vatandaşlık görevine dönüşmesi
C) Almanya ve İtalya’nın siyasi birliğini tamamlaması ile Avrupa’da siyasi dengelerin bozulmasının
Vatandaşların temel hakları (ırz, can,
mal ve namus) devlet garantisi altına alınmıştır.
durumlarından hangilerini engellemesi beklenir?
DDD_0610050111_2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) Avrupa’da din adamlarına duyulan güvenin
azalmasının
Batılılaşma hareketleri artmıştır.
100
D) II ve III YGS - LYS
E) I, II ve III E) Viyana Kongresi’nde alınan Restorasyon Kararlarının uygulamaya konulmasının
Test .. 2
7. Islahat Fermanı ile gayrimüslim tebaanın gerek merkezî yönetimde gerekse taşra yönetiminde görev
almasına imkân hazırlanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçları arasında gösterilebilir?
DDD_0610050111_3
A) Millî devlet anlayışının gelişmesi
B) Tanzimat hareketinin sona ermesi
C) İlk milliyetçilik isyanlarının başlaması
D) İdarenin daha geniş ve katılımcı bir yapıya kavuşması
E) Osmanlı Devleti’nde çok partili hayata geçilmesi
10. Tanzimat Döneminde “Genç Osmanlılar” adıyla bir
Islahat Fermanı’nın Önemi
cemiyet kuran bazı aydınlar, “Osmanlı topraklarında yaşayan halk dil, ırk ve din farkı gözetmeksizin
eşit hak ve yetkilere sahip olmalıdır.” şeklinde ifade edilen Osmanlıcılık fikrini savunmuşlardır. XIX.
yüzyılın ikinci yarısında İslamcılık düşüncesini benimseyenler; “Toplumun temel direği dindir. Hangi
milletten olursa olsun bütün Müslümanların halifenin etrafında birleşmesi gerekir.” tezini savunmuşlardır.
Tanzimat Fermanı’ndaki hükümleri
tekrar etmekle birlikte onları genişletmiş, özellikle gayrimüslim halka
tanınan hakları açıklığa kavuşturmuştur.
Bağımsız iç siyaseti engellemiş, yapılan ıslahatların başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olmuş, Avrupalı devletlerin müdahalesine yol
açmıştır.
Bu fikirlerin ortaya atılmasında,
Islahat Fermanı’nın uygulanmasıyla
bütün toplulukların din, dil, ırk farkı gözetmeksizin kaynaştırılması ve
yeni bir Osmanlı toplumunun meydana getirilmesi amaçlanmıştır. Bu
yolla, Osmanlıcılık düşüncesi doğrultusunda gayrimüslimlerin devlete bağlılığı artırılmaya çalışılmıştır.
I. kaynaşmış bir Osmanlı toplumu oluşturarak
devletin yıkılmaktan kurtarılmak istenmesi,
II. azınlıkları bahane eden Avrupa devletlerinin Osmanlıların iç işlerine karışmasının önlenmesi,
III. Osmanlı topraklarında yaşayan milletlerin milliyetçilik akımından etkilenerek isyanlar çıkarması
8.
Osmanlı Devleti, can ve mal güvenliği, vergi adaleti, mahkemelerin açık olması, askere alma işlemleri gibi konuları içeren Tanzimat Fermanı’nı,
İstanbul’da ikamet eden bütün devletlerin elçilerine bildirmiştir.
Osmanlı Devleti’nin aldığı kararları, Avrupa devletlerine bildirmesine aşağıdakilerden hangisi
gerekçe olarak gösterilebilir?
CCC_ 0610050109_2
A) Fermanın halka açıklanması
B) Avrupa’nın önemli merkezlerinde Osmanlı elçilerinin bulunması
C) Avrupalıların, azınlıkları bahane ederek Osmanlı Devleti’nin iç işlerine müdahale etmesi
D) Osmanlı Devleti’nin, iç isyanlarla baş edememesi
E) Osmanlı Devleti’nin, Avrupa tarzında ıslahatlara başlaması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
EEE_ 0610050116_3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III Not
Panslavizm: Rusya’nın Slav asıllı
bütün halkları kendi yönetimi altında
toplayarak dünya Slav birliğini sağlama amacını ifade eder.
11. Osmanlı Devleti Kırım Savaşı’ndan sonra toplanan
Paris Konferansı’nın devam ettiği sırada, azınlıklara geniş haklar tanıyan Islahat Fermanı’nı ilan etmiştir.
Osmanlı Devleti bu yolla aşağıdakilerden hangisini engellemek istemiştir?
BBB_0610050110_3
A) Batılı tarzda ıslahatlar yapılmasını
2
B) Batılı devletlerin, iç işlerine karışmasını
C) Balkanlardaki isyanların sona erdirilmesini
D) Konferansta, Osmanlı lehine karar alınmasını
9.
Tanzimat Fermanı, halk hareketi sonucu değil, Osmanlı padişahının kendi isteği ile ilan ettiği bir ferman olup insan hakları konusunda yenilikler getirmiştir. Padişah, bu ferman ile ilk kez kendi gücünün
üstünde kanun gücü olduğunu kabul etmiştir.
Megali idea: Yunanlıların eski Bizans
İmparatorluğu’nu yeniden kurmak
istemelerini ifade eden siyasi terim
E) Avrupa tarzında ıslahat çalışmalarının başlatılmasını
Osmanlı Devleti’nde dağılmayı önleme
çalışmalarından birisi de Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesidir. Ancak Tanzimat Fermanı toplumun tamamı tarafından kabul görmemiş, birtakım tepkilere
neden olmuştur.
Tanzimat Fermanı’na bu tepkilerin
oluşmasında,
I. kimi Müslümanların, Müslüman olmayanlara tanınan hakları yadırgaması,
Bu bilgilere göre Tanzimat Fermanı’nın,
II. öngörülen reformların yetersiz kalması,
I. anayasal düzene geçilmesi,
III. Müslüman olmayanların ayrılıkçı hareketlerinin devam etmesi
II. ıslahat hareketlerinin başlaması,
III. milliyetçilik hareketlerinin yaygınlaşması
durumlarından hangilerinin neden
olduğu savunulabilir?
gelişmelerinden hangilerini hızlandırdığı savunulabilir?
AAA_0610050109_2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III 11. Bölüm: En Uzun Yüzyıl
A) Yalnız II E) II ve III B) Yalnız III D) Yalnız I C) I ve II
E) I, II ve III (2011 – YGS) / Cevap E
Tarih Soru Bankası
101
Test
1.
Divan görevlilerinin
günümüzdeki karşılıkları
Veziriazam
Başbakan
Vezirler
Devlet bakanları
Kazasker
Adalet ve eğitim bakanları
Defterdar
Maliye bakanı
Nişancı
Dışişleri bakanı
Kaptanıderya
Deniz kuvvetleri komutanı
Yönetici
XVI. yüzyıl sonlarından itibaren Osmanlı Devleti’nin
uluslararası ticaretten ve gümrüklerden elde ettiği
gelirler gittikçe azalmıştır.
4.
Bu duruma,
Bu uygulama ile aşağıdakilerden hangisinin
amaçlandığı savunulabilir?
BBB_0610010112_2
A) Devşirme sisteminin devam ettirilmesinin
I. İpek ve Baharat yolllarının önemini yitirmesi,
II. Hindistan ve Çin ile yapılan ticaretin Avrupalıların eline geçmesi,
Eyalet
Beylerbeyi
Subaşı
Kadı
Sancak
Sancak
beyi
Subaşı
Kadı
Kaza
Kadı
Subaşı
Kadı
Köy
Köy
küthedası
Yiğit başı
Kadı
naibi
2.
Kapıkulu Ocaklarına
asker yetiştirmek amacıyla kurulmuştur.
Yeniçeri
Ocağı
Kapıkulu Ocaklarının
itibarlı ve en kalabalık
bölümüdür.
Cebeci
Ocağı
Silahların yapım, onarım ve korunmasıyla
görevlidir.
Topçu
Ocağı
Savaşta top döken ve
kullanan sınıftır.
Top Arabacıları
Ocağı
Topların savaş alanlarına taşınmasıyla görevli sınıftır.
Humbaracı
Ocağı
Havan topu ve el bombası (humbara) yapan
ve kullanan sınıftır.
Lağımcı
Ocağı
Kale kuşatmalarında
surları yıkan, köprü inşa eden teknik sınıftır.
Bostancılar
Saray ve köşklerin korunmasında görevli askerlerdir.
Savaşta padişahı ve
çadırını koruyan sınıf
Sağ ve sol
ulufeciler
Savaşta saltanat sancaklarını koruyan sınıf
Sağ ve sol
garipler
Savaşta hazineyi ve
savaş araç gereçlerini koruyan sınıf
E) Toprakların gelirlerine göre yönetim birimlerine ayrılmasının
E) II ve III Timar sisteminin bozulmasının,
I. askerlik,
II. ekonomi,
III. bilim - sanat
D) I ve II
B) Millî birlik ve beraberliği sağlamak
C) Ticaret faaliyetlerini devlet güvencesine almak
D) Devletin iç ve dış güvenliğini korumak
E) Vergilendirilebilir kaynakları belirlemek
E) II ve III
6.
3.
Osmanlı Devleti’nde köyden şehre veya bir bölgeden başka bir bölgeye göçerek yerleşmeye yatay
hareketlilik denirdi. Bu hareketlerden bir kısmı kendiliğinden bir kısmı da devletin uygulamaları sonucunda gerçekleşirdi.
Buna göre Osmanlı Devleti’nde,
I. iskân siyaseti izlenmesi,
II. Celali isyanlarının yaygınlaşması,
III. medrese öğrenimi görenlerin adalet, eğitim,
din ve sivil bürokraside görev alabilmesi
durumlarından hangilerinin yatay hareketliliğe
ortam hazırladığı ileri sürülebilir?
CCC_0610020112_3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
116
D) I ve III YGS - LYS
Osmanlı Devleti’nde fethedilen topraklardaki nüfus, ekili arazi, bağ ve meyve bahçesi gibi unsurların tesbit edilmesi için tahrir yapılmıştır.
Buna göre tahrir uygulamasının temel amacı
aşağıdakilerden hangisidir?
EEE_0610010112_3
A) Tarım üretimini teşvik etmek
alanlarının hangilerinde Osmanlı Devleti’ni olumsuz yönde etkilediği savunulabilir?
DDD_ 0610030109_1
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
Kapıkulu Süvarileri
(Altı Bölük Halkı)
Sipahi ve
silahtar
D) I ve II D) Toprakların özelleştirilmesinin
5.
Kapıkulu Piyadeleri
Acemi
Oğlanlar
Ocağı
C) Eyaletlerde güvenliğin sağlanmasının
gelişmelerinden hangilerinin neden olduğu savunulabilir?
D 732
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Güvenlik Adliye
İşleri
İşleri
Osmanlı Devleti’nde, üç yıl üst üste mazeretsiz olarak üretim yapmayanların elinden bu toprakların işletme hakkı alınırdı.
B) Üretimin sürekliliğinin sağlanmasının
III. Osmanlı Devleti’nin doğal sınırlara ulaşması
Osmanlı Klasik Dönem Taşra
Görevlileri
Yönetim
Birimi
2
E) II ve III Sanayi İnkılabı, Osmanlı ekonomisini olumsuz etkiledi. İngiltere başta olmak üzere Avrupa’da fabrikalarda işlenen dokumaların Osmanlı pazarlarına
girmesi, Osmanlı dokuma tezgâhlarının kapanmasına yol açtı.
Buna göre, Sanayi İnkılabı’nın Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili
olduğu söylenemez?
CCC_0610040106_2
A) İşsizliğin artması
B) Dış ticarette dengelerin bozulması
C) Tarımsal üretimin azalması
D) Osmanlı pazarlarının Avrupa mallarının istilasına uğraması
E) Osmanlı Devleti’yle Avrupa devletleri arasındaki güç dengesinin Osmanlılar aleyhine bozulması
Test .. 2
7.
Osmanlı Devleti, egemenliği altında yaşayan gayrimüslim halka eğitim ve öğretim alanında tam bir
özgürlük vererek onların kendi eğitim kurumlarını
oluşturabilecekleri bir ortam sağlamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin bu
politikasının bir sonucudur?
CCC_0610020106_2
A) Devlet adamlarının devşirmeler arasından seçilmesi
10. Osmanlı Devleti’nde hem üretim yapan hem de
Bu bilgilere göre loncaların,
I. esnaflar arasında denetim ve düzenin sağlanması,
B) Hukuk birliğinin sağlanması
C) Azınlıkların kültürel özelliklerini koruması
II. üretim ve ticaretle ilgili vergilerin toplanması,
D) Medrese eğitiminin öneminin azalması
III. şehirlerde asayiş ve güvenliğin korunması
E) Devlet hazinesi üzerindeki maaş yükünün azalması
hizmetlerinden hangilerini yerine getirdiği söylenebilir?
AAA_0610010112_2
A) Yalnýz I B) I ve II C) I ve III
8.
D) II ve III E) I, II ve III Osmanlı Devleti’nde vakıflar, halkın sağlık, eğitim
ve öğretim alanlarındaki ihtiyaçlarının karşılanmasında, han, kervansaray gibi binaların yapım ve işletiminde, ihtiyacı olan tüccarlara kredi kullandırılmasında etkili olmuşlardır.
Buna göre Osmanlı vakıflarının,
I. ticaretin desteklenmesi,
II. ülkenin bayındır hâle gelmesi,
III. toplumun temel ihtiyaçlarının karşılanması
durumlarından hangilerine katkı sağladığı savunulabilir?
EEE_0610020115_2
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III Barış zamanında tımar
topraklarında güvenliği
sağlar üretimi denetler,
savaş durumunda sefere katılır.
Azaplar
Savaş zamanında toplanan gönüllü, bekar
erkeklerden oluşur.
Akıncılar
Sınırda güvenliği sağlar, orduya rehberlik
eder, istihbarat toplar.
Yaya ve
Müsellem
Yol açar ve köprüleri tamir eder.
Yörükler
Konar göçerlerden oluşan yardımcı birliklerdi.
Sakalar
Ordunun su ihtiyacını
karşılarlardı.
Deliler
Sınırların korunmasıyla
görevliydiler.
Yardımcı kuvvetler
Kırım, Eflak, Boğdan,
Arnavutluk ve Anadolu
beylikleri gibi bağlı beylik ve devletlerden alınan kuvvetlerdir.
tı Osmanlılarda gelişimini saraya bağlı olarak sürdürmüştür.
1
Bu duruma,
I. bilim ve sanat faaliyetlerinin teşvik edilmesi,
II. saray tarihçiliğine bağlı olarak olayların resmedilmesi,
III. sarayın halk üzerindeki etkinliğinin artırılması
düşüncelerinden hangilerinin doğrudan ortam
hazırladığı savunulabilir?
BBB_0610010101_2
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III Osmanlı Devleti’nde yaşayan Müslüman olmayan toplulukların, din ya da
mezhep esasına göre örgütlenip yönetilmesi biçimine millet sistemi denir.
Millet sisteminin,
I. toplumu oluşturan grupların benliklerini koruması,
II. toplumda din veya mezhep değiştirmenin yasaklanması,
III. Osmanlı toplumunun kaynaşması
durumlarından hangilerine neden olduğu savunulabilir?
1869’da yayınlanan Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile her mahalle ve köyde en az birer sıbyan
okulu kurulması, bu okulların eğitim süresinin dört
yıl olması, devam mecburiyetinin kızlar için 6-10,
erkekler için 7-11 yaşları arasını kapsaması karara bağlanmıştır.
A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III
E) I, II ve III (2010 - YGS)
Çözüm..
Osmanlı Devleti’nde yaşayan Müslüman olmayan toplulukların, din ya da
mezhep esasına göre örgütlenip yönetilmesi; toplumu oluşturan grupların
benliklerini korumasını sağlamıştır. Bu
sayede her ulus kendi dil, inanç, kültür
ve geleneklerini yaşatmıştır.
Buna göre Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’nin
temel hedefi aşağıdakilerden hangisidir?
AAA_0610050119_1
A) İlköğretimin yaygınlaştırılması
B) Kadın - erkek eşitliğinin sağlanması
C) Avrupa tarzı ıslahatların hızlandırılması
Millet sistemi; din veya mezhep değiştirmenin yasaklanmasını değil özgürce
yaşanmasını sağlamıştır. Bu durum Osmanlı toplumunun kaynaşmasını sağlamamış aksine engellemiştir.
D) Devlet hazinesinden eğitime ayrılan payın azaltılması
E) Devletin eyaletler üzerindeki otoritesinin güçlendirilmesi
12. Bölüm: Osmanlı Kültür ve Medeniyeti
Tımarlı sipahiler
11. Türk İslam devletlerinde görülen minyatür sana-
9.
Eyalet Askerleri
ticarete aracılık eden esnaflar, Ahiliğin birer kolu
olan lonca teşkilatlarına bağlıydılar. Hirfet adı verilen kunduracı, demirci, duvarcı, marangoz gibi
pek çok meslek grubuna ayrılan esnaflar ayrı ayrı
loncaya kayıtlı olur, loncasının koruması ve denetimi altında bulunurdu.
Cevap A
Tarih Soru Bankası
117
Test .. 1
XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti
Trablusgarp Savaşı
1.
(1911 - 1912)
İtalya, Trablusgarp’a saldırmadan önce İngiltere,
Fransa ve Rusya’nın onayını almıştır.
4.
II. İttihat ve Terakki Partisinin Babıali Baskını ile
iktidarı ele geçirmesi
İtalya’nın bu tutumunun,
Mustafa Kemal,
ilk askerî başarısını elde etti.
Osmanlı Devleti,
bölgeye gönüllü birlikler gönderdi.
III. Edirne ve Kırklareli’nin Osmanlı Devleti tarafından geri alınması
I. Avrupalı devletleri birbirine düşürme,
Osmanlı Devleti Uşi Antlaşması ile Kuzey Afrika’dan çekildi.
II. Osmanlı Devleti’nin dışarıdan yardım almasını
engelleme,
III. siyasal birliğini sağlama
gelişmelerinden hangileri I. Balkan Savaşı sırasında yaşanmıştır?
DDD
A) Yalnız I hedeflerinden hangilerini gerçekleştirmeye yönelik olduğu savunulabilir?
BBB
A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II D) I ve II Bulgaristan II. Balkan Savaşı’nda,
Birinci Balkan Savaşı’ndan sonra imzalanan
Londra Antlaşması’nda, Osmanlı Devleti’nin
Trakya sınırı olarak aşağıdakilerden hangisi belirtilmiştir?
EEE
A) İstanbul Boğazı
B) Meriç nehri
II. Manastır,
C) Çanakkale Boğazı
D) Tuna nehri
E) Midye - Enez hattı
IV. Edirne
bölgelerinden hangilerini Osmanlı Devleti’ne bırakmak zorunda kalmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız IV D) II ve III C) I ve II
6.
E) III ve IV I. Balkan Savaşı’nda Osmanlı’nın
Mücadele Ettiği Devletler
Yunanistan
3.
Osmanlı
Devleti
Sırbistan
Balkan devletlerinin, Osmanlı Devleti’nden aldıkları toprakları paylaşamadıkları için birbirleriyle savaşmalarından yararlanan Osmanlı Devleti, Kırklareli ve Edirne’yi geri aldı. Ancak Avrupalı devletler
Türk kuvvetlerinin daha fazla ilerlemesini engellediler.
Avrupa devletlerinin bu politikası ile ilgili,
Aşağıdakilerin hangisi, İtalya’yı Trablusgarp’a
saldırması için cesaretlendiren olaylardan biri
değildir?
I. Savaşan devletlere karşı tarafsız davranmışlardır.
A) Balkan Savaşlarının çıkması
II. Osmanlı Devleti’nin güçlenmesini engellemek
istemişlerdir.
B) Avusturya - Macaristan’ın Bosna-Hersek’i ilhak
etmesi
III. Balkan devletlerini birbirlerine karşı kışkırtmışlardır.
AAA
Karadağ
E) I ve III I. Selanik,
BBB
Bulgaristan
C) Yalnız III
E) II ve III III. Kavala,
Mustafa Kemal, Trablusgarp
Savaşı’nda Derne ve Tobruk’ta
önemli başarılar kazanmıştır.
B) Yalnız II C) Yalnız III
5.
2.
I. Arnavutluk’un bağımsızlığını ilan etmesi
C) İngiltere’nin Mısır’ı işgal etmesi
D) Osmanlı Devleti’nin sosyal ve ekonomik sıkıntılar içinde olması
E) Yunanistan’ın Girit’i ilhak etmesi
132
YGS - LYS
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
DDD
A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) I ve II
Test .. 1
7.
Trablusgarp Savaşı’nı sona erdiren Uşi Antlaşması’nın,
10. XIX. yüzyıl ve XX. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti’nde siyasi, ekonomik ve sosyal dengeler değişmiştir.
I. Trablusgarp ve Bingazi İtalya’ya verilecek.
II. Oniki Ada Balkan Savaşları sonuçlanıncaya kadar İtalya’ya bırakılacak.
III. Trablusgarp’ta halifeyi temsil eden bir görevli
bulunacak.
IV. İtalya, bölgedeki padişah temsilcilerinin maaşlarını ödeyecek.
Bu durumun ortaya çıkmasında aşağıdakilerden
hangisinin etkili olduğu savunulamaz?
BBB_0611020102_2
A) Balkanlar ve Kafkaslardan Anadolu’ya Türk
göçlerinin yaşanmasının
B) Osmanlı padişahlarının halife unvanını kullanmaya başlamasının
maddelerinden hangileri, Osmanlı Devleti’nin
askerî ve ekonomik eksikliklerini gidermeye çalıştığını gösterir?
C) Düyun-ı Umumiye İdaresinin kurularak Osmanlı
Devleti’nin gelir kaynaklarına el konulmasının
B) Yalnız II D) I ve III Savaş, Karadağ’ın 8 Ekim 1912’de
saldırısı ile başladı.
Arnavutluk savaş sırasında bağımsızlığını ilan etti.
İttihat Terakki, Babıali Baskını ile hükûmeti ele geçirdi.
Londra Antlaşması ile Osmanlı’nın
batıdaki sınırı Midye-Enez hattı olarak belirlendi.
D) Azınlıkların bağımsız devletler kurmak için ayaklanmalar çıkarmasının
EEE
A) Yalnız I I. Balkan Savaşı Önemli Olayları
C) Yalnız III
E) Avrupalı devletlerin, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışmaya başlamasının
E) II ve IV II. Balkan Savaşı
Yunanistan
Osmanlı
8.
Balkan devletlerinin I. Balkan Savaşı’ndaki ortak
hedefi, Osmanlı Devleti’ni Balkanlardan atmaktı.
Hedeflerine büyük ölçüde ulaşan Balkan devletleri, ele geçirdikleri toprakları paylaşma konusunda anlaşamayınca, bu defa da birbirleriyle savaşmak durumunda kalmışlardır.
bölgeye karadan asker göndermesini engelleyen devlet aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fransa
B) Yunanistan
C) İngiltere
D) Almanya
E) Rusya II. Balkan Savaşı Önemli Olayları
II. Uluslararası ilişkilerde çıkar ilkesi esastır.
Savaş; Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ’ın birleşip Bulgaristan’a saldırısı ile başladı (1913).
III. I. Balkan Savaşı yeni bir savaşa neden olmuştur.
12. Aşağıdaki devletlerden hangisi, Balkan Savaş-
Osmanlı Devleti, Bulgaristan’a savaş açarak Kırklareli ve Edirne’yi
geri aldı.
CCC
Her cephede yenilgiye uğrayan Bulgaristan, Bükreş Antlaşması ile savaştan çekildi.
larında kaybettiği yerleri geri alabilmek için Birinci Dünya Savaşı’na katılmıştır?
DDD
B) Yalnız II D) II ve III C) Yalnız III
E) I, II ve III A) Yunanistan
B) Romanya
C) Bulgaristan
D) Sırbistan
9.
Romanya
Bulgaristan
CCC
I. Balkanlarda siyasi çatışmalar sona ermiştir.
A) Yalnız I Sırbistan
11. Trablusgarp Savaşı’nda, Osmanlı Devleti’nin
Bu bilgiye dayanarak,
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Karadağ
Osmanlı Devleti, Balkanlarda kalan Türklerin haklarını korumak için
Balkan devletleri ile antlaşmalar imzaladı.
E) Arnavutluk I. Balkan Savaşı’nın ufukta belirmesi üzerine Avrupalı devletler, savaşta galip gelecek tarafın topraklarını genişletmesine müsaade etmeyeceklerini duyurmuşlardır.
Osmanlı Devleti’nin II. Balkan
Savaşı Sonunda İmzaladığı
Antlaşmalar
Avrupalı devletleri bu şekilde karar almaya zorlayan temel etken aşağıdakilerden hangisidir?
AAA
Devlet
Antlaşma
A) Osmanlı Devleti’nin galip geleceğine inanmaları
Bulgaristan
İstanbul (1913)
B) Sorunun barış yoluyla çözülmesini istemeleri
Yunanistan
Atina (1913)
C) Rusya’nın güneye inmesinden korkmaları
Sırbistan
İstanbul (1914)
D) Savaşın Avrupa’ya sıçramasından çekinmeleri
E) Osmanlı Devleti’nin bir Avrupa devleti olduğunu kanıtlamak istemeleri
14. Bölüm: Millî Mücadelenin Hazırlık Dönemi
Tarih Soru Bankası
133
Test
2
1
Sovyet Rusya, Kurtuluş Savaşı sırasında TBMM Hükûmetine sağladığı askerî
ve ekonomik yardımlarla Millî Mücadele’ye destek vermiştir.
1.
Aşağıdakilerden hangisinin, Sovyet
Rusya’nın bu politikasının nedenlerinden biri olduğu savunulamaz?
A) Anlaşma Devletlerinin Sovyet Rusya ile Türkiye’nin ortak düşmanı olmaları
B) Türk ve Rus halkları arasında tarihten gelen dostluk bağları
C) Sovyet Rusya’nın, Anadolu’da işgal ettiği yerleri boşaltacağı
E) Anlaşma Devletlerinin Boğazları
kontrol etmesini önleme isteği
D) Sovyet Rusya’nın, Türkiye’nin sınırlarını tanıyacağı
(2013 - YGS)
Çözüm..
Cevap B
Düzenli Ordunun Kurulma
Nedenleri
Anadolu’nun savunmasız
kalması
Kuvayımilliye birliklerinin
yetersiz kalması
İş ve güç birliğini sağlayarak Türk
yurdunun kısa sürede işgalden
kuratılmak istenmesi
E) TBMM’nin eşit şartlarda büyük bir devlet ile antlaşma imzaladığı
Mustafa Kemal Paşa, Nutuk’ta; “Savaş demek yalnız iki ordunun değil, iki milletin bütün maddi ve
manevi güçlerini kullanarak birbiriyle vuruşmasıdır.
Bundan ötürü Türk ulusunu cephedeki ordu kadar
fiilen ilgilendirmeliydim... Gelecekteki savaşların tek
başarı şartı bu söylediğim hususlarda gizlidir.” demiştir.
Kurtuluş Savaşı sırasında,
I. Maarif Kongresi’nin toplanması,
B) Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında kabul edilen bazı anlaşmaların geçersiz hâle geldiği
D) Sovyet Rusya’nın uluslararası alandaki yalnızlığı
Türk ve Rus halkları arasında tarihten
gelen bir dostluk bağı yoktur. Aksine
taraflar arasında geçmişte büyük mücadeleler yaşanmıştır.
4.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi savunulamaz?
CCC_0611030110_3
A) Rusya’nın, Sevr Antlaşması’nı tanımadığı
C) Türkiye’ye sosyalist rejim ihraç etme düşüncesi
I. Dünya Savaşı’na Anlaşma Devletleri
bloğunda katılan Rusya, Bolşevik Devriminden sonra savaştan çekilmiş ve gizli
antlaşmaları açıklamıştı. Bu durum Anlaşma Devletlerinin Rusya’ya cephe almasına neden olmuştur. TBMM Hükûmeti de Anadolu’yu işgal eden Anlaşma
Devletleri ile mücadele ettiğinden iki tarafın da düşmanı ortaktı (A seçeneği).
Sovyet Rusya, Bolşevik rejimini başka
ülkelere yaymayı istiyordu. Bu durum
TBMM’yi desteklemesinde etkili olmuştur (C seçeneği). Sovyetlerin hem yeni
rejimi hem de Anlaşma Devletleri ile ilişkileri uluslar arasında yalnızlaşmasına
neden olmuştu. Bundan kurtulmak isteyen Sovyet Rusya, Millî Mücadeleyi
desteklemiştir (D seçeneği). Boğazların güvenliği Sovyet Rusya için de son
derece önemliydi. Boğazların Anlaşma
Devletlerinin eline geçmesini istemeyen
Rusya, Millî Mücadeleyi desteklemiştir
(E seçeneği).
Sovyet Rusya, TBMM ile imzaladığı Moskova Antlaşması’nda, her iki taraftan birinin tanımadığı devletler arası antlaşmayı tanımamayı, Misakımillî’yi
tanımayı ve kapitülasyonların kaldırılmasını kabul
etmiştir.
II. Tekalif-i Milliye Emirleri’yle topyekün seferberlik uygulanması,
III. düzenli ordunun kurulması
faaliyetlerden hangileri bu doğrultuda hareket
edildiğini gösterir?
BBB_0611030115_3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III 2.
Lozan’da aşağıdaki sorunlardan hangisinin çözüme kavuşturulmasının, Türkiye’de halkın kaynaşmasına ortam hazırladığı savunulabilir?
DDD_ 0611040103_2
A) Borçlar
B) Boğazlar
C) Kapitülasyonlar
5.
Millî Mücadele Döneminde,
I. İstiklal Mahkemelerinin kurulması,
D) Azınlıklar
II. Kuvayımilliye’den düzenli orduya geçilmesi,
III. milis güçlerin oluşturulması
E) Savaş tazminatı
gelişmelerinden hangilerinin iç güvenlik sorunun çözümüne katkı sağladığı söylenebilir?
C
A) Yalnız I 3.
Anlaşma Devletleri, Türk ordusunun I. İnönü Zaferi’ni kazanması üzerine Londra’da bir konferans
toplanmasını kararlaştırdılar. Konferansa Yunanistan ile İstanbul Hükûmetini de çağırdılar. Bu davete göre, İstanbul Hükûmetinin delegeleri içinde
TBMM Hükûmeti temsilcileri de yer alacaktı.
Bu durum aşağıdakilerden hangisini gösterir?
AAA_ 0611030107_2
A) Anlaşma Devletlerinin, TBMM Hükûmetini muhatap almak istemediklerini
B) İstanbul Hükûmeti ile TBMM Hükûmetinin birleştiğini
C) Anlaşma Devletlerinin, Anadolu’yu boşaltmaya hazırlandıklarını
D) Anlaşma Devletlerinin, Sevr Antlaşması’ndan
vazgeçtiğini
E) Anlaşma Devletleri arasında görüş ayrılığı yaşandığını
152
YGS - LYS
6.
D) I ve III B) Yalnız II C) I ve II
E) II ve III Aşağıdakilerden hangisinin diğerlerinden daha
sonra gerçekleştiği söylenebilir?
B
A) Türk ordusunun Batı Cephesi’nde taarruz gücüne ulaşmasının
B) Dumlupınar’da Yunan ordusunun yenilgiye uğratılmasının
C) Tekalif-i Milliye Emirlerinin çıkarılmasının
D) TBMM’nin uluslararası alanda tanınmasının
E) Güney Cephesi’nin kapanmasının
Test .. 2
7.
Mudanya Ateşkes Anlaşması’nın, “İstanbul ve
Boğazlar TBMM Hükûmetine bırakılacak, ancak
İtilaf Devletleri barış antlaşması imzalanana kadar
İstanbul’da kalabileceklerdir.” hükmü,
I. İtilaf Devletlerinin, Osmanlı Hükûmetinin sona
erdiğini kabul etmesi,
II. Türk topraklarının düşman askerlerinden temizlenmesi,
III. TBMM’nin, Türk halkının tek temsilcisi hâline
gelmesi
durumlarından hangilerini gösterir?
CCC_ 0611030118_1
A) Yalnız I B) Yalnız II D) II ve III C) I ve III
E) I, II ve III 10. İtilaf Devletleri, TBMM ordusunun I. İnönü Zaferini
kazanması üzerine Londra’da bir konferans toplamaya karar verdiler. Konferansa yalnızca İstanbul
Hükûmetini davet ettiler. Osmanlı heyeti içinde bir
TBMM temsilcisinin de yer alabileceğini belirttiler.
Ancak Mustafa Kemal, TBMM’nin doğrudan davet
edilmemesi durumunda konferansa katılmayacaklarını belirtti.
Mustafa Kemal’in bu tutumu ile aşağıdakilerden
hangisini amaçladığı savunulabilir?
DDD_0611030107_2
A) İstanbul Hükûmetinin otoritesini güçlendirmeyi
B) Türk tarafının bölünmesini önlemeyi
C) İstanbul Hükûmetinin diplomatik tecrübesinden yararlanmayı
D) TBMM’nin uluslararası alanda tanınmasını sağlamayı
E) İtilaf Devletleri arasında anlaşmazlık çıkarmayı
8.
Lozan Barış Antlaşması’na göre İstanbul’daki Rumlarla Batı Trakya’daki Türkler dışında kalan Türkiye’deki Rumlarla Yunanistan’daki Türkler yer değiştirecekti. Ancak Yunanistan buna uymayarak
İstanbul’a daha fazla Rum’un yerleşmesini hedefleyen bir siyaset izlemiştir.
Yunanistan’ın bu tavrıyla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı savunulabilir?
EEE_0611060105_2
A) Patrikhaneyi kendisine bağlamayı
B) Boğazların uluslararası su yolu olarak kabul
edilmesini sağlamayı
C) Anadolu’daki Rumların haklarını korumayı
9.
TBMM’nin 5 Ağustos 1921’de çıkardığı Başkomutanlık Yasası’nın ikinci maddesine göre; Başkomutan, ordunun maddi ve manevi gücünü büyük
ölçüde artırmak ve yönetimini bir kat daha sağlamlaştırmak için Türkiye Büyük Millet Meclisinin bununla ilgili yetkisini Meclis adına süreli olarak kullanabilecekti.
11. Lozan Barış Antlaşması’nda; Yeni Türk Devleti’nin
sınırları içinde yaşayan tüm azınlıkların Türk vatandaşı olduğu kabul edilmiştir. Antlaşmanın maddelerine azınlıklara ait özel bir ayrıcalık konulmamış,
azınlıkların kanun ve hukuk düzeni içinde Türklerle eşit haklara sahip olduğu ilkesi benimsenmiştir.
Bu durumun,
I. toplumsal birliğin güçlendirilmesi,
II. Osmanlı Devleti’nin yok sayılması,
III. Türkiye’nin iç işlerine karışılmasının önlenmesi
amaçlarından hangilerine katkı sağladığı söylenebilir?
EEE_0611040103_3
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III Londra Konferansı
•Anlaşma Devletleri,TBMM’yi konferansa davet etmekle onun varlığını hukuken tanımıştır.
Moskova Antlaşması
•Sovyet Rusya, Misakımillî’yi tanıyan ilk Avrupa devleti olmuştur.
•Sovyet Rusya, Sevr Antlaşması’nın geçersiz olduğunu kabul
etmiştir.
II. İnönü Savaşı
•Türk ordusu Yunan saldırısını durdurmuş, İtalyanlar işgal ettikleri
toprakları boşaltmaya başlamışlardır.
Eskişehir-Kütahya Savaşları
•Yunan ordusunun 10 Temmuz’da
başlattığı taarruz yeni bir savaşa
neden olmuştur.
•Düzenli ordu ilk yenilgisini almıştır.
•TBMM’de bazı tartışmalar çıkmıştır.
•Savaş devam ederken yeni Türk
Devleti’nin eğitim politikasına yön
vemek amacıyla Maarif (Eğitim)
Kongresi toplanmıştır.
•Savaştan sonra Başkomutanlık
Kanunu kabul edilmiş (5 Ağustos 1921), Tekalif-i Milliye Emirleri çıkarılarak ordunun ihtiyaçlarının karşılanması amaçlanmıştır
(7/8 Ağustos 1921)
II. TBMM kendinden üstün bir güç kabul etmiştir.
III. Güçler ayrılığı ilkesi uygulamaya konulmuştur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
AAA_0611030114_3
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) I, II ve III 15. Bölüm: Kurtuluş Savaşı’nda Cepheler
•Türk ulusunun düzenli orduya güveni artmış, 1921 Anayasası kabul edilmiş, İstiklal Marşı kabul
edilmiş, Rusya ile Moskova Antlaşması imzalanmış, TBMM Londra Konferansı’na davet edilmiştir.
•Londra Konferansı’ndan bir sonuç çıkmaması üzerine Yunan ordusunun saldırısı ile başlamıştır.
I. Başkomutanın emirleri yasa niteliğindedir.
D) II ve III •Türk ordusunun savaşı kazanması ulusal ve uluslararası önemli
sonuçlar ortaya çıkarmıştır.
•Bir sonuç alınamamıştır.
Bu maddeye bakarak;
I. İnönü Savaşı
•Düzenli ordunun Batı Cephesi’ndeki ilk savaşıdır.
•TBMM, Misakımillî ilkelerini savunmuştur.
D) İstanbul’un, Türkiye’nin başkenti yapılmasını
önlemeyi
E) İstanbul’daki Rumlar sayesinde Türkiye üzerinde etkinlik kurmayı
Batı Cephesi
Tarih Soru Bankası
153
Test
Laiklik İlkesinin Özellikleri
Din ile devlet işleri birbirinden ayrılmıştır. Laiklik kişilere din, inanç ve
ibadet özgürlüğü sağlamıştır.
Laik bir devlette yönetim, toplumun
ihtiyaçları din kurallarına göre değil,
akılcı ve bilimsel yollarla giderilmeye çalışılmıştır.
1.
“Ben siyasi meseleleri de, askerî durumlar gibi harita üzerinde incelerim.”
3
4.
Atatürk bu sözlerinde devletlerin siyasi geleceklerinde aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?
BBB_0611050129_2
A) Nüfus yapısının
Üniter devletlerde, ülkenin tümünde tek bir devlet
egemendir ve kuvvetler ayrılığı esastır. Yerel yönetimlerinin yargı ve yasama yetkileri yoktur. Türkiye
Cumhuriyeti çağımızın modern devlet anlayışına
göre teşkilatlanmış, millî ve üniter bir devlettir.
Buna göre,
I. halka seçme ve seçilme hakkının tanınması,
B) Jeopolitik ve stratejik konumun
Herkes din ve mezhep ayrımı gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.
C) Sınırların genişliğinin
II. Türkçenin tüm ülkede geçerli tek resmî dil olarak kabul edilmesi,
D) Ekonomik gücün
III. merkezî idare sisteminin uygulanması
E) Toplumun eğitim seviyesinin yüksek olmasının
Devletin resmî bir dini yoktur.
Laiklik ilkesi, Türk toplumunun Batılılaşmasına ve çağdaşlaşmasına
ortam hazırlamıştır.
durumlarından hangileri üniter devlet anlayışının benimsendiğini gösterir?
EEE_0611050110_3
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
2.
D) I ve II E) II ve III Halkçılık ilkesi doğrultusunda yapılan inkılaplardan
biri köylünün üzerinde ağır bir yük olan aşar vergisinin kaldırılmasıdır.
Buna göre aşar vergisinin kaldırılmasının halkçılık ilkesinin,
5.
Atatürkçülük; ülke gerçeklerinden, Türk milletinin
ihtiyaç ve isteklerinden doğmuştur.
Atatürkçülüğün,
I. toplumda ayrımcılığın sona erdirilmesi,
Halkçılık İlkesi Doğrultusunda
Yapılan Yenilikler
II. halkın sosyal ve ekonomik durumunun iyileştirilmesi,
I. temelinde Türk tarihi ve millî kültürümüzün yer
alması,
Saltanatın ve halifeliğin kaldırılması
III. bölgeler arasında kalkınmışlık farkının giderilmesi
II. Türk milletinin ortak arzu ve eğilimlerini ifade
etmesi,
Şer’iyye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması
hedeflerinden hangileri doğrultusunda gerçekleştirildiği söylenebilir?
BBB_0611050119_2
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
III. yabancı siyasi akım ve ideolojilerin etkisinin görülmemesi
Eğitim - öğretimin birleştirilmesi,
medreselerin, tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması
D) I ve II E) I ve III özelliklerinden hangileri bu durumu doğrular?
EEE_0611050105_2
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
İbadet yerlerinin dışında dinsel kıyafet, sembol ve işaretlerle dolaşılmasının yasaklanması
D) I ve II E) I, II ve III Yabancı okullarda ders kitaplarından dinsel sembol ve işaretlerin çıkarılması
Ekonomi, hukuk, eğitim ve sosyal
yaşam gibi her alanda dinden kaynaklanan uygulamalara son verilmesi
Medeni Kanun’un kabul edilmesi
1928’de anayasadan “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin dini İslâm’dır.”
maddesinin çıkarılması
1937’de laiklik ilkesinin anayasaya girmesi
3.
“Milletin bağrından temiz bir nesil yetişiyor. Bu eseri ona bırakacağım ve gözüm arkamda kalmayacak.”
Atatürk’ün bu sözü aşağıdakilerden hangisinin
göstergesidir?
CCC_0611050112_1
A) Eğitim ve öğretime verdiği önemin
B) Kadınlara verdiği değerin
C) Türk gençliğine olan güveninin
D) Demokrasi ve insan haklarına duyduğu saygının
E) Eşitlik ve adalet ilkelerine olan bağlılığının
166
YGS - LYS
6.
“Uygarlık yolunda başarı, yenileşmeye bağlıdır.
Sosyal yaşamda, ekonomik yaşamda, bilim ve teknoloji alanında başarılı olmak için tek gelişme ve
ilerleme yolu budur. Hayat ve yaşayışa hâkim olan
hükümlerin zaman ile değişme, gelişme ve yenilenmesi zorunludur.”
Atatürk’ün bu sözü, aşağıdaki ilkelerden hangisiyle daha fazla ilişkilendirilebilir?
CCC_0611050125_1
A) Devletçilik
B) Laiklik
C) İnkılapçılık
D) Cumhuriyetçilik
E) Halkçılık Test .. 3
7.
11. Türkiye Cumhuriyeti, millî güç unsurlarından siya-
Atatürk’ün halkçılık ilkesi,
si güce büyük önem vermiştir. Siyasi güç, millî iradeye dayalı millî birlik ve beraberlik üzerine kurulmuştur.
I. halk yönetimi,
II. sınıf mücadelesinin reddi ve toplumun dayanışma içinde gelişmesi,
Buna göre,
III. kanun önünde herkesin eşit olması, hiçbir kişi
veya zümreye ayrıcalık tanınmaması
esaslarından hangileri üzerine temellendirilmiştir?
EEE_0611050118_2
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III I. mutlakiyet,
Devletçilik İlkesinin Özellikleri
Devletçilik, halkçılığın zorunlu bir
sonucudur. Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk milletinin ve devletinin
durumundan dolayı zorunlu olarak
ekonomide devletçilik ilkesi uygulanmıştır.
II. demokrasi,
III. sosyal devlet
kavramlarından hangilerinin güçlenmesi, siyasi gücün artmasına katkı sağlar?
DDD_0611050128_3
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III Türkiye’de devletçilik ilkesinin uygulanmasıyla, güçlü ve çağdaş bir
devlet meydana getirilmesi amaçlanmıştır.
Atatürk’e göre devletçilik özel teşebbüs hürriyetinin ve piyasa ekonomisinin reddi değildir. Devletçilik, planlı ekonomiyi gerekli hale
getirmiştir.
8.
Aşağıdakilerden hangisinin Türkiye’de cumhuriyetçilik ilkesinin güçlenmesine doğrudan katkı sağladığı söylenebilir?
CCC_0611050109_2
A) İzmir İktisat Kongresi’nin toplanmasının
B) Kabotaj Kanunu’nun kabul edilmesinin
C) Siyasal partilerin kurulmasının
D) Türk Dil Kurumunun kurulmasının
E) Sosyal devlet anlayışının benimsenmesinin
12.
I. Ulusun, içeride birliğinin hem belli hem de denenmiş olması, gelecek için en önemli güvençtir.
II. İlhamlarımızı gökten ve gaipten değil, ilim ve
akıldan alıyoruz.
III. Yenileşmeye ayak uyduramayan milletlerin çöküşü başlar.
Atatürk’ün yukarıdaki sözlerinin ilkelerle eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
AAA_0611050101_2
I.
9.
Kabotaj Kanunu’nun çıkarılması, Misak-ı İktisadi’nin kabul edilmesi ve Türk Dil Kurumunun
açılması öncelikle aşağıdaki ilkelerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?
AAA_0611050114_2
A) Milliyetçilik
B) Halkçılık
C) Cumhuriyetçilik
II.
III.
A)
Milliyetçilik
Laiklik
İnkılapçılık
B)
Devletçilik
Milliyetçilik
Halkçılık
C)
İnkılapçılık
Halkçılık
Milliyetçilik
D)
Halkçılık
Devletçilik
İnkılapçılık
E)
Laiklik
Halkçılık
Devletçilik
D) Devletçilik
Devletçilik İlkesinin Türk
Toplumuna Sağladığı Faydalar
Türkiye’de ilk defa planlı ekonomiye geçilmiş, önemli yatırımlar devlet eliyle gerçekleştirilmiştir.
Teknik eleman eksikliği giderilmiştir.
Ekonomik kalkınmada bölgeler arası farklılıklar giderilmiş, Türk çiftçisine ürünlerini en iyi şekilde değerlendirme fırsatı sağlanmıştır.
Devletçilik İlkesi Doğrultusunda
Yapılan Yenilikler
E) Laiklik Sanayi yatırımlarını desteklemek
için Sümerbank ve Etibank’ın kurulması
13. “Medeni dünya çok ileridedir. Onlara yetişmek, o
10. Türkiye Cumhuriyeti’nde devletçilik ve halkçılık ilkelerinin uygulanması,
I. sosyal adaletin sağlanması,
II. millî kalkınmanın gerçekleşmesi,
III. toplumda huzur ve barış ortamının korunması
yararlarından hangilerini sağlamıştır?
EEE_0611050101_3
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) I, II ve III 17. Bölüm: Atatürkçülük ve Atatürk İlkeleri
medeniyet çemberine girmek mecburiyetindeyiz.”
Atatürk’ün bu sözleriyle öncelikle aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilen ilkelerin uygulanmasının önemini vurguladığı savunulabilir?
BBB_0611050125_1
A) Cumhuriyetçilik - Millî egemenlik
Beş Yıllık Kalkınma Planları yapılması ve bu doğrultuda her alanda fabrika ve işletmeler kurulması
Merkez Bankası’nın kurulması ve
faiz oranlarının, temel tüketim mallarının fiyatlarının devlet tarafından
belirlenmesi
B) İnkılapçılık - Çağdaşlaşma
Eğitim, sağlık, kültür ve sanat alanlarında halkın gereksinimlerini karşılayabilmek için yatırımlar yapılması
C) Halkçılık - İnsanlık ve insan sevgisi
D) Laiklik - Akılcılık ve bilimsellik
E) Milliyetçilik - Millî birlik ve beraberlik
Tarih Soru Bankası
167
Test
1.
II. Dünya Savaşı’nda
Askerî Harekâtlar
I. Dünya Savaşı’nın galiplerinin barış düzenini sağlamaktan çok çıkarlarını korumaya çalışmaları, mağlup devletlere ekonomik, siyasal, askerî ve hukuki
alanlarda ağır yükümlülükler getiren antlaşmaların
imzalanmasına yol açmıştır.
3
4.
• Almanya dört işgal bölgesine ayrıldı.
• Almanya için ekonomik ve askerî kısıtlama ile
bazı yükümlülükler getirildi.
Bu durumun,
Barbarossa Harekâtı
Hitlerin, 22 Haziran 1941’de Baltık’tan Romanya’ya uzanan geniş
bir cepheden saldırıya geçtiği harekâttır. Barbarossa Harekâtı’nın
amacı, altı ay içinde SSCB’yi teslim almaktır.
Stalingrat Savaşı
Amiral Yamamoto komutasındaki
Japon birliklerinin, 7 Aralık 1941’de
Hawaii Takımadalarındaki Pearl
Harbour deniz üssünde bulunan
ABD savaş gemilerine gerçekleştirdiği saldırıdır. Pearl Harlbour Baskını, ABD’nin II. Dünya Savaşı’na katılmasına yol açmıştır.
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savunulabilir?
A - 735
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
2.
Leyte Savaşı
ABD’li General Mac Arthur’un, Filipinlerde Japon donanmasına ağır
kayıplar verdirdiği savaştır.
B) Potsdam
C) Münih
D) Kazablanka
E) II ve III Aşağıdakilerden hangisi, Hitler’in Rusya’yı işgal etmesinde etkili olan nedenlerden biri değildir?
C
A) Sovyet Komünizmini yok etme düşüncesi
B) SSCB’nin güçlenmesini engelleme isteği
ABD donanmasının Mercan Denizi’nde Japon donanmasını yenmesi üzerine Japon Amiral Yamamoto’nun ABD’nin Midway
üssüne düzenlediği saldırıdır (Haziran 1942). Pasifikte, Japonlarla
Amerikalılar arasında yapılan Midway Deniz Savaşları, ABD’nin üstünlüğü ile sona ermiştir.
Müttefik Devletlerin, Fransa’yı Alman işgalinden kurtarmak için 6
Haziran 1944’te başlattıkları çıkarmadır. Müttefik birlikler büyük kayıplara rağmen başarılı olarak Paris’e ulaşmışlardır.
D) I ve II A) Yalta
E) San Francisco
5.
Midway Saldırısı
Normandiya Çıkarması
B
III. Milletler Cemiyetinin kurulması
Alman ve SSCB ordularının 22
Ağostos 1942’de Stalingrat’ta karşı karşıya geldikleri ve Almanların
yenilgisiyle sonuçlanan savaştır.
Pearl Harbour Saldırısı
Bu kararlar aşağıdaki konferansların hangisinde alınmıştır?
I. II. Dünya Savaşı’nın çıkması,
II. ABD’nin, I. Dünya Savaşı’ndan çekilmesi,
• II. Dünya Savaşı’nı sona erdirecek barış antlaşmalarının temel şartları belirlendi.
1942 yılının sonlarına doğru Türkiye’nin II. Dünya
Savaşı’na girmesi ihtimali artınca Varlık Vergisi ve
Toprak Mahsulleri Vergisi olmak üzere iki olağanüstü vergi uygulaması getirilmiştir.
Bu uygulamanın temel nedeni aşağıdakilerden
hangisidir?
A 735
A) Savunma giderlerine ayrılan payın yeterli görülmemesi
C) Birleşmiş Milletlerde SSCB’ye veto yetkisi verilmesi
B) İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nın uygulanamaması
D) İngiltere’nin SSCB’ye güvenerek Almanya ile
barışa yanaşmaktan kaçınması
C) Tarımsal üretimin düşmesi
D) Büyük kentlerde karne uygulamasına geçilmesi
E) SSCB’nin Almanya’nın Hayat Sahası içine giren Balkanlar ve Boğazlar bölgesinde genişlemek istemesi
3.
9 Aralık 1948’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edilen “Soykırımı Suçunun önlenmesi ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşme’’ye göre aşağıdakilerden hangisi soykırımı oluşturan
eylemlerden biri değildir?
E 735
A) Bir ırka mensup olanları toptan öldürmek
E) Et ve Balık Kurumu ile Petrol Ofisi gibi kurumların oluşturulması
6.
1945 yılında, II. Dünya Savaşı’nın ABD ve müttefiklerinin galibiyetiyle sonuçlanacağı açıkça anlaşılmıştır.
Buna rağmen ABD’nin, II. Dünya Savaşı sonlarında Japonya’ya karşı atom bombası kullanmasında,
B) Bir dine mensup olanların fiziksel varlığını ortadan kaldıracağı hesaplanarak yaşam şartlarını değiştirmek
I. Japon direnişinin etkili bir şekilde sürmesi,
II. ABD’nin asker kayıplarının artmasından endişe edilmesi,
C) Bir ırka mensup olanların doğumlarını engellemek
III. SSCB’nin Japonya’ya karşı savaş ilan etmesi
D) Bir ırka ya da dine mensup çocukları zorla bir
başka gruba nakletmek
durumlarından hangileri etkili olmuştur?
DD735
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Siyasi sosyal ve ekonomik nedenlerden dolayı farklı dinden bir ülkeyle savaşmak
196
YGS - LYS
D) I ve II E) I ve III Test .. 3
7.
II. Dünya Savaşı’ndan sonra aşağıdaki ülkelerin
hangisinde, SSCB yanlısı komünist yönetimler
iş başına gelmemiştir?
CC - 735
A) Polonya
B) Çekoslovakya
C) Yunanistan
D) Macaristan
11. II. Dünya Savaşı sonrasında Türkiye’de hükû-
metlerin temel hak ve özgürlükleri genişleterek
demokratikleşmeyi hızlandırmalarının en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
B - 735
A) Seferberlik durumunun sona ermesi
B) Batı dünyası ile yakınlaşılmak istenmesi
E) Bulgaristan
C) Köyden şehirlere göçün artması
D) Sanayileşmenin hızlanması
E) SSCB’nin Türkiye’den toprak ve üs talep etmesi
8.
I. ABD
II. SSCB
Yukarıdaki devletlerden hangileri II. Dünya Savaşı sırasında Müttefik Devletler Grubuna katılmışlardır?
D 735
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III 12.
İngiltere Başbakanı Churchill ile
ABD Başkan Roosevelt arasında yapılan görüşmeler sonucunda yayınlanan bildiridir (14 Ağustos 1941).
Wilson İlkelerini andıran (Savaştan
sonra toprak kazanılmayacak, uluslar kendi geleceklerini kendileri saptayacaklar.) bu bildirideki ilkeler, Birleşmiş Milletler Antlaşması’na dahil
edilmiştir.
ABD ve İngiltere liderleri arasında
Ocak 1943’te gerçekleştirilen konferansta, Mihver Devletlerin teslim
alınması için yapılacaklar belirlendi.
I. Dünya Sağlık Örgütü
II. Uluslararası Para Fonu
III. Uluslararası Adalet Divanı
Yukarıdaki kuruluşlardan hangileri Birleşmiş Milletlerin temel organları arasında gösterilebilir?
C 735
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
9.
Atlantik Bildirisi
Kazablanka Konferansı
III. Bulgaristan
II. Dünya Savaşı’nda
Konferanslar ve Bildiriler
D) I ve II E) I, II ve III B) Türkiye’nin, II. Dünya Savaşı’na katılmasını sağlamayı
C) Komünizm rejiminin Türkiye’ye yayılmasını önlemeyi
D) Türkiye’de askerî üsler kurmayı
E) Boğazların savaş gemilerine kapalı tutulmasını sağlamayı
ABD, İngiltere ve SSCB liderleri arasında gelecekte yapılacak barışın
koşullarını belirlemek üzere toplanan konferanstır (Şubat 1945).
Görüşmelerde 1 Mart 1945’e kadar
Mihver Devletlere savaş ilan eden
ülkelerin Birleşmiş Milletler üyeliğine alınması kararlaştırıldı.
ABD başkanı Roosevelt ve İngiltere başbakanı
Churchill’in daveti üzerine İsmet İnönü 4 - 6 Aralık
1943’te Kahire görüşmelerine katılmıştır.
ABD ve İngiltere, Kahire görüşmeleriyle aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır?
B 735
A) Mısır ile Türkiye arasındaki sorunları çözmeyi
Yalta Konferansı
13. Japonya’nın Pearl Harlbour baskını üzerine II.
Dünya Savaşı’na giren ABD’nin Ocak 1942’de
İngiltere, SSCB ve 22 devlet ile kurduğu ittifak
aşağıdakilerden hangisidir?
D 735
A) Çelik Pakt
San Francisco Konferansı
Türkiye’nin de temsil edildiği konferansta (Nisan 1945), Birleşmiş
Milletler Teşkilatı resmen kuruldu.
Konferans sırasında Almanya’nın
teslim olmasıyla Avrupa’da savaş
sona erdi.
B) İttifak Devletleri Grubu
Potsdam Konferansı
C) Anlaşma Devletleri
D) Birleşmiş Milletler İttifakı
ABD, SSCB ve İngiltere liderleri arasındaki konferansta (17 Temmuz - 2
Ağustos 1945), barış antlaşmalarının temel şartları belirlendi. Almanya ve Avusturya dört işgal bölgesine ayrıldı.
E) Mihver Devletler Grubu
Adana Konferansı
Ocak 1943’te İngiltere Başbakanı
Churchill ile Türkiye Cumhurbaşkanı İsmet İnönü arasında yapılan görüşmedir. Görüşmede Türkiye’nin
savaşa dahil olması istendi.
10. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Almanya’nın
Locarno Antlaşması’nı feshetmesinde etkili olmuştur?
E 735
A) SSCB’nin Milletler Cemiyetine üye kabul edilmesi
Kahire Görüşmeleri
B) İspanya’da milliyetçilerin iktidara gelmesi
Churchill ile İsmet İnönü arasında
yapıldı (Aralık 1943). Türkiye’ye, savaşa katılmadığı taktirde savaş sonrası yalnız kalacağı bildirildi.
C) Briand-Kellogg Paktı’nın imzalanması
D) ABD’nin, Japonya’ya atom bombası atması
E) İtalya’nın Habeşistan’ı işgal etmesi
20. Bölüm: II. Dünya Savaşı
Tarih Soru Bankası
197
Test
1.
4
Avrupa Birliğine adaylık için başvuruda bulunan ülkelerin tam üyeliğe kabul
edilmeden önce karşılaması gereken
kriterler Kopenhag’da belirlenmiştir.
Kopenhag Kriterleri’ne göre aday ülkelerin,
I. hukukun üstünlüğü,
II. insan hakları,
Avrupa Birliğine katılacak ülkelerle ilgili ekonomik ve parasal birliğin aşamalarını, bu aşamalarda izlenecek ekonomik ve parasal politikalarla, bu politikaların uygulanması için gerekli
kurumsal değişikliklerin nasıl olacağını düzenleyen kriterler aşağıdaki antlaşmalardan hangisi ile belirlenmiştir?
CC - 738
A) Helsinki
B) Ankara
C) Maastricht
III. azınlık hakları,
3
5.
Avrupa Birliğine üye ülkeler aşağıdaki organların hangisinde nüfusları oranında milletvekili ile
temsil edilmektedirler?
B - 738
A) Avrupa Birliği Komisyonu
B) Avrupa Parlamentosu
C) Adalet Divanı
D) Avrupa Konseyi
E) Ekonomik ve Sosyal Komite
D) Brüksel
IV. piyasa ekonomisi
E) Zürih
alanlarının hangilerinde belirli bir seviyeye gelmiş olmaları beklenmektedir?
A) I ve II
C) III ve IV
B) II ve III
D) I, II ve III
E) I, II, III ve IV 2.
(2010 – LYS) / Cevap E
I. Körfez Savaşı’nın Nedenleri
I. Dicle ve Fırat sularının paylaşımı ve kullanımı
6.
I. NATO
II. Kerkük - Yumurtalık Petrol Boru Hattı
II. Avrupa Birliği
III. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)
III. Varşova Paktı
Yukarıdakilerden hangileri Türkiye’nin Irak ve
Suriye ile sorunlar yaşamasına neden olmaktadır?
D - 738
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III
1. Irak’ın, 1980 - 1988 yılları arasında İran ile yaptığı savaşta
büyük miktarda borçlanması
Doğu Blokunun parçalanması, yukarıdaki kuruluşlardan hangilerinin genişleme sürecine katkı yapmıştır?
D - 738
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) II ve III
D) I ve II E) II ve III 2. Batılı ülkelerden ve Körfez ülkelerinden kredi talep eden
Irak’ın olumsuz cevap alması
3. Irak’ın, günlük limitten fazla
petrol çıkararak kendisini zarara uğrattığını öne sürdüğü
Kuveyt’ten 24 milyar dolar istemesi
3.
Glasnost ve Perestroika ilkeleriyle Sovyet komünizminin yapısını değiştirmeyi amaçlayan
devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir?
A 738
A) Gorbaçov
B) Yeltsin
C) Putin
7.
Kazakistan aşağıdaki uluslararası teşkilatlardan
hangisine üye değildir?
D 738
A) BM
B) AGİT
D) Brejnev
C) BDT
E) Kruşçev
D) NATO
E) İKÖ
Küreselleşme ve Etkileri
Küreselleşme, dünyaya açılma ve
dünya ile bütünleşme anlamında
kullanılmaktadır. Ulaşım ve iletişim
araçlarının gelişmesiyle insanlar,
devletler ve kültürler arası ilişkiler
yoğunlaşmış, dünyanın ücra köşesindeki toplumlar, kendi dışındaki
toplumların üretim, tüketim, giyim
tarzı gibi kültürel özellikleri hakkında bilgi sahibi olmuşlardır. Küreselleşme süreci Doğu Bloku’nun dağılmasıyla hız kazanmıştır.
4.
2003 yılında Eurovision Şarkı Yarışması’nı kazanarak uluslararası alanda önemli bir başarı kazanan sanatçımız aşağıdakilerden hangisidir?
B 738
A) Sezen Aksu
B) Sertab Erener
C) Barış Manço
D) Ajda Pekkan
E) Erol Evgin
226
YGS - LYS
8.
Aşağıdakilerden hangisi Bağımsız Devletler Topluluğu üyelerinden biri değildir?
A 738
A) Estonya
B) Moldova
C) Kırgızistan
D) Ukrayna
E) Azerbaycan
Test .. 3
9.
Avrupa Topluluğu, aşağıdaki antlaşmalardan
hangisi ile Avrupa Birliği adını almıştır?
D 738
A) Paris Antlaşması
B) Ankara Antlaşması
13. Irak’ın aşağıdaki ülkelerden hangisini işgal et-
mesi Körfez Savaşı’nın başlamasına neden olmuştur?
D 738
A) Ürdün
B) Suriye
C) İran
C) Helsinki Nihai Senedi
D) Kuveyt
D) Maastricht Antlaşması
5
• Dünya petrol rezervinin % 60’ının
Orta Doğu’da olması
• Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesini Amerika Birleşik Devletleri ve Batılı devletlerin tehdit unsuru olarak görmesi
Yukarıdaki durumların bir sonucu
olarak aşağıdakilerden hangisi bir
dünya sorunu hâline gelmiştir?
E) Mısır
E) Roma Antlaşması
A) İsrail Devleti’nin kurulması
B) Filistin mültecileri sorunu
C) Körfez krizi
D) İran-Irak Savaşı
14.
I. Altay Cumhuriyeti – Güney Sibirya
E) Orta Doğu’da su sorunu
II. Kırım Cumhuriyeti – Güney Karadeniz
10.
I. Romanya
Yukarıdakilerin hangilerinde Türk cumhuriyetlerinin coğrafi konumu karşısında yanlış verilmiştir?
II. Slovenya
III. Bulgaristan
Yukarıdaki devletlerden hangileri Avrupa Birliğine üye olmuşlardır?
E
A) Yalnýz I (2010 – LYS) / Cevap C
III. Dağıstan Cumhuriyeti – Kırım Yarımadası
B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III
E
A) Yalnýz I B) Yalnız II D) I ve III C) I ve II
Karadeniz Ekonomik İş Birliği
Teşkilatı (KEİT)
Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan,
Ermenistan, Rusya, Ukrayna, Arnavutluk, Romanya, Moldova,
Bulgaristan ve Yunanistan arasında kurulmuştur.
E) II ve III E) I, II ve III Türkiye, KEİT projesi ile,
•
Karadeniz’in dostluk ve iyi
komşuluk esasına dayalı olarak bir barış, istikrar ve refah
denizine dönüştürülmesini
•
Bölge (Balkan ve Kafkas) ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkilerin, coğrafi yakınlık ve tarihi
bağlardan kaynaklanan avan-
15. Sovyetler Birliği’nin dağılma süreci sırasında,
11. BTC Boru Hattı ile aşağıdaki ülkelerin hangisindeki petrol Türkiye’ye taşınmaktadır?
B 738
A) Ermenistan
B) Azerbaycan
C) Ukrayna
D) İran
E) Rusya
Ebulfeyz Elçibey önderliğinde kurulan ve Azerbayacan’ın bağımsızlığı için çalışan örgüt aşağıdakilerden hangisidir?
CC - 738
A) Basmacılık Hareketi
B) Milli Mukavemet Teşkilatı
tajların değerlendirilmesini
amaçlamıştır.
C) Halk Cephesi
D) Milli Dayanışma Hareketi
E) Birleşik Halk Cephesi
Türk - Yunan İlişkilerinde Etkili
Olan Faktörler
1. Ege Denizi ile ilgili sorunlar
(Ege adalarının silahlandırılması, kıta sahanlığı)
12.
2. Azınlıklar (Batı Trakya Türkleri, Fener Rum Patrikhanesi)
I. Birleşmiş Milletler
3. Kıbrıs sorunu (Güney Kıbrıs’ın
2004 yılında AB’ye tam üye olmasıyla birlikte Kıbrıs, Türkiye
ile AB arasında bir soruna dönüşmüştür.)
II. Bağımsız Devletler Topluluğu
III. Avrupa Birliği
Yukarıdakilerden hangileriyle Türkiye arasında Gümrük Birliği Antlaşması imzalanmıştır?
C 738
A) Yalnýz I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II 23. Bölüm: Küreselleşen Dünya
4. Doğu Bloku ve Yugoslavya’nın
dağılmasıyla birlikte Balkanlarda nüfuz mücadelesi yaşanması
E) II ve III Tarih Soru Bankası
227